SAU đây là lời kể của Gru-sa:
Trong thời gian anh đi vắng, - ấy là nàng nói về thời gian tôi đến chợ phiên Ma-ca-ri-a, - Hoàng thân cũng rất lâu không về. Có tin đồn ông ta sắp lấy vợ... Em khóc suốt ngày và gầy tọp đi. Tim em nhức nhối. Cái thai trong bụng em đã tưởng không thể sống nổi. Thế rồi đột nhiên người ta báo tin cho em biết ông ta trở về. Em mừng đến phát điên lên được. Em vội chạy vào phòng riêng để trang điểm cho thật đẹp. Em đeo đôi hoa tai bằng ngọc lam, lấy ra chiếc áo em thích nhất bằng vải màu xanh nhạt với những đăng-ten và một cái áo lót hở cổ rộng... Em vội vã và mặc vào nhưng không làm sao cài dược móc ở sau lưng... Em định khoác lên một chiếc khăn san mỏng để ông hoàng thân khỏi nhìn thấy áo không cài đằng sau. Em chạy ra đón ông ngoài thềm... Xúc động quá, người em run bắn lên. Em hét to:
“Anh yêu quý, kho vàng của em!”
Rồi chạy đến ôm chặt lấy cổ ông ta...
Nàng như lịm đi. - Đến khi tỉnh lại, em thấy mình đang nằm trên đi-văng trong phòng riêng của em. Em chưa kịp hiểu lúc nãy em đã ôm chàng thật hay chỉ ôm hôn trong giấc chiêm bao. Nhưng em cảm thấy trong người rất mệt và thật là sai lầm, em đã sai người mời ông ta vào gặp em.
Cuối cùng ông cũng vào và em hỏi ông ta:
“Chàng đã quên hẳn em rồi chăng?”
"Tôi bận công việc” - ông ta đáp.
“Công việc gì? Trước kia chàng có làm công việc gì đâu, kho vàng quý báu của em?” Em đưa hai tay ra cho ông ta, nhưng ông ta nhăn mặt, rồi cầm sợi dây đeo thánh giá của em kéo thật mạnh.
May sợi dây bằng lụa em đeo ở cổ đã sờn bị đứt. Nếu không ông ta đã làm em ngạt thở và chết rồi. Em nghĩ, chắc ông ta muốn em chết, bởi vì em thấy ông ta tái mặt đi và rít lên với em:
“Sao cô lại đeo cái dây nhớp nhúa làm vậy?”
Em đáp:
“Thì đã sao? Sợi dây ấy trước kia sạch sẽ, chỉ do nỗi lo buồn của em làm cho nó nhem nhuốc đấy thôi".
“Phù! Phù! Phù!" ông ta vừa đi vừa nhổ nước bọt. Và tối hôm ấy ông ta lại vào, vẻ mặt cau có:
“Cô lên xe ngựa đi dạo với tôi nào!” Ông ta cố làm ra vẻ như vẫn yêu em, hôn lên trán em. Thế là em đi với ông ta, trong bụng không hề nghi ngại. Xe chạy một lúc. Hai lần ông ta đổi ngựa. Em gặng hỏi đi đâu, ông ta không trả lời. Nhưng em thấy quang cảnh hai bên đường cứ rậm rạp, hoang vắng dần. Đường xấu đi, lầy lội, cuối cùng xe chạy đến một thùng nuôi ong đặt giữa rừng. Đằng sau thùng nuôi ong là một ngôi nhà nhỏ có sẵn ba cô gái đã đợi sẵn, cô nào cũng trẻ, lực lưỡng và mặc váy bằng vái thô. Họ gọi em là phu nhân. Em vừa bước xuống đất thì họ túm ngay lấy cánh tay em lôi vào một căn phòng đã dọn dẹp ngăn nắp.
Trông thấy tất cả những thứ đó cùng với ba cô gái, em thấy tim nhói đau. Em hỏi ông hoàng thân:
"Sao lại phải dừng chân ở chỗ này để làm gì?"
Ông ta đáp:
“Ngôi nhà này là nơi cô sẽ ở từ ngày hôm nay”.
Em òa khóc, em hôn bàn tay ông ấy để ông ấy đừng bỏ em, nhưng ông ta tàn nhẫn đẩy em ra rồi lên xe đi mất.
Gru-sa ngừng nói đầu cúi xuống. Rồi nàng thở dài nói tiếp:
“Em tính chạy trốn. Em đã thử đến một trăm lần nhưng không kết quả. Mấy mụ con gái kia không lúc nào rời mắt khỏi em... Sau một thời gian buồn bã, em thay đổi thái độ, làm ra bộ vui vẻ, vô tư rồi đề nghị với chúng cho dạo chơi. Mấy đứa con gái ấy dẫn em ra rừng, canh phòng em rất cẩn thận, còn em thì chăm chú nhìn cây cối, quan sát mặt trên của các cành, xem xét lớp vỏ cây để xác định hướng Bắc. Em quyết định trốn khỏi đây và thế là ngay tối hôm ấy em thực hiện ngay. Hôm qua, lúc dạo chơi ra ngoài rừng buổi chiều, em bảo mấy đứa con gái canh phòng em cùng chơi trò bịt mắt bắt dê. Chúng đồng ý.
“Nlưng ta không bịt mắt, mà buộc hai cổ tay vào với nhau đằng sau lưng. rồi ta đi giật lùi tìm nhau.”
Mấy đứa con gái ấy cũng đồng ý. Nói xong em thực hiện ngay. Em buộc chặt hai cổ tay của một đứa rồi kéo con thứ hai ra sau một bụi cây trói nó lại. Đứa thứ ba nghe tiếng bạn kêu chạy đến cũng lại bị em trói ngay trước mắt hai đứa kia. Trong khi chúng còn đang gào lên ầm ĩ thì em chạy như điên, bất chấp bụng đang to. Em chạy suốt cả đêm trong rừng, sáng sớm nay mệt quá, kiệt sức ngã gục xuống trong một cánh rừng rậm rạp. Một ông cụ già người bé nhỏ nhìn thấy em bèn bước đến. Người ông cụ sực nức mùi mật ong còn áo quần thì dính dầy sáp ong. Những con ong nhỏ bám trên hàng lông mày màu vàng của cụ. Cụ nhe hàm răng đã rụng gần hết phều phào những gì không rõ. Em bảo với ông cụ là em muốn tìm anh l-van Xê-vê-ri-a-nits. Cụ đáp:
“Cô bé xinh đẹp ơi, nếu vậy cô hãy gọi tên anh ta lên hai lần. Một lần hướng theo chiều gió thổi. Một lần ngược với chiều gió. Anh ấy sẽ bồn chồn trong bụng và sẽ phải đi tìm cô cho bằng được".
Cụ cho em ít nước uống và một chút mật ong quết lên quả dưa chuột để em ăn cho lại sức. Ăn uống xong, em bước đi và gọi anh hai lần theo cách ông cụ khuyên. Và thế là bây giờ em đã gặp được anh. Cảm ơn anh! - Nàng ôm lây đầu tôi rồi hôn lên trán tôi và bảo:
- Anh thực sự là người anh của em!
Tôi nói:
- Còn em, em là em gái yêu quý của tôi, - và nước mắt tôi trào ra vì xúc động.
Còn nàng cũng khóc thổn thức và bảo:
- Em biết, anh I-van ạ. Em biết hết và hiểu hết. Chỉ mỗi mình anh yêu em, chiều em. Bây giờ anh hãy tỏ ra anh thực sự quý em nhé. Hãy làm đúng như điều em sắp yêu cầu anh trong cái giờ phút hãi hùng này.
- Em muốn gì? - Tôi đáp. - Em muốn gì hãy nói đi.
- Không, - nàng nói. - Trước tiên anh hãy thề đã, thề nếu không làm đúng điều em yêu cầu thì sẽ phải chịu hình phạt gì thật khủng khiếp.
Tôi thề nếu không làm, linh hồn tôi sẽ đời đời không được cứu rỗi, nhưng nàng chưa chịu.
- Chưa đủ, bởi vì như thế vẫn là anh vì em mà chịu tội lỗi. Không, - nàng nói. - Anh phải thề điều gì khủng khiếp hơn nữa kia.
- Tôi không thể nghĩ ra điều gì khủng khiếp hơn thế.
- Nếu vậy thì để em nghĩ. Anh cứ việc nhắc lại đúng những lời em sắp nói là được. Nhắc lại và không cần suy nghĩ gì hết.
Tôi ngu ngốc lại đi nhận lời, thế là nàng lên tiếng:
- Nếu tôi không làm đúng như em Gru-sa tôi yêu cầu, linh hồn của em tôi sẽ đời đời không được cứu rỗi.
- Được thôi, - và tôi nhắc lại đúng cái câu ấy.
- Bây giờ thì anh hãy nghe em nói đây, - nàng nói. - Anh hãy coi như anh là kẻ cứu vớt em. Em không còn đủ sức chịu đựng nổi cuộc sống nữa rồi, không chịu đựng nổi sự phản bội của ông ta và sự khinh khi của hắn. Nếu như em phải sống trên thế gian này thêm một ngày nữa, em sẽ phải giết lão ta và con đĩ kia, nếu không em cũng sẽ tự giết em và như thế linh hồn em sẽ phải xuống địa ngục đời đời... Anh hãy thương hại em, anh yêu quý của em, người mà em coi như anh ruột của em. Anh hãy đâm một nhát dao vào giữa tim em.
Tôi vội lùi lại, vừa làm dấu cho nàng vừa tìm cách trốn đi, nhưng Gru-sa đã đuổi theo, ôm chặt lấy đầu gối tôi. Nàng khóc nức nở, cúi đầu xuống tận chân tôi rồi nói:
- Anh ở lại trên thế gian, hãy cầu chúa cho linh hồn em và cả linh hồn anh nữa. Còn bây giờ hãy giúp em, đừng bắt em phải tự đâm vào ngực mình.
Bác I-van Xê-vê-ri-a-nits cau mày lại trông thật đáng sợ, rồi cắn vào sợi ria mép, bác thở một hơi dài đến nỗi tưởng chừng như bác đẩy hết không khí trong lồng ngực ra.
- Nàng lấy con dao díp trong túi tôi, kéo lưỡi dao ra khỏi chuôi cho thẳng rồi đặt vào tay tôi và nói bằng cái giọng mà tôi không sao chịu đựng nổi:
“Nếu anh không giết em, em sẽ trở thành một đứa con gái hư hỏng để trả thù tất cả các người".
Tôi run bắn người lên. Tôi bảo nàng cầu nguyện, rồi không đâm dao vào nàng, nhưng tôi đẩy nàng xuống dòng nước sông đang xoáy.
Nghe xong lời thú tội vừa rồi của bác I-van Xê-vê-ri-a-nits tất cả chúng tôi đều hồ nghi tính chân thật của của câu chuyện bác kể. Mọi người im lặng khá lâu. Cuối cùng một người nào đó đằng hắng rồi lên tiếng:
- Cô gái ấy chết rồi chứ?
- Vâng, đúng thế, - bác I-van đáp.
- Thế bác thì sau đấy thế nào?
- Thế nào nghĩa là sao?
- Bác có bị trừng phạt cách nào không?
- Tất nhiên là có rồi.