ĐỪNG NGHĨ VỀ NHỮNG GÌ CẬU BỎ LẠI SAU LƯNG,” NHÀ GIẢ KIM NÓI với Santiago khi họ bắt đầu cưỡi ngựa vượt trên làn cát của sa mạc. “Mọi thứ được viết trong Tâm Linh của Thế Giới, và nó sẽ là vĩnh viễn.”
“Đàn ông mơ ngày trở lại nhà hơn là lúc ra đi,” Santiago. Cậu ta tập lại cho quen với sự yên lặng của sa mạc.
“Nếu nó là một thứ tìm thấy được làm từ thứ tinh khiết, nó không bao giờ bị nhiễm ô. Và là một thứ có thể luôn luôn trở lại. Nếu thứ mà cậu tìm thấy chỉ làm một khoảnh khắc của ánh sáng, như sự bùng nổ của một ngôi sao, cậu sẽ không tìm thấy gì trong sự trở lại của cậu.”
Ông cụ đang nói bằng ngôn ngữ của thuật giả kim. Nhưng Santiago biết rằng ông ta đang liên hệ đến Fatima.
Thật khó khăn để không nghĩ đến những gì cậu bỏ lại sau lưng. Sa mạc, với sự đơn điệu tẻ nhạc bất tận của nó, làm cho Santiago mộng mơ. Cậu ta vẫn còn nhìn thấy những cây chà là, những giếng nước, và khuôn mặt của người con gái mình yêu. Cậu có thể người Anh Cát Lợi tại những cuộc thử nghiệm của ông ta, và anh chàng chăn lạc đà là một người thầy nhưng không nhận thức về điều ấy. Có thể ông cụ giả kim chẳng có bao giờ biết yêu, Santiago nghĩ như thế.
Ông cụ giả kim cưỡi ngựa phía trước, với con chim ưng trên vai ông ta. Con chim giỏi biết ngôn ngữ của sa mạc, và bất cứ khi nào họ dừng lại, nó bay đi tìm trò chơi. Trong ngày đầu tiên nó trở lại với một con thỏ, và trong ngày thứ hai với hai con thỏ.
Đêm đến, họ trải thảm ngủ và giữ kín những đóm lửa. Những đêm của sa mạc lạnh, và trở nên tối hơn và tối tăm hơn khi tuần trăng qua đi. Họ đã đi một tuần, chỉ nói về sự phòng ngừa cần thiết cần thi hành để tránh những chiến trận của bộ tộc. Chiến tranh tiếp diễn, và ở thời điểm làn gió mang theo mùi đặc sệt bệnh hoạn của máu. Những cuộc chiến xảy ra gần bên cạnh, và làn gió nhắc Santiago rằng có những ngôn ngữ của những điềm chỉ dẫn, luôn luôn chỉ cho cậu những gì mắt của cậu đã không thể quán sát.
Trong ngày thứ bảy, ông cụ giả kim đã hạ trại sớm hơn bình thường. Con chim ưng bay đi tìm mồi, và ông cụ trao cho Santiago bình đựng nước của ông ta.
“Và cụ chẳng gì với tôi trên đường,” Santiago nói. “Tôi nghĩ rằng cụ sẽ dạy tôi những gì cụ biết. Lúc trước, tôi đã cưỡi lạc đà vượt sa mạc với một người có những quyển sách về thuật giả kim. Nhưng tôi không thể học bất cứ gì từ những quyển sách ấy.”
“Chỉ có một cách để học,” ông cụ trả lời. “Nó thông qua những hành động. Mọi thứ cậu cần biết cậu sẽ học qua cuộc hành trình. Cậu chỉ cần học thêm một điều nữa thôi.”
Santiago muốn biết điều đó là gì, những ông cụ đang tìm gì ở chân trời, đâu là hình bóng của con chim ưng.
“Tại sao cụ được gọi là nhà giả kim?”
“Bởi vì đó chính là ta?”
“Và điều gì đã sai khi những nhà giả kim khác cố gắng để làm ra vàng nhưng không thể làm thế?”
“Họ chỉ tìm kiếm vàng mà thôi,” người đồng hành trả lời. “Họ tìm kiếm kho tàng của Huyền Thoại Cá Nhân, nhưng không thật sự muốn sống với Huyền Thoại Cá Nhân, hay tâm nguyện của mình.”
“Điều gì mà tôi vẫn cần phải biết?” Santiago hỏi.
Nhưng ông cụ tiếp tục nhìn về chân trời. Và cuối cùng con chim ưng trở lại với mồi của nó. Họ đào một lỗ và đốt lửa trong ấy, vì thế ngọn lữa sẽ không thể bị thấy.
“Ta là nhà giả kim đơn giản chì gì ta là nhà giả kim,” ông cụ nói, khi ông ta chuẩn bị thức ăn. “Ta học kỷ năng ấy từ ông nội của ta, ông ấy học từ bố ông ta, và như thế, ngược dòng cho đến sự tạo dựng của thế giới. Trong những thời gian ấy, Kiệt Tác có thể được viết đơn giản trên một Phiến Ngọc Lục Bảo. Nhưng con người đã từ chối những thứ đơn giản, và viết thành những luận văn, diễn giải chú thích, và những giáo trình triết học. Họ bắt đầu cảm thấy rằng họ biết một phương pháp, một con đường giỏi giang hơn những kẻ khác đã biết. Tuy thế những Phiến Ngọc Lục Bảo vẫn tồn tại cho đến ngày nay.”
“Những gì được viết trên Phiến Ngọc Lục Bảo?” Santiago muốn biết.
Ông cụ bắt đầu vẽ trên cát, và hoàn tất hình vẽ không đầy năm phút. Khi ông ta vẽ, Santiago nghĩ về vị vua già, và khu chợ nơi họ đã gặp nhau ngày ấy; dường như nó đã diễn ra hàng năm trước đây.
“Đây là những gì được viết trên Phiến Ngọc Lục Bảo,” ông cụ nói, khi vừa viết xong.
Santiago cố gắng để đọc những gì được viết trên cát.
“Nó là một mật mã,” cậu ta nói, hơi chán nản một chút. “Nó giống như những gì tôi đã thấy trong những quyển sách của người Anh Cát Lợi.”
“Không,” ông cụ trả lời. “Nó giống như cánh chim bay của hai con diều hâu đó; nó không thể được hiểu bằng lý trí đơn thuần. Phiến Ngọc Lục Bảo là một thông điệp trực tiếp đến Tâm Linh Thế Giới.
“Những nhà thông tuệ hiểu rằng thế giới tự nhiên này chỉ là một hình ảnh và là một bản sao chép của thiên đàng. Sự tồn tại của thế giới này chỉ là sự đoan chắc rằng có tồn tại một thế giới và là một thế giới toàn hảo. Tạo Hóa tạo dựng thế giới vì thế, qua những đối tượng có thể thấy được, con người có thể thấu hiểu sự giáo huấn tâm linh của ngài và sự diệu kỳ của tuệ trí củaTạo Hóa. Đó là ý nghĩa mà ta muốn nói bằng ngôn từ “hành động”.
“Thế tôi có nên hiểu những gì trên Phiến Ngọc Lục Bảo không ?”
“Có thể, nếu cậu ở trong phòng luyện đan của thuật giả kim, đây sẽ là đúng thời điểm để học phương pháp tuyệt hảo nhất để thấu hiểu Phiến Ngọc Lục Bảo. Nhưng cậu đang ở sa mạc. Vì thế hãy tự hòa mình trong ấy. Sa mạc sẽ cho cậu một sự thông hiểu thế giới, thực tế, bất cứ thứ gì trên bề mặt của trái đất sẽ làm như thế. Cậu ngay cả không phải hiểu sa mạc: tất cả cậu phải làm là suy tư một hạt cát đơn giản, và cậu sẽ thấy trong nó sự kỳ diệu của tạo hóa.”
“Làm thế nào để tôi tự hòa mình vào sa mạc?”
“Hãy lắng nghe trái tim mình. Nó biết tất cả, bởi vì nó đến từ Tâm Linh của Thế Giới, và nó sẽ trở lại chốn ấy một ngày nào đấy."
***
HỌ BĂNG QUA SA MẠC HAI NGÀY KHÁC NỮA TRONG YÊN LẶNG. Ông cụ giả kim trở nên thận trọng nhiều hơn, bởi vì họ đang tiến đến một vùng nơi chiến trận đang diễn ra khốc liệt. Khi họ di chuyển, Santiago cố gắng để lắng nghe trái tim của cậu.
Không dễ dàng để làm thế; trong thời gian mới đầu, trái tim luôn luôn sẵn sàng để kể chuyện của nó, nhưng về sau này nó không đúng nữa. Đã có những thời gian trái tim của cậu dành hàng giờ để kể về những chuyện buồn rầu của nó, và vào những lúc khác, nó trở nên quá xúc cảm với bình minh của sa mạc mà cậu ta phải dấu đi dòng nước mắt của mình. Trái tim của cậu ta đập nhanh hơn khi nói với Santiago về kho tàng, và chậm hơn khi cậu ta bước vào chân trời vô tận của sa mạc. Nhưng trái tim không bao giờ lặng im, ngay cả khi Santiago và ông cụ chìm vào yên tĩnh.
“Tại sao chúng ta phải lắng nghe trái tim của mình?” cậu ta hỏi, khi họ đang dựng lều cho ngày hôm ấy.
“Bởi vì, bất cứ nơi nào trái tim của cậu ở, thì đấy là nơi cậu sẽ tìm ra kho tàng.”
“Nhưng trái tim của tôi rung động. Nó có mộng mơ của nó, nó tiếp nhận cảm xúc, và nó trở nên đam mê trước một người đàn bà của sa mạc. Nó đòi hỏi đủ thứ ở tôi, và nó làm tôi mất ngủ nhiều đêm, khi tôi đang nghĩ về nàng.”
“Ô, thế thì tốt thôi. Trái tim của cậu đang sống. Hãy tiếp tục lắng nghe những gì nó nói.”
Trải qua ba ngày kế tiếp, hai người du hành ngang qua một số người bộ tộc vũ trang, và thấy một số khác ở chân trời. Trái tim Santiago bắt đầu nói về sợ hải. Nó nói với cậu ta những câu chuyện từ Trái Tim của Thế Giới, những câu chuyện của những người lăn xả vào tìm kiếm kho tàng và chẳng bao giờ thành công. Thỉnh thoảng nó làm cậu ta sợ hải với ý tưởng rằng cậu sẽ không thể tìm thấy kho tàng của mình, hay rằng cậu ta có thể chết trong sa mạc. Vào những lúc khác, nó nói với cậu rằng nó mãn nguyện rồi: nó đã tìm thấy tình yêu và sự giàu sang.
“Trái tim tôi là một kẻ phản bội,” Santiago nói vời ông cụ giả kim, khi họ dừng lại để cho những con ngựa ngơi nghĩ. “Nó không muốn tôi tiếp tục.”
“Có ý nghĩa đấy,” ông cụ trả lời. “Cố nhiên, nó sợ rằng, trong sự theo đuổi ước mơ, cậu có thể mất tất cả những gì cậu đã được.”
“Ô, thế thì, tại sao tôi phải lắng nghe trái tim của tôi?
“Bởi vì cậu sẽ không bao giờ có thể giữ nó yên lặng được nữa. Ngay cả nếu cậu giả vờ như không phải nghe những gì nó nói với cậu, nó sẽ luôn ở đấy trong cậu, nhắc lại cho cậu những gì cậu nghĩ về cuộc đời và về thế giới.”
“Cụ nói thế có nghĩa là tôi phải lắng nghe, ngay cả nếu nó bội phản, không trung thực.”
“Sự bội phản là một sự bùng nổ xảy đến không thể đoán trước. Nếu cậu biết trái tim của cậu tốt, nó sẽ không bao giờ có thể làm như vậy đối với cậu. Bởi vì cậu biết mộng mơ và ao ước của nó, và sẽ biết đối phó với chúng thế nào.
“Cậu sẽ không bao giờ thoát khỏi trái tim của cậu. Vì thế tốt hơn là lắng nghe những gì nó phải nói. Bằng cách ấy, cậu sẽ chẳng bao giờ phải sợ hải một sự bùng nổ không biết trước.”
Santiago tiếp tục lắng nghe trái tim khi họ băng qua sa mạc. Cậu trở nên thông hiểu những lý sự và cạm bẩy của nó, và chấp nhận nó như nó là. Cậu đánh mất sự sợ hải, và quên đi sự cần thiết trở lại ốc đảo, bởi vì, một chiều nọ, trái tim cậu nói rằng nó vui tươi và hạnh phúc. “Ngay cả mình thỉnh thoảng phàn nàn,” nó nói, “là bởi vì tôi là trái tim của một người, và những trái tim của con người là như thế ấy. Người ta sợ hải theo đuổi những ước mơ quan trọng nhất của họ, bởi vì họ cảm thấy rằng họ không xứng đáng với chúng, hay là họ sẽ không thể đạt được chúng. Chúng tôi, những trái tim của họ, trở nên sợ hải chỉ nghĩ về những người yêu thương sẽ ra đi mãi mãi, hay của những thời điểm đáng lý tốt đẹp lại không như thế, hay của những kho tàng có thể tìm thấy nhưng lại bị chôn vùi vĩnh viễn trong làn cát nóng. Bởi vì, khi những điều này xảy ra, chúng tôi đau khổ vô cùng.”
“Trái tim của tôi sợ hải rằng nó phải đau khổ,” Santiago nói với ông cụ vào một đêm khi họ nhìn lên bầu trời đen thẩm không trăng.
“Nói với trái tim của cậu rằng sợ hải khổ đau thì tệ hại hơn là chính khổ đau. Và rằng không có trái tim nào lại không phải chịu những khổ đau trong khi đi tìm nguyện vọng hay ước mơ của nó, bởi vì mỗi giây phút của việc truy tầm là mỗi khoảnh khắc của sự gặp gở với Tâm Linh của Vũ Trụ và với sự vĩnh cữu.
Mỗi giây phút của việc truy tầm là mỗi khoảnh khắc của sự gặp gở với Tâm Linh của Vũ Trụ và với sự vĩnh cữu” Santiago nói với trái tim của cậu như thế. “Mỗi khi mình thật sự đang đi tìm kho tàng của mình, mỗi ngày là rạng rở, bởi vì mình biết rằng mỗi giờ là một phần của niềm mơ ước. Khi mình thật sự đang đi tìm kho tàng của mình, mình sẽ khám phá những thứ trên đường đi mà mình chẳng bao giờ thấy mình không có can đảm để thử nghiệm những thứ mà dường như không thể có được cho một kẻ chăn cừu nhằm đạt đến.”
Thế là trái tim của cậu ta yên bình, tĩnh lặng cho cả buổi chiều. Tối hôm ấy, Santiago ngủ một giấc ngủ thật sâu, thật say sưa, và khi thức dậy, trái tim của cậu bắt đầu nói với cậu những việc đến từ Tâm Linh của Vũ Trụ. Nó nói rằng những ai hạnh phúc có niềm tin nơi Tâm Linh của họ. Và rằng hạnh phúc có thể tìm thấy nơi từng hạt cát của sa mạc, như nhà giả kim đã từng nói. Bởi vì mỗi hạt cát là một khoảnh khắc của sáng tạo, và vũ trụ đã có hàng triệu năm để tạo nên nó. “Mỗi người trên trái đất có một kho tàng chờ đợi họ,” trái tim của Santiago nói như thế. “Chúng tôi, những trái tim của con người không mấy khi nói nhiều về những kho tàng ấy, bởi vì loài người đã không còn muốn tìm kiếm nó nữa. Chúng tôi chỉ nói về chúng với những thanh thiếu niên. Và về sau này, chúng tôi đơn giản để cuộc đời tiếp tục một cách hồn nhiên, trong phương hướng của chính nó, hướng về số phận, định mệnh, nghiệp quả của chính nó. Nhưng, bất hạnh thay, rất ít con đường phô bày, sắp đặt, hay bố trí cho họ - con đường đến Huyền thoại Cá Nhân, hay ước mơ hay tâm nguyện của họ và đến hạnh phúc. Hầu hết mọi người thấy thế giới như một nơi đáng sợ hải, và bởi vì họ hành động, thế giới quay đi, quả vậy, thế giới là một địa điểm đáng sợ.
“Thế là, chúng tôi, những trái tim của họ, nói nhiều hơn và nhiều hơn một cách nhẹ nhàng, dịu dàng, dễ thương. Chúng tôi không bao giờ ngừng nói ra, nhưng chúng tôi bắt đầu hy vọng rằng những lời của chúng tôi sẽ không được nghe: chúng tôi không muốn người ta đau khổ bởi vì họ không muốn nghe theo trái tim của họ.”
“Tại sao những trái tim của con người ta không nói với họ tiếp tục theo đuổi hoài vọng, ước mơ, hay tâm nguyện của mình,”Santiago hỏi với ông cụ như thế.
“Bởi vì đấy là những điều làm trái tim khổ đau nhất, và những trái tim không muốn đau khổ.”
Từ dạo ấy, Santiago đã hiểu trái tim của cậu hơn. Cậu ta yêu cầu nó, xin vui lòng, đừng bao giờ ngừng nói chuyện với cậu. Santiago yêu cầu như thế khi cậu quanh quẩn lạc lối xa với ước mơ của cậu, trái tim nhấn mạnh lên cậu và cất tiếng báo động. Cậu ta thề rằng, mỗi khi nghe cảnh báo, cậu sẽ lưu tâm đến thông điệp của nó.
Đêm ấy, Santiago kể lại tất cả những điều này với ông cụ giả kim. Và ông cụ hiểu rằng trái tim của cậu đã trở lại với Âm Thinh của Vũ Trụ.
“Thế thì tôi phải làm gì bây giờ?”
“Tiếp tục thẳng hướng đến Kim Tự Tháp,” ông cụ nói. “Và tiếp tục để ý đến những điềm chỉ dẫn. Trái tim của cậu vẫn có thể chỉ hướng cho cậu nơi nào là kho tàng.”
“Đây có phải là một thứ tôi vẫn cần phải biết?”
“Không,” ông cụ trả lời. “Việc cậu cần phải biết là điều này: trước khi một giấc mơ được hiện thực, Tâm Linh của Vũ Trụ thử thách mọi thứ và điều ấy được học trên đường đi. Nó làm điều này không phải vì nó là xấu xa, nhưng vì thế chúng ta có thể hiện thực giấc mơ của chúng ta, thông thạo các bài học chúng ta học khi chúng ta tiến đến những giấc mơ của chúng ta. Đây là điểm mà hầu hết mọi người bỏ cuộc. Nó là điểm, như chúng ta nói trong ngôn ngữ của sa mạc, một người chết vì khát khi những cây chà là xuất hiện ở chân trời.”
“Mỗi sự tìm kiếm bắt đầu với sự may mắn đầu tiên. Và mỗi sự tìm kiếm chấm dứt với sự chiến thắng của người được thử thách thật nghiệt ngã.”
Santiago nhớ lại một châm ngôn cổ xưa của đất nước cậu. Nó nói rằng giờ khắc tối tăm nhất của ban đêm đến chỉ trước khi bình minh.
NGÀY TIẾP THEO, DẤU HIỆU ĐẦU TIÊN CỦA NGUY HIỂM XUẤT HIỆN. Ba người vũ trang bộ tộc tiến đến, và hỏi Santiago và ông cụ giả kim đang làm gì ở đấy.
“Tôi đang đi săn với con chim ưng của tôi,” ông cụ trả lời.
“Chúng tôi sẽ phải tra xét các người để xem quý vị có vũ trang không.” Một người họ nói.
Ông cụ xuống ngựa một cách chậm chạp, và Santiago cũng làm như thế.
“Tại sao cậu mang theo tiền?” một người vũ trang hỏi, khi ông ta tìm thấy trong túi của Santiago.
“Tôi cần nó để đến những Kim Tự Tháp,” cậu nói.
Người khám xét hành lý ông cụ giả kim tìm thấy một lọ bẹt chứa đấy chất lỏng, và một quả trứng bằng thủy tinh hơi lớn hơn một trứng gà.
“Đây là những thứ gì?” hắn hỏi.
“Đấy là Hòn Đá của Triết Gia và Thuốc Trường Sinh Bất Lão. Nó là Kiệt Tác của những nhà giả kim. Bất cứ ai uống thuốc ấy sẽ không bao giờ bị bệnh nữa, và một mãnh vở từ hòn đá ấy có thể biến bất cứ kim loại nào thành vàng.”
Những người Ả Rập cười to với ông cụ, và ông cụ cũng cười theo. Họ nghĩ câu trả lời của ông cụ là để đùa vui, và họ cho phép Santiago cùng ông cụ tiếp tục hành trình với tất cả những hành trang của họ.
“Cụ có lãng trí không?” Santiago hỏi ông cụ giả kim, khi họ di chuyển. “Cụ làm thế với mục đích gì?”
“Để chỉ cho cậu một trong những bài học đơn giản của cuộc đời,” ông cụ trả lời. “Khi cậu sở hữu kho tàng vĩ đại trong cậu. và cố gắng nói với những người khác về nó, rất ít ai tin cậu.”
Họ tiếp tục băng qua sa mạc. Với mỗi ngày qua đi, trái tim của Santiago càng trở nên im lặng hơn. Nó không còn muốn biết nữa về những thứ của quá khứ hay tương lai; nó chỉ chú trọng một cách đơn giản hay chỉ có thể suy tư về sa mạc, và để uống cạn với Santiago từ Tâm Linh của Vũ Trụ. Cậu và trái tim của mình đã trở thành bạn với nhau, và bây giờ chẳng ai có thể bội phản ai cả.
Khi trái tim nói với Santiago, nó cung cấp một sự kích thích đến cậu, và để trao cho cậu sức mạnh, bởi vì những ngày im lặng ở đấy trong sa mạc thì chán ngắt tẻ nhạt. Trái tim nói với cậu những gì là phẩm chất mạnh mẽ nhất của cậu: sự can đảm của cậu khi từ bỏ đàn cừu và trong sự cố gắng sống với Huyền Thoại Cá Nhân của mình, và sự nổ lực hăng hái trong thời gian cậu làm việc tại cửa hàng pha lê.
Và trái tim của Santiago nói với cậu một vài thứ khác mà cậu chưa hề chú ý đến: nó kể cho cậu những nguy hiểm mà đã đe dọa cậu, nhưng cậu chẳng bao giờ nhận thấy. Trái tim nói với rằng một lần nó đã dấu khẩu súng cậu lấy của bố cậu, bởi vì có thể rằng cậu có thể tổn thương chính mình. Và nó nhắc cho Santiago về ngày khi cậu bị bệnh và ói mửa trong cánh đồng, sau đó cậu đã rơi vào một giấc ngủ say và sâu. Có hai tên trộm xa phía trước dự định đánh trộm đàn cừu và giết cậu. Nhưng, vì Santiago đã không đi ngang qua đó, chúng phải bỏ đi, và nghĩ rằng cậu đã thay đổi đường đi.
“Có phải trái tim của con người luôn luôn giúp đở họ?” cậu hỏi ông cụ.
“Hầu như chỉ những trái tim của ai đang cố gắng để hiện thực Huyền Thoại Cá Nhân của mình. Nhưng chúng thật sự giúp những thanh thiếu niên, những người say rượu, và cũng như những người già.”
“Đấy có phải là tôi sẽ chẳng bao giờ lâm vào tình trạng nguy hiểm?”
“Nó chỉ có nghĩa là trái tim làm những gì mà nó có thể,” ông cụ nói.
Một chiều nọ, họ đi ngang qua cắm trại của một trong những bộ tộc. Tại mỗi góc của khu vực cắm trại là những người Ả Rập trong những tranh phục trằng tuyệt đẹp, với vũ khí sẵn sàng. Những người ấy đang hút thuốc bằng ống điếu hookah của họ và đang trao đổi những câu chuyện từ những chiến trận. Chẳng ai để ý đến hai người du hành.
“Không có nguy hiểm,” Santiago nói, khi họ đang di chuyển ngang qua khu cắm trại.
Ông cụ giọng giận rằng: “Tin tưởng trái tim của cậu, nhưng đừng bao giờ quên rằng chúng ta đang ở trong sa mạc. Khi người ta trong tình trạng chiến tranh với kẻ khác, và Tâm Linh Của Vũ Trụ có thể nghe tiếng kêu thét, la hét của chiến trận. Không ai không bị ảnh hưởng những hệ quả khi mọi thứ dưới ánh mặt trời cũng như không ai có thể tránh ánh nắng mặt trời.”
Tất cả là một, Santiago nghĩ thế. Và rồi, đúng như sa mạc muốn chứng tỏ rằng ông cụ đúng, hai người cưỡi ngựa xuất hiện phía sau hai kẻ du hành.
“Các vị không thể đi xa hơn,” một người nói. “Các vị đang trong vùng chiến sự của các bộ tộc.”
“Tôi không đi xa lắm,” ông cụ trả lời, nhìn thẳng vào mắt của những kỵ mã. Họ im lặng một tí, và rồi thì đồng ý cho hai người đi tiếp.
Santiago nhìn sự trao đổi một cách thích thú. “Cụ chế ngự những kỵ mã đó với cách cụ nhìn họ.”
“Đôi mắt của chúng ta biểu lộ sức mạnh của tâm linh,”
Điều ấy đúng, Santiago nghĩ. Cậu ta chú ý rằng, trong đám đông những người vũ trang của khu cắm trại, có một người nhìn đăm đăm vào họ. Ông ta ở xa quá nên khuôn mặt ông không thể thấy rõ. Nhưng Santiago chắc chắn rằng ông ta đang nhìn về hai người.
Cuối cùng, khi họ đi ngang qua một rặng núi trải rộng cả chân trời, ông cụ giả kim nói rằng chỉ còn hai ngày nữa là đến Kim Tự Tháp.
“Nếu chẳng bao lâu nữa thì chúng ta sẽ chia tay nhau trên những con đường riêng rẻ, thế thì xin cụ dạy cho tôi về thuật giả kim,” Santiago nói.
“Cậu đã biết về thuật giả kim rồi. Đó là quán sát, nhận thức, thấu hiểu Tâm Linh của Vũ Trụ, và khám phá kho tàng đã sẵn dành cho cậu.”
“Không, đó không phải là ý của tôi. Tôi đang nói về việc chuyển biến kim loại thành vàng.”
Ông cụ giả kim rơi vào im lặng như sa mạc, và chỉ trả lời cho Santiago khi họ dừng lại để ăn.
“Mọi thứ trong vũ trụ tiến hóa, và đối với những người thông tuệ, vàng là kim loại tiến hóa xa nhất. Đừng hỏi ta tại sao; ta không biết tại sao. Ta chỉ biết là Truyền Thống thì luôn luôn đúng.
“Con người chẳng bao giờ hiểu thấu những từ ngữ của thông tuệ. Do vậy, thay vì vàng hiện hữu như một biểu tượng của tiến hóa, trở thành căn bản của những xung đột.”
“Có nhiều ngôn ngữ nói về những thứ ấy,” Santiago nói. “Có thời gian khi, đối với tôi, tiếng kêu của một con lạc đà không có ý nghĩa gì hơn là tiếng kêu ấy. Rồi thì nó trở nên một dấu hiệu của nguy hiểm. Và cuối cùng, lần nữa nó lại chỉ trở thành một tiếng kêu.”
Nhưng rồi thì cậu ta dừng lại. Ông cụ giả kim chắc chắn đã biết tất cả những điều đó rồi.
“Ta biết những nhà giả kim chân chính,” ông cụ tiếp tục. “Họ giam mình trong những phòng luyện đan, và cố gắng để tạo ra, như vàng có. Và họ đã tìm thấy Hòn Đá Triết Gia, bởi vì họ hiểu rằng khi những gì đấy tiến hóa, mọi thứ chung quanh cũng tiến hóa theo.
“Những người khác tình cờ gặp hòn đá bởi ngẫu nhiên. Họ đã có một tặng phẩm rồi, và tâm linh họ đã sẵn sàng hơn cho những thứ như thế hơn là những người khác. Nhưng họ không được quan tâm đến. Họ thì rất hiếm.
“Và thế thì có những kẻ khác, những người chi thích thú vàng. Họ chẳng bao giờ khám phá ra bí mật. Họ quên rằng chì, đồng, và sắt có Huyền Thoại Cá Nhân riêng của chúng để hoàn thành. Và bất cứ người nào quấy rầy, can thiệp, hay gây trở ngại cho một thứ khác thì sẽ chẳng bao giờ khám phá ra chính mình.”
Những ngôn từ ông cụ giả kim vang dội ra như một lời nguyền. Ông chồm tới và nhặt lên một võ ốc từ trên mặt đất.
“Sa mạc này từng là biển,” ông cụ nói.
“Tôi đã để ý thấy điều ấy,” Santiago trả lời.
Ông cụ giả kim nói cậu ta đặt võ ốc bên tai cậu. Santiago đã từng làm như thế biết bao lần khi cậu còn bé, và cậu nghe âm thinh của biển cả.
“Biển cả tiếp tục sống trong võ ốc này, bởi vì đó là Huyền Thoại Cá Nhân của nó. Và nó sẽ chẳng bao giờ ngừng làm như thế cho đến khi sa mạc lại một lần nữa đầy nước.”
Họ trèo lên lưng ngựa, và hướng về phía những Kim Tự Tháp của Ai Cập.
***
MẶT TRỜI ĐANG LÊN KHI TRÁI TIM SANTIAGO BÁO TIN MỘT DẤU HIỆU HIỂM NGUY. Họ đang bị bao quanh bởi những đụn cát khổng lồ, và Santiago nhìn ông cụ giả kim để xem ông có cảm thấy gì không. Nhưng ông cụ chẳng có biểu hiện gì cảnh báo hiểm nguy. Năm phút sau, cậu ta thấy hai người cưỡi ngựa phía trước họ. Trước khi Santiago có thể cất tiếng với ông cụ, hai người trở thành mười, và rồi cả trăm. Và họ xuất hiện khắp mọi nơi trong những đụn cát.
Họ là những người bộ tộc ăn mặc toàn xanh dương, với những vòng đen quanh khăn vấn che đầu. Mặt mũi họ dấu sau những làn vải xanh và chỉ để lộ đôi mắt.
Mặc dù từ ở xa, nhưng đôi mắt họ biểu lộ một sức mạnh của tâm linh. Và đôi mắt họ nói lên ngôn ngữ của cái chết.
***
HAI NGƯỜI BỊ ĐƯA ĐẾN GẦN BÊN MỘT TRẠI VŨ TRANG. Một chiến binh đẩy Santiago và ông cụ vào một ngôi lều nơi người thủ lĩnh đang họp với những cấp chỉ huy của ông ta.
“Đây là những kẻ gián điệp,” một người nói.
“Chúng tôi chỉ là những kẻ du hành,” ông cụ trả lời.
“Các người được thấy ở trại của kẻ thù ba ngày trước đây. Và các người đã nói chuyện với một trong các kẻ vũ trang ở đấy.”
“Tôi chỉ là một kẻ quẩn quanh trong sa mạc và để hiểu những vì sao” ông cụ giả kim nói. “Tôi chẳng có tin tức gì về quân sự hay về sự di chuyển của những bộ tộc. Tôi chỉ hành động đơn giản như một kẻ hướng đạo cho bạn của tôi đây.”
“Ai là bạn của ông?” thủ lĩnh hỏi.
“Một nhà giả kim,” ông cụ trả lời. “Cậu ta hiểu năng lực của thiên nhiên. Và cậu sẽ cho ông thấy những năng lực phi thường của cậu ta.”
Santiago lắng nghe một cách yên lặng và sợ hải.
“Người ngoại quốc làm gì ở đây?” một người khác hỏi.
“Cậu ta mang tiền đến cho bộ tộc của ông,” ông cụ nói, trước khi Santiago có thể nói một lời nào. Và lấy túi của cậu, ông cụ đưa những đồng tiền vàng cho người thủ lĩnh.
Người cầm đầu nhận tiền mà không nói một lời nào. Đủ để mua một khối lượng không ít vũ khí.
“Nhà giả kim là gì?” cuối cùng ông ta hỏi.
“Đấy là một người thông hiểu thiên nhiên và thế giới. Nếu ông ta muốn, ông ta có thể phá hủy khu trại này nới năng lực của gió.”
Những người đàn ông phá lên cười ha hả. Họ quen với những cuộc chiến đấu cướp bóc tàn phá, và biết rằng gió không thể mang đến cho họ một trận cuồng phong hủy diệt. Tuy nhiên mỗi người cảm thấy tim họ đập nhanh hơn. Họ là những người đàn ông của sa mạc, và họ kinh khiếp những nhà phù thủy.
“Tôi muốn thấy cậu ta biểu diễn,” người thủ lĩnh nói.
“Cậu ta cần ba ngày,” ông cụ giả kim trả lời. “Cậu ta sẽ chuyển biến mình thành gió, chỉ để chứng tỏ năng lực của cậu ta. Nếu cậu không thể làm được như thế, chúng tôi hạ mình dâng mạng sống của chúng tôi cho ông, cho danh dự của bộ tộc này.”
“Ông không thể đưa cho tôi những gì đã ở trong tay tôi,” người thủ lĩnh nói một cách kiêu hảnh. Nhưng ông ta cho những nhà du hành ba ngày.
Santiago đang rúng động với kinh khiếp, nhưng ông cụ hổ trợ cậu ra khỏi lều.
“Đừng để họ thấy cậu sợ hải,” ông cụ nói. “Họ là những kẻ can trường, và khinh thường những kẻ hèn nhát.”
Nhưng Santiago ngay cả chẳng có thể nói lời nào. Cậu ta chỉ có thể làm thế sau khi họ đi vào trung tâm của khu trại. Không cần phải giam giữ họ: những người Ả Rập chỉ đơn giản tịch thu ngựa của họ. Thế là một lần nữa, thế giới đã biểu lộ bằng nhiều ngôn ngữ của nó: sa mạc chỉ mới vài khoảnh khắc trước là vô tận và tự do, và bây giờ nó là một bức tường dày chặc khó xuyên thủng.
“Cụ cho hắn tất cả những gì tôi có!” cậu ta nói. “Tất cả những gì tôi đã giành dụm cả đời!”
“À, nó có lợi ích gì cho cậu nếu cậu phải chết?” ông cụ trả lời. “Tài sản của cậu đã cho chúng ta thêm ba ngày nữa. Tiền bạc không thường mua được mạng sống của một người.”
Nhưng Santiago quá kinh sợ để nghe những từ ngữ của tuệ trí. Cậu ta không có một khái niệm làm thế nào để biến cậu thành gió. Cậu không phải là một nhà giả kim.
Ông cụ xin một trong những chiến binh một ít trà, và đổ trên cổ tay của Santiago. Một làn sóng nhẹ nhàng thư thái lan tỏa khắp cậu, và nhà giả kim lẩm bẩm một vài từ ngữ mà cậu ta không thể hiểu.
"Đừng nhượng bộ với sự sợ hải cậu," ông cụ nói, trong một giọng nhẹ nhàng dịu dàng một cách lạ lùng. "Nếu cậu làm thế, cậu sẽ không có thể nói chuyện với trái tim của cậu."
"Nhưng tôi không có bất cứ một khái niệm làm thế nào để biến tôi thành gió."
"Nếu một người đang sống với Huyền Thoại Cá Nhân của mình, người ấy biết mọi thứ người ấy cần biết. Chỉ có một điều mà làm ước mơ không thể đạt đến được: sự sợ hải thất bại."
"Tôi không sợ hải thất bại. Đấy chỉ là tôi không biết làm thế nào để tự chuyển biến mình thành gió."
"Ồ, cậu sẽ phải học; cuộc sống của cậu tùy thuộc trên nó."
"Nhưng nếu tôi không thể?"
"Thế thì cậu sẽ chết trong lúc cố gắng để hiện thực Huyền Thoại Cá Nhân của cậu. Điều ấy thật tốt hơn nhiều so với hàng triệu cái chết của những người khác, những kẻ ngay cả chẳng hề biết Huyền Thoại Cá Nhân của họ là gì."
"Nhưng đừng lo lắng," ông cụ tiếp tục. "Thông thường sự đe dọa bởi cái chết làm cho người ta cảnh giác nhiều hơn với cuộc sống của họ."
***
NGÀY ĐẦU TIÊN QUA ĐI. CÓ MỘT TRẬN CHIẾN LỚN Ở GẦN, và có một số người bị thương được mang về trại. Những chiến binh tử trận được thay thế bởi những người khác, và cuộc sống tiếp tục. Cái chết chẳng thay đổi gì cả, Santiago nghĩ.
"Chiến hữu có thể phải chết sau này," một chiến binh nói với một trong những người bạn chiến đấu của anh ta. "Bạn có thể phải chết sau khi hòa bình được tuyên bố. Nhưng, trong bất cứ trường hợp nào, bạn cũng sẽ chết."
Vào cuối ngày, Santiago đi tìm ông cụ giả kim, ông cụ đã mang con chim ưng của mình đi vào sa mạc.
"Tôi vẫn không biết làm thế nào để tự biến mình thành gió," cậu ta lập lại.
"Hãy nhớ lại những gì tôi đã nói với cậu: thế giới chỉ là khía cạnh có thể thấy được của Tạo Hóa. Và rằng những gì nhà giả kim làm là để mang đến sự toàn hảo của tâm linh đến tiếp xúc với với khía cạnh của vật chất."
"Cụ đang làm gì thế?"
"Cho chim ưng ăn."
"Nếu tôi không thể biến tôi thành gió, chúng ta sẽ chết," cậu ta nói. "Tại sao cho chim ưng ăn?"
"Cậu là người duy nhất có thể chết," ông cụ nói. "Ta biết làm thế nào biến mình thành gió rồi."