Tôi đang suy ngẫm về cái truyện ngắn viết dở thì anh bạn là Chủ nhiệm Uỷ ban dân số, gia đình và trẻ em bước vào.
- Đau bụng hay sao mà ngồi thừ người ra thế?
- Tôi đang đau đầu.
- Ông toàn đau đầu những chuyện không đâu.
- Vậy ông khác tôi chắc, suốt ngày đẻ ít, đẻ thưa, ai mướn ông?
- Đang chuyện ông sao lại quàng sang tôi.
- Lại còn mèo chê mèo dài đuôi.
- Ừ nhỉ, hai thằng mình có phần giống nhau.
- Mấy ngày nay đi đâu mà biệt tăm lâu vậy, nay mới thấy mặt.
Ông Chủ nhiệm Uỷ ban dân số nói nhỏ vào tai tôi:
- Tôi bận vận động vợ.
- Vận động vợ? - Tôi tròn mắt ngạc nhiên. Ông cứ hay nói đùa.
- Đùa làm sao được, chuyện nghiêm túc một trăm phần trăm đấy. - Ông Chủ nhiệm đưa chén trà lên miệng. Ông sắp kể, trước khi kể hay vào đề chuyện gì ông thường làm như vậy. - Một hôm phát hiện bụng vợ tôi to dần, tôi thấy lạ bèn hỏi, cô ấy nói là đã có bầu bốn tháng. Tôi sợ phát ốm còn cô ấy cứ tỉnh bơ như không. Bực mình tôi bắt đi phá. Cô ấy nói không thể trái ý mẹ. Chả là bà mẹ vợ tôi vẫn mang nặng tư tưởng "Lắm tiền nhiều bạc cũng không bằng lắm chạc nhiều cành". Ông bảo tôi bây giờ mà đẻ thêm đứa nữa có mà muối mặt với thiên hạ, đi vận động họ lại chả chửi cho ấy chứ, với lại tôi cũng hơn bốn mươi tuổi rồi, thằng Hùng và cài Hà đã lớn chúng lại chả bị bạn bè cười cho ấy chứ. Không thuyết phục được vợ tôi mua quà đến thăm mẹ vợ, định bụng thuyết phục khéo thì may ra cụ nghe cho. Nhưng tôi vừa đặt mông xuống ghế chưa kịp nói lời nào đã bị mẹ vợ đuổi ra khỏi nhà. Thất bại nặng nề tôi lại về tỉ tê vợ. Cô ấy nổi cáu bảo khác đẻ khác nuôi. Cô ấy còn giở lý là không vi phạm chính sách sinh đẻ có kế hoạch của nhà nước. Mình là dân tộc ít người được đẻ ba con. Lần đầu tiên tôi cảm thấy bất lực. Vận động người khác còn được đến khi vận động vợ mình sao khó thế. Hai tháng trôi qua mà tôi chẳng tiến thêm được chút nào. Cũng có lần tôi dỗ khéo được vợ đi bệnh viện. Đến nơi phải đợi do đông người khám, vợ tôi bảo thèm kẹo, tôi chạy đi mua liền, khi quay lại vợ tôi đã về từ lúc nào rồi. Tôi nghĩ chắc phen này đành phải chịu đầu hàng vợ. Tôi định buông xuôi xin nghỉ phép đi thăm bạn bè thì vợ tôi kêu đau bụng, tôi nói rằng nên đi khám có khi động thai. Cô ấy nghĩ tôi lừa nên không đi mà chỉ ở nhà uống thuốc. Năm ngày trôi qua không thấy đỡ và càng bị đau thêm nên đành phải đồng ý để tôi đưa đi viện. Sau khi làm xét nghiệm bác sĩ bảo rằng không phải cô ấy có thai mà là một khối u đang lớn dần trong đó. Tôi vui mừng hớn hở, còn cô ấy xẹp như quả bóng xì hơi, cái bộ mặt kiêu căng hôm nào giờ thiểu não nhăm nhúm.
Anh bạn ngừng lời có vẻ không muốn kể tiếp. Tôi sốt ruột:
- Rồi sau đó thế nào?
- Giải quyết khối u chứ còn thế nào nữa.
- Khoẻ rồi chứ?
- Khoẻ rồi và hết đẻ luôn.
Trước thắng lợi của bạn, tôi mở tủ lấy chai rượu ra chúc mừng.