11. QuangAnh và ván cờ với Chúa, Lựa lời khuyên đổi luật truyền ngôi.
Quý độc giả nên nhớ : vào chầu chúa Trịnh không phải lúc nào cũng được . Nhưng đối với ông Đặng Quang Anh thì có thể cấp tốc gặp mặt chúa . Chúa cấp cho Quang Anh một hỏa bài quá quan , bút tự của chúa , ấn tín , hỏa bài có lệnh cho quan chức và binh sĩ mọi cấp , mọi loại đều phải bảo vệ , giúp đỡ người mang hỏa bài , đến gặp chúa bất cứ lúc nào .
Chúa biết Quang Anh và chúa , nhiều khi chính kiến bất đồng nhưng , cá tính hiên ngang , thẳng thắn của Quang Anh làm chúa rất tín cẫn … Chúa thường phàn nàn với Quang Anh về những thất bại cải tổ hành chính , chính trị , thế lực chống đối quá mạnh của bọn « quân phiệt » đương thời , nghĩa là của bọn quận công tướng lĩnh . Nhưng ngoài các việc chính trị , quân sự khô khan , đối thoại giữa chúa và Quang Anh vô cùng kỳ thú . Quang Anh được chúa tiếp vào cuối Dậu . Lần này chúa cố ý muốn giữ Quang Anh dự tiệc tối , nói cho đúng dự buổi cơm tối thân mật chỉ có chúa và ông ta . Chúa cho người báo trước Quang Anh khi còn ở phòng đợi .Chúa đợi Quang Anh ở văn phòng riêng , sát cạnh văn phòng Cao Hùng . Thị vệ dẫn Quang Anh vào phòng . Chúa đứng dậy ra đón . Đó là một cử chỉ hiếm có . Quang Anh định phủ phục thi lễ chúa tôi , nhưng cố tình làm chậm động tác này … để chúa có thì giờ tới cầm tay nâng đậy . Chơi đùa giữa chúa và Quang Anh bắt đầu . Chúa cầm tay Quang Anh cưòi nói :
- Thôi để hiền huynh nợ , lần khác trả cũng được ! Chúa thường gọi Quang Anh là hiển huynh , coi Quang Anh như bạn thân , có thể cũng vì Quang Anh không ở chính quyền . Đã mấy lần chúa mời Quang Anh đảm nhiệm việc công , nhưng Quang Anh khước từ lễ phép . Quang Anh đủ thì giờ tự nghĩ : chúa không nói miễn lễ mà lại cho nợ , dù chúa biết , nhiều lần hai người đã tranh luận về tác động nghi lễ nhục nhã ấy là chúa bắt đầu trêu chọc . - Muôn tâu Chúa thượng – Quang Anh trả lời - Hạ thần có lẽ chịu nợ suốt đời , chỉ vì muốn trả cũng không xong . Từ nhỏ , tự do , phóng khoáng , trên mình ngựa khắp đó đây , cái xương sống đã cứng nhắc , khôn bề dậy bảo uốn cong … Nếu chúa thượng còn nhớ truyện « Chúa tể sơn lâm »- - Quên sao được ? quên sao được tác giả truyện hay ấy ? quên sao được người đẹp , tác giả « Hàn môn tình sử » và những truyện ngụ ngôn kỳ thú ? mà nhờ hiển huynh tôi được biết , dủ ngồi dưới đáy giếng ngọc quyền lực vô biên ?- Chúa nghĩ đến thiếu thời , khi còn chúa Trịnh Doanh , cách đây hơn hai mươi năm , khi nghe danh nữ sĩ Tao Đàn ở Hàng Giấy , chúa đã theo dõi đến phường Bích Câu khi nàng rời bỏ hội Tao Đàn . Khi ấy chúa bị chúa cha và Thiết Lực cản trở … Truyện « Chúa tể sơn lâm » của Lâm Nguyệt Ánh kể rằng : Một con hổ lên ngôi chúa tể trong rừng sâu , bắt quần thần là đàn dê , đàn chó , đàn mèo , và các súc vật khác , luôn luôn quỳ mọp chung quang ngai vàng … khi về già , kiệt sức chống đỡ , đã bị đàn chuột nhắt đến ăn thịt , những súc vật chung quanh vì quỳ mọp lâu ngày , thành nếp , không tài nào đứng dậy , che chở cho chúa tể sơn lâm … Chúa không quên chuyện ấy . Chúa muốn con dân hiên ngang dũng mạnh , nhưng chúa chưa đánh đổ nổi bọn Tống Nho chuyên chính .Chúa cố thắng ý buồn vừa đến , hỏi Quang Anh : - Hiền huynh là người tốt số . Bao giờ dẫn nàng vào đây để chúa sơn lâm này được chiêm ngưỡng dung nhan và nghe lời chỉ giáo ? - Quang Anh không giận chúa vì câu nói tự nhiên này , nhưng vì thái độ bình tĩnh của chúa , gần như có thể nói dửng dưng , dù đêm qua có thiệt hại sinh linh bá tánh . - Xin chúa thượng đừng khêu gợi vết thương xưa . Đã gần hai chục năm nay , tôi chẳng được gặp nàng . Đáng tiếc , đáng tiếc – Quang Anh trả lời , tâm can thành thực – -có lời thề với nàng, khi nào tìm được em nàng, tôi mới được gập mặt, nhưng quả thực tôi rất muốn xóa bỏ lời thề.- - Nghe nói hai cháu Quế Anh , Quế Ngọc đẹp như Tây Thi tái sinh ? Tiếc rằng con trai ta , Trịnh Tông , thiển cận , vô tài , không đáng … - Hai cháu , cám ơn chúa thượng quá khen , hai cháu có chút nhan sắc , võ nghệ tinh thông , nhưng tài ba kinh quốc hẳn là không có - Chúa mời Quang Anh bước ra trước bàn cờ . Ván cờ đánh dở . Chúa chỉ chỗ ngồi . Quang Anh liếc qua thế cờ : về phía mình , đến đường cùng còn về phía chúa , chỉ một nước tiến chúa thắng trận … -Mời khanh vào cuộc « quả nhân » chưa hiểu thế cờ …- Biết chúa dùng đùa « quả nhân » của vua Lê , Quang Anh « trả đũa » : - Muôn tâu Hoàng thượng , nếu Hoàng thượng ở địa vị « quả nhân » mà Hoàng thượng dùng thế cờ sát hại , thì phải chuyển sang « nhân quả »…- Biết Quang Anh trách móc chuyện đêm qua , chúa nói : - Tuy đặt bàn cờ , nhưng người khác đánh . Kẻ đánh ác đã bị trừng phạt rồi … bây giờ chúng ta chơi tiếp - Quang Anh biết thế cờ này , nếu chúa đi trước , Quang Anh hết phương cứu chữa …quyền chúa nói ai đi trước . Chúa đe dọa mình chăng ? Quang Anh nghĩ thầm .Nhưng chúa nói Quang Anh đi trước . Vì vậy Quang Anh thêm cảm tình đối với chúa . Quang Anh xin bái lĩnh quyền đi trước , dùng xe biên chiếu tướng chúa ; chúa lui pháo che mặt tướng . Pháo này vào chân mã . Xe Quang Anh không thể xâm phạm . Thế là Quang Anh cứu được nước pháo lồng , và cuộc cờ lại bắt đầu thăng bằng ... Chúa mỉm cười , tuyên bố cuộc hòa , rồi cùng Quang Anh ra bàn ăn . Quang Anh ngạc nhiên : chỉ có chúa với mình sao bầy ba bát đũa . Nghi rằng chúa để Đặng phi dự cùng , Quang Anh cũng tò mò mừng đó là dịp quan sát vì sao chúa đã say mê người ấy ...Chúa hiểu ý nghĩ của khách, nói : - Không , không . Đặng Phi không được đến đây . Hôm nay ta giới thiệu với hiền huynh , người em tâm phúc của ta , người này sống bí mật bên cạnh ta , các Quận không ai biết , nghĩ là muốn hiền huynh cùng chúng tôi « kết nghĩa Vườn Đào »…- Chúa tiếp : - Và để thỏa tò mò của hiền huynh . Thiên hạ đồn ta say mê Đặng Phi đến mất lý trí ... tôi chắc hiền huynh hiểu tôi hơn ai hết . Đây chúng ta đều là nam nhi , tôi có thể nói thẳng . - Đặng Phi là một trang quốc sắc , nhưng nếu chỉ thế thôi thì Sâm này đâu có để ý . Các cung tần ở nơi đây , mỗi người một vẻ ...không , không , tôi không bao giờ mất lý trí . Ở địa vị luôn luôn quyết định khó khăn , luôn luôn đề phòng chống đỡ ... thực tôi thèm muốn ở địa vị hiền huynh . Vì vậy , mỗi khi về cung , Đặng phi cho tôi những phút giây sống thiên nhiên ... Trong khi các phi khác sợ hãi , lạnh lùng , ngoan ngoãn chờ đợi , kính cẩn , không bao giờ dám biểu lộ cảm giác tâm tình , thì Đặng Phi không hề sợ sệt , tự thả mình bộc lộ tâm tình và cảm giác theo mực độ thủy triều ... Đặng phi là cô gái quê , khoẻ mạnh , trong lành thể chất ... có thể là Đặng Phi sinh ở làng Phù Đổng , sinh quán Phù Đổng Thiên Vương , nên cũng khác thường . Em trai của Đặng Phi là Đặng Mậu Lân , sức khoẻ địch trăm ngưòi , chỉ tiếc hạnh kiểm xấu xa , tôi chưa có cách chế ngự . Đặng Phi tật xấu , nhiều khi khóc lóc giận hờn , trí tuệ thì mực thông thường, sau này e rằng những kẻ tranh quyền lợi dụng . Tiếc thay Đặng Phi có trí óc của Nguyệt Ánh , trí tuệ của bà chị tôi , Xuân Thảo của hiền huynh , hay tài « kinh luân quán thế » của con dâu hiền huynh , thì tôi là người sung sướng biết bao , khi nghĩ đến sơn hà xã tắc -Hiền huynh đừng quên tôi biết rõ . Chính tôi đã nhờ hiền đệ sắp giới thiệu với hiền huynh , mang hai lá cờ « Dương Châu kinh luân nữ kiệt » nhờ xã trưởng đưa tặng , nhưng không được nói là cờ đến từ Phủ Chúa …- -Đặng Phi sinh ra Cán. Tôi hy vọng sau này sẽ có sức khoẻ trong lành của mẹ nó . Còn về trí tuệ , tôi sẽ đích thân dạy bảo cùng có thể nhờ Đặng phu nhân hay Lâm nữ sĩ sau này … Trịnh Tông Dương Phi sinh ra , không phải là người đáng đứng đầu sơn hà xã tắc , có thể nguy hiểm cho quốc gia , tính tình thiển cận , hành động hẹp hòi …- Quang Anh lễ phép không ngắt lời , để chúa bộc lộ tâm tình . Chúa hẳn rất ít người tri kỷ . - Nếu cần – Chúa tiếp tục - chẳng Cán mà cũng chẳng Tông , tôi sẽ tuyên bố bỏ luật « truyền tông » giao quyền « quản lý quốc gia » cho người tài đức … Đó là việc khác , sau này sẽ bàn luận … Người tài đức ngoại tộc !!!- Quang Anh nghe câu này , tỏ vẻ ngạc nhiên , chúa thêm : - Như trong mấy quyển của bọn thí sinh cố tình phạm húy đề nghị .-