Trong Ru-tơ chương 4 chúng ta bắt đầu thấy sự chúc mừng của những người trong thành Bết-lê-hem khi nghe quyết định của Bô-ô muốn cưới Ru-tơ làm vợ. Họ đến với Bô-ô và nói rằng: "Nguyện Ðức Giê-hô-va làm cho người nữ vào nhà ngươi giống như Ra-chên và Lê -a, là hai người đã dựng nên nhà Y-sơ-ra-ên!" (Câu 11).
Câu hỏi chúng ta có trước khi chấm dứt bài học rồi đó là: Tại sao họ để tên Ra-chên trước tên Lê-a? Lê-a là người Gia-cốp cưới trước và lớn tuổi hơn. Vâng, sự thật theo sự kiện lịch sử ông muốn cưới Ra-chên, ông yêu Ra-chên, vì nàng, ông đã làm việc cho cha nàng bảy năm. Rồi ông cậu La-ban đưa Lê-a đến làm vợ ông. Bởi vì Lê-a không được hấp dẫn cho nên Gia-cốp phải đồng ý làm thêm bảy năm nữa để được cưới luôn Ra-chên. Có một lý do tại sao tên Ra-chên được đặt trước. Bạn thấy, đây là xứ Bết-lê-hem, những người nầy đang sống tại Bết-lê-hem và Ra-chên đối với họ rất quan trọng.
Cả hai Lê-a và Ra-chên đều được sanh ra và lớn lên tại Cha-ran là xứ nằm ngoài địa phận của Y-sơ-ra-ên. Bạn có nhớ khi Gia-cốp trở về xứ Y-sơ-ra-ên sau khi ở tại Cha-ran 40 năm là nơi ông cưới hai chị em và sanh con tại đó, trừ một đứa chưa sanh ra. Trên đường về để gặp cha mình thì lúc đó Ra-chên chuẩn bị sanh đứa con thứ nhì. Lê-a đã sanh cho ông sáu đứa con trai, con đòi của Lê-a sanh cho Gia-cốp hai con trai, xem như Lê-a có được tám đứa con. Con đòi của Ra-chên sanh cho Gia-cốp hai con trai, rồi Ðức Chúa Trời nhớ lại Ra-chên và cho nàng sanh sản. Nàng sanh Giô-sép, xem như nàng có được ba con trai.
Bây giờ nàng sắp sửa sanh đứa con thứ nhì khi họ về gần đến Bết-lê-hem. Trong tiến trình sanh đứa con trai út của Gia-cốp được đặt tên là Bên-gia-min thì Ra-chên qua đời. Dân thành Bết-lê-hem có một chỗ đặc biệt dành cho Ra-chên trong lòng họ bởi vì Ra-chên được chôn tại Bết-lê-hem. Cho nên theo bối cảnh lịch sử chúng ta có thể thấy tại sao họ để tên Ra-chên trước. Nhưng chú ý chỗ nầy họ nói: "là hai người đã dựng nên nhà Y-sơ-ra-ên!"
Trở lại sách Phục-truyền luật-lệ ký chép về vấn đề người bà con. Chúng ta đọc thấy, nếu một người chết không con thì người anh em là bà con sẽ cưới người đàn bà đó hầu "lưu danh anh em người lại trong Y-sơ-ra-ên", một cái nhìn khác trong câu 9 là "lập lại nhà anh em mình". Nói cách khác, khi cung cấp dòng dõi có nghĩa là cung cấp sản nghiệp cho anh em người đã chết. Khi Ra-chên và Lê-a lập gia đình với Gia-cốp thì họ cung cấp sản nghiệp cho Gia-cốp.
Theo dữ kiện trong Kinh Thánh chúng ta biết Gia-cốp khoảng 60 tuổi lúc đến Cha-ran. Ông còn độc thân, không vợ, nếu ông chết khi còn độc thân thì ông sẽ không nhà, không sản nghiệp. Ông cần phải lập gia đình với ai đó, sanh con để có được sản nghiệp. Bởi lòng thương xót của Ðức Chúa Trời ông đã cưới được hai chị em là Lê-a và Ra-chên. Qua mối liên hệ hôn nhân với họ ông có được tám đứa con trực tiếp từ nơi họ và qua hai con đòi, ông có thêm bốn con trai nữa. Theo Kinh Thánh bốn đứa con nầy được xem như sanh bởi Lê-a và Ra-chên. Bạn có thể đọc thêm điều nầy trong Sáng-thế ký 30 nếu bạn thích thú muốn tìm hiểu thêm.
Chúng ta có thể nói rằng Ra-chên và Lê-a sanh cho Gia-cốp mười hai đứa con trai. Mười hai người con trai nầy là ai? Mười hai người con trai nầy là trưởng tộc của dân Y-sơ-ra-ên. Gia-cốp sau đó được đổi tên là Y-sơ-ra-ên, có nghĩa là hoàng tử của Ðức Chúa Trời. Trong khi Gia-cốp vật lộn cùng thiên sứ khi ông rời Cha-ran thì tên của ông được đổi thành Y-sơ-ra-ên. Thật sự, hai người đàn bà nầy lập nên nhà Y-sơ-ra-ên. Nói về thuộc linh, khi chúng ta trở thành cô dâu của Chúa Cứu Thế thì chúng ta bắt đầu dựng nên nhà Y-sơ-ra-ên. Ðiều nầy không có nghĩa là quốc gia Y-sơ-ra-ên (Do-thái) nhưng theo nghĩa thuộc linh chúng ta trở nên chứng nhân cho thế giới. Ðức Chúa Trời dùng chúng ta là đại sứ của Ngài để hướng dẫn người khác đến hợp thành thân thể của Chúa Cứu Thế.
Trong Cô-lô-se 3:9, "Lại nếu anh em thuộc về Ðấng Christ, thì anh em là dòng dõi của Áp-ra-ham, tức là kẻ kế tự theo lời hứa." Bạn thấy đây là cách Ðức Chúa Trời nhìn xem dân Y-sơ-ra-ên của Ngài. Trong Rô-ma 9:6-8, chúng ta đọc "Vì những kẻ bởi Y-sơ-ra-ên sanh hạ, chẳng phải vì đó mà hết thảy đều là người Y-sơ-ra-ên... nhưng con cái thuộc về lời hứa thì được kể là dòng dõi Áp-ra-ham vậy." Ðức Chúa Trời không kể tất cả những người sanh theo dòng máu của Y-sơ-ra-ên là dân Y-sơ-ra-ên thật nhưng chỉ những ai thật sự được sanh lại. Cũng vậy, khi chúng ta trở thành cô dâu của Chúa Cứu Thế thì chúng ta là người dựng nên nhà Y-sơ-ra-ên, là những người trong Chúa Cứu Thế.
Có một điều thú vị là Tân ước chép về chúng ta trong 1Phi-e-rơ 2:5, "và anh em cũng như đá sống, được xây nên nhà thiêng liêng", và trong Ê-phê-sô 2:19-22, "Dường ấy anh em chẳng phải là người ngoại, cũng chẳng phải là kẻ ở trọ nữa, nhưng là người đồng quốc với các thánh đồ, và là người nhà của Ðức Chúa Trời. Anh em đã được dựng nên trên nền của các sứ đồ cùng các đấng tiên tri, chính Ðức Chúa Jêsus Christ là đá góc nhà, cả cái nhà đã dựng lên trên đá đó, sắp đặt cách hẳn hoi, để làm nên một đền thờ thánh trong Chúa. Ấy, anh em cũng nhờ Ngài mà được dự phần vào nhà đó, đặng trở nên nhà ở của Ðức Chúa Trời trong Thánh Linh." Bởi vì chúng ta là cô dâu của Chúa Cứu Thế, chúng ta dựng nên nhà Y-sơ-ra-ên khi chúng ta rao giảng Tin Lành. Chúng ta góp thêm những hòn đá vào đền thờ của Ðức Chúa Trời.
Rồi họ nói thêm trong câu 11, "Hãy trở nên cường thạnh nơi Ép-ra-ta". Dĩ nhiên, trong bối cảnh lịch sử đây là lời chúc mừng cho Bô-ô, chúc cho nhà ông được cường thạnh, dòng dõi con cái đông vô số. Ép-ra-ta là một tên gọi khác cho Bết-lê-hem mà Bô-ô là công dân của Bết-lê-hem. Rồi họ nói tiếp "và làm cho nổi danh ngươi trong Bết-lê-hem!" Nói cách khác, chúc cho ông được nổi tiếng tại Bết-lê-hem, chúc cho ông trở thành người lập nên một gia đình được đánh giá cao về sự thanh liêm và việc lành. Ðây là những lời chúc của những người cùng xứ với Bô-ô tại Bết-lê-hem. Nhưng chúng ta tự hỏi, tại sao Ðức Chúa Trời nhấn mạnh chữ Ép-ra-ta?
Có hai khúc Kinh Thánh đặc biệt đến với trí của tôi, tôi tự hỏi chắc Ðức Chúa Trời có dự định khi Ngài đề cập đến Ép-ra-ta. Bạn có nhớ trong Mi-chê 5:2, Ðức Chúa Trời phán về sự đến của Chúa Cứu Thế Giê-xu, "Hỡi Bết-lê-hem Ép-ra-ta, ngươi ở trong hàng ngàn Giu-đa là nhỏ lắm, song từ nơi ngươi sẽ ra cho ta một Ðấng cai trị trong Y-sơ-ra-ên; gốc tích của Ngài bởi từ đời xưa, từ trước vô cùng." Tên Bết-lê-hem Ép-ra-ta được dùng ở đây bởi vì có một Bết-lê-hem khác trong nước Y-sơ-ra-ên nằm về phía Bắc. Bết-lê-hem Ép-ra-ta là nói rõ đến một thành phố nhỏ cách Giê-ru-sa-lem 7 dặm về hướng nam. Ðây là chỗ Chúa Giê-xu được sanh ra.
"Hỡi Bết-lê-hem Ép-ra-ta, ngươi ở trong hàng ngàn Giu-đa là nhỏ lắm, song từ nơi ngươi sẽ ra cho ta một Ðấng cai trị trong Y-sơ-ra-ên; gốc tích của Ngài bởi từ đời xưa, từ trước vô cùng." Ai đã được sanh ra tại Bết-lê-hem Ép-ra-ta? Ai trở thành người cai trị dân Y-sơ-ra-ên? Dĩ nhiên, đó là Chúa Cứu Thế Giê-xu. Ðây là câu mà những người lãnh đạo dân Giu-đa mở ra khi các bác sĩ đến hỏi: "Vua dân Giu-đa mới sanh tại đâu? Họ đọc câu nầy và biết rằng ấy là tại Bết-lê-hem, Ép-ra-ta, một làng nhỏ nằm về hướng nam của Giê-ru-sa-lem, đó là nơi Chúa Cứu Thế sẽ được sanh ra.
Vì vậy, tôi tin rằng nói về thuộc linh, Ðức Chúa Trời nhìn thấy trước rằng tại Ép-ra-ta, Chúa Cứu Thế sẽ được sanh ra. "Hãy trở nên cường thạnh nơi Ép-ra-ta", từ dòng máu của Bô-ô và Ru-tơ sẽ ra một Ðấng Cứu Chuộc cho dân Y-sơ-ra-ên. Vâng trong trường hợp nầy, Bô-ô là người chuộc, là hình ảnh của người chuộc nhưng Ðức Chúa Trời cũng nhìn xa hơn, qua cuộc hôn nhân của Bô-ô và Ru-tơ, qua dòng dõi nầy Chúa Cứu Thế sẽ đến. Vì vậy, Bô-ô và Ru-tơ là tổ tiên của dòng dõi sẽ cho ra một Ðấng trở nên cường thạnh trên thế gian, Ðấng ấy sẽ được sanh ra tại Bết-lê-hem, Ép-ra-ta. Tôi tin rằng đây là ý định của Chúa dù những người tại Bết-lê-hem không hiểu khi họ nói câu nầy.
Rồi họ nói: "và làm cho nổi danh ngươi trong Bết-lê-hem!" Chữ "nổi danh" ở đây trong tiếng Hê-bơ-rơ thường thường được dùng trong Kinh Thánh có nghĩa "được gọi bằng tên". Theo nghĩa đen ở đây nên đọc là: "và được gọi bằng tên trong Bết-lê-hem!" Trong ý nghĩa thuộc linh, có một người tên được gọi trong Bết-lê-hem. Chúng ta thấy ngôn ngữ nầy diễn tả rất đẹp trong Tân-ước, khi Chúa Giê-xu sắp được sanh ra, chúng ta đọc trong Ma-thi-ơ 1:21, "Người sẽ sanh một trai, ngươi khá đặt tên* là Jêsus, vì chính con trai ấy sẽ cứu dân mình ra khỏi tội." và câu 25, "song không hề ăn ở với cho đến khi người sanh một trai, thì đặt tên* là Jêsus." Bạn có thấy? Ðây là cái tên mang sự quan trọng đến cho Bết-lê-hem, đây là cái tên che phủ tất cả mọi thứ khác về Bết-lê-hem. Tên đó là JÊSUS (Giê-xu), tại Bết-lê-hem tên đó được gọi là GIÊ-XỤ
Tôi tin rằng Ðức Chúa Trời có hai ý ở đây khi những người tại Bết-lê-hem nói cùng Bô-ô "và làm cho nổi danh ngươi trong Bết-lê-hem!" nghĩa là tên ông sẽ được gọi, nhiều người sẽ nhận ra tên ông; từ dòng dõi của Bô-ô và Ru-tơ, một người sẽ đến và rất nổi danh, người đó là Chúa Giê-xu, Cứu Chúa của thế gian. Khi dùng ngôn ngữ nầy họ không hề biết rằng có một danh gọi tại Bết-lê-hem, là danh trên hết mọi danh, danh đó là danh GIÊ-XỤ "Vì chính con trai ấy sẽ cứu dân mình ra khỏi tội". Chúa Giê-xu là sự ứng nghiệm của tất cả những lời tiên tri chỉ về Ðấng Cứu Chuộc sẽ đến.
Hãy tiếp tục câu 12, bạn thấy ở đây họ nhắc đến một việc khác trong lịch sử và điều nầy làm cho chúng ta khó hiểu. Họ nói với Ru-tơ và Bô-ô, "Nguyện con cháu ngươi mà Ðức Giê-hô-va sẽ ban cho ngươi bởi người gái trẻ này, làm cho nhà ngươi giống như nhà của Phê-rết, mà Ta-ma đã sanh cho Giu-đa!" Chúng ta đã thấy lặp lại nhiều lần trong bài học Ru-tơ nầy những câu nói của Bô-ô, Ru-tơ hay là người khác không có lý chút nào, nhưng chúng ta biết rằng Ðức Chúa Trời đã hướng dẫn họ nói như vậy và được chép lại để dạy cho chúng ta những bài học thuộc linh sâu sắc.
Chúng ta đã khám phá ra rằng sách Ru-tơ là một ẩn dụ lịch sử, nhiều ý nghĩa thuộc linh lạ lùng đẹp tuyệt vời đã mở ra cho chúng ta thấy nhiều khía cạnh của sự cứu rỗi. ễ đây chúng ta có lời chúc mừng của những người tại Bết-lê-hem cho Bô-ô, nghe không có lý chút nào, ít nhất là đối với tôi. Ai là Phê-rết? Họ chúc mừng Bô-ô và Ru-tơ rằng, "làm cho nhà ngươi giống như nhà của Phê-rết, mà Ta-ma đã sanh cho Giu-đa!"
Chúng ta trở lại Sáng-thế ký 38 và khám phá ra rằng Phê-rết là đứa con sanh ra bất hợp pháp. Bạn có nhớ? Chúng ta đã nói đến việc Giu-đa có ba con trai, một đứa tên Ê-rơ, đứa kế là Ô-nan, đứa thứ ba là Sê-la. Ê-rơ cưới Ta-ma, bởi vì Ê-rơ chống lại Chúa nên Ðức Chúa Trời giết đi. Rồi Giu-đa bảo Ô-nan đi lại cùng Ta-ma để sanh con cho Ê-rơ, Ô-nan từ chối làm việc nầy bằng cách làm rơi rớt xuống đất. Ðức Chúa Trời lại giết Ô-nan đi vì Ô-nan từ chối việc cung cấp dòng dõi cho anh mình.
Giu-đa đã không đưa Sê-la cho Ta-ma để làm chồng, vì vậy Ta-ma vẫn còn góa bụa. Cuối cùng khi Sê-la khôn lớn, Ta-ma ăn mặc như một k?#7919;. Nàng cám dỗ để Giu-đa có sự liên hệ tình dục với nàng. Giu-đa làm điều nầy không biết rằng đây là dâu của ông, chỉ tưởng là một k?#7919;. Khi khám phá ra Ta-ma có thai thì Giu-đa bảo đem giết nàng đi. Kế đến, Ta-ma chỉ ra rằng Giu-đa là cha của đứa nhỏ, nàng lại có thai đôi, một trong hai đứa sanh đôi đó là Phê-rết.
Ðây không phải là chuyện tốt được dùng để chúc mừng hai người mới cưới nhau. Chuyện nầy chỉ nhắc họ nhớ đến sự liên hệ không đúng đắn trong dòng máu của tổ tiên họ. Chúng ta tự hỏi không biết việc nầy có nghĩa gì. Vì thời gian không đủ cho nên chúng ta phải đợi đến bài học sau mới thấy được lý do trong phần kết luận nầy của sách Ru-tơ. Cầu xin Chúa ban phước cho bạn cách dư dật.
*Theo nguyên văn: "gọi tên"
"Cũng vì đó nên Ðức Chúa Trời đã đem Ngài lên rất cao, và ban cho Ngài danh trên hết mọi danh, hầu cho nghe đến danh Ðức Chúa Jêsus, mọi đầu gối trên trời, dưới đất, bên dưới đất, thảy đều quì xuống, và mọi lưỡi thảy đều xưng Jêsus Christ là Chúa, mà tôn vinh Ðức Chúa Trời, là Ðức Chúa Cha." Phi-lip 2:9-11
"Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu." Công-vụ các Sứ-đồ 4:12