CON CHÁU KHÔN HƠN ÔNG VẢI ?

KIỂU ĐẤT Ở PHỐ HÀNG TRỐNG MƯỜI NĂM NỮA MẤY LỜI NHẮN NHỦ CÁC ÔNG ĐỒ HỠI ĐỒNG BÀO VIỆT NAM ĐỪNG GIỞ NHỮNG NGÓN ẤY RA NỮA XIN NHỜ LƠMUYA CÁT TƯỜNG VIỆC NÀY NỮA GIẾT NGƯỜI LẤY CỦA KÍNH MỪNG VIỆT NAM TỔ QUỐC BÃI NƯỚC BỌT CON CHÁU KHÔN HƠN ÔNG VẢI ? CỨ ĐỂ CHO NÓ CHẾT AN NAM LẠI SINH THÁNH VIỆC NÀY LẠI PHẢI NHỚ ĐẾN CỤ NGHÈ BÂN BẮC NINH CẦU CỨU HỌ VẪN ĂN VÀO CÁI XÁC CHẾT NGƯỜI CÓ DANH VỌNG TRONG LÀNG BÁO TÂN VIỆT NAM VÀ VỢ CHU MÃI THẦN HỌ LẠI KIẾM ĂN VÀO NẮM XƯƠNG KHÔ TRỪ NẠN CHO VAY NẶNG LÃI, CÔ TÂY HOẺN TÉ RA ÔNG BÙI TIẾN M... PHẢI HỎI NGÔI ĐỀN ẤY THỜ ÔNG NÀO ĐÃ THẾ THÌ NHÀ BÁO LÀ ÔNG TRỜI TỘI TRẠNG CÔ VŨ THỊ CÚC TỘI TẠI BÀ CHÚA HÀNG TRỐNG VIỆC TUẦN PHÒNG Ở CÁC LÀNG ĐẺ CHẬM MẤT VÀI NGHÌN NĂM MỘT NGƯỜI OAN, BÀ GIÀ ĐÃ TÁM MƯƠI TƯ, HẾT NĂM BÀ ẤY CHỈ HIỂU LẦM MỘT CÂU TRUYỆN KIỀU LỜI CỦA GIẢN UNG ĐÃ ĐƯỢC THỰC HÀNH THUỐC LẬU, CHUYỆN KIẾM HIỆP NGUYỄN KHẮC NƯƠNG VÀ BÀ BÉ TÝ CHỦ NGHĨA "TỰ DO LUYẾN ÁI"

Tôi muốn nói hai ông Khổng Đức Chương và Mạnh Khánh  Đường, nhân vật hiện thời của nước Tàu. Đức Chương là cháu bảy  mươi đời cụ Khổng, ai cũng biết rồi. Còn Khánh Đường bây giờ  mới được nhắc tới, tuy chưa có tin nói đích ông đó là con cháu cụ  Mạnh, nhưng ông ta đã họ Mạnh, lại ở huyện Châu là quê cụ  Mạnh và làm thủ từ đền Y thánh là chỗ thờ cúng cụ Mạnh thì chắc  là con cháu cụ ấy không sai. Cả hai ông ấy hồi này đều được người  Nhật biệt đãi. Năm ngoái, khi lấy trôi mấy tỉnh Hoa Bắc, những  nhà đương cục bên Nhật muốn lập cho vùng đó một cái chính phủ,  họ đã đến tận Khúc Phụ (quê cụ Khổng) cố rước Đức Chương sang  Bắc Bình để mần vua.
Mới rồi, khi một đạo quân Nhật kéo đến huyện Châu, viên  tướng chỉ huy đạo quân ấy cũng đến tận đền Y Thánh xin vào ra  mắt Khánh Đường, hòng nói năm ba câu chuyện, chắc cũng định  dựng cho ông ta một chức gì đó. Nếu như theo đúng "đạo thống" tổ  truyền, thì hai ông Khổng con Mạnh con, tất nhiên phải hoan nghênh người Nhật chẳng mần vua thì mần quan, chẳng giữ chức  lớn thì giữ chức nhỏ. Nhưng mà không:
Đức Chương thì viết thư từ chối người Nhật, còn Khánh Đường thì một mực khăng khăng, thà chết không chịu tiếp kiến  tướng Nhật. Thật là con cháu khôn hơn ông vải! Cụ Khổng, cụ  Mạnh ngày xưa đâu có khó tính như vậy? Hai cụ ấy tuy đẻ cách  nhau hơn một trăm năm, nhưng là thày trò với nhau, thày trò  bằng lối cách bức, và cái "đạo" của các cụ, nhiều chỗ giống nhau  như tạc, nhất là hai cái chủ nghĩa: hành đạo và tùy thời. Hành  đạo, nói một cách nôm na, tức là làm quan, làm quan để thực hành  đạo giáo của mình. Mà tùy thời? Cắt nghĩa một cách không cho ai  hiểu, thì là... tùy thời (!) Khổng Tử sính làm quan lắm. Cứ như Trang Tử đã nói thì chính mình cụ đã đem "đạo" đi rao với 72 ông  vua, dấu ngựa, bụi xe của ngài khắp cả các nước, rút lại vẫn không  đắt hàng. Cùng quá, đến nỗi hai anh tướng giặc nước Lỗ, cái "nước  cha mẹ" của ngài, trong khi chiếm đất làm loạn, muốn mời ngài  đến giúp việc, ngài cũng định đi với họ. Đó là một nghĩa tùy thời.
Mạnh Tử cũng vậy. Tuy không "bệ kiến" nhiều vua như cụ Khổng,  nhưng với vài chục cỗ xe đi trước vài chục đầy tớ đi sau, cụ này đã  ăn khắp lượt mấy nước chư hầu và đã yết kiến vua Tuyên nước Tề,  vua Huệ nước Lương, cho đến vua Văn nước Đằng, một nước giật  gấu vá vai mới được năm chục dặm đất, cũng có dịp được gặp cụ  nữa. Cầu quyền với các vua ấy như thế, không phải cụ ấy có thiết  gì danh vị, chỉ cốt làm quan để thực hành cái "đạo" của mình. Đó  là cụ cũng tùy thời như cụ Khổng vậy. Ấy đó, hai cụ tùy thời một  cách dễ dãi như vậy, mà sao lại sinh ra hai ông cháu khó tính thế  kia?