Con còng gió láu lỉnh

Lời vào truyện Chuyện kể bắt đầu từ miếu ông Cọp Làng Cọp Râu Trắng Thế võ roi cá đuối Con còng gió láu lỉnh Hội làng trống da cá óc nóc Cá ông hình khoang tàu Đôi két đảo màu lam Chàng trai mò ngọc trai Kẻ trộm răng cá ông Người câu mực Bà Roong vào hang cú mèo biển Chuyện kể trên giàn thiêu Thần ốc Làng Cọp Râu Trắng nói về chim Yến Đôi mắt cánh buồm làng Cọp Râu Trắng Thổi ốc tai tượng đuổi giặc dơi Múa Bá Trạo Sân võ trên sạp thuyền Người đi bắt bạch tuộc Người vẽ mắt thuyền Tiếng đàn bầu gọi chim mồ mộ Người đi tìm trầm về lại biển Rái cá trả ơn người Đầm Rô có ngọc Con chim nói tiếng người Người đâm tôm hùm Đánh mười hai trống lễ Xăm hình cọp trên cánh tay Đôi rắn thần từ biển vào Con Vện hào hùng Từ hố chôn sống trở về

Chuyện chú bé khù từ hố chôn sống trở về nhờ có tài nín thở thì ai cũng biết. Nhưng chuyện về con còng gió mà Khù kể thì ít người không tin là thiệt.
Chuyện như thế này:
Hôm ấy trong hố chôn, Khù nghe một tiếng gì đi qua mặt, mỗi lúc cái nhồn nhột nghe rõ. Lát sau, tiếng cát khua và có cả tiếng phì phì nữa. Tiếng thở đi qua mặt có mấy chấm bọt rơi xuống mặt nghe ươn ướt. Lúc ấy, hai mắt Khù dưới lớp vải bịt lỏng hé nhìn nhận ra con còng gió to bằng cái chén úp, nếu lúc ấy hai tay cử động được thì Khù đã tóm liền con còng gió. Nhưng hai tay Khù lại bị trói. Vì thế con còng gió cứ thế đi qua mặt rồi mất hút. Khù nằm yên trong cát nghĩ đêm nay con còng gió đi trong cát rồi khoét hang lên từng nhà.
Tháng sau trên bãi biển Khù thấy một con còng gió to bằng con còng mình đã gặp. Con còng đang moi cát một cách vô tư. Khù tóm được giơ lên cao cho nhiều người thấy tám cái que cứng như théo của con còng, rồi nói:
- Bà con muốn biết con còng gió này ở trong nhà mình thì đêm nay phải rình để chộp lấy nó.
Khù buộc hột nút áo vào chiếc càng, rồi nhắc cho bà con nhớ cái dấu hột cúc buộc trong cái càng đực con còng. Mọi người không tin mà còn cười Khù và bảo:
- Chỉ có Khù láu lỉnh chứ làm gì có còng gió láu lỉnh.
Khù thà con còng gió xuống cát. Một lát sau còng gió láu lỉnh tọt xuống cái hang vừa khoét. Lát sau con còng gió lại chồi lên hai mắt nhìn tinh nghịch, chiếc càng huơ huơ trông thật láu lỉnh. Nghịch một chút thôi rồi con còng gió lút mất trong hang. bãi cát vắng lặng, chạng vạng tối.
Nửa đêm. Anh Bảy Đặng gọi cửa nhà ông Hai Sắn để đưa con còng gió cho Khù. Khù cầ, chặt con còng nhìn hột cúc áo của mình buộc vẫn còn nguyên trong chiếc càng đực. Anh Bảy Đặng không mấy chốc báo cho mọi nhà biết. Bà con kéo đến thật đông để coi con còng gió láu lỉnh của thằng Khù.
Anh Bảy Đặng kể cho mọi người nghe. ở bãi về, anh Bảy thắp đèn dầu cá, nằm lên ván vắt chân chữ ngũ chờ còng gió như lời thằng Khù dặn. Chờ mãi vẫn không thấy còng. Đến lúa vừa thiếp ngủ thỉ anh Bảy nghe tiếng cát rào rào ở dưới ván.
Anh Bảy buồn ngủ quá không mở mắt nổi thì thấy con còng gió hai mắt lồi lấp ló. Thấy không động tĩnh gì, con còng đưa tiếp mấy que chân cào lên bàn chân anh. Không đợi nữa, anh Bảy chồm dậy chộp nhanh lấy con còng.
Mọi người xem đúng chiếc cúc áo khi chiều Khù buộc vào càng cho con còng. Họ nhìn nhau cho là kỳ lạ. Khù hai bàn tay cầm chặt con còng rồi từ từ đặt xuống cát. Con còng gió cũng đứng yên lặng, tám que chân liến thoắng gãi cát tinh nghịch, hai mắt giương nhìn ngọn đèn. ộ một chút lâu, thình lình con còng chạy vụt ra săn. Trông dáng nó chạy cũng thật láu lỉnh.