Lỡ hẹn ở Mai Châu

Đêm Cổ Nguyệt Ðường Chàng thi nhân đầu bạc Người vợ lẽ ở phường Khánh Xuân Phường săn Ði đêm Cây đắng cay Thuế giường Lỡ hẹn ở Mai Châu Người bẫy chim trên núi Cu kỳ Cây bạch đàn vô danh Gặp lại Ðêm thứ mười hai không phải của Sêchxpia Michioa Hai người từ thị xã Người trêu chim Mưa sao băng Người đàn ông trên ban công Nhật ký về những người thanh lịch Vạt áo đời người Người đàn bà đợi ở bến xe Ðĩa xa lát Nga Mưa Sài Gòn Người đẹp làng chiếu Sông nước đời thường Gió heo may

Không có chân trời, căn hộ khép kín, con mèo đen loay hoay bên cửa sổ, một khe hở không vừa cho nó chui lọt trừ phi nhảy thẳng sang nhà bên kia để ăn đòn. Bên ấy người đàn ông hàng xóm chỉ rình con mèo nhảy sang là phang liền bằng một cái chày giã tỏi bé xíu.
Thằng bé nghịch như quỷ sứ. Cái tai nó phẳng lỳ, ai cũng bảo tướng này bướng không nghe ai. Nó lên năm và mẹ nó năm nay đã mon men ba chục. Chồng An giàu, giàu mà vẫn chịu ở một căn hộ khép kín vì cái giàu của anh ấy không khoe được, không phô phang ra được. Thực ra, nếu mở toang cửa ra vào An vẫn có thể nhìn thấy chân trời nhưng đó là một chân trời ngắn tũn tức là khoảng trống cầu thang của nhà đối diện. Sau khoảng trống ấy lại là nhà, nhà, nhà, sau nhà thì không biết có cái gì nữa nhưng không phải là chân trời. An chắc thế.
Thằng bé đái lần thứ ba trong sáng nay. Lần nào nó cũng đái vào bô, không chịu vào toa-lét. Tính nó hay hèm, cả cứt của mình nó cũng sợ, xong việc là xách quần nhăn mặt bỏ chạy ngay rồi gọi mẹ ời ời như đòi cấp cứu. Lần thứ ba An đi đổ bô và thế là chuông báo thức reo giờ cắm điện cho nồi cơm. Rồi ra chợ, nhặt rau, giã thịt nạc cho tơi, cơm chín xới ra một bát, đút cho con từng thìa cà phê, nó ngậm miết trong mồm, chạy hết ba cái đĩa nhạc Xuân Mai mới xong bữa cơm. Có hôm An bỏ bữa luôn, ru thằng bé ngủ xong là thiếp đi lúc nào không biết.
Biến cố trọng đại nhất ngày hôm nay là có người bấm chuông. An suýt ngất đi vì trước mặt nàng không ai xa lạ mà là Kim, người tình bảy năm về trước. Mai Châu, An nhớ lại con đường xám vì bụi, hai bên là rừng lau, những đám hoàng xà, phía trên cao là một bầu trời có những đám mây sà sát ngọn núi. Anh kiểm lâm mặc nguyên sắc phục trườn xuống gầm chiếc xe U-át giúp anh lái xe vừa chậm vừa lười, chỉ ham vui. Anh loay hoay dưới đó, dưới cái gầm xe đang nhỏ xuống từng giọt dầu đen như nhọ. Rồi ánh lửa trong nhà trạm kiểm lâm. Chiếc xe hỏng đã được hai con trâu mộng kéo vào sân. Anh lái xe không có vẻ buồn vì chiếc xe, trái lại còn vui như hội, lún vào giữa đám chị em công nhân trồng rừng, mỗi tay đặt lên đùi một cô mà hát. Họ ở một phân trường cách đây không xa, trú nhờ nhà kiểm lâm những ngày tan tầm muộn. Sếp của An ngất ngư bên vò rượu cần cạnh anh trạm trưởng kiểm lâm. Kim kéo An xuống vùi ngô nướng trong bếp lửa thưng bằng đám gỗ cây tịch thu được của bọn trộm gỗ. Vỏ những cây gỗ xù xì. Những bông ngô nướng thung lũng Mai Châu. Anh kỹ sư nướng ngô một cách diệu nghệ, hạt ngô nào cũng vàng màu kén chín tận ruột gan. Anh ít nói nhưng có cái nhìn thấu hiểu. An đỏ mặt khi đoán anh ấy đang hiểu hết những gì cô đang nghĩ trong đầu. Họ lẩy từng hạt ngô, nói với nhau những câu dấm dẳng chẳng đâu vào đâu. Chẳng đâu vào đâu, An dò dẫm và nhẹ dạ. Không, An không nhẹ dạ. Một cái gì rất mới, mới lắm, nó trùm lên những ngày sống gò bó trong văn phòng cơ quan làm An chao đảo, không nói nên lời. Như từ nhà mình, mở cửa ra đột nhiên nhìn thấy chân trời, An bối rối. An muốn làm một việc gì đó, muốn đi đến chỗ nào đó chứ không phải quanh quẩn đấy nữa. Ðã quá nhàm chán những buổi sinh nhật, những tối xem phim, trường đại học, đi dạo nhìn gáy người bên hồ mà dửng dưng, hì hục kiếm tiền để trang trải cho tất cả những thứ đó.
Chiếc U-át vô phương cứu chữa. Mọi người chờ xe từ Hà Nội lên để đi tiếp. Một ngày và thêm một đêm nữa bên bếp lửa ở trạm kiểm lâm thung lũng Mai Châu. Ðêm nay vẫn như đêm qua, chỉ không có những cô trồng rừng. Anh lái xe nhảy vào chiếu rượu cần với sếp. Sếp và anh lái xe rất vui, nằm đây vài ngày nữa cũng chẳng sao, tay trạm trưởng rất biết chiều khách. Cùng một Bộ, anh ta nghe đồn sếp chắc chắn sẽ lên vụ trưởng một vụ anh ta trực thuộc. "Bẩn thỉu!" anh kỹ sư nói với An tay vẫn đều đều vặt trụi một bồng ngô rồi đặt cả vào bàn tay nàng đang chìa ra. An không biết anh nói ai, nói về cái gì sau khi giải thích cho An vì sao anh trạm trưởng hào phóng rượu cần đến thế. Ðêm ấy họ quên mất hai người. Không ai, kể cả sếp, nhớ tới An và anh kỹ sư. Họ đang say. Củi không thiếu, ngô còn một bó to treo trên bếp lửa. Ðêm thật dài. Sương Mai Châu bò vào như sóng, bị chặn lại nhờ ngọn lửa. Anh kỹ sư lặng lẽ nhìn An với đôi mắt đặc biệt của anh. An cúi nhìn xuống cam chịu, khuất phục. Anh không làm gì, chỉ tìm bàn tay An giấu dưới tà áo khoác, nắm thật chặt. Bếp lửa nóng ran như nung chín đôi má trẻ trung và lúc đó An thấy mình chắc chắn rất đẹp.
Ðêm ấy An không ngủ. Những ngày sau khi rời Mai Châu trên đường thiên lý lên chót cùng Tây Bắc, ngồi một mình ghế sau trong xe, An luôn nghĩ tới anh. An đang suy nghĩ một câu trả lời. Sếp nói với anh lái xe về thứ rượu cần "đặc biệt ngon, cậu biết không, Mai Châu mùa em thơm nếp xôi, ngon, rất ngon". Anh lái xe phụ hoạ: "Các cô lâm trường cũng ngon". Họ cười. An chìm trong suy nghĩ, phải rồi, Mai Châu mùa em thơm nếp xôi, không phải về rượu cần mà tình yêu. Mình quá mê câu thơ ấy mất rồi, từ rất lâu chứ không mới hôm qua. Tại sao nhỉ? Số phận chăng? Mình không trả lời khác đi được. An nghĩ đến ngày quay về, thế nào sếp cũng dừng chân lại trạm. An sợ.
Xe không hỏng nhưng sếp quá kết với anh trạm trưởng. Một cú điện thoại về Hà Nội bịa ra lý do nào đó là có thể ở lại đây hai ngày hai đêm nữa. Chẳng mấy lúc lên Mai Châu. Người ta đã quen nói dối với nhau về mọi điều. An đi theo Kim vào rừng với con chó tên là Nhài, không hiểu sao nó lại mang tên một cô gái. Câu trả lời đã có sẵn sau mấy ngày nghiền ngẫm. Anh leo thoăn thoắt lên một chạc trám vít nó xuống cho An bứt mấy quả trám đen. Nàng nhấm cùi trám, đắng ngoét. Rồi vòng tay một cách nhẹ dạ qua gốc cây trám để đo vòng ôm của nó. Bất ngờ anh giữ chặt hai tay nàng như muốn trói nàng vào thân cây. Nàng cười sặc sụa và sợ hãi. Nàng nhả quả trám trong miệng ra để nhận cái hôn đầu tiên ở Mai Châu. Và không chỉ cái hôn, còn nhiều hơn thế nữa. Con Nhài buồn rầu vì bị bỏ rơi, nằm xuống cỏ gặm quả trám rụng An vừa thả xuống. Nàng ngẩng đầu nhìn lên cao. Trời màu xám, chan hoà ánh nắng trên rừng cây. Tối hôm đó, bên bếp lửa, An nhận ra mình đã quá yêu anh mất rồi. Ngay từ cái nhìn đầu tiên khi anh lễ phép, dịu dàng nhưng rất đàn ông rủ nàng xuống bếp nướng ngô. Lời mời mà như một mệnh lệnh. Nàng đã nghe theo, không hề biết mình đang làm gì. Hôm chia tay Kim hỏi: "Em nghĩ cho kỹ, anh không thể bỏ Mai Châu đi đâu, em biết đấy" An không chần chừ: "Thì em lên với anh!" Kim nói: "Em hứa đi!" Hơn cả lời hứa nữa: "Em thề!" An đã khóc khi chiếc xe miễn cưỡng về xuôi, núi đồi thấp dần và chân trời rộng hơn xa hơn nhưng buồn tẻ.
"Em đã trả lời thư anh." An thanh minh.
"Anh nhận được. Nhưng anh hiểu những gì em không viết ra - Kim nói - Sao anh lại không thể hiểu những gì em không viết ra? Anh biết em đã quên Mai Châu như quên một giấc mơ phải không?"
"Ðó là lỗi của em." An nói đi cho rồi, nàng thấy nghẹt thở. Vâng, đúng là lỗi của nàng. Nàng đã hẹn mà không đến. Nàng không biết vì sao nữa. Lau khô nước mắt, khi chiếc xe chờm vào mố chiếc cầu cửa ngõ thị xã Hoà Bình, nàng đã thấy những đêm ngồi nướng ngô và lời hẹn với Mai Châu là xa vời, phi lý. Thành phố là một cái gì rất lạ. Nó dễ dàng thay đổi con người cho vừa cái khuôn đầy quyến rũ của nó. Nàng đã quên, đã lấy chồng. Chồng giàu, cuộc sống tiện nghi, không phải dấn sức, không phải lo đến ngày mai. Nhưng nàng đã nhầm. Kỷ niệm đã thành sỏi, thành sạn, nằm chết trong tim nàng, không quên nổi.
"Em thôi việc từ lúc nào?"
"Từ ngày có thằng cu. Lương chẳng được bao nhiêu mà khổ con. Muốn đi làm lại lúc nào cũng được nhưng em ngại lắm. Còn anh?"
"Chồng em có thể nuôi một cô vợ như em sao? Anh ấy giỏi thật." Kim hỏi lại. An thấy anh cố gắng để diễn đạt rõ ý mình nhưng quá khó khăn. Một cô vợ đã từng một thời đam mê, yêu đương, công việc, lý tưởng, lặn lộn lên rừng dưới biển. Nuôi được một cô vợ như thế, có phải anh muốn nói, nhốt được một cô vợ như thế phải là người tài.
"Anh vẫn ở Mai Châu?"
"Vâng, ở đó để nhấm nháp suốt đời một câu đùa. Anh hiểu ra chỉ là một câu đùa. Nhưng anh vẫn không muốn rời Mai Châu."
Hồi đó nàng không đùa. Nàng không nhẹ dạ. Nàng còn say mê chân trời. Nhưng bây giờ nàng không còn là nàng nữa. Không còn chân trời, dù một chút chân trời hẹp, đỏ úa còn đường chân trời thì khá cao, cao ngang những ngọn đồi quanh thung lũng Mai Châu.
"Anh đã mất công lắm mới tìm ra nhà em. ở cơ quan không ai biết em đang ở đâu, làm gì."
"Ai cũng quên em rồi sao?"
"Anh không biết. Riêng anh thì không."
"Anh ở lại chờ nhà em về nhé?" An trở về với bổn phận. Nàng mắng thằng cu đang vầy vò cái mũ kiểm lâm của Kim.
"Xe của trạm đang đợi anh. Anh lên đưa chai mật ong rừng cho cháu. Em nhớ không? Trên cây trám hôm ấy đóng một tổ ong to lắm. Bây giờ nó lớn lắm, em không ôm xuể nữa rồi."
An nhớ. Nhớ lắm. Trên ngọn cây trám là một bầu trời màu đá vôi. Ðôi mắt buồn rầu của con Nhài gậm quả trám rụng rơi xuống từ môi nàng. Và cái hôn, giấc mơ của một cuộc tình mới được khởi đầu chưa quá hai ngày. Nhưng tất cả đã ở đâu hết rồi? Tan biến đâu hết rồi? Nàng nhìn chai mật ong rừng trong tay Kim. Cây trám nàng ôm không xuể. Nàng không ôm xuể bất kỳ cái gì nữa, kể cả con nàng, cuộc đời nàng. Con Nhài? Nó còn không anh?
"Còn."
"Sao anh không lấy vợ?"
"Anh muốn lắm. Nhưng không thấy cô nào hỏng xe xin ngủ nhờ ở trạm anh nữa."
"Các cô trồng rừng?"
"Họ đã già rồi."
An tiễn Kim ra cổng. Nàng nhìn Kim leo lên chiếc xe U-át mới được rửa sạch nhưng vẫn còn một lớp bụi màu xám trên vỏ bạt. Nó hối hả lao tới phía cuối dãy phố nơi may sao còn có một đường viền chân trời.