Vĩ cầm, đàn anto, kèn ôboa, trống đồng hợp tấu những ca khúc Đức cổ xưa, những điệu múa Nga, những khúc nhạc nhịp ba kiểu cách, những điệu nhạc Anh vui vẻ Khói thuốc lá cuồn cuộn trong những tia nắng từ ngoài lọt vào qua những cửa sổ nhỏ, tròn của gian buồng cao. Khách dự tiệc, ngà ngà say, thốt lên những lời làm đám thiếu nữ thẹn đỏ mặt; nhiều vũ nữ xinh đẹp da dẻ tươi như hoa, mặc những chiếc váy căng phồng rộng thùng thình, đuôi váy dài lượt thượt, đang cười như nắc nẻ.
Lần đầu tiên trong đời, vua Piotr ngồi cùng bàn với phụ nữ. Lơfo mời nhà vua một cốc vodka pha hồi. Lần đầu tiên, vua Piotr được nếm một thứ rượu bốc mạnh. Vodka bừng bừng trong huyết quản nhà vua như một ngọn lửa. Vua Piotr nhìn Ansen đang cười. Âm nhạc làm toàn thân nhà vua giật giật, gân cổ nổi hằn lên. Nhà vua nghiến răng lại cố nén những thèm muốn dữ dội trong lòng mà nhà vua chưa hiểu ra. Tiếng ồn ào làm nhà vua không nghe rõ khách cùng dự tiệc giơ cốc về phía nhà vua nói to với nhà vua những gì… Hàm răng của Ansen lóng lánh một cách hóm hỉnh, cặp mắt quyến rũ không lúc nào rời khỏi vua Piotr.
Bữa tiệc kéo dài mãi tựa hồ như ngày hôm ấy sẽ không bao giờ chấm dứt. Bác thợ đồng hồ Pfepfe gí cái mũi dài ngoẵng như củ cà rốt vào hộp thuốc lá rồi hắt hơi lia lịa; bác ta đã lột bỏ bộ tóc giả, vung vẩy bên trên cái đầu hói của mình trông thật chết cười! Vua Piotr ngồi ngật ngưỡng, lắc lư đôi cánh tay dài nghêu gạt bát đĩa đổ vỡ lung tung chung quanh chỗ ngồi. Nhà vua tưởng chừng cánh tay mình dài đến mức chỉ việc với qua mặt bàn là có thể luồn ngón tay vào tóc Ansen, ghì chặt lấy đầu nàng, ghé sát môi hôn nàng để hưởng hương vị cái miệng của nàng đang cười. Thế rồi gân cổ nhà vua lại hằn lên, mắt như tối sầm lại. Khi mặt trời đã lặn sau những chiếc cối xay và một làn gió mát hiu hiu lọt vào phòng qua những khuôn cửa sổ để ngỏ. Lơfo chìa tay mời vợ người chủ cối xay, bà Simmenpfenige nặng tới tám pud(1) nhảy một điệu vũ nhịp ba. Lơfo vòng tay lắc lư bộ tóc xoăn rắc đấy phấn màu vàng óng ánh, khuỵu chân xuống chào, mắt đảo nhìn một cách đấm đuối. Bà Simmenpfenige hể hả sung sướng, lướt chân trong mấy tầng váy to xù, sừng sững như một chiếc tàu có bốn mươi cỗ đại bác, chãng đầy cờ xí. Theo sau cặp đó, tất cả khách dự tiệc vừa khiêu vũ vừa rời căn phòng ra ngoài vườn. Những luống hoa trong vườn trồng hoa kết thành tên tắt của chủ nhân ngày vui mừng nầy. Bụi cây và cây nhỏ đều có tết dải lụa màu và treo hoa giấy thếp vàng thếp bạc; những lối đi chạy dọc ngang như hình bàn cờ…
Sau điệu vũ nhịp ba, người ta lại chơi một điệu đối vũ vui vẻ vua Piotr đứng riêng ra một chỗ cắn móng tay. Nhiều lần đám phụ nữ lễ phép cúi chào nhà vua, mời nhà vua cùng khiêu vũ. Vua Piotr lắc đầu lẩm bẩm: "Ta không biết khiêu vũ, không, ta không nhảy được…"
Bà Simmenpfenige bèn đi cùng với Lơfo, đến dâng nhà vua một bó hoa: như thế có nghĩa là người ta đã bầu nhà vua làm chúa cuộc khiêu vũ. Vua Piotr không còn từ chối được nữa. Nhà vua liếc nhìn cặp mắt vui thích nhưng quả quyết của Lơfo rồi líu díu nắm lấy bàn tay bà Simmenpfenige. Lơfo rón rén chạy trên đôi chân chữ bát đến chỗ Ansen, rồi cùng nàng đứng đối diện với vua Piotr để nhảy điệu đối vũ. Đôi bàn tay của Ansen bỏ thõng xuống cầm một chiếc khăn tay nhỏ; cặp mắt của nàng có vẻ như van lơn khẩn khoản.
Tiếng trống đồng nổi lên sang sảng đinh tai nhức óc, tiếng trống đánh giòn giã, tiếng vĩ cầm, tiếng kèn trầm bổng du dương, điệu nhạc vui tươi vút lên trong bầu trời buổi chiều chạng vạng làm đàn dơi hốt hoảng.
Thế rồi lại như lúc xảy ra với đàn lợn trước đó ít lâu giông tố nổi lên trong người vua Piotr; nhà vua cảm thấy nóng bức như điên như cuồng. Lơfo lớn tiếng nói:
- Bước vũ thứ nhất! Bên nữ tiến lên rồi lùi xuống, bên nam dìu bên nữ quay tròn!
Vua Piotr nắm ngang hông bà Simmenpfenige rồi dìu bà ta quay tít đến nỗi chiếc áo bà mặc, cái đuôi áo và mấy lớp váy phồng xòe ra tung bay. "Ôi, lạy Chúa!", bà chủ cối xay thốt lên. Rồi để bà ta đứng đấy, vua Piotr nhảy múa như thể chính điệu nhạc đang kéo tay giật chân mình. Môi mím chặt, lỗ mũi phập phồng, vua Piotr nhảy vọt thật cao. hai chân đập vào nhau chan chát đến nỗi khách khứa nhìn nhà vua phải ôm bụng mà cười.
- Bước vũ thứ ba, đổi nữ! - Lơfo nói to.
Bàn tay xinh xắn mát rượi của Ansen đặt lên vai nhà vua. Lập tức vua Piotr trấn tĩnh lại, cơn điên cuồng tan biến đâu mất. Toàn thân nhà vua khẽ run lên, đôi chân tự đưa nhà vua đi dẻo như không, trong khi nhà vua và nàng Ansen, nhẹ như chiếc lông hồng, cùng quay tít ánh sáng le lói của những chiếc đèn xếp được châm lên bằng một sợi pháo dây, truyền từ cây nầy sang cây khác. Một chiếc pháo bông với một tiếng rít giận dữ vọt lên trời. Hai tia lửa lóe lên trong cặp mắt của Ansen. Với một giọng nhỏ nhẻ nàng nói: "Chà, đẹp quá, huyền ảo quá! Chà, Pete ạ, bệ hạ nhảy giỏi lắm!".
Khắp nơi trong vườn, những chiếc pháo bông bay vọt lên không. Những cây bông hình tròn quay tít, giấy bóng các ngọn dèn sáng rực. Tiếng pháo bông nổ lốp đốp lửa phụt tung tóe thành hình rồng rắn, hình hoa cà hoa cải. Ánh hoàng hôn mờ mịt trong làn khói thuốc pháo. Nhưng phải chăng đây chỉ là một giấc chiêm bao nhà vua mơ thấy trong cảnh buồn rầu ảm đạm của lâu đài Preobrazenski? Lơfo, con người hưởng lạc đó, nhảy với một bà to lớn như hộ pháp đi qua chỗ vua Piotr lớn tiếng nói với nhà vua: "Thần Cupidon(2) bắn lên xuyên qua tim người ta đấy!" Ansen người nóng rực lên vì khiêu vũ toàn thân toả ra một vẻ duyên dáng tươi mát:
- Chà, mệt quá Pete ạ, - nàng bám vào cánh tay vua Piotr, rên rỉ nói với một giọng cảng nhỏ nhẻ hơn nữa. Một chiếc pháo bông nổ thành hình rồng rắn trên đầu mọi người, chiếu sáng khuôn mặt tuyệt vời của Ansen có vẻ hơi gầy đi đôi chút vì mỏi mệt. Không hiểu thường thường người ta làm thế nào, vua Piotr cứ ôm bừa lấy đôi vai để trần của nàng, nhắm nghiền mắt lại rồi cảm thấy làn môi ướt của nàng chạm vào môi mình.
Nhưng cặp môi của Ansen chỉ lướt qua. Nàng vùng ra khỏi tay vua Piotr. Hàng trăm chiếc pháo bông nổ lốp bốp, dữ dội. Ansen đã biến đâu mất. Từ một đám khói mù mịt hiện ra cái áo lông thỏ và bộ tóc giả bằng sợi gai thô của vị sứ giả của thần Baccux. Nikita Zotov say mềm, tay vẫn khư khư cốc rượu, bước đi, miệng lẩm bẩm nói gì không rõ. Hắn bỗng đứng lại, chân nam đá chân xiêu:
- Uống đi, con, - Zotov nói, tay đưa cốc rượu cho vua Piotr - Uống đi, dù sao chăng nữa, thì hai chúng ta cũng đi đứt rồi… Chúng ta đã mất linh hồn rồi, chúng ta đã phá giới trong tuần chay. Hãy uống cho đến giọt cuối cùng, Sa hoàng cao cả của toàn cõi Đại, Tiểu…
Zotov trợn trừng như định doạ nạt ai, rồi ngã vật vào một bụi cây. Vua Piotr uống cạn rồi vứt cốc đi. Niềm vui dào dạt trong người nhà vua tựa hồ muôn ánh hào quang của một cây bông đang quay tít.
- Ansen!
Nhà vua gọi to rồi co chân chạy… Cửa sổ sáng trưng của ngôi nhà, ánh lửa đèn xếp, giấy bóng đèn lồng, tất cả mọi thứ đều bồng bềnh chung quanh. Bỗng nhà vua đứng lại, hai chân xoạc rộng ra, hai tay ôm lấy đầu.
Đằng sau vua Piotr, một giọng nói ngọt ngào thì thào vào tai nhà vua:
- Lại đây, thần sẽ chỉ cho hoàng thượng biết chỗ nàng ở đâu.
Đó là gã mặc sơmi dỏ thắm, vừa nhảy múa lúc nãy, có cặp mắt sắc sảo, Alexaska Melsikov.
- Nàng đã trở về nhà rồi.
Vua Piotr chẳng nói chẳng rằng, chạy theo Alexaska trong đêm tối. Họ trèo qua một hàng rào, đụng phải mấy con chó, vượt qua mấy bức giậu tiến vào quảng trường cối xay rồi đến trước quán rượu. Trên cao, một khuôn cửa sổ dài có ánh đèn. Alexaska thì thầm:
- Nàng ở đó! - Rồi hắn ném một nắm cát vào ô kính. Cánh cửa sổ mở, Ansen thò đầu ra cúi xuống nhìn, một chiếc khăn quàng trên vai, đầu tết đầy những mẩu giấy cuộn tóc cho quăn.
- Ai đấy? - nàng hỏi với một giọng nhỏ nhẹ. Nàng cố nhìn trong đêm tối, và nhận ra vua Piotr, nàng lắc đầu nói - Không, không… Bệ hạ về đi ngủ đi, Herr Pete ạ…
Với những mẩu giấy cuộn tóc trên đầu trông Ansen lại càng xinh xắn. Nàng đóng sập cửa sổ lại rồi bỏ rèm đăng-ten xuống ánh đèn vụt tắt.
- Cô ả giữ mình đấy, - Alexaska thì thầm. Hắn chăm chú nhìn vua Piotr rồi ghì chặt vai nhà vua dìu đến một chiếc ghế dài.
- Hoàng thượng ngồi xuống đây thì hơn… Thần sẽ dắt ngựa đến. Hoàng thượng có cưỡi ngựa được không?
Khi hắn trở lại, tay cầm giây cương dắt hai con ngựa đã đóng yên, vua Piotr vần khom lưng ngồi đấy, hai bàn tay nắm chặt đặt trên đầu gối. Alexaska chăm chú nhìn nét mặt vua Piotr:
- Hoàng thượng uống rượu phải không?
Vua Piotr không trả lời. Alexaska đỡ nhà vua lên ngựa rồi hắn cũng nhẹ nhàng nhảy lên ngựa và dìu vua Piotr, cho ngựa thủng thỉnh bước một rời khỏi xloboda. Sương mù bay toả trên đồng cỏ. Sao thu lấp lánh đầy trời. Ở Preobrazenski gà đã cất tiếng gáy.
Bàn tay lạnh ngắt của vua Piotr bíu chặt lấy vai Alexaska, đã cóng đờ. Đến trước lâu đài, vua Piotr bỗng cứng người lại, lảo đảo ngã về đằng sau; nhà vua bám lấy cổ Alexaska, rồi ôm chặt lấy hắn. Đôi ngựa dừng lại. Hơi thở của nhà vua khò khè trong lồng ngực, xương cốt kêu răng rắc:
- Ôm, ôm chặt lấy ta, - vua Piotr nói với một giọng khàn khàn. Một lát sau vua Piotr nới lỏng cánh tay ra, rên rỉ thở dài: - Nào đi… nhưng ngươi chớ có bỏ ta… Ngươi sẽ ngủ bên cạnh ta.
Tới gần thềm, Volkov nhảy đại về phía họ:
- Tâu chúa thượng? Ôi, lạy Chúa… Thế mà bọn thần…
Bọn dapife, bọn mã phu chạy tới. Từ trên mình ngựa, vua Piotr co chân đạp một cái vào đám người đang xúm xít xung quanh rồi xuống ngựa đi về phòng riêng, tay vẫn không buông Alexaska. Trong hành lang tối tăm, một bà lão loắt choắt đang đi ngang qua, tiếng váy sột soạt vội vàng làm dấu thánh; vua Piotr đẩy bà lão ra một bên. Một bà lão khác chui tọt vào gầm cầu thang như một con chuột.
- Nầy, lũ khỉ già hớt lẻo, ta chán ngấy lũ bây lắm rồi, lũ bây chết quách đi cho rảnh! - Vua Piotr làu nhàu nói.
Trong phòng ngủ, Alexaska tháo ủng, cởi áo nẹp cho vua Piotr. Nhà vua nằm dài trên tấm thảm dạ và truyền cho Alexaska nằm cạnh mình, rồi kề đầu lên vai hắn. Sau một lát im lặng, nhà vua nói:
- Ta sẽ bổ nhiệm nhà ngươi làm thị vệ của ta. Sáng mai ngươi sẽ bảo thơ lại thảo sắc chỉ… Lúc nãy vui nhỉ…, chà, vui biết nhường nào… Lạy Chúa kính mến!
Một lúc sau, nhà vua bỗng nấc lên một tiếng như một đứa con nít rồi ngủ thiếp đi.