BÁO TÂN VIỆT NAM VÀ VỢ CHU MÃI THẦN

KIỂU ĐẤT Ở PHỐ HÀNG TRỐNG MƯỜI NĂM NỮA MẤY LỜI NHẮN NHỦ CÁC ÔNG ĐỒ HỠI ĐỒNG BÀO VIỆT NAM ĐỪNG GIỞ NHỮNG NGÓN ẤY RA NỮA XIN NHỜ LƠMUYA CÁT TƯỜNG VIỆC NÀY NỮA GIẾT NGƯỜI LẤY CỦA KÍNH MỪNG VIỆT NAM TỔ QUỐC BÃI NƯỚC BỌT CON CHÁU KHÔN HƠN ÔNG VẢI ? CỨ ĐỂ CHO NÓ CHẾT AN NAM LẠI SINH THÁNH VIỆC NÀY LẠI PHẢI NHỚ ĐẾN CỤ NGHÈ BÂN BẮC NINH CẦU CỨU HỌ VẪN ĂN VÀO CÁI XÁC CHẾT NGƯỜI CÓ DANH VỌNG TRONG LÀNG BÁO TÂN VIỆT NAM VÀ VỢ CHU MÃI THẦN HỌ LẠI KIẾM ĂN VÀO NẮM XƯƠNG KHÔ TRỪ NẠN CHO VAY NẶNG LÃI, CÔ TÂY HOẺN TÉ RA ÔNG BÙI TIẾN M... PHẢI HỎI NGÔI ĐỀN ẤY THỜ ÔNG NÀO ĐÃ THẾ THÌ NHÀ BÁO LÀ ÔNG TRỜI TỘI TRẠNG CÔ VŨ THỊ CÚC TỘI TẠI BÀ CHÚA HÀNG TRỐNG VIỆC TUẦN PHÒNG Ở CÁC LÀNG ĐẺ CHẬM MẤT VÀI NGHÌN NĂM MỘT NGƯỜI OAN, BÀ GIÀ ĐÃ TÁM MƯƠI TƯ, HẾT NĂM BÀ ẤY CHỈ HIỂU LẦM MỘT CÂU TRUYỆN KIỀU LỜI CỦA GIẢN UNG ĐÃ ĐƯỢC THỰC HÀNH THUỐC LẬU, CHUYỆN KIẾM HIỆP NGUYỄN KHẮC NƯƠNG VÀ BÀ BÉ TÝ CHỦ NGHĨA "TỰ DO LUYẾN ÁI"

Bạn đọc chắc không ai lạ gì anh Chu Mãi Thần. Hắn là người  đời nhà Hán bên Tàu, một tay có tài mà vẫn nghèo xác, nghèo xơ,  ngày ngày phải trông vào nghề kiếm củi mà sống. Thế nhưng, hắn  vẫn tin rằng mình vẫn có ngày phú quý. Những khi vai đèo gánh  củi, hắn thường vừa đi vừa hát, ra bộ rất ung dung. Vợ hắn không  chịu nổi cảnh cùng quẫn của gia đình, một hôm phát cáu hỏi chồng. Cái ngày phú quý của anh sẽ là ngày nào? Hắn bảo mười  hai năm nữa. Bấy giờ hắn năm mươi tuổi rồi, đợi đến mười hai  năm nữa mới được phú quý thì phỏng còn gì là đời. Nghĩ vậy, chị  ta bèn xin lá dị đi lấy người khác.
Thế rồi, mười hai năm sau hắn được vua Hán cho làm tể  tướng. Chị vợ nghe tin lại bỏ chồng mới trở về thăm hắn và xin  đoàn tụ như xưa. Hắn liền đưa cho chị ta bát nước, bảo hắt xuống  đất rồi lại hót lên, nếu còn nguyên như trước, thì hắn sẽ lại cho về  làm vợ. Ấy là chuyện vợ Chu Mãi Thần đại khái là thế. Cái đời  Tân Việt Nam cũng giống như vậy. Một ông đã thoái ngũ ở hội  Thanh niên đồng chí, một ông bị trục xuất ở cuộc vận động Đông  Dương Đại hội và một ông nữa... khó nói lắm, xin thôi không nói,  với những quá khứ quý hóa ấy, không cần nói đến lịch sử người ta  cũng đủ trông thấy bộ óc "xã hội" của họ là thế nào rồi! Huống chi  mỗi ông lại có một thiên lịch sử rất đẹp, nhiều người biết rõ, trừ ra  chi nhánh của đảng xã hội SFIO... Ấy thế mà không ai bảo ai, cả  ba ông ấy lần lượt đều xin vào đảng xã hội. Cố nhiên họ không  thèm biết chủ nghĩa xã hội là tai ếch hay là đầu cua. Mục đích vào  đảng của họ, chỉ cốt mượn tiếng đảng ấy làm thang để trèo lên ghế  nghị viện, trong kỳ sắp tới. Chi nhánh của đảng xã hội SFIO ở đây  chỉ cần đông người, không cần giữ danh dự của đảng, cho nên người ta cứ nhận bừa họ làm đảng viên. Phường trò ra hề còn phải  bôi mượt một lượt nhọ vào mặt, chứ họ đóng vai đảng viên xã hội,  không hề dính tí "sơn" nào của quốc tế thứ hai, từ ngoài mặt cho  đến trong óc. Thế nhưng, trót đã đeo cái nhãn hiệu xã hội, tất  nhiên họ phải theo đuôi quần chúng để hòng lường gạt quần chúng. Bởi vậy trên báo Tân Việt Nam, họ phải luôn luôn bưng  miệng không cười mà hô những tiếng "Anh em thợ thuyền", "chị  em lao động". Họ chỉ "anh em" "chị em" ở trên mặt báo, nghĩa là  anh em chị em với 4 đồng xu mua một số báo mà thôi. Thật thế,  nếu ai mà bắt gặp họ gọi người cùng dân là anh là chị hay là em  khi đứng trước mặt những người ấy, thì tôi xin đi đằng đầu.
Họ tưởng chỉ hô "anh em", "chị em" sẽ có thể bịp được quần  chúng tức thì. Chẳng ngờ quần chúng xứ này bây giờ khôn lắm, họ  hô mặc họ, không ai thèm thưa. Bởi thế họ đã dỗi với chủ nghĩa xã  hội mà quay ra quảng cáo cho đế quốc Nhật. Cái cảm tình của họ  đối với quần chúng khi ấy thật chẳng khác gì cảm tình của vợ Chu  Mãi Thần đối với chồng khi thấy chồng nghèo mà xin đi lấy người  khác. Giả sử đế quốc Nhật nuôi sống được họ thì họ đã đặt quần  chúng xuống dưới gót chân từ lâu rồi. Chỉ vì bợ đỡ đế quốc Nhật  cũng chẳng được ăn là bao, cực chẳng đã họ lại quay vào mặt thợ  thuyền lao động mà hô anh em, chị em. Lần này, quần chúng không những không thưa, lại cho họ biết một bài học. Bài học ấy  họ nhận thấy khi đón từng ôm báo của nhà dây thép hàng ngày  đưa lại và khi xem sổ kết toán hàng tháng của các đại lý bán báo.  Những bài học đáng "tỉnh người ra". Vì thế, hồi này họ hô "anh  em", "chị em" càng riết để hòng cố lừa quần chúng cho được. Thấy  cái cảnh "có hô mà không có ứng" của họ thật cũng đáng thương.  Nhưng bát nước đã hắt xuống đất, hót lại sao được? Vợ Chu Mãi  Thần ngày xưa, chỉ có thế mà xấu hổ đến phải tự tử.