3 ông vua hồi còn trẻ chắc cũng nghịch ngợm không có vừa, nên đến hơn 70 tuổi với nhau mà khi thấy vẫn còn đuổi đá nhau mới ngồi xuống chuyện trò chơi vui được. Vòng quanh đống củi đầu tối mùa đông miền bắc lào, mấy đứa con cháu nướng khoai lang đêm đó cũng có cái mặt tôi ở đó, thấy vậy tôi mới hỏi 2 ông:
- Tại sao thấy ông kia từ xa tới mà 2 ông lấy tay bịt mũi lại là cái gì vậy, rồi sao ông kia phải đá đít 2 ông rồi mới ngồi xuống?
Một ông trả lời:
- Nếu con muốn biết thì hỏi nó và cho nó kể chuyện cho nghe, đêm nay mấy đứa con cháu chắc cũng muốn nghe chuyện nó kể, vì chuyện xảy ra với nó mà.
Ông từ xa đến ngồi ăn củ khoai nướng rồi bắt đầu kể:
- Khi còn trẻ trai thì ông đi buôn xuôi miền nam của lào, trong thời điểm đó cũng là một gia đình khá giả lắm rồi mà lại còn độc thân nữa. Một năm cũng chỉ đi được 2-3 lần vì đường xá không giống như bây giờ, đi qua tỉnh qua làng thì cũng có người quen người thương mến, còn duyên thì lại đi dừng với một cô bán trái cây bên đường lộ miền nam của lào.
Một cô rất là xinh nữ theo thiên nhiên, 2 lần đi buôn thì cũng dừng bước tán cô, cũng về thăm thân nhân nhà cô, với lời hẹn hò là lần sau khi xuống miền nam thì xin dạm ngõ luôn. Khi ngóng chờ thì phút giờ như trôi đi chậm chạp mệt mỏi mới tới ngày tháng đi xuống miền nam lần nữa, lần này vừa hàng hóa và quà bánh, ngóng thời gian như trôi với cái mong mỏi từng ngày, ngồi đầu cầu thang nhà ngó chân trời thì bỗng nhiên tiếng mẹ gọi nói:
- Có phải con đang ăn sầu riêng không vậy?
Tôi trả lời mẹ:
- Không đâu, đâu có ai ăn sầu riêng gì đâu.
Mẹ nói tiếp:
- Sao mùi sầu riêng đầy nhà luôn nè, rồi em gái và ba cũng nói:
- Có mùi sầu riêng thật, có phải ai lấy vỏ sầu riêng vứt vào gầm nhà mình không vậy, sao mùi nó nồng sực đầy nhà luôn.
Tôi đi xuống gầm nhà coi cũng không có gì cả, trong lúc đang thơ thẩn với mùi đó, như có ai đang đứng ngó, dù có xa nhưng cũng rõ bóng đó là một cô đang đứng ngó về phía mình, cũng không được để ý gì cả, vì đang tìm mùi sầu riêng, khi bước lên cầu thang nhà như mùi đã biến mất từ lúc nào.
Ba nói:
- Chắc là từ nhà hàng xóm bay sang đó thôi.
Một chiều mấy ngày sau chập choạng tối, xong mấy phụ nữ tắm sông xong thì tôi đi xuống tắm cũng như thường xuyên từng ngày, hôm nay đang tắm sông nước đến ngực thì như có gì cho dừng và ngó vòng quanh, mùi sầu riêng từ đâu đến ta, bờ sông vắng tanh cũng đâu gần nhà ai cả, như mùi đó nó phảng phất quấn tíu gần thân mình. Lúc đang nửa cười nửa ngạc nhiên đó thì bờ sông cao hơn cả 10 mét, có một bóng cô em gái như đang đứng ngó mình chằm chằm, tôi vội tắm cho xong để lên hỏi chào cô, khi ngẩng mặt lên ngó lần này thì quả là bóng cô đã biến mất dạng và mùi sầu riêng cũng biến mất luôn, vừa đi về vừa mỉm cười miệng lẩm bẩm, em gái trong làng cô nào mà lén ngó đàn ông tắm sông đêm vậy.
Khi về tới gần đầu cầu thang nhà thì mùi sầu riêng đó lại nồng nực thêm một lần nữa, lẹ bước lên cầu thang nhà và hỏi luôn:
- Hôm nay nhà mình mua sầu riêng về ăn à? Sầu riêng ở miền bắc mình đắt đỏ lắm đó chứ đâu vừa đâu.
Đang chuẩn bị bữa cơm chiều, dừng tại chỗ ngó tôi ngơ ngác, và mẹ nói:
- Con thèm sầu riêng à, vậy ngày mai mẹ mua về ăn chứ có gì đâu mà vừa đi tắm về bước lên cầu thang nhà mà lên cơn như vậy.
Tôi đứng gãi gãi đầu, trong nhà không có mùi sầu riêng gì cả, xong mới kể lại cái mùi lúc đang tắm ở sông và khi về đến đầu cầu thang nhà, làm cho tất cả nhà ôm bụng cười. Rồi đêm buông tới với giấc ngủ thật an lành, đêm nay mơ thấy người tình, cô bán trái cây ở miền nam đang đứng chờ ở ngoài sân đằng trước nhà và gọi nhè nhẹ, tôi chợt tỉnh giấc thì: Úi chà! mùi sầu riêng như đang phủ đè lên thân thể ngào ngạt trong cái mùng đang nằm. Tôi bật ngồi dậy tay vơ vét vòng quanh cũng không có gì cả, nghĩ là trong nhà có ai chọc mình. Khi thấy cả nhà đang ngủ say tôi nhè nhẹ bước ra ngoài cửa khẽ mở, rồi ra lan can nhà thở dài vài hơi, nhưng hơi cuối cùng chỉ thở được một nửa thôi đã ngừng như đạp thắng vì thấy một bóng cô em gái đứng ở trước nhà, mờ mờ theo bóng đêm ngẩng mặt ngó về hướng tôi ở lan can, một vài hơi thở khi đang đứng ngạc nhiên thì cô quay lưng đi và khuất dạng. Tôi cũng không nghĩ gì về ma quái cả, nghĩ là người qua lại trong làng khi nghe tiếng mở cửa ngoài thì người ta ngó lên theo tiếng động thôi, và người mình yêu thì ở miền nam xa cả hơn 500 km đang chờ mình đến dạm ngõ, rồi tôi vào nối giấc ngủ cho tới sáng.
Sáng ra ngày hôm sau tôi rất là mừng cũng quên kể chuyện giấc mơ đêm qua cho ba mẹ nghe vì được tin là mấy ngày nữa đã đến ngày cất bước đi buôn xuống miền nam rồi, mặt tươi như hoa cứt lợn, đứng đâu cũng cười toe toét cả ngày luôn, ngồi đâu cũng đếm đầu ngón tay. Rồi đêm lại tới, nhưng đêm nay như lòng quá vui nhớ tới cô, giấc ngủ trằn trọc cho đến khuya, thở ngắn thở dài xong im lặng khi có mùi sầu riêng tạt vào mũi, với tiếng khóc nhè nhẹ nức nở ở dưới ngoài nhà, lại thêm một đêm nhẹ bước ra lan can ngó xuống thì thấy bóng đằng sau đang bước đi với mái tóc ngắn đến bả vai như đêm trước vậy, nghĩ là cô đi qua nhà mình, có chuyện buồn hay thất tình ai đó, còn cô bán trái cây miền nam đó thì tóc dài đến lưng.
Sáng ra hôm nay trước khi đi chùa cầu may để lên đường đi buôn, tôi kể câu chuyện mùi sầu riêng trong đêm cho cả nhà nghe, ai nấy đều thấy lạ lùng, cũng chẳng ai để ý tới chuyện bóng dáng cô em gái đó.
Mẹ nói:
- Có khi cô nhớ tới con nhiều quá đưa mùi trái cây tới đây để gọi con cũng có.
Ai nấy đều cười rồi cất bước ra chùa cho xong chuyện phong tục và sáng mai lên đường.
Rồi khi xong việc cúng bái trong chùa, tất cả chắp tay lễ chào thì ông chủ trì chỉ tay vào tôi và nói:
- Lần này con đi miền nam, con sẽ gặp duyên của con nhưng không được chung kiếp nên đừng buồn nghe con.
Trong lòng đang vui nên cũng không để ý tới lời nói này của ông chủ trì, rồi từng ngày từng đốt ngón tay đếm, quên cả để ý tới mùi sầu riêng vẫn phảng phất bên mình, đằng đẵng cả tháng trời mới xuôi xuống miền nam.
Đêm nay, váy áo trang sức đàn bà chuẩn bị vào cái rổ, mặt tươi hơn hoa cứt mèo luôn.
Ba nói:
- Sáng mai con đi gặp cô ở đường lộ trước rồi chờ ba ở ngã ba vào làng, xa sạp bán trái cây chừng 100 mét. Ba đi đưa hàng rồi ba đến đó, mình tới nhà gặp ba mẹ của cô, nói xong hai cha con đi ngủ.
Sáng ra hai cha con đi ăn sáng rồi chia đường nhau, tôi ngồi xe đò tới nơi đó, thấy sập bán trái cây cô: Úi chà cô cắt tóc ngắn tới bả vai, xa nhau lâu ngày đứng ngó rất là dễ thương. Tôi chạy ôm lấy cô, hai người trao đổi mấy lời thương nhớ khi xa nhau.
Cô nói:
- Tí nữa em gái ra thay phiên em coi sạp bán trái cây rồi em về nhà, anh với ba anh đến nhà em trước, lần trước anh với ba anh cũng đã tới thăm một lần rồi.
Tôi thơm cô một miếng và quay lại ngã 3 đường thì ba tôi cũng vừa xuống xe, nên tôi lẹ bước tới chỗ ba đang đứng ngó về đằng tôi. Từ đường lộ vào tới làng cũng cỡ 300 mét, khi gần tới làng thì nghe tiếng người xôn xao như đang làm cúng bái gì đó, ông sư thầy và mấy chú tiểu đang trở về chùa, như cúng bái vừa xong, dần dần bước chân và ngó thấy nhà cô đầy là người.
Ba tôi nói:
- Chắc nhà đang làm mâm cúng bái gì đó.
Rồi hai cha con đứng ở trước sân nhà, thì mẹ của cô bên trong ngó thấy chúng tôi, và bà nói gì với người trong nhà, nhưng làm cho tất cả mọi người ở đó im lặng và ngó hai cha con tôi. Xong mẹ với em gái cô bước ra chắp tay lễ và mời vào trong nhà, ngó thấy nước mắt hoen bờ mi của hai người.
Khi bước vào trong nhà cô, đang làm cúng bái đó còn chưa được ngồi xuống thì trên một cái bàn lớn đầy là đồ cúng hoa trái với tấm hình, lòng nghĩ sao giống cô quá xá vậy.
Tôi với ba vừa bắt đầu ngồi xuống vừa hỏi:
- Hôm nay nhà làm lễ cho cô đó à? Cô đó là ai vậy?
Mẹ cô lui tới nắm lấy tay tôi với giọt nước mắt và nói:
- Lần trước sau ngày con đến thăm và hẹn hò dạm ngõ đó, nó đi cắt tóc và chụp tấm hình này và hai hôm sau bị xe tải mất lái tông vào sập trái cây và nó đã tử vong từ hôm đó, ngày hôm nay là ngày cúng bái 100 ngày cho nó được đi chốn bình an.
Tôi cười nhạt nhạt và nói hơi lớn tiếng:
- Không phải đâu, không phải đâu, khi nãy con còn đứng với cô ở sạp bán trái cây ngoài kia mà. Cô nói: "Con với ba về nhà trước chờ em gái ra thay cô rồi cô vào mà".
- Tiếng người trong nhà thoát ra cùng nhau: Oh! oh!
Một ông già ngồi gần đó nói:
- Cháu gặp ma rồi, nhiều người qua lại trong đêm vẫn còn thấy cô đứng ở cái sạp bán trái cây, và khi quành xe lại mua trái cây ăn đêm thì chẳng tìm thấy cái sạp đó đâu nữa. Cô đã chết rồi, hãm lòng đi cháu đừng quá buồn.
Lúc đó ba tôi ngồi đừ người ngó tôi và nói:
- Khi nãy lúc ba xuống xe đò ở ngã ba, ngó thấy con đang đứng một mình thơ thơ thẩn thẩn nghĩ là con mừng đã đến làng cô rồi, và trong lúc đó ba cũng không có thấy sạp bán trái cây gì cả, bây giờ ba mới nhớ ra lời nói của ông chủ trì mà nói với chúng mình trước khi đi buôn chuyến này: "Con gặp duyên số mà lại không được chung kiếp với nhau". Hỏi con còn nhớ lời nói cuối cùng của ông chủ trì tặng con không?
Trong lúc đó lòng tôi nó tối mịt mù không nói được một lời nào nữa luôn, như nghẹn cả hơi thở luôn. Ba tôi cúng bái với một chút rồi hai cha con xin phép tạm biệt mặc dù ba mẹ cô muốn cho nghỉ ngơi ở đó vài ngày. Khi ra đến ngã ba thì quả thật lạnh cột sống giữa ban ngày vì đâu thấy sạp bán trái cây nào cả. Tôi muốn bay về nhà tại chỗ luôn.
Rồi tháng sau về tới nhà thì trong nhà ai cũng hiểu là mùi sầu riêng đó là cô đến thăm hay đến đưa tin. Lúc này mới biết nổi gai ốc da gà là mình gặp ma từ trước khi đi buôn.
Và từ đó tôi cũng không có thấy mùi sầu riêng gì nữa, ao ước muốn thấy bóng cô tóc ngắn thêm một lần cũng không bao giờ gặp nữa. Trạm thời gian trôi đi thì ba mẹ tôi với bạn bè hay nói chọc ghẹo tôi: "Thằng duyên số sầu riêng".
Chuyện Mùi Sầu Riêng
Bounthanh Sirimoungkhoune