(phần cuối)

(phần 1) (phần cuối)

Năm ấy, khi tôi vừa đặt lưng xuống ngủ thì bỗng nhiên nghe nhiều tiếng la lớn, tiếp theo là tiếng nước chảy rào rạo. Bước ra ngoài nhà thì thấy một vùng trắng xoá toàn nước. Chỉ trong khoảnh khắc, lũ tràn qua đây, ào lên như voi hung hãn, quật hết cây cối và cuốn những mái nhà lợp lá trôi mấp mô như những nấm mồ. Tôi chưa kịp chạy thì một dòng nước đen, khoan thủng mái nhà, làm gãy bàn tre và phá tung cửa chính. Trong nháy mắt tôi cũng bị cuốn trôi. Ngoài đường mọi thứ xoáy vào nhau, tiếng la hét cũng chìm vào nước. Có lẽ đấy là cú trượt dài và nhớ đời nhất, người sặc sụa nước và tôi không kịp bám víu vào bất cứ vật gì.

Tỉnh dậy, thấy mình vẫn trôi lờ đờ với nhiều vật lạ lẫm. Trên bờ đã có sẵn ba phụ nữ và một người đàn ông đứng nhìn tôi. Họ chờ tôi tấp vào bờ và từ từ kéo tôi lên. Tôi không nhận ra mình ở đâu nữa. Mãi sau này, khi cả năm người quyết định lội qua một con sông lớn để qua vùng đất trống bên kia thì tôi mới biết cuộc sống thực sự thay đổi. Năm ấy tôi mười bảy tuổi, mất hết người thân chỉ trong vòng nháy mắt và phiêu lưu ở xứ nào cũng không rõ.

Trong cuộc phiêu lưu này, có ba người phụ nữ tôi còn nhớ mặt.

Tất cả đều kể một câu chuyện giống nhau.

Chị Một đang đãi đậu trong nhà thì lũ ập tới, giằng chị ra khỏi cái rổ nhựa và chậu nước. Chẳng mấy chốc chị thấy nước dâng cao, nâng chị lên khỏi mái nhà. Lúc này bốn bề là nước và tiếng trẻ con gào hoảng loạn. Chị biết đại họa đã đến và gieo tai ương cho mảnh đất này. Trước khi đầu chị nhận chìm trong bể lũ thì chị đã thấy những cái xác người thân máng lại trên những cành cây và lắc lư dữ dội. Nhưng nói cho cùng thì những gì chị Một thấy vẫn khá hơn nhiều so với chị Hai. Chị Hai lúc ấy đang trên đường đi bộ về nhà thì nước từ sau ập tới, làm chị Hai lao đi như tên bắn, nước cuốn trôi chị ngang qua ngôi nhà và chính lúc ấy chị thấy thằng con trai duy nhất vừa bị một gốc gây to với cành khô nhọn hoắt trôi cực nhanh theo dòng nước lớn và đâm toạc bụng thằng bé. Nó cứ thế lao đi và chị không thể nào nhìn thấy rõ gốc cây với thằng bé mắt còn mở trừng đi về đâu nữa. Chị Hai vừa khóc vừa dạt vào bãi lầy toàn xác người và xác động vật cho đến khi nước rút hẳn.

Khắc hẳn với những gì chị Một và chị Hai gặp trong trận lụt ấy, tôi và chị Ba lại thấy những cảnh hoàn toàn trái ngược. Tôi thấy một người đàn ông trần truồng nhảy múa trên chiếc thuyền chao đảo, người quấn đầy rác và rễ cây, ông ta còn đủ sức thắp ngọn đuốc lớn, lửa thổi bùng và toả khói lan khắp mặt nước. Khi tôi cố chạm tay vào mạn thuyền thì ông lập tức lấy sào nhận tôi xuống. Tôi thấy nhiều người đang nhìn tôi dưới đáy nước, cánh tay họ chập chờn, vươn dài vẫy gọi tôi. Một gia đình cột vào nhau bằng sợi dây thừng, trên tay ông bố còn nắm chặt bát cơm, đứa bé mồm ngậm con cá còn sống, bà mẹ đầu quấn đầy lươn và cỏ dại. Còn một thiếu nữ đứng xa xa đấy nữa, mặt cô ta trắng như đá vôi, dưới cùm chân một cọng dây xích dài buộc thít chân giường, cánh tay đầy lằn roi và lở loét. Cô ta đang nói điều gì đó, hoặc có thể cô đang hát, hoặc cô đang muốn trồi lên bờ. Nhưng không, chỉ sau thời gian ngắn, đầu cô quay đi và lúc ấy tôi không còn nghe tiếng cô thở, đôi vai cô rụt lại và từ từ đổ ập trên chiếc giường bồng bềnh nước và cặn bã. Đến đây thì một bàn tay níu lấy tôi, kéo đi. Tôi đi theo một người trạc tuổi tôi, hắn nắm tay và dắt tôi vào căn nhà hoàn toàn xa lạ. Dừng chân trước một tủ gỗ, hắn nhẹ nhàng mở ra, tôi thấy chị Ba đang đứng im trong tủ, mặt chị nhăn nhíu và dường như không biết chuyện gì đang xảy ra. Chị Ba đã chết, nhưng người vừa dắt tôi đến lại nói, “ kêu chị ấy đi đi”. Tôi chưa kịp giơ tay thì chị Ba bỗng bước ra, tóc chị dài quấn cả tôi và một số đồ vật xung quanh. Chị nổi lên chậm chạp, mặt nước có mùi tanh và hầu như đen ngòm. Trong trạng thái lềnh bềnh, tôi không biết mình đã bơi tận đâu. Chỉ biết rằng khi thức dậy, chị Ba ngồi trên mỏm đá, đằng xa, Bố cùng hai người đàn bà khác cũng đang đi tới.
Chúng tôi qua đêm trên vùng đất lầy lội, đầy muỗi và ngày hôm sau tất cả quyết định phải bỏ xứ đi một cách nhanh chóng. Tôi không biết làm gì hơn là đi theo họ. Cho đến hôm nay, tôi vẫn không hình dung được toàn cảnh trận lụt năm ấy. Đầu tôi vẫn ngập đầy nước, nghễnh ngãng và tai thì chỉ nghe được tiếng gió.

Vâng, thoạt tiên tai tôi nghe tiếng gió. Tiếp theo là khối gió lớn bỗng vây lấy tôi. Nó há cái mồm tanh ngòm, bật cười giòn giã. Nó vờn theo từng cử động của tôi. Tôi càng sợ, nó càng thích. Tôi trốn vào hốc cây, nằm giương mắt chờ tai họa đến. Nhưng nó lại không thèm tấn công tôi mà đi vòng quanh như đang xem xét. Thế rồi tôi bỗng thấy mình rơi vào trạng thái chập chờn khiến tôi hình dung nước cũng như gió, tất cả đều mang hơi lạnh và có thể cuốn tôi đi thêm một lần nữa. Nhưng cái tôi đón nhận là sự lạnh toát giữa hai chân. Gió cố thúc những gì cản trở, mở rộng đường để nó chui tọt vào người tôi. Lần đầu tiên, tôi thấy cái bụng mình căng lên như mặt trống. Cái lạnh lẽo này tựa như gió đang chui vào cái hang sâu, rì rào, lồng lộng và làm ngã rạp hết những cọng cỏ non mọc ngoài thành hang, nó muốn luồn lỏi khắp hang và tìm đường thoát. Nhưng cơ thể tôi như cái lọ kín, có đường vào nhưng không đường ra. Sau một hồi chán chường, gió lại quay trở ngược, chui ra và để mặc tôi nằm cuộn chặt trong hốc cây lớn. Khi tỉnh dậy, một người đàn ông nằm cạnh tôi, người đầy máu, nhưng tôi trông thấy ông dường như rất bình tĩnh, như chờ tôi thức dậy để nói một điều, “xin cô tháo tôi xuống”.

Tôi bước ra khỏi nhà, nhìn lên đúng cái cây treo thi hài Bố, nó bắt đầu đung đưa và gió lại làm vải xát vào nhau kêu loạt xoạt. Tôi tháo bọc xuống. Bên trong, chân và tay của ông như hai cọng củ cải được phơi ngoài nắng gắt, héo, rũ xoắn vào nhau. Tôi xếp cái xác chỉ còn vỏ này vào tờ giấy lớn, gấp đôi nó lại và mang đến nhà ông, đặt trên tấm phản bắt đầu mục.

Lại nói đến giấc ngủ say đó, sau khi tôi tỉnh dậy và thấy Bố, tôi cũng nhận ra giấc mơ không đúng với sự thật. Ngọn gió tìm được nguồn ra, nhưng dường như tinh của nó cứ quanh quẩn trong bụng, trong ruột. Bụng tôi ngày càng nở to, đi đứng nặng nề, đầy đau đớn. Tôi cũng muốn tìm cách giải thoát cho nó nên thời bấy giờ, cái tôi mặc duy nhất là mảnh vải cắt ra từ bọc nhốt gió. Tôi quấn nó quanh người, đi đứng thông thoáng để nó tiện thoát khỏi khung người chật chội của tôi. Lúc ấy mọi người cũng không thắc mắc về cái bụng của tôi lắm. Vì cả chị Một, chị Hai, chị Ba, mỗi người đều mang một bụng bầu lớn, thụ thai từ Bố. Lúc này chúng tôi cần xây dựng ngôi làng nên cần nhân lực. Họ nghĩ tôi thụ thai tốt. Tôi cũng hầu như có cảm giác rằng, tôi đang mang trong người không chỉ một, mà hai, ba, thậm chí cả chín đứa trẻ trong bụng. Vì tôi ăn gấp chín người khác và ngủ chín lần trong một ngày. Bố nói, “chửa đôi”. Nhưng cuối cùng tôi lại đẻ ra hai nắm đất cỏn con, không mùi thịt, không mùi máu. Cứ y như nắm đất ở đầu làng. Bụng tôi vẫn to lớn nhưng lại không đau nữa. Tôi thấy người thanh thoát, tôi rất vui khi kết quả chỉ là hai nắm đất và không hành tôi nữa.

Nhưng thực ra, cũng xin nói nốt về một bí mật mà cả Bố lẫn các chị đều không biết: chỉ sau đêm đó, tôi lại bắt đầu bực mình vì cái bụng vẫn to, không xẹp đi mặc dù tôi đã rặn ra hai cục đất. Thế là tôi quyết định ngay trong đêm nay phải sinh một em bé. Tôi biết nó đang có mặt trong cơ thể tôi. Là nguyên nhân khiến tôi ăn như điên như dại, như con bò cái không biết no là gì. Tôi cảm nhận nó vùng vẫy qua cái đuôi của gió, bàn tay nó mát lạnh sờ vào từng bộ phận của tôi, chính nó là đứa hoà hoãn được với gió, giúp tôi không sợ nữa mà quyết tâm mang nó đến cùng. Tôi bắt đầu rặn em bé ở gốc cây, nơi khởi đầu cuộc gặp gỡ giữa tôi và gió. Nhưng không hiểu sao, tôi ráng giữ bình tĩnh và nén cơn khó thở, đi về nhà, nằm trên giường. Thế là em bé phải ra đời kèm theo tiếng ộc lớn, một cột gió đỏ, to và nặng mùi phả ra. Mới đầu ngọn gió còn vương vất và lờ đờ, nhưng chớp mắt sau nó trở lại là ngọn gió hung hãn của một năm trước, mắt đục ngầu, thở ra từng tảng khói đỏ, hôi tanh. Nó ngoắt đuôi và vụt qua khỏi cửa, trở về với bầu trời. Còn em bé thì nằm khóc to dưới hai chân của tôi. Mọi người kéo nhau chạy tới. Khi nhìn thấy Bố, tôi lại thấy ông có vẻ quen thuộc. Và trong lúc mọi người giơ tay đỡ lấy em bé, tôi bắt đầu trở lưng, tiếp tục cơn buồn ngủ kéo dài từ mấy hôm trước.

Lại nói về chuyện chị Ba ở dưới nước. Tôi đã quá già cỗi để phân tích lại sự việc. Chỉ nhớ về những chi tiết chính, có liên quan đến tôi và hoàn toàn bí mật. Một nửa công việc này là dành cho Bố, nửa còn lại dành cho việc ngồi không của tôi.

Trước khi kể câu chuyện về chị Ba, thiết tưởng tôi cũng nên nói sơ qua ngôi làng trong hiện tại, vì sao nhìn từ xa, làng chúng tôi màu mè như quả nấm độc. Chúng tôi được học cách chiết màu từ hoa và lá cây. Giã nát rễ, vắt nước và trộn với bùn. Tất cả dung dịch đó đổ vào những vại lớn bằng hai vòng tay người ôm, sau đó chúng tôi chôn những cái vại này dưới đất sâu bốn mét. Hai tháng sau, moi lên, mùi thối của rễ, lá và hoa toả ra kinh khủng, nó khiến mọi người choáng váng đầu óc. Nhưng bù lại tinh chất của nó thì tuyệt vời, sền sệt, có đủ loại màu chúng tôi cần thiết. Chúng tôi khởi công bôi màu lên hết nóc nhà trong làng, mỗi nhà một màu, một kiểu. Người sáng kiến chất độc có màu tuyệt vời này là Bố, ông bảo nó vừa đẹp, vừa có mùi hôi đủ để xua đi những cơn gió và có khả năng tiêu diệt những trận lũ, mưa đá hoặc động đất. Quả thật, chúng tôi hoàn toàn yên tâm đón nhận cuộc sống mới mà không một chút sợ hãi.

Nhưng, tuy vậy, chị Ba là người hay sợ nhất làng tôi. Chị hay lao khỏi nhà, la hét giữa đêm. Cứ thấy giếng nước hoặc những gì lấp lánh chị lại gào to lên, dùng vũ khí gậy gộc để khua khoắng và đánh trả những thứ gọi là “lũ quỉ phát sáng”. Mỗi lần chị Ba lên cơn sợ, thì thằng nhóc dắt tôi đi dưới nước tìm chị Ba dạo nào, lại khều tôi và kể chuyện. Nó chẳng lớn thêm tí nào mặc dù tôi già đi. Nó nói, chị Ba bị người thân đánh đập tàn nhẫn và cướp đi toàn bộ châu báu, của cải của ông ngoại để lại. Rồi họ nhốt chị vào tủ, đóng cửa kín mít, khiến chị biến thành thây ma và trò chuyện với những con mối trong tủ. Chị đứng trong đó được ba năm thì lũ lụt trào đến, có lẽ chị là người duy nhất không hay biết tai ương gì đang xảy ra cho nơi chị sống. “Tôi nhờ chị kéo chị Ba ra cái tủ, đứng trong đó quá lâu”. Tôi hỏi, ai là người giết chị? Mãi sau này, nó mới nói: "Chính tôi, đứa em nghèo nàn, cướp toàn bộ châu báu chỉ để ngắm và cảm nhận sự mát lạnh của chúng nằm trong lòng tay".

Từ khi biết câu chuyện, tôi đâm thương chị Ba, hay đến và trò chuyện với chị. Nhưng chị cứ đánh tôi, buộc tội tôi cấu kết với thằng nhóc ấy, khiến cả làng nhìn tôi với con mắt sợ hãi. Họ gọi tôi là phù thuỷ, biết được quá khứ của người khác, điều mà tất cả dân trong làng không hề có, không hề biết được vì sao họ sinh ra và lớn lên ở đây.
Vả lại, chị Ba cũng sợ tôi tiết lộ cho Bố biết chị đã từng chết ba năm trong tủ gỗ, chị không phải là người bình thường. Hơi thở chị đã tắt ngúm trong vòng ba năm. Óc chị không nạp thêm hình ảnh mới từng ấy thời gian. Điều đó chứng tỏ chị từng chết, chết thật, có thằng nhóc hay đem cơm đến cúng chứ không phải chơi. Nhưng tôi rành chị một điều, là sự sợ hãi của chị xuất phát từ khoảng trống trong ba năm nằm chết, đời sống chị bị ngắt quãng, y như ở khoảng giữa câu chuyện bỗng nhiên chị không biết gì cả, chỉ lờ mờ thấy khúc đầu và đùng một cái, đoạn kết đã bén gót theo với hình ảnh chị là cái thây vất vưởng ở mảnh đất xa lạ, hoang mang cùng bầy người man dại, như nhau.

Mẹ nắm tay tôi, dắt đến một căn nhà gỗ khang trang. Bố đang ngồi thong thả trước nhà. Mẹ đẩy tôi lên một bước, nói, “xin ông chữa bệnh cho con bé”. Ông nhìn tôi mỉm cười, bảo Mẹ một tuần sau lại dắt tôi về. Mẹ dúi tay tôi vào ông và quay đi. Trời lúc ấy nắng chang chang, lợn nhà bên cứ kêu eng éc, ếch kêu ồm ộp dưới ao và mấy con gà chao lên rồi liệng xuống quang quác cạnh hàng rào. Sau khi Mẹ về, Bố không nói lời nào, mặc cho tôi chơi một mình trước cửa. Còn ông thì thổi bếp nấu cơm.

Tối, ông gọi tôi vào ăn. Mâm gỗ hình vuông, hai đôi đũa đen, bạc nước.
Ông hỏi: “Đói chưa?”
Tôi nói: “Cháu vừa ăn xong”
Ông ngẩn người ra: “Ăn khi nào?”
“Khi nãy”
“Ăn gì?”
“Đất”.

Ông cười, chẳng ngạc nhiên. Ông để tôi ngồi yên và ông bắt đầu vừa ăn vừa nói, “làng bên có thằng ăn lá, làng dưới có thằng mút gỗ, riêng làng này có hai đứa chuyên ăn đất. Tao đã chữa cho thằng bé ấy bằng cách cho nó ngậm muối. Chỉ hai ngày nó quên béng chuyện ăn đất, xin chuyển qua ăn cơm trắng và nước lã. Nói cho cùng, phải có mùi lạ khác thường nhưng đủ mạnh để thằng bé quên sạch vị cũ. Và mày, cũng cần thế”.

Vậy mà, sang ngày thứ sáu ông vẫn chưa nghĩ ra cách phải cho tôi ăn thứ gì. Tôi cứ chơi trò xếp hình trên đất và khi đói, bốc luôn một nắm cho vào mồm. Tôi biết ông đang nhìn nhưng vẫn không thoát khỏi cảm giác thèm ăn đó. Đến ngày thứ bảy, Mẹ dắt tôi về. Cả hai cùng thở dài một lượt, bước qua cổng trắng, về nhà. Năm ấy tôi mười một tuổi. Vẫn tiếp tục ăn đất sau khi trở về từ nhà Bố. Bà con trong xóm nhìn Mẹ con tôi, lắc đầu, “chịu”. Bố là thầy thuốc giỏi nhất trong làng. Những bệnh gì các thầy khác không chữa được thì nhờ đến Bố, vậy mà không hiểu sao ông không ra tay cứu chữa cho tôi, để bệnh tình ngày càng nặng thêm. Tôi ăn đất trong sáu năm nữa. Đến năm mười bảy tuổi thì thình lình cơn lũ ập đến làng tôi. Nhưng khi tôi và Bố gặp nhau, cùng sống ở vùng đất khác thì cả hai đều phải công nhận rằng, chính trận lũ ấy đã chữa cho tôi khỏi bệnh ăn đất, vì tôi bị nhận trong vùng lũ, bị uống nước cho no căng bụng và trong cảnh hỗn loạn đó, tôi quên sạch vị đất và thói quen ngửi nó hàng ngày. Bố nói đúng, sự kiện khác thường đó đã trị bệnh cho tôi, giúp tôi trở thành con người hoàn toàn khác.

Tôi không nhớ mình đã sống bao năm trong cái làng quanh đi quẩn lại chỉ toàn gió này. Trẻ con thưa thớt và khô cằn. Tôi ngồi như con cóc trên cây chạc ba, nhìn lại vùng đất mới năm nào chỉ là mảnh đất bé tẹo, méo xệch vì địa hình của nó, và từng chiều, những đứa lớn đột nhiên biến mất ngay cổng làng, những đứa nhỏ nhìn theo với con mắt đờ đẫn.