Chuyện kể trên giàn thiêu

Lời vào truyện Chuyện kể bắt đầu từ miếu ông Cọp Làng Cọp Râu Trắng Thế võ roi cá đuối Con còng gió láu lỉnh Hội làng trống da cá óc nóc Cá ông hình khoang tàu Đôi két đảo màu lam Chàng trai mò ngọc trai Kẻ trộm răng cá ông Người câu mực Bà Roong vào hang cú mèo biển Chuyện kể trên giàn thiêu Thần ốc Làng Cọp Râu Trắng nói về chim Yến Đôi mắt cánh buồm làng Cọp Râu Trắng Thổi ốc tai tượng đuổi giặc dơi Múa Bá Trạo Sân võ trên sạp thuyền Người đi bắt bạch tuộc Người vẽ mắt thuyền Tiếng đàn bầu gọi chim mồ mộ Người đi tìm trầm về lại biển Rái cá trả ơn người Đầm Rô có ngọc Con chim nói tiếng người Người đâm tôm hùm Đánh mười hai trống lễ Xăm hình cọp trên cánh tay Đôi rắn thần từ biển vào Con Vện hào hùng Từ hố chôn sống trở về

Đời thứ nhất khi có làng Cọp Râu Trắng. Một hôm vua Chiêm đi ngang qua, có một quan Chiêm trốn lại. Quan Chiêm lấy một người con gái làng Cọp Râu Trắng. Hai vợ chồng quan Chiêm dạy dân làm nghề biển, đi tìm trầm núi cao, và những tục lệ Chiêm thờ cúng, hôn nhân, sống chết... Tục người chống chết thì người vợ phải chết theo trên giàn thiêu có từ đó.
Cảnh người vợ bị bắt ép lên giàn thiêu, củi chất bốn lên, lửa châm cháy đỏ, tiếng kêu khóc thảm thiết của người bị thiêu lẫn bà con bị bắt đứng xem diễn ra thường xuyên. Sau mỗi lần thiêu, khói tụ thành đám giống hình tháp bay qua bay lại trên giàn thiêu. Củi than để thiêu đổ xuống đóng thành lớp, lâu ngày thành đất cứng như đá. Không có thứ cây nào sống được, chỉ trừ cây hoa từ bi mọc được bò quanh khoảnh đất đá này.
Đến đời thứ tám, làng Cọp Râu Trắng, theo tục xưa, sau cái chết của một "Tài" bắt mực khổn glồ còn rất trẻ thì người vợ trẻ bị buộc lên giàn thiêu. Đã bao nhiêu đời cũng vì cái chết này mà nước mắt dân làng Cọp Râu Trắng ngập thành đầm nỗi đau chất cao thành núi. Nay đến lượt người vợ trẻ này bước vào chịu cái chết oan nghiệt. Tiếng khóc của người dân trước nỗi đau khi ngọn lửa chưa kịp nhóm lên thật thê thảm.
Nhưng lạ thay, người con gái ấy bước lên giàn thiêu không cần người đưa lên, không che mạng, không rên rỉ than khóc. Đợi nhóm lửa, đợi mọi người thôi than khóc, người con gái ấy cất tiếng nói:
- Thưa bà con, bao nhiêu người con gái làng đã chết đau đớn như thế này. Tôi muốn sau cái chết của tôi, làng phải thay vào đó một con quái vật...
Dứt lờn, người con gái tự châm lửa. Giàn thiêu như một tháp lừa đỏ rực. Bỗng một người con trai tách đám đông bà con chạy thẳng ra bải. Một lát sau, chàng trai trở lên, kêu to:
- Tìm thấy con quái vật rồi. Một con bạch tuộc...
Lửa đã tàn. Mùi tro từ giàn thiêu tỏa một mùi hương hoa từ bi.
Bao đời nay, con quái vật được thay vào cho cái chết những người con gái làng Cọp Râu Trắng. Cũng từ đấy, làng không còn những đám khói hình tháp, những lớp đất than dưới chân giàn thiêu, mà chỉ có mùi hương hoa từ bi. Người nhận ra biển bắt con quái vật bạch tuộc được làng phong thần.
Vị thần này thường là những chàng trai, dân làng gọi bằng cái tên thân thương "Người đi bắt bạch tuộc" được thờ trong đình làng Cọp Râu Trắng.