Đột nhiên giống như “đi xem biển” vậy, Viên Gia Bội có hôm đòi chàng đi gặp một thầy giáo quốc văn của nàng - Triệu Bồi.
Triệu Bồi khoảng bẩy mươi tuổi, đầu tóc bạc phơ phơ, trán đầy nếp nhăn, trông rất đôn hậu! Ông nói năng cao nhã, trí tuệ, lịch duyệt và kinh nghiệm cuộc đời. Hàn Thanh mới gặp ông, dường như đã sùng bái ông.
Ở nhà họ Triệu, họ qua một buổi tối hết sức kỳ quái. Triệu sư mẫu so với Triệu Bồi tuổi tác không chênh lệch bao nhiêu, lại không có cái khí chất thỏa mãn của Triệu Bồi. Bà hồi trẻ nhất định là một mỹ nhân, bởi vì, dù cho là hiện nay, bà vẫn có nước da rất trơn láng, và một đôi mắt mơ mơ màng màng. Bà dùng ánh mắt ngưỡng mộ nhìn Hàn Thanh và Viên Gia Bội, cố giữ họ lại ăn bữa tối. Viên Gia Bội cũng xuống nhà bếp. Đó là lần đầu tiên, Hàn Thanh biết Đà Đà có tài nấu món ăn ngon, nàng xào một món mực chua, lại xào món “kiến leo cây”. Triệu sư mẫu nấu một nồi vằn thắn. Món ăn bưng ra, Đà Đà dùng ánh mắt kiêu ngạo nhìn chàng nói:
- Em cố ý muốn lộ tài khéo cho anh xem, món ăn là em xào đấy!
Chàng nếm món mực, cố ý nói:
- Quá mặn!
Nói xong, chàng liền không ngừng đũa ăn mực, ăn “kiến leo cây”. Triệu sư mẫu tươi cười nhìn hai người họ, ánh mắt rất dịu dàng rất hiền từ. Triệu sư mẫu tò mò hỏi một câu:
- Hai cô cậu làm quen với nhau hồi nào thế?
Triệu Bồi cười:
- Họ làm quen với nhau lúc nên làm quen!
Chà! Ông già thú vị hài hước giỏi hiểu ý người biết bao! Hàn Thanh vui vẻ, hài lòng, cũng bỗng hiểu Đà Đà tại sao muốn dẫn chàng đến đây, nàng đang dẫn chàng đi vào thế giới tinh thần của nàng! Chàng cao hứng, trong suốt bữa ăn, chàng cùng Triệu Bồi bàn về văn học, bàn về cuộc đời, thậm chí bàn về triết học. Bàn mãi, bàn mãi, chàng phát hiện Đà Đà đã biết mất. Chàng tìm kiếm tứ phía, Triệu Bồi đứng dậy, đi trước, dẫn lối nói:
- Cô ấy vào thăm đại sư mẫu rồi.
- Đại sư mẫu? - Chàng ngạc nhiên.
- Mẫu thân tôi, - Triệu Bồi nói - đã gần 90 tuổi rồi, gần mười năm nay, vẫn bại liệt ở trên giường, dựa vào thuốc và thầy thuốc để duy trì. Nào, anh cũng vào thăm cụ đi! Cụ rất thích người trẻ tuổi, chỉ là trí nhớ đã lú lẫn, không nhận rõ ai là ai.
Hàn Thanh theo Triệu Bồi đi vào một phòng ngủ, lập tức, chàng nhìn thấy Đà Đà. Đà Đà và một bà cụ rất già. Bà cụ già ấy nằm trên giường, đỉnh đầu hầu như đã trọc hết, chỉ còn sót lại vài sợ tóc bạc, nếp nhăn trên mặt chồng chất từng từng lớp lớp, dĩ chí lông mày và mắt đều không phân rõ cho lắm, trong miệng đã không còn chiếc răng nào, môi miệng khô quắt lõm sâu vào trong. Cụ ngồi đấy vừa gầy vừa nhỏ, vừa khô héo đến chỉ còn lại một đống xương. Những ngón tay gầy nhỏ của cụ đang nắm lấy cái tay ấm mềm của Đà Đà! Đôi mắt lim dim của cụ cũng còn tỏa ra ánh sáng! Cụ đang nói chuyện với Đà Đà, tiếng nói hầu như hoàn toàn nghe không rõ, chỉ là một mớ tiếng líu lo líu lo. Nhưng Đà Đà lại sốt sắng gật đầu, lớn tiếng nói:
- Vâng ạ! Thưa bà! Cháu biết! Bà à! Cháu hiểu, Bà à! Cháu sẽ vâng lời bà!...
Triệu Bồi quay sang giải thích với Hàn Thanh:
- Cụ mỗi lần nhìn thấy Gia Bội, đều cho là nhìn thấy con gái tôi. Kỳ thực, con gái tôi kẹt ở đại lục chưa ra, nếu ra năm nay cũng gần năm hai mươi tuổi. Cháu gái nội trong ấn tượng của cụ, lại vẫn dừng lại ở mười mấy tuổi.
Hàn Thanh đi đến trước giường bà cu. Đà Đà lại nhiệt tâm đem tay bà cụ đặt trong tay Hàn Thanh. Bà cụ quay nhìn thấy Hàn Thanh, ngón tay khô gầy yếu ớt nắm lấy tay chàng, dường như sức sống cũng chỉ còn sót lại một chút sức lực yếu ớt như vậy. Cụ líu lo líu lo nói câu gì, Hàn Thanh hoàn toàn nghe không hiểu. Triệu Bồi làm phiên dịch:
- Cụ nói muốn anh chăm sóc Lan Lan cẩn thận. Người cụ nói là Gia Bội. Lan Lan là tên con gái của tôi. Cụ hiểu được... cụ hiểu được tình cảm giữa người và người, cụ cũng nhìn ra được.
Hàn Thanh rất cảm động, cảm động không nói ra lời được. Nhìn thấy bà cụ vùng vẫy trong đoạn chót của đời sống, còn nhớ đến hạnh phúc của con cháu, chàng trong khoảnh khắc ấy thể hội được chữ “yêu” còn mãnh liệt hơn so với một đời chàng thể hội.
Từ trong phòng bà cụ đi ra, sư mẫu đang bưng ly trà nóng hổi, ngồi ngây người ra ở đấy. Nhìn thấy Viên Gia Bội, sư mẫu thở dài:
- Trẻ trung quả là tốt đẹp!
Hàn Thanh sững sờ, đột nhiên nhìn thấy sự mến mộ ấy, sự thương tiếc tuổi xuân đã trôi qua ấy, sự hoài niệm những ngày đã qua ấy. Chàng nhớ đến cái “hình hài” nằm trong nhà, nhìn thấy người phụ nữ nhớ tiếc thời xuân xanh trước mắt này, không hiểu sao chàng đột nhiên rất thương xót Triệu Bồi: ông sao có thể sống chung với hai người phụ nữ như vậy? Mà chàng đột nhiên đối với định nghĩa của “thời gian” thấy hoang mang, là đại sư mẫu trong phòng ngủ “già lão”? Chàng nhìn sư mẫu, vọt miệng nói ra một câu:
- Sư mẫu, thời gian đối với mỗi một người đều như nhau, sư mẫu cũng đã từng trẻ trung.
Sư mẫu nhìn chàng một cái.
- Phải! - Bà nói - Đáng tiếc là không kéo lại được!
- Tại sao cứ muốn kéo lại quá khứ? - Tay Triệu Bồi an lành đặt trên vợ - quá khứ sẽ không quay trở lại. Nhưng, mình vĩnh viễn trẻ hơn mình ngày mai một ngày, vĩnh viễn vĩnh viễn. Cho nên mình nên rất vui sướng, vì ngày hôm nay mà vui sướng!
Hàn Thanh như hiểu ra điều gì, như tâm đắc điều gì, như có thu hoạch gì.
Rời khỏi nhà họ Triệu, chàng và Đà Đà đi trên đường phố lành lạnh. Hai người nắm chặt tay nhau, nép sát vào nhau, cảm thấy mạnh mẽ và giao lưu khăng khít của tâm linh.
- Đà Đà, - Chàng nói - em là người con gái tối nhất trên đời này.
Nàng nép sát vào chàng, không nói.
- Đà Đà, - Chàng lại nói - trên thế giới không thể có người yêu em hơn anh, bởi vì không có người nào hiểu em bằn anh. Trong một buổi tối nay, anh nhìn thấy bao nhiêu tầng lớp của em, bất luận là tầng lớp nào, đều khiến anh thưởng thức, đều khiến anh khâm phục.
Nàng càng dựa sát vào chàng, vẫn không nói.
- Đà Đà, - Chàng tiếp tục nói - anh có quá khứ của anh, em có quá khứ của em, từ nay, chúng ta đều không cần đi nhìn quá khứ. Chúng ta có hiện tại! Tiếp đó chúng ta còn có tương lai, tương lai tốt đẹp lâu dài. Đà Đà, để chúng ta đi cùng đi trên con đường đó đi, dù cho là gian khổ hay là dịu ngọt, cái quan trọng là chúng ta phải cùng đi! Sau đó, đến lúc chúng ta tóc trắng như sương, chúng ta sẽ không mến mộ người trẻ tuổi, bởi vì chúng ta có hồi ức, có hồi ức chung. Chúng ta sẽ ở trong hồi ức chung có được sự thỏa mãn cao nhất.
Nàng ngước mắt nhìn chàng.
- Chỉ là - Nàng êm nhẹ nói - em không muốn sống già lão như thế.
- Cái gì? - Chàng nghe không hiểu.
- Em không muốn già lão giống như đại sư mẫu! - Nàng nói, đầu dựa trên vai chàng, sợi tóc khẽ phất trên má chàng. - Em không muốn giống một người khô héo nằm ở đấy chờ chết, em cũng không muốn thành gánh nặng của con cái, nhất là, không muốn chỉ còn lại một mình em...
- Ờ, thế này nhé! - Chàng hào sảng nói - Em nhỏ hơn anh hai tuổi.
- Phải.
- Anh sống đến 82, em sống đến 80, như vậy được không?
- Được!
- Thế thì, một lời là chắc chắn! - Chàng chìa tay ra - Chúng ra nắm tay hứa chắc, không ai sẽ hối hận.
Nàng chìa tay ra, đang muốn nắm tay chàng, bỗng nhiên thấy có phần không bình thường, nắm như vậy, há chẳng phải là “hứa hẹn suốt đời” hay sao? Nàng vội rụt tay lại, cười, chạy đi, vừa chạy vừa nói:
- Con người anh có phần xấu bụng, suýt nữa mắc lừa anh!
- Thế nào? - chàng đuổi tới, túm lấy nàng - Vẫn không chuẩn bị cùng anh chung sống suốt đời ư? - Mắt chàng lóe sáng bức bách người.
- Anh lại thế rồi! - Nàng thở dài - Em đã nói, anh không thể bức em quá căng, nếu không em sẽ sợ anh, sau đó em sẽ bỏ chạy!
- Anh còn chỗ nào khiến em không mãn ý?
- Không phải là anh, là em.
- Em vẫn chưa chuẩn bị yên định lại ư?
- Vâng.
Chàng kéo chặt nàng, kéo nàng thật chặt.
- Thật ư? - Chàng chăm chăm nhìn nàng.
- Thật!
Chàng bưng mặt nàng, muốn hôn nàng trong bóng tối đường phố. Nàng dùng lực đẩy mạnh chàng một cái chạy đi. Chàng đuổi tới, phát hiện nàng đang cười ngặt nghẽo, dạng vẽ rất vui sướng. chàng muốn phát bẳn, nhưng chàng sao có thể phát bẳn với một bộ mặt đang cười? Ồ, Đà Đà, em là khắc tinh trong số mệnh anh! Chàng nghĩ: em đem anh xay thành bột, thành tro, nếu không, em sẽ không thỏa mãn.
Dựa trên một cây đèn đường, chàng thở dài thườn thượt.
Nàng lặng lẽ đến gần, đặt tay ấm áp vào trong tay chàng.
- Em chỉ đồng ý... - Nàng rất mực đứng đắn nói - Anh sống đến 80, em sống đến 78.
Trời! Đà Đà! Con người bé nhỏ mà tôi yêu dấu! Trong lòng chàng khẽ gọi, vui sướng như điên cuồng, lập tức ôm cả người nàng vào lòng.