(Các bài báo về Xuân Thụ
Và trào lưu văn học Linglei ở Trung Quốc)
GIỌNG VĂN NỮ TRUNG QUỐC LÀM NGẠC NHIÊN THẾ GIỚI Giọng nói tự tin nhưng vẫn ngây thơ của một thiếu nữ 17 tuổi ở Bắc Kinh đã phơi bày những cấp độ của sự cô đơn vừa sôi sục nhưng cũng vừa vô cớ trong giới trẻ đô thị ở Trung Quốc, thế hệ mà coi thường học tập và khao khát khoái lạc đã trở thành một đặc tính rõ rệt nơi rất nhiều người.
Búp bê Bắc Kinh chính là tác phẩm mà nhiều người hoài nghi có thể cho là một phiên bản Bắc Kinh của Bảo bối Thượng Hải – một tác phẩm best-seller với đầy những mối quan hệ nhục dục ướt át và cuộc sống đồi bại ở chốn đô thị của nữ tác giả Vệ Tuệ vào năm 1999.
Thế nhưng những gì Xuân Thụ, tác giả Búp bê Bắc Kinh viết thì ít tự-ý-thức hơn là bộc lộ sự chân thành hơn nhiều đối với độc giả trẻ. Bút danh của cô – Xuân Thụ, nghĩa là “Cây mùa xuân” – chẳng hề khoa trương, bởi nó chỉ bộc lộ cái tuổi trẻ trung của nữ tác giả.
Cuốn sách trần thuật của Xuân Thụ đã cất lên tiếng nói của thế hệ cô – một típ thiếu nữ đô thị không có những đặc quyền cũng như nền tảng gì, và được sinh ra ở đại lục vào cuối những năm 1980, mê đắm với nhạc rock tiên phong và “tinh thần punk”, theo đuổi tình yêu lâu bền và sự nồng say trong cái vòng của sự tha hóa và những khoái lạc chóng vánh.
Trong cuốn sách của mình, Xuân Thụ đã tuyên bố rằng cô “ghét trường học”. “Tôi đã không vào trung học,” cô viết, “nhưng kể cả tôi có vào đi nữa thì có gì khác nhau nào? Tôi sẽ chẳng hạnh phúc hơn hay may mắn hơn.”
Xuân Thụ đã chẳng để ý gì đến cái giọng khiêu khích của cô trong một đất nước vốn vẫn ám ảnh với bằng cấp và học vị sau khi cả một thế hệ đã không có cơ hội đến trường trong những năm Cách mạng Văn Hóa (1966-1976). Bởi lẽ cô thuộc về một thế hệ trẻ ngấp nghé hai mươi mà ký ức chẳng phải in dấu sự nhục nhằn và cơ cực. Và cô cũng chẳng quan tâm đến điều vẫn ám ảnh Vệ Tuệ trong Bảo bối Thượng Hải – một cuộc tìm kiếm cá tính và nền tảng đạo đức trong một đất nước đang thay đổi các giá trị.
Xuân Thụ đắm mình trong sự truy tìm chính khoái lạc của mình và cô không ngần ngại kể ra trần trụi những chuỗi ngày đầy những nhục dục, nhạc rock và tụ tập bạn bè sống theo “tinh thần punk” của mình. Và, dù thiếu vắng rõ rệt sự tự vấn lương tâm trong cuốn truyện của mình, Xuân Thụ vẫn hấp dẫn độc giả hơn Vệ Tuệ bởi văn chương của cô ít tự-ý-thức về danh vọng của nhà văn hơn nhiều so với lối viết đầy tính toán của Bảo bối Thượng Hải. “Tôi nghĩ cô ấy độc lập và chân thành hơn Vệ Tuệ”, một độc giả Trung Quốc đã nhận xét như vậy trên một diễn đàn văn học.
Sau khi xuất hiện ở Trung Quốc vào tháng 5.2002, Búp bê Bắc Kinh đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của các nhà xuất bản nước ngoài tại Đức, Anh và Mỹ để mua bản quyền xuất bản cuốn sách.
Inter Press Service