Hiệp Sĩ Sainte Hermine - Alexandre Dumas

Có một người mà Bonaparte vừa ghét vừa kiềng nể lại vừa phải chịu đựng. Đó là người đã từng xuất hiện một lát tại nhà tiểu thư Fargas khi cô này đưa ra điều kiện bắt quân Jéhu.

Bonaparte vẫn tự nhủ rằng loài súc sinh lúc nào cũng có những điểm gây hại. Joseph Fouché, bộ trưởng cảnh sát. Thực ra, ông ta vừa xấu người lại xấu nết hay nói đúng hơn là sự bất lương ngang bằng với ngoại hình xấu xí của gã.

Bonaparte chỉ nhìn con người theo hai khía cạnh, hoặc là phương tiện hoặc là vật cản. Đối với tướng quân Bonaparte trong cuộc đảo chính ngày 18 Brumaire thì Fouché là một phương tiện.

Nhưng với Bonaparte Tổng tài thì Fouché lại là một vật cản, kẻ nào từng lật đổ chế độ Đốc chính thì cũng có thể lật đổ chế độ.

Tổng tài vì một chính phủ khác. Fouché là một kẻ lẽ ra phải hạ ngay sau khi giúp ta đạt được mục đích, song điều đó lại không dễ dàng. Ông ta thuộc vào tốp người, để ngoi lên, sẵn sàng tung tua móc bám vào mọi ngóc ngách, mọi góc cạnh và luôn tận dụng đó làm chỗ dựa mà một khi có chuyện thì nhờ đó để tồn tại.

Trên thực tế, Fouché đã tham gia vào nền Cộng hoà bằng cái chết của đức vua mà chính hắn đã tôn vinh, hắn đã tham gia vào thời kỳ kinh hoàng với nhiệm vụ chết chóc ở Léon và Nevers: vào phong trào Thermidor với việc tham gia lật đổ Robespiene, vào sự nghiệp của Bonaparte bằng cuộc đảo chính 18 Brumaire, lân la với Joséphine bằng nỗi sợ của bà về Joseph và Lucien cũng là kẻ thù của Fouché, vào quân Bảo hoàng bằng những giúp đỡ cá nhân khi còn là bộ trưởng cảnh sát, là người của ngôn luận, hắn khôn khéo lái dòng chảy theo mình và lực lượng cảnh sát, thay vì là cảnh sát của chính phủ, của Tổng tài, của nhân dân lại trở thành cảnh sát của Fouché. Khắp Paris, khắp nước Pháp, hắn có những nhân viên nịnh hót về mình đủ kiểu, về mọi khéo léo, khôn ngoan ở hắn và đạc điểm nổi nhất trong đó là làm cho người khác tưởng Fouché là người nổi tiếng.

Fouché làm bộ trưởng cảnh sát từ cuộc đảo chính ngày 18 Brumaire. Không ai có ảnh hưởng đến Bonaparte như hắn. Ảnh hưởng này làm Bonaparte tức điên. Ngay khi Fouché không ở đó, khi dòng từ trường kỳ lạ mất tác dụng, toàn bộ con người Bonaparte nổi dậy phá bỏ sự ngự trị của Fouché, những lời lẽ của ông khi nói về hắn đều gay gắt nộ nạt, mất bình tĩnh. Nhưng khi Fouché có mặt thì con sư tử sẽ ngủ hoặc dịu dàng hơn. Một điều đặc biệt khiến Bonaparte không ưa hắn đó là hắn không chấp nhận kế hoạch đế vương trong tương lai của ông.

Trong khi Joseph và Lucien không những không phản đối mà còn thúc giục ông tiến hành. Có lần, hắn đã nói thẳng với Bonaparte:

- Ngài hãy cẩn thận, nếu ngài muốn tái thiết lập ngai vàng, ngài sẽ phải đối mặt với triều đình Bourbon, một ngày nào đó, họ sẽ nổi dậy để giành lại ngai vàng do chính ngài dựng lên. Không ai có thể phồn thịnh, có những chuỗi may mắn được mãi hoặc biết trước mình sẽ thành công ở việc gì gặp tai ương ở đâu, nhưng chỉ cần người thông minh sẽ đoán được vận may ấy sẽ kéo dài với ngài bao lâu. Lập lại chế độ cũ ư? Việc chiếm lại ngai vâng sẽ không còn là vấn đề chính phủ mà là chuyện gia đình. Nếu nước Pháp từ bỏ tự do mà nó giành được để trở lại nên quân chủ thì cớ gì nó lại không thích con cháu của các vị hoàng đế Henri Đệ tứ hay Louis XIV mà lại phải trao quyền cho ngài, một người chỉ cho nó một chủ nghĩa chuyên chế với gươm đạo?

Bonaparte cắn môi lắng nghe nhưng dẫu sao ông đã nghe chỉ có điều kể từ lúc đó, ông quyết định sẽ huỷ bộ chức bộ trưởng cảnh sát. Ngay hôm ấy, ông đến Mortefontaine; qua nhà Joseph vào thứ hai. Với sự nài nỉ của hai người anh em, ông đã ký sắc lệnh huỷ bỏ cho vào túi và hôm sau quay lại Paris trong lòng vui sướng về quyết định của mình. Tuy vậy, ông cũng hiểu Joséphine sẽ bị sốc thế nào. Ông đã tỏ ra dễ thương nhưng với con người lúc đang vui cực độ lại quay sang buồn bực như bà thì chỉ có nước ly dị.

Đang ngồi một mình trong phòng Joséphine do Boumerine đang thực hiện một số việc thì Joséphine nhẹ nhàng lại gần ông, ngồi vào lòng, đưa tay luồn vào mái tóc rồi lướt nhẹ lên đôi môi khiến ông thấy hừng hực trước cái hôn do vợ mời gởi.

- Tại sao anh không cho em đi cùng anh hôm qua?

- Đi đâu? - Bonaparte hỏi.

- Thì chỗ anh tới chứ đâu.

- Anh đã đến Mortefontaine, vì anh biết giữa em và Joseph có xích mích nên…

- Ồ anh có thể thêm vào cả Lucien và em nữa. anh họ xích mích với em chứ còn em, em chẳng xích mích với ai cả. Em còn mong gì hơn là yêu quý anh em chồng nhưng là họ ghét em đấy chứ.

- Chính thế anh nên hiểu em lo như thế nào khi anh ở gần họ. Em yên tâm đi, hôm qua bọn anh chỉ nói chuyện chính trị thôi.

- Vâng, lại chuyện chính trị, như César và Antoine chứ gì, họ chỉ giỏi khuyên anh mặc long bào thôi.

- Ái chà? Em cũng tinh thông lịch sử La mã cơ đấy.

- Trong tất cả lịch sử La mã, em chỉ đọc về César và lần nào em cũng run lên vì sợ.

Joséphine ngừng lại một lát vì thấy Bonaparte nhíu mày nhưng vì đã khơi chuyện bà không muốn dừng lại.

- Em xin anh, Bonaparte. Em cầu xin anh đừng xưng vua.

- Lại Lucien láu cá khuyên anh phải không. Đừng nghe chú ấy nếu không chúng ta sẽ trắng tay.

Boumerine, người đã từng khuyên Bonaparte như thế, nếu dám nói như vậy chắc anh ta phải run lên vì sợ Bonaparte nổi giận. Nhưng với Joséphine thì ngược lại, ông phá lên cười và nói:

- Em điên rồi, Joséphine tội nghiệp của tôi, chắc lại những kẻ ngồi lê đôi mách ở Saint-Germain hay lại cô ả La Rochefoucauld của em dựng chuyện chứ gì. Em làm tôi thấy chán, hãy để tôi yên nào?

Đúng lúc đó có người báo cho Joséphine có bộ trưởng cảnh sát đến.

- Em có chuyện gì với hắn à? - Bonaparte hỏi.

- Không. Chắc ông ta đến chỗ anh, tiện đường rẽ vào chào em thôi.

Khi xong nhớ bảo ông ta sang chỗ anh.

Nói rồi Bonaparte đứng dậy gọi:

- Boumerine, lại đây.

- Nếu các anh không có chuyện gì bí mật, thì nói chuyện ngay phòng này cũng được. Em càng được ở bên anh thêm chút nữa.

- Anh quên mất là Fouché cũng là một trong những bạn của em.

- Bạn của em ư? Em không cho phép mình có bạn là những bộ trưởng của anh.

- Ồ! Bonaparte nói - ông ta sẽ không còn là bộ trưởng lâu nữa đâu. Không, anh không có gì bí mật cả - cho mời ngài bộ trưởng cảnh sát vào đây - Bonaparte nói với Constant người vừa đến báo tin.

Fouché bước vào tỏ ra ngạc nhiên khi thấy Bonaparte trong phòng vợ:

- Thưa phu nhân - Fouché nơi - sáng nay tôi không phải có chuyện cần bàn với ngài Tổng tài mà với chính phu nhân.

- Với riêng tôi? - Joséphine ngạc nhiên nói trong lòng hơi lo lắng.

- À! à! Bonaparte nói - Chúng ta sẽ nói về chuyện này.

Rồi vừa cười vừa kéo tai vợ, một hành động chứng tỏ ông đã vui vẻ trở lại. Mắt Joséphine ngấn nước vì không hiểu tại sao, cử chỉ thân ái mà Bonaparte luôn làm, dù có thể không cố ý, luôn khiến Joséphine rất đau.

Nhưng bà tươi cười trở lại ngay:

- Hôm qua, bác sĩ Cabanis đã đến thăm tôi - Fouché nói.

- Lạy Chúa lòng lành! Nhà triết học ấy đến làm gì trong hang của ngài thế? - Bonaparte hỏi.

- Ông ta đến hỏi tôi liệu tôi có cho rằng, trước khi cuộc thăm viếng chính thức hoàn tất, có một cuộc hôn nhân sẽ được phu nhân đứng ra tác thành và liệu phu nhân có đề đạt nó lên ngài Tổng tài được chăng?

- Hay lắm! Em thấy chưa, Joséphine - Bonaparte mỉm cười nói - người ta đã đối đãi với em như với một hoàng hậu rồi đấy.

Nhưng Joséphine gượng cười:

- Vậy có hơn ba mươi triệu người dân Pháp quốc có thể cử hành hôn sự mà đâu cần em có vui hay không, ai mà lại cẩn thận quá thế?

- Bá tước phu nhân Sourdis, người đã có hân hạnh thỉnh thoảng được gặp bà. Bà ấy muốn lấy chồng cho cô con gái Claire của mình.

- Lấy ai?

- Bá tước trẻ tuổi, Sainte-Hermine.

- Ông nói với Cabanis - Joséphine trả lời - rằng về phần mình tôi nhiệt liệt ủng hộ đám cưới của họ, trừ khi Bonaparte có lý do đặc biệt không chấp thuận…

Bonaparte nghĩ ngợi một lát rồi quay sang Fouché:

- Ông lên chỗ tôi.

Rồi ông gọi Boumerine:

- Đi thôi Boumerine.

Sau đó ông leo lên cầu thang nhỏ như chúng ta đã biết.

Bonaparte và Boumerine vừa đi khuất, Joséphine đã đặt tay lên cánh tay Fouché.

- Hôm qua, anh ấy đã đến Mortefontaine.

- Tôi biết rồi - Fouché đáp.

- Ông có biết anh em họ bàn gì với nhau không?

- Có.

- Có liên quan đến tôi không? Anh ấy có nói đến việc ly dị không?

- Không về điểm nay xin phu nhân cứ yên tâm, họ bàn về chuyện khác cơ.

- Về chuyện lên ngôi à?

- Không.

Joséphine thở phào.

- Thế thì chuyện gì cũng không làm tôi bận tâm!

Fouché cười, một nụ cười ranh mãnh vốn rất quen thuộc của ông ta. này nhiên, vì phu nhân sắp mất một người bạn…

- Tôi ư?

- Vâng.

- ...

Và hiển nhiên, những lợi ích của người này cũng là lợi ích của bà.

- Ai vậy nhỉ?

- Tôi không thể nói tên ông ta được, sự thất bại của ông ta vẫn còn nằm trong bí mật. Tôi đến để báo trước bà sắp có một người khác.

- Ông muốn tô kiếm người ấy ở đâu?

Ngay trong gia đình ngài Tổng tài thôi: bà có hai người anh em đằng chồng chống lại mình nhưng người thứ ba sẽ ủng hộ bà.

- Louis?

- Đúng vậy.

- Nhưng Bonaparte lại muốn gả con gái tôi cho Duroc.

- Vâng, nhưng Duroc lại chẳng mặn mà với đám cưới như anh ta phải làm, sự dửng dưng ấy khiến ngài Tổng tài bị tổn thương. Lần nào nói đến chuyện này Hortense cũng nước mắt ngắn nước mắt dài. Tôi không muốn đem con bé ra làm vật hy sinh, nó nói trái tim nó không thuộc về nó nữa.

- Phải thôi! - Fouché nói - Ai có tim bây giờ nữa?

- Tôi chứ ai - Joséphine nói - và tôi tự hào về điều đó.

- Bà ư? - Fouché nói và cười bằng nụ cười nham nhở của ông ta - Bà không có đâu, bà có…

- Hãy cẩn thận! Ông sắp thốt ra một điều bất nhã đấy.

- Tôi im ngay đây, im như một bộ trưởng cảnh sát, người ta nói rằng tôi giống như cha xứ được nghe mọi bí mật xưng tội đấy. Lúc này, tôi không còn gì để nói với phu nhân nữa, xin phép cho tôi đi gặp thông báo với ngài Tổng tài một tin mà ông ấy không nghĩ sẽ nghe từ miệng tôi.

- Tin gì thế?

- Ông ấy đã kỵ cho tôi từ chức.

- Vậy tôi là người thua thiệt?- Joséphine hỏi.

- Tôi chứ! - Fouché nói.

Joséphine cảm thấy mình mất mát thật sự liền thở dài và đưa tay lên mắt.

- Ồ xin phu nhân cứ yên tâm - Fouché lại gần bà - chuyện này sẽ không kéo dài lâu đâu.

Để không tỏ ra quá thân thiết, Fouché đi ra cửa qua sảnh Horloge rồi lên phòng Bonaparte. Tổng tài đang làm việc với Boumerine. Vừa nhìn thấy Fouché, ông nói:

- À ông sẽ nói cho tôi điều đó.

- Điều gì thưa ngài?

- Thì chuyện Sainte-Hermine nhờ ta giúp chuyện hôn nhân với tiểu thư Sourdis.

- Khoan đã thưa công dân Tổng tài, không phải Sainte-Hermine nhờ mà là là tiểu thư Sourdis mong ngài chấp nhận cho cưới quý ông Sainte-Hermine.

- Như thế có khác gì nhau.

- Không hẳn vậy. Nhà Sourdis là một đại quý tộc đã thuần phục còn nhà Sainte-Hermine thì lại là nhà đại quý tộc cần thuần phục.

- Họ hờn dỗi gì tôi chứ.

- Hơn thế nữa, họ còn chống lại ngài.

- Họ theo phe Cộng hoà hay theo quân Bảo hoàng?

- Quân Bảo hoàng, ông bố bị xử trảm năm 1793, con trưởng bị xử bắn, con trai thứ hai, người ngài cũng biết đấy, đã bị xử tử ở Bourg-en-Bresse.

- Tôi biết anh ta ư?

- Ngài còn nhớ một người đàn ông bịt mặt đến trả hai trăm đồng louis lấy nhầm của nhà buôn rượu vang Bordeaux hồi ngài ăn tối tại Avignon không?

- À nhớ rất rõ. Ông Fouché này, đó là những người tôi cần đấy.

- Họ không tận tuỵ cho triều đại đầu tiên của ngài đâu. Họ chỉ lợi dụng thôi.

- Ông có lý, Fouché. Ôi, giá như tôi là cháu của mình! Thế còn người con thứ ba?

- Người đó sẽ là bạn của ngài nếu ngài muốn.

- Sao lại thế?

- Vì lẽ dĩ nhiên phu nhân Sourdis đã cho phép đôi trẻ bà ta mới xin ngài chúc phúc cho đám cưới của con gái như một vị hoàng đế. Nếu ngài đồng ý, thưa đức ngài, dù là kẻ thù, Hector de Sainte-Hermine không thể làm gì khác được nữa ngoài việc trở thành bạn của ngài.

- Được rồi tôi sẽ nghĩ đến chuyện đó - Bonaparte nói và xoa xoa tay đang trong lòng thầm nghĩ vừa hoàn tất một cách coi kẻ này còn có ích đôi chút - Thế nào, Fouché, có tin gì mới không?

- Có một tin khá quan trọng, nhất là với tôi.

- Tin gì thế?

- Chẳng là hôm qua, trong nhà khách ở Mortefontaine, bộ trưởng bộ Nội vụ Lucien đã thảo một văn bản do chính ngài đọc và ký về việc cách chức tôi và quyết định cho tôi một chân ở Thượng viện.

Bonaparte làm một động tác quen thuộc với người ở đảo Corse, động tác gồm hai cử động của ngón tay lên ngực có hình thánh giá và nói.

- Ai kể cho ông nghe câu chuyện hay ho đó, Fouché?

- Là một trong số nhân viên của tôi.

- Anh ta lừa ông rồi.

- Anh ta không lừa tôi, định mệnh của tôi đang ở kìa, trên cái ghế kia trong túi cạnh bộ redingote xám.

- Fouché này - Bonaparte nói - Giá mà ông tập tễnh như Talleyrand thì tôi đã gọi ông là quỷ rồi.

- Ngài không chối nữa chứ gì.

- Nói thật là không. Vả lại, việc thuyên chuyển ông được thể hiện rất long trọng.

- Tôi hiểu, trong đó ghi rằng trong suốt thời gian phục vụ ngài, ngài chưa bao giờ thấy tôi nợ tiền ngài.

- Vấn đề là nước Pháp đã hoà bình và bộ Cảnh sát không còn tác dụng nữa. Tôi nhập bộ này vào nghị viện để khi cần thì lại nhấc ra. Nếu bộ này không bao giờ được lập lại, tôi biết ở thượng viện, ông Fouché thân mến, ông không còn cơ hội kiếm chác nhưng ông đã có cơ sản kếch xù mà không biết dùng làm gì, còn mảnh đất Pontcarré, mảnh đất mà ông cứ lân mốc giới ra mãi, cũng khá lớn cho ông rồi.

- Liệu tôi có thể có được lời hứa của ngài, nếu bộ này được tái lập thì không ai ngoài tôi sẽ trở về chứ?

- Ông có nó rồi - Bonaparte nói.

- Cảm ơn. Bây giờ tôi có thể thông báo cho Cabanis rằng tiểu thư Sourdis đã được chấp thuận gả cho bá tước Sainte-Hermine chứ?

- Ông có thể.

Bonaparte khẽ cúi đầu chào trong khi Fouché đáp lại bằng sự kính cẩn hết mức rồi đi ra.

Tổng tài đi đi lại lại một lúc, im lặng, tay chắp sau lưng, mãi sau ông dừng lại sau ghế của Boumerine.

- Anh có nghe ông ta nói gì không?

- Gì ạ, thưa tướng quân?

- Điều mà con quỷ Fouché nói với tôi ấy.

- Tôi không bao giờ nghe trừ khi ngài ra lệnh tôi phải nghe.

- Hắn biết tôi truất quyền hắn, biết việc ở Mortegontaine và lệnh nằm trong túi áo của tôi.

- A Boumerine nói - Chuyện đó thì khó gì, hắn chỉ việc trả ít tiền cho cận vệ của em ngài là xong.

Bonaparte lắc đầu.

- Thế là hoà, tay Fouché quả là một kẻ nguy hiểm.

- Đúng vậy - Boumerine nói - nhưng phải thừa nhận một con người khiến ngài ngạc nhiên. Sự khôn ngoan của hắn vẫn là người có ích, nhất là trong thời buổi này.

Bonaparte ngẫm nghĩ một lát rồi nói:

- Tôi đã hứa với hắn nếu có biến, tôi sẽ lại gọi hắn và có thể tôi sẽ giữ lời.

Ông nhấn chuông, cận vệ Landoire xuất hiện.

- Landoire - Bonaparte nói - Hãy nhìn qua cửa sổ xem dưới đó có xe chưa.

- Có rồi, thưa tướng quân.

Tổng tài mặc áo đội mũ rồi nói:

- Tôi đến chỗ Hội đồng nhà nước đây.

Vừa bước được vài bước ra cửa, ông quay lại.

- Nhân đây, cậu hãy xuống chỗ Joséphine và nói rằng, tôi không chỉ chấp thuận cho đám cưới của tiểu thư Sourdis mà phu nhân Bonaparte và tôi còn ký vào giấy hôn thú cho họ nữa kia.

<< Chương 19 | Chương 21 >>

Dành cho quảng cáo