Dưói con mắt của Mao, các tì thiếp của ông trở nên thật quan trọng khi một cô trong bọn họ phát hiện ra hệ thống nghe trộm. Chuyện này xảy ra vào tháng 2 năm 1961, sau ngày Tết của Trung quốc ít lâu và khi chúng tôi cùng đi với Mao đến Quảng Châu.
Ngay từ đâu, Uông Đông Hưng đã cảm thấy chuyến đi sẽ gặp nhiều rắc rối. Thậm chí lần này còn nhiều phụ nữ đi theo đoàn tùy tùng của Mao hơn so với những lần khác. Lúc lên đường, Uông Đông Hưng nói với tôi: Hai người đàn bà và một con vịt thì thành cái chợ.
Tôi không làm sao bao quát được toàn bộ đoàn tùy tùng. Một cô thư ký riêng của Mao đã lợi dụng quan hệ với Mao để có được một chỗ đứng chính trị. Ngoài ra, còn có cô đã từng cãi nhau với Mao, vì cô muốn lấy chồng. Có cả một số nữ nhân viên mới được tuyển vào và được coi là những tì thiếp của Mao.
Tôi sửng sốt khi nhìn thấy một cô giáo mà tôi quen và tôi cũng kinh ngạc khi biết cô ta có quan hệ tình dục với Mao từ hàng năm nay. Người phụ nữ đáng yêu này quen Mao trong một buổi khiêu vũ và mối quan hệ của họ bắt đầu từ đó. Cô chưa bao giờ ra khỏi Bắc Kinh nên bây giờ Mao muốn cho cô được thăm thú thế giới bên ngoài.
Người đàn bà da ngăm đen, vợ của một tướng lĩnh cao cấp trong quân đội cũng có mặt trong đoàn tùy tùng. Trước kia ở Diên An, Mao và bà đã từng có quan hệ với nhau trước khi ông kết hôn với Giang Thanh. Khi mối quan hệ đó vỡ lở, Mao đã cho bà sang Liên-xô, rồi sau đó cưới chồng cho bà. Giang Thanh đã biết sự tằng tịu này từ lâu và đòi trả thù bằng cách cất chức ông chồng bà ta. Thế nhưng ông ta lại là người thân cận của Bành Đức Hoài và được bộ quốc phòng che chở. Đến năm 1959 khi Bành mất chức, ông ta cũng được che chở và thoát nạn. Giang Thanh đã làm việc với Lâm Bưu để Lâm ra tay chống lại kẻ thù của bà. Bây giờ, chắc người phụ nữ này tìm đến Mao để xin Mao che chở cho chồng bà.
Những tình ý ngày xưa như được hồi sinh. Trong chuyến đi, Mao nhiều lần cho gọi bà vào toa riêng của ông và vào buổi tối đầu tiên khi chúng tôi đến Hàng Châu, tôi biết chắc bà ta đã ở trong phòng ngủ của Mao mấy tiếng đồng hồ liền. Thế nhưng sau đó một lát, bà biến đâu mất. Một người trong đám phụ nữ tỏ ra lo ngại cho bà, nhưng sáng sớm hôm sau người ta đã thấy bà quay trở lại. Bà đã cãi và với Mao và ban đêm bà ngồi khóc trên một tảng đá ven hồ. Ngay trong ngày hôm đó, Mao cho bà quay trở lại Bắc Kinh.
Sau vài ngày lưu lại ở Hàng Châu, chúng tôi lên tàu tiếp tục đi về phía Tây, đến Vũ Hán. Chuyến chu du của chúng tôi chỉ bị tạm dừng trong thời gian rất ngắn để Mao họp với Trương Bình Hoa. Cuộc gặp gỡ của họ sẽ diễn ra trên đoàn tàu, nhưng Mao đã chậm. Ông đang ở trong toa ngủ của ông cùng với cô giáo nọ, trong khi Trương và người trợ lý là Vương Nhuận Xuân chờ ở toa chở khách cạnh đó. Đặc tính nông dân vẫn còn ăn sâu trong con người Vương đến nỗi ông không ngồi vào ghế sa lông như người khác mà lại ngồi chồm hỗm. Cuối cùng Mao cũng xuất hiện. Còn tôi và cô giáo cùng với những phụ nữ khác trong đoàn tùy tùng của Mao đi dạo xung quanh tàu. Lưu Cơ Thuận, người kỹ thuật viên trẻ tuổi có nhiệm vụ bí mật thu lại những cuộc nói chuyện của Mao cũng cùng đi với chúng tôi. Bỗng nhiên Lưu Cơ Thuận nói với cô giáo:
- Hôm nay tôi nghe thấy chị nói.
Cô giáo hỏi lại:
- Anh nói gì?
- Khi Chủ tịch chuẩn bị gặp Trương Bình Hoa, chị đã giục Chủ tịch phải mặc quần áo nhanh lên.
Mặt người phụ nữ trẻ biến sắc. Cô hỏi nhỏ:
- Anh nghe thấy những gì nữa?
- Nghe thấy cả - Lưu cười và đáp.
Cô hoảng hốt và quay ngoắt lại, chạy về phía đoàn tàu. Chúng tôi hối hả đuổi theo sau. Đám tì thiếp của Mao cũng hớt hải, vì nếu Lưu đã nghe được những lời mơn trớn khi Mao và cô giáo kia đang làm tình, thì thể nào anh ta cũng nghe được cả những lời họ nói với Mao.
Khi chúng tôi trở lại thì cuộc họp cũng vừa xong. Cô giáo chạy bổ vào toa riêng của Mao và kể cho Mao cuộc nói chuyện của cô với anh chẳng Lưu.
Mao nổi giận lôi đình vì ông chẳng hề hay biết rằng người ta nghe trộm ông. Ông gọi ngay Uông Đông Hưng đến toa của ông và đằng sau những cánh cửa khép chặt hai người nói chuyện với nhau rất gay gắt hàng tiếng đồng hồ liền. Uông Đông Hưng quả quyết rằng ông không hề hay biết gì về việc nghe trộm này, vì ông mới từ nơi lưu đày trở về một thời gian ngắn. Mao lệnh cho đoàn tàu phải lập tức khởi hành đến Vũ Hán, càng nhanh càng tốt. Khi con tàu đã chuyển bánh, Uông Đông Hưng cho gọi kỹ thuật viên Lưu Cơ Thuận và thư ký riêng là La Quang Lư lên gặp ông.
- Chủ tịch muốn biết kế hoạch nghe trộm này đã được bố trí như thế nào.
Ba mặt một lời, Uông tra hỏi anh kỹ thuật viên và cho anh biết là Mao đã ra lệnh bắt giam anh. Nhưng Uông không bắt anh ngay. Uông nói với Lưu:
- Đằng nào thì cậu cũng chẳng thoát.
Còn viên thư ký riêng La Quang Lư thì cuống cả lên. Tất cả bắt đầu từ hồi Diệp Tử Long còn nắm quyền. Cần phải hỏi Diệp thì mới biết được. Nhưng Diệp Tử Long đã bị điều đi cải tạo lao động xã hội chủ nghĩa ở nông thôn, nên chẳng có mặt ở đây để mà hỏi.
Còn Lưu Cơ Thuận thì chẳng biết gì. Anh ta chỉ làm công việc của mình và do thượng cấp ra lệnh.
Uông Đông Hung hỏi:
- Thế thượng cấp cũng ra lệnh cho cậu thu cả những cuộc nói chuyện riêng tư của Chủ tịch à? Cậu không có việc gì làm nữa hay sao? Tại sao cậu lại muốn gây ra những phiền toái nhỉ? Tại sao Chủ tịch không biết những cuộc nói chuyện của Chủ tịch bị thu trộm? Bây giờ tôi phải giải thích như thế nào với Chủ tịch?
Lưu im thin thít.
Cuối cùng chúng tôi đã đến Vũ Hán và vào nghỉ ở nhà khách có tên là Vườn mận. Lúc đó là 4 giờ sáng. Uông Đông Hưng và Lưu Cơ Thuận đã dựng một anh thợ điện ở địa phương dậy và họ cùng nhau tháo gỡ tất cả hệ thống nghe trộm được lắp đặt trên tàu ra. Còn tôi thì lăn ra ngủ.
Đến buổi chiều hôm sau, khi tôi tỉnh giấc, tất cả hệ thống nghe trộm - máy thu thanh, băng, loa và dây dợ - đã được đem bày ở phòng họp. Toàn bộ nhân viên được triệu tập lại để chiêm ngưỡng những thứ đó. Cả nhà khách Vườn mận của chúng tôi cũng được lắp đặt những hệ thống nghe trộm nên người ta có thể kiểm tra luôn. Uông Đông Hưng, Khang Nhất Dân, La Quang Lư và Lưu Cơ Thuận phải đứng sau bàn trưng bày hiện vật. Mao cho chụp ảnh để làm bằng chứng. Khang Nhất Dân, Phó phòng của Ban thư ký riêng phải rời Văn phòng trung ương để đến đây, trao đổi với Uông Đông Hưng về việc này. Khang cho biết. Diệp Tử Long đã ra chỉ thị nghe trộm Chủ tịch.
Nhưng Khang cũng biết, thực ra chỉ thị này được ban ra từ cấp rất cao. Quyết định này quá quan trọng đến nỗi một cán bộ như Diệp Tử Long cũng phải tuân theo. Tôi không bao giờ hiểu được vì sao người ta lại nghĩ những hệ thông nghe trộm này sẽ không thể bị phát hiện. Bởi vì hệ thống nghe trộm đã bị phát hiện và Khang muốn tránh cho những cán bộ cao cấp hơn không bị lôi kéo vào vụ cãi cọ này, nên Khang tìm cách thuyết phục Uông Đông Hưng rằng, toàn bộ vấn đề này nên được giải quyết một cách kín đáo. Nhưng cũng như Mao. Uông muốn truy tận gốc rễ của sự việc và phải tìm ra người đã phát lệnh này.
Cuối cùng Uông cũng đi đến một thỏa hiệp. Ông thông báo với Mao rằng, các ống nghe được sắp đặt chẳng qua là để thu thập tài liệu cho lịch sử đảng sau này. Mao điên tiết, ông gầm lên: Vậy có nghĩa là người ta thu thập cả những thông tin đen tối về tôi hay sao? Một lịch sử đảng dựa vào những cuộc nói chuyện đời thường của ông chỉ có thể dùng để chống lại ông. Mao lo ngại đến khả năng ông sẽ bị tấn công như Khơ-rút-sốp đã chống lại Stalin. Những điều mà Khơ-rút-sốp lên án Stalin cũng chứa đựng những chi tiết bất lợi trong đời tư của Stalin. Mao không muốn đời tư của ông bị người ta ghi vào băng. Nhưng điều làm ông sợ nhất lại không phải là sự phanh phui này. Những bê bối về quan hệ tình dục của Mao tuy là một bí mật, nhưng trong nội bộ đảng ai cũng biết. Nỗi sợ hãi lớn nhất của ông là quyền lực của ông bị đe dọa. Những chuyến chu du của Mao ở khắp mọi miền đất nước, những cuộc gặp gỡ chính thức của ông với các nhà lãnh đạo đảng ở các địa phương là một phần trong chiến lược chính trị của ông. Nó giúp ông liên hệ trực tiếp với những người lãnh đạo địa phương, mà không bị bộ máy hành chính quan liêu nặng nề của hệ thống đảng và nhà nước ngăn cản. Ông muốn ngăn chặn việc các cơ quan trung ương biết ông nói gì với những người lãnh đạo cấp tỉnh, ông muốn ràng buộc các cơ quan trung ương và các cơ quan đó phải tuyệt đối trung thành để không có điều gì ảnh hưởng tới đường lối của ông. Ông lệnh cho Uông Đông Hưng phải lập tức đốt hết các băng ghi âm. Vì khiếp dảm trước cơn thịnh nộ của Mao. Lưu Cơ Thuận cho biết cả những nơi khác - chẳng hạn như ở nhà khách Vương Thường ở Hàng Châu mà chúng tôi vừa đi khỏi - cũng được gài những ống nghe trộm. Mao ra lệnh cho Uông cử một số tay chân đi gỡ bỏ những hệ thống này và hủy những cuôn băng ghi âm. Trong vụ này, nhiều người đã bị mất chức. Khang Nhất Dân, trợ thủ của Diệp Tử Long và thư ký riêng của Mao là La Quang Lư đã mất chức. Khang phải xuống làm ở Ngân hàng Nhân dân. La bị Hứa Dịp Phụ phế truất và phải xuống làm việc ở Bộ công nghiệp chế tạo máy. La bị mất chức thư ký riêng cho Mao, vì trong lúc phê bình công khai Lý ẩm Kiều, ông đã nói rằng Giang Thanh đã chạy đến Hàng Châu để khói bị phê bình. Lưu Cơ Thuận. người chỉ vì những lời cợt nhả của mình mà gây ra chuyện động trời thì bị đày đi Thiểm Tây để cải tạo lao động xã hội chủ nghĩa.
Mao đã thừa nhận một số người bị đuổi việc trong năm 1961 thực ra không phải là những người có tội. Ông hỏi: Làm sao mà họ biết được chuyện gì đã xảy ra? Mao và Khang Nhất Dân biết rằng, lệnh nghe trộm các cuộc nói chuyện của ông có lẽ được đưa xuống từ cấp lãnh đạo rất cao của đảng, chẳng hạn như Lưu Thiếu Kỳ hay Đặng Tiểu Bình. Cả Bộ công an cũng dính đến vụ này. Mao tin rằng, họ đã theo dõi ông trong khuôn khổ của một âm mưu nào đó. Theo tôi, sự nghi ngờ mỗi ngày mỗi tăng của Mao bắt đầu từ suy nghĩ cho rằng đến một lúc nào đó, sẽ có một âm mưu chống lại ông trong hàng ngũ lãnh đạo cao cấp nhất của đảng.
Lúc bấy giờ sự bất đồng chính kiến giữa Mao và các cán bộ lãnh đạo khác của đảng vẫn chưa bộc lộ công khai. Nhưng những rạn nứt giữa họ, có lẽ ngày càng rõ rệt hơn từ khi có cuộc Cách mạng văn hóa. Mao chờ đợi.
Vụ này đã làm Mao mất tinh thần. Tuy ông thường hay đa nghi, nhưng ông lại không nghĩ rằng, những máy móc nghe trộm đã bí mật thu lại từng lời nói của ông và người ta đã gửi về Bác Kinh tất cả những băng ghi âm các cuộc đối thoại của ông. Ông tỏ ra thất vọng về các nhân viên của ông. Ông nghĩ, cả những người trong nội bộ mà ông tin cậy cũng nhúng tay vào âm mưu kia. Ông chác mẩm, từ lâu chúng tôi đã biết về việc người ta ghi âm các cuộc nói chuyện của ông và gửi về trụ sở chính rồi. Càng ngày Mao càng ít tin tưởng vào lòng trung thành của chúng tôi hơn. Ông bổ sung quanh ông toàn phụ nữ và sa thải các những cần vụ nam giới. Thế là các cô tì thiếp trẻ trung đã trở thành nhừng kẻ thân tín nhất của ông.
Đối với tôi ông cũng tỏ ra tệ hơn. Với câu hỏi: Có gì mới không? mỗi khi gặp tôi ông muốn moi ở tôi những điều tôi biết. Chỉ cần không nói hết cho ông biết cũng đã đủ để chứng minh là có âm mưu chống lại ông. Căn bệnh luôn bị ám ảnh nặng nề của Mao càng ngày càng tăng và chẳng bao giờ ông tin tôi tuyệt đối như trước nữa.