Sản phụ hôn mê do mất máu. Người đàn ông ngồi bên cạnh đăm đăm nhìn khuôn mặt xinh đẹp giờ trắng bệch. Mảnh mai. Liễu yếu. Nhưng ghê gớm. Giận chồng đến nỗi cơn đau đẻ đến mà không gọi. Có mo-bai để cho mà không dùng. Một mình vật vã. Khó đẻ. Khi phát hiện ra thấy nằm trên nền nhà. Máu như suối.
Thằng cu mổ ra suýt nữa ngạt. Người đã tím. Xem vậy mà nhà còn có phúc. Thằng bé giãy đạp. Khóc như cái còi. Người đàn ông, loại người máy, loại người thẳng bang không hề run rẩy trước lá xanh, trước ráng chiều, trước bàn tay trẻ đưa ra…. giờ mủi lòng nhìn vợ chìm trong giấc mơ. Gã vẫn giễu vợ là đồ thừa. Sống mà không xem trọng tiền bạc như gã. Không cùng chí hướng. Xem như lắp ghép. Bây giờ nghe tiếng con khóc, gã cũng như lạc bước quay về.
Như thế này mà bảo con chuyển hẳn lên ở với bố mẹ hả? Còn lâu. Mưa thì lội nắng thì bụi. Cây cà phê của bố còi cọc như trồng trên sa mạc. Ở dưới thành phố còn được mặc váy đeo vàng còn trát phấn còn tô son. Bố bảo chịu khó nhưng con chỉ thấy khó chịu. Bố mẹ già rồi còn giở chứng di chuyển.
Lễ vừa ăn ngô luộc vừa nhấm nhẳn. Ông Phục nằm võng kẽo kẹt nghe con gái. Tai nghe mắt nhắm. Đầu nghĩ đi đâu. Ông cũng nghĩ: Con cái khốn thế. Sướng quá chiều quá nó tưởng nó là gì chứ. Đang học hành tử tế đùng đùng bỏ về. Mày làm tướng làm tá gì mà sờ đến đâu chê đến đấy.
Thôi bố ạ! Lễ ném lõi ngô vất ra cái cống xanh những rêu. Bố mẹ ở đến nỗi rêu xanh cả cống rồi. Quay về khó rồi. Mình có nói cũng mang tiếng con hư. Mà hư sao được? Xuất thân nề nếp gia truyền. Cái gì cũng gia truyền đến cơm đến phở cũng gia truyền, chữ gia truyền của mình nó rẻ như giấy bổi. Cũng chỉ muốn làm cô giáo văn sử tiểu học bình yên cuộc sống dè dẹăt lại có tiền công chức. Đi học trung cấp sư phạm khu vực miền Trung. Năm thứ nhất gặp ngay mấy giáo sư thôi miên cỡ quốc tế. Thầy bước vào lớp tất cả bỗng như bị đánh thuốc mê. Nhìn thấy thầy là lập tức đờ người, mắt căng to ngó thầy đầu thì ngủ. Đứa nào gan thì bỏ kính gục xuống bàn. Đứa nào lơ mơ nghe bài giảng thầy đọc nguyên trong giáo án. Mười hai giờ kém mười lăm ông Quang Trung mới đến Tam Điệp. Thầy dắt ông lò dò ra Thăng Long đến khi ca khúc khải hoàn là một rưỡi chiều. Còn hứng thú gì khi nhai cơm bụi nghĩa đen, bụi một nửa cơm một nửa cổng trường. Việc gì phải theo cả bầy mà tự hành mình thế?
Ông Phục ngán ngẩm: Thế cái cửa hàng đồ gia dụng của máy sáng choang hả con? Cái ấm đun nước cất hàng lậu tỉnh lẻ biên giới ai bảo mày dán mác Sanh ga po? Cái kẹp quần áo I nốc Thăng Long mày loè người ta hàng xác tay Americần? Cái cốc nhựa Bình Dương mày bảo chính danh Nhật Bổn…? Ông Phục rỉ rả dùng nguyên giọng con gái hay ca thán chán sống.
Lễ thở hắt ra thấy nóng rực mi mắt. Làm thế nào được hả bố? Dân mình sinh ngoại không nói thế bán cho ma. Bố biết thừa còn cứ giễu con. Lời lãi có bao nhiêu suốt ngày phơi mặt dưới mái tôn nắng hầm cho màu da củ gấu thế này còn sung sướng gì chứ. Nhưng lên đây thì rõ tránh dơi gặp chuột…
Thôi bố tuỳ con! Ông Phục dịu giọng thương hại đứa con gái út xinh đẹp kém may. Hơn hai mươi tuổi đầu đã loay hoay. Thằng người yêu mặt mũi phương phi bóng bẩy nhưng mở mồm là theo thói thời thượng phô bày văn hoá bình dân xếp xó tuốt tuột những uẩn khúc của lòng người xem buồn vui như xa xỉ chả cái gì sánh nổi tiền bạc. Ông Phục một thời đi xe điện số 3 ở Maxcơva học môn vật lý nhưng khi về nước vào thành phố miền Trung quê hương nhì nhằng công thức ở phân viện khoa học chôn vùi cả tiếng Nga, cả vật lý học ở bậc thầy. Về hưu buồn nưh cái giẻ nhúng nước. Nghe lời bạn lên cao nguyên trồng cà phê cho vui. Mà thật ra là vui. Xa hẳn cái thành phố nhung nhúc xe máy, người ra đường hơn nhau nửa bánh xe xem như thắng quả đậm. Cái đứa con gái ương như ổi sao mà bửa cái trán dô của nó nhét chân lý của mình vào?
Lễ thấy cái xe máy lạ đang rì rì lên con đường đất dỏ dẫn vào nhà bố mẹ. Nghe tiếng xe ông Phục bật dậy: Có dễ cậu Thống đấy. Thống bác sỹ bạn của bố! Bố Lễ bật dậy trông thật trẻ.
Lễ lủi ra phía sau nghĩ chán chết. Bạn của bố chắc cũng dạng giáo sư gây mê, giáo sư thôi miên Lễ đã biết khi đi học. Ở xứ đất đỏ hiu hắt cà phê này các ông còn biết bạn bầu với ai. Có chữ có nghĩa chuyện trò với nhau cũng đỡ. Thôi mai mình về dưới phố. Lễ đâu? Cho bố phích nước. Về hôm qua mà hôm nay mới mò tới hả? Tưởng Hà Nội giữ cậu rồi!
Em cũng mê Hà Nội. Nhưng loanh quanh vài tuần thấy rõ ở đây người ta cần mình hơn. Ở chỗ đông người mà không ai cần mình, chán thì ít tủi thì nhiều như cô dâu bị chê không còn nguyên anh ơi… Lễ nghe chuyện bố với khách cũng hơi là lạ. Nhưng bưng nước lừng khừng. Bắt tay khách thấy cũng chả có gì gây hấn ngay. Cháu chào chú!
Ông Phục xoa tay. Chà chà, khó xưng hô nhỉ? Đây là anh Thống bác sỹ bố quen từ ngày mới lên. Bác sỹ hạng cao đó. Đi Hà Nội tập huấn nửa năm, báo về cả tuần rồi bây giờ mới tới. Kém bố mười lăm tuổi. Bạn vong niên. Thôi con cứ gọi là anh cho trẻ. Theo tuổi thôi mà… Dà… Thống kéo giọng như trai thanh lịch xứ Huế. Tui xứ đó nhưng không có Bửu, có Miên, có Khoa chi mô. Trươg Đình Thống. Bình dân như chúng sinh cũng không nghiêng nghiêng xứ ngoài dù gia đình tui ở Hà Lan hết. Tui chả có Philíp Thống cũng chả có Tôni Thống hay Henri Thống gì hết. Thằng Thống Đại gàn.
Mấy cô y tá bệnh viện huyện dành hẳn cho hai chữ đó. Nhưng không gàn đâu. Tui bình thường như chúng sinh. Để tui kể cho cha con nghe mấy chuyện trên tàu…
Suốt cả buổi, Lễ tủm tỉm. Rồi cười khúc khích. Rồi ôm bụng quằn quại vì cười. Ông Phục ha ha hả hả. Hai phích nước hết veo cho đến khi bà Phục ở cơ sở thêu về thấy cả nhà còn cười, cơm nước chưa có gì. Bà cũng mừng rỡ vì Thống đã về. Cả vùng nó trông. Cả bệnh viện nó trông. Cả hai cơ sở thêu bà thành lập thu hút nhân công nhàn rỗi giữa các vụ cà phê chưa hái cũng lâu rồi không thấy ông Thống gàn. Bà đi xe máy xuống dốc ra phố huyện mua một làn thức ăn. Khi về thấy con gái xắn tay trong bếp, bớt hẳn cái vẻ thây kệ sự đời… Trong bữa ăn bà hỏi Thống: Nghe nói con gái Hà Nội đẹp lắm mà không thu hút nhân tài miền Trung sao?
Có chứ chị. Em đẹp trai thế này ai người ta tha. Còn được mảnh giáp về đây là may đấy!
Bữa cơm cứ thế vui như tết. Ông Phục giãn hết các cơ mặt trẻ ra đến chục tuổi. Bây giờ thì Lễ láng máng đoán ra vì sao bố mẹ cứ ở lì đây mua đất thuê nhân công trồng cà phê. Có bạn bầu như vậy rõ ràng vui hơn cả một khu phố đong nghịt người dưới kia thật. Lễ loanh quanh yêu đương bán hàng chạy hàng lãi lỗ. Chỉ mới vài lần lên thăm bố mẹ đâu đã được gặp bác sĩ này.
Ngày mai. Rồi cả ngày kia. Lễ quên phắt ý định về thành phố. Hàng có người bán nhờ Hùng quản lý mấy ngày đi vắng. Lam Hùng. Đến bây giờ mới thấy nhột nhạt. Đã Hùng sao lại còn Lam? Tên như thế mà mình cũng yêu đương. Nói là yêu thì cũng biết vậy. Còn biết làm gì khi chỉ quấn quýt nhau mỗi lúc nhập hàng tính toán lỗ lãi? Có lẽ chỉ như thế mới thấy cùng chí hướng!
Chiều cao nguyên trong vắt. Đường đất đỏ càng đỏ khi cỏ xanh rì hai bên đường. Khi cây cà phê cũng xanh ngắt. Thống có mấy ngày mệt nhoài ở bệnh viện huyện. Hoá ra người ta cũng chờ mình. Bình luận theo kiểu Thống. Dân di cư khắp nơi đổ về. Vùng này ngày trước hoang vu như mặt trăng bây giờ đã "tôn hoá" khắp lượt. Dân di cư nghèo xem mạng mình rẻ rúng y như dân đô thị đi xe máy. Họ chả dùng thuốc men gì. Cái u to bằng cái xô vẫn đắp lá. Thống gom những người có lòng tuần một lần dạo qua các nơi khám rồi cho thuốc thông thường. Đi vậy cũng nhiều chuyện để kể ra cho em nghe. Khi nào có dịp…
Những lúc nghiêm trang Thống trông cũng buồn. Nhưng phần lớn cứ làm cho người đối thoại phải cười dù mặt mũi trông vô sự… Lễ cười ngặt nghẽo khi thấy Thống nghiêm túc. Chả biết Thống nói cái gì nhưng bất chợt nghĩ dù có xếp cạnh hàng tá đàn ông ngầu ngầu sành điệu xe "a còng" mù mịt đường cao tốc Thống vẫn là một người độc đáo khó ai sánh kịp. Người ra đời trong phú quý, cha dính tí quận trưởng trước bảy nhăm khi cả nhà chạy khỏi miền Trung ra sà lan Thống mới gần hai mươi tuổi đang trọ học trên cao nguyên vì thích khí hậu lạnh. Trường ở Đà Lạt đó. Tuổi hai mươi dắt theo sau hàng tá tình. Nhưng chàng chưa kịp hôn. Nàng nữ sinh trung học má hồng màu cà rốt non áo khoác len màu tro mặc ngoài áo dài đã theo cha chạy dưới Nha Trang. Ra sà lan thì chết. Chìm xuồng. Từ đó cứ luẩn quẩn ở cao nguyên. Biệt thự nhà vườn dưới kia vẫn để đó. Họ thu rồi họ trả. Giờ cho thuê làm kỷ niệm. Công ty Trách nhiệm Hữu hạn trả tháng gần chục triệu. Không phiền hà gì đám Việt kiều yêu nước độ hai mươi người ở Hà Lan. Bên đó cũng có nhà. Nhưng đi du lịch thì mới mê. Vẫn thích về đây!
Lễ dài giọng trêu: Chắc linh hồn nàng không cho anh đi khỏi đất cao nguyên?
Đâu có. Mình mơ mộng gì. Tạng mình mơ ai tin? Nhưng mình có nghề mà. Lại không cần tiền để bon chen chỗ đông đúc. Ở đây khoẻ người. Cái này quan trọng nè. Người ta thấy cần mình. Mình lại không đến nỗi xa lánh khó khăn. Thôi, làm bác sỹ đa khoa ở xứ nghèo này mình chỉ cần chẩn đoán bệnh viêm họng chính xác là nhất.
Hai người thong dong. Chiều. Đồi cà phê mênh mông.
Lam Hùng điện thoại. Có về không thì bảo. Mấy lô hàng lậu bán đấu giá mua cho rồi đấy. Có cho người tải tới không? Cái gì giữ trên đó mà lâu thế? Thôi. Không quan trọng. Cái chính là tôi lo cho gian hàng của mình. Mình không lo tôi làm sao dám bàn. Máy tắt. Lễ thấy xa tít đằng kia là Lam Hùng. Chưa gì mà trịnh trọng tôi tôi một mình… Lễ đến bệnh viện huyện. Hai dãy nhà một tầng làm trên đồi. Một tốp đàn ông đàn bà đang cúi cúi nghe Thống. Thống nhỏ nhẹ rồi quát tháo: Phải khôn lên chứ. Cho thuốc uống bữa nay bữa mai sao khỏi ngay mà uống vài viên là vất. Người gì mà không biết tự chữa trị cho mình… Những con người nhỏ bé đen đúa không giận ông bác sỹ. Họ biết là nên giận ai nên thương ai. Những con người như hạt cát. Những đứa trẻ ai thương thật lòng nhận biết ngay. Thống tìm được nơi để đặt lòng tốt. Thời buổi kỳ quặc ai có lòng tốt đều như người ngoài hành tinh. Thống đi lại như cá trong nước ở đây. Đất sạch. Trời trong không bụi bặm…
***
Rồi Lễ cũng phải về thành phố. Hùng sấn sổ. Tay chân tàn bạo sấn sổ ôm, quàng, hôn hít. Nói gì thì nói chứ đây không cho mình thoát đâu. Đây biết thừa. Lên đó dính bả rồi. Lễ không biế là Hùng cũng ở dạng chuột cống. Dạng bọ chét phun thuốc không chết hết. Chỗ nào cũng có râu ria. Tung toé ăng ten khắp nơi. Chợt nhớ cái hôm Thống đưa Lễ lên Đà Lạt. Hai người leo toa xe lửa du lịch. Đầu máy hơi nước của Pháp làm từ đầu thế kỷ giờ thu hút du khách. Cả hai ngồi trên toa xe trống trơn có ghế gỗ kê bên thành toa nhìn ra ruộng rau ruộng bắp. Nhìn vườn hồng. Nhìn hoa dã quỳ vàng như gấm hai bên đường. Bất chợt nhìn nhau. Thống đùa: Người ta vẫn mang cung cách hang động đó thôi. Chui ra khỏi hang đính kim cương vàng ngọc sáng loé. Leo lên tên lửa bay vào vũ trụ. Làm gì chỉ cần bấm ngón tay vô máy là có cái rụp nhưng lẩn thẩn lại quay về mò mẫm những thứ từ thuở sơ khai những thứ tổ tiên xài. Xem mấy thằng Tây da trắng tóc vàng mặc như người ở rừng Amadôn leo toa xe lửa đầu máy hơi nước mà sướng như lên tiên. Có hay không hè? Lễ cười nghiêng đầu vào vai ông bác sỹ có biệt tài làm thế giới sống động. Không ngờ ngồi xe lửa từ ga nọ đến ga kia chỉ bảy cây số du lịch có người bẩm báo về thành phố. Hùng gẩy gẩy tàn thuốc. Áo da. Di động Mobile dắt lưng. Tóc kiểu ngôi sao màn bạc Hàn Quốc quảng cáo dầu gội đầu. Cái nhìn lạnh lẽo. Mặt đẹp như đá. Nhưng không bao giờ làm được ai cười phá lên. Tự dưng Lễ thấy hãi hùng. Đời chưa gì đã ngột thở.
Sao cô có vẻ sợ tôi thế?
Không. Em làm gì mà sợ anh?
Cảnh cáo nhau tí thôi. Rời tôi một ngày mà xem, kinh phí mỏng ngay. Thời buổi này đừng có mà làm mây bay cao nguyên. Tôi thực tế xã hội đầy mình em non lắm về nghĩ cho kỹ đi. Không yêu đương nhiều đến độ tự tử đâu nhưng đã trình diện xã hội rồi là đây đầy tự hào bản thân không muốn mang tiếng mìh bị trượt hạng. Ông bà già ở trên kia sẽ được chăm sóc đầy đủ. Mùa thu cà phê sẽ được bao tiêu tử tế rớt giá ở đâu mặc kệ.
Lễ kinh ngạc là trước kia Hùng vẫn nói năng như thế sao mình nghe vẫn ngọt. Bây giờ thấy gai mọc sống lưng.
Hung flộ ý là đang rủ một nhóm lập công ty. Chắc cũng muốn hoà nhập. Muốn lên hạng thế nào cũng được nhưng từ hôm gặp Thống một con người khác cứ cựa quậy trong Lễ.
Lễ lên thăm cha mẹ. Ông Phục buồn thiu. Vợ chồng cũng là cái số con ạ. Nó sẽ là thằng gánh vác được việc nặng…
Chắc đâu hả bố? Biết trước sao được?
Ờ. Thế mới phải đổ cho cái số.
***
Trăng cuối tháng treo to đùng trên đồi cà phê. Ánh trăng mát như thạch. Lễ tiễn Thống đi hơi xa nhà. Lễ kể hết mọi chuyện. Rồi con đưòng không thể thoát ra. Cũng vì ánh trăng nên lòng người không thể thoát ra. Cũng vì ánh trắng nên lòng người không dò được. Lễ quàng tay ôm siết người đàn ông kỳ lạ. Thôi anh già rồi Lễ đừng khổ làm chi. Anh giống thứ sản xuất đầu thế kỷ trước nhìn thì thú vị chứ có dùng để đi xa được đâu. Đi du lịch thôi. Việc của em em cứ làm. Thỉnh thoảng lên cao nguyên anh kể tiếu lâm cười cho nó trẻ!
Lễ hận mình vì sao cứ bất chợt chọn lựa. Rồi không cựa quậy được. Cứ như mắc trong đám lưới lùng bùng. Nhưng cũng còn may. Ngoái nhìn Lễ thấy Thống đang nhăn trán chắc muốn tìm câu gì đó cho mình cười. Lễ biết phía sau có đồi cà phê của cha mẹ. Có người đàn ông nói cái gì cũng buồn cười. Dường như ai cũng phải tìm được nơi tránh bão của đời… Thôi… Buồn thế đủ rồi…
***
Sản phụ mở đôi mắt ướt đẫm. Bố. Mẹ.
Bố mẹ đây con gái. Tỉnh đi mà bế con. Nó đang ngủ. Ô! Con trai thật. Siêu âm xong con còn chưa tin lắm. Nào đưa cháu cho con đi.
Nằm đã. Kim truyền đầy mình thế này nhìn con là được rồi. Thằng Hùng chạy đi mua thuốc….
Thiếu phụ đưa bàn tay miết đôi lông mày còn mờ mờ của đứa trẻ. Chưa ra khỏi giấc mơ. Mà biết đâu là mơ. Bố ơi, bố mẹ trồng cà phê à? Ừ, bố mẹ lên trồng cà phê. Con quên sao?
Không, con quên thế nào được. Con hỏi anh Thống bạn vong niên của bố.
Thống nào? Ở trên đó bố nhiều bạn nhưng không có anh Thống!
Thế ở ga Đà Lạt có đầu máy hơi nước không? Có. Đầu máy sản xuất năm bốn mươi giờ người ta dùng kép mấy toa tầu cho khách du lịch. Họ thích lắm. Hôm nào con lên bố đưa đi chơi… Lễ nhìn ra xa. Nói như một mình. Con đi rồi! Con nhớ là có anh Thống bác sỹ cực hay. Đi rồi!
Bố mẹ đưa mắt nhìn nhau. Người đàn bà tóc hơi chớm bạc để đứa trẻ đang ngủ lên lòng con gái. Xót xa như mọi người mẹ. Bà nói vào tai con. Cứ cho thằng cu bú con sẽ thấy mọi chuyện không có gì đáng sợ. Thử mà xem, con…
Nhưng anh Thống… Mẹ ơi. Con cần anh ấy!./.