Ngày xưa, có một người thông minh, tính tình ngay thẳng, thi đỗ Trạng nguyên. Gặp phải lúc triều đình mục nát, tiêu cực đầy rẫy khắp nơi, đặc biệt là tệ đòi hối lộ xảy ra thường xuyên và công khai ở chốn cung đình nhưng nhà vua cũng không hay biết. Để thức tỉnh nhà vua về tệ nạn tham nhũng, Trạng bèn nghì ra một cách.
Trạng làm một bài thơ hay để ca ngợi công đức nhà vua và vào cung để dâng lên nhà vua. Thế nhưng, tên lính gác hoàng thành ngăn ông lại, đòi phải hối lộ cho hắn cái gì thì hắn mới cho vào. Trạng nói ông chẳng có gì nhưng bảo thế nào ông cũng có thưởng. Tên lính gác liền đòi chia phần thưởng.
- Được rồi, thế nào tôi cũng cho anh một phần ba. - Trạng nói.
Tên lính gác đồng ý với điều kiện là lời hứa của Trạng cần có người làm chứng và Trạng phải giữ lời hứa. Trạng bèn viết giấy ghi rõ rằng sẽ chia cho người lính gác một phần ba số phần thưởng.
Đến cửa cung thì tên gác cửa cung đòi đút lót. Trạng cũng hứa cho hắn một phần ba phần thưởng. Nhưng đâu đã hết, còn tên bồi phòng nữa. Gã này cũng đòi lót tay.
- Tôi sẽ chia cho anh một phần ba phần thưởng mà hoàng thượng ban cho tôi, được không? Còn ngay bây giờ thì tôi không có gì cả!
Tất nhiên gã bồi phòng đồng ý. Và cả bọn đều đòi lập bằng chứng vì sợ Trạng hứa mà không chia phần. Thế là Trạng được vào bệ kiến mặt rồng.
Bài thơ của Trạng được nhà vua rất thích. Vua phán:
- Vì bài thơ này, khanh muốn trẫm thưởng gì nào?
- Muôn tâu bệ hạ, thần xin bệ hạ ban cho thần ba trăm roi.
Nhà vua thốt lên kinh ngạc:
- Khanh không điên đấy chứ! Sao lại đòi ta ban ba trăm roi?
- Tâu bệ hạ, xin bệ hạ chuẩn tấu cho lời thỉnh cầu của thần. Thần sẽ phải chia phần thưởng của bệ hạ cho tên lính canh, gã gác cổng và thằng hầu phòng để cho chúng khỏi trách thần là thứ bịp bợm ạ!
Nhà vua hiểu ra sự thật. Tên lính canh, gã gác cổng và tên hầu phòng đều được chia dủ phần thưởng như đã thỏa thuận mà không thể oán trách Trạng. Mọi người đều khen Trạng khéo giữ lời hứa và giúp được nhà vua hiểu được sự thật của nạn đòi hối lộ nơi cung đình. Từ đó, nhà vua đã quan tâm đến việc diệt trừ tham nhũng với sự giúp sức của Trạng.
Hết