Chương 5

Chương 1 Chương 2 Chương 3 Chương 4 Chương 5 Chương 6 Chương 7 Chương 8 Chương 9 Chương 10 Chương 11

Khi Trâm đến thì Thư đã ra phố. Ông bà cụ cũng đi vắng. Trâm theo thằng bé em Thư lên phòng khách, ngồi chờ bạn về. Ngôi nhà chìm trong bầu không khí yên lặng cổ kính. Không một tiếng hát. Không một tiếng cười. Không một âm thanh nào gợi lên chút huyên náo tưng bừng của một ngày chủ nhật. Trâm ngồi sâu vào lòng ghế bành rộng nhìn lên những giò lan đang ra hoa mắc quanh tường. Những lọ cổ đặt trên chiếc tủ thấp. Tấm khăn nhỏ phủ bàn cẩn thận thêu ren. Tất cả là những dấu hiệu của một cuộc sống ngăn nắp, đều đặn, chừng mực và khuôn khổ. Không khác gì đời một người con gái như Thự Hết chương trình Trung-học, vào Sư-phạm ba năm. Rồi đỗ đạt. Đi dạy học. Lãnh lương. Dành dụm vốn liến. Đầy đủ những điều kiện vật chất. Lúc nào cũng giữ gìn danh thơm tiếng tốt. Cho đến một ngày nào lên xe hoa. Người chồng phải có địa vị, chức tước, môn đăng hộ đối, cân đội vừa lứa. Những đứa con ra đời rồi cũng sống như thế, trưởng thành cách ấy, và quan niệm cuộc đời như cha mẹ. Xây dựng trong những khuôn khổ, hệ thống cố định. Cuộc đời sẽ êm đềm lướt trôi đi. Không có những dày vò, những ưu tư quằn quại. Những vấn đề sinh tồn trở nên giản dị bình thường, vì chỉ giải quyết theo một qui luật đã phân định sẵn. Cho nên cách thế của người con gái như Trâm đối với cuộc đời, mẫu người khác thường gần như lập dị của Trâm xa lạ hẳn với Thư, với gia đình và nếp sống của Thự Vì vậy, tuy chơi thân với Thư, Trâm không bao giờ tâm sự hay bày tỏ những ưu tư của mình với bạn. Sự liên lạc thắm thiết của đôi bạn gái chỉ là cái bề ngoài thiết yếu trong một hoàn cảnh hữa lý. Như Trâm đã giao du với Yến, với Loan. Chỉ khác là Yến, Loan lúc nào cũng bận rộn vì gia đình nên Trâm ít khi trò chuyện. Thư nhàn rỗi hơn, thư thả hơn, nên dù những cách biệt tâm hồn, những lúc cần trốn thoát một điều gì, cần xoá tan một ám ảnh, Trâm lại đến Thư, cùng bạn đi chơi, ra phốn xem chiếu bóng. Hoặc ngồi im lìm nghe Thư hăng hái, vô tình kể liên miên những kỷ niệm riêng. Vẩn vợ Nhạt nhẽo. Bởi chỉ quanh quẩn trong những ý niệm về học đường, thầy bạn, chương trình học. Có nhiều nữa cũng nói về lũ học trò tinh quái với những trò đùa của chúng ngày Thư mới nhận chức. Dù sao thì Thư cũng là người bạn tốt, rất tốt ở một vài phương diện nào đó đối với Trâm, và không khách sáo thái quá như phần đông những bạn bè Trâm vừa quen biết.
Những lần khác mỗi khi đến chơi Thư, Trâm hay hẹn trước. Để Thư có nhà và hai người sẽ cùng làm bánh, nấu nướng mà thực khách thường là bọn học trò đến viếnt tình cờ. Hay lái xe quanh bờ hồ, vào những con đường rừng thật vắng. Thư có chiếc Volkswagen màu turquoise mới tinh. Những lúc ngồi bên Thư, trông bạn vừa lái xe vừa hát Tennessese Waltz, Trâm thấy vui vui, tiếc tiếc. Giọng Thư cao và ấm, nhẹ nhàng rung động. Tiếng hát đó, đời người con gái đó, một mai rồi cũng lắng chìm trong hòa điệu rộng lớn của một đời sống bình thường eo hẹp. Làm mẹ, làm vợ, nghĩa là làm một người đàn bà là đàn bà theo quan niệm Lưu, như một giọt nước hòa tan vào biển cả. Với Trâm thì cuộc đời có thể hơn thế, phải khác thế. Phải vận dụng khả năng của mình, khai thác những điều kiện sẵn có để làm một cái gì. Phải đập vỡ tất cả để tạo dựng lại. Và hạnh phúc thật sự, vẻ đẹp nghĩa lý chỉ có thể thoát thai từ nỗi đau thương hay từ cái hạt giống vùi dập trong bùn đất. Nhưng đó là ý nghĩ riêng của Trâm. Mỗi người có quan niệm riêng và có quyền sống theo quan niệm đó. Còn Thư thì khác, cũng như Thư đã thích, đã chọn kiểu xe, màu đó khi mua, mà với Trâm, nếu chơi xe hơi thì ít nhất cũng phải Floride hay Fiat. Xe Thư cũng đã hai trăm mấy chục nghìn rồi. Mà chiếc Floride khoảng hai trăm sáu là cùng, không thể mua gặp dịp, thứ cũ. Nhưng không phải là vấn đề giá cả. Mà sở thích của mỗi người. Đằng nào cũng xấp xỉ nhau, cũng như nhau thôi, như trời cho mỗi kiếp người sống kiểu khác, mà Trâm với Thư là hai điển hình đối lập.
Mời chị xơi nước.
Thằng bé lễ phép đặt khay nước lên bàn và lặng lẽ quay ra. Mãi lúc đó Trâm mới dứt những ý nghĩ triền miên nhìn ra khung cửa.
Bên ngoài, nắng trong vắt và sáng rỡ. Hàng rào hoa hồng dập dìu lũ bướm đa tình từ đâu xa bay về. Một cặp choai choai chở nhau bằng ve lo thoáng qua trước đường. Thằng con trai mặc áo len mau đỏ chói. Nàng bận jupe đỏ, áo len đen lùng thùng, tinh quái và ngổ ngáo ngồi đàng sau, hai cánh tay vòng lấy bụng người yêu. Tiếng cười của chúng nó hắt lại và Trâm tự nhiên nôn nao trở về với niềm ray rout đêm qua và nỗi xao xuyến tội lỗi khiến nàng tìm đến Thư, định rũ bạn đi chơi cho khuây nguôi ám ảnh. Thằng Tuân xin phép về nhà nó suốt ngày chủ nhật. Chị người làm đi thăm bà con mấy hôm. Minh cũng đi từ sáng sớm với mấy người bạn. Chúng nó đi pinic chiều mới về. Ở Prenn, ở Bồng lai. Hay Blao gì đó. Trâm cũng nghe không rõ khi Minh nói với nàng. Thật là Trâm không còn nghe gì nữa những điều gì Minh đã nói. Chỉ còn tiếng Minh vọng lên thành một âm thanh mơ hồ, hỗn loạn. Trâm cúi nhìn bàn taỵ Những ngón chơ vơ, nhỏ nhắn, buồn buồn. Và Trâm thấy hiện lên trên những đường chỉ tay định mệnh, lờ mờ dấu vết bàn tay nóng bỏng của Minh đêm qua…
Trâm hớp một ngụm trà nhỏ rồi đứng lên, gọi thằng bé dặn nói Thư là nàng có đến chơi, rồi xoa đầu nó đi nhanh ra đường. Nắng gió lao xao reo vui dưới những bước chân lão đảo. Trâm lang thang đi mãi dưới con đường vắng hoe vắt qua hai ngọn đồi cỏ lục. Những chiếc xe Huê-Kỳ dài thượt loang loáng chạy vụt quạ Tiếng cười nói xôn xao vọng lại, hắt vào mặt Trâm niềm vui sướng hồn nhiên những mùa xuân chim bướm mà nàng đã lỡ đánh mất đi từ năm nào xa vút thờ gian.
Mấy đứa học trò nhỏ đi ngược chiều với Trâm nhận ra cô giáo, lễ phép cất mũ, cúi đầu. Trâm mỉm cười dịu dàng đáp lại rồi tiếp tục những bước vu vợ Cái chào của bọn học trò như còn chới với đi theo ám ảnh. Mình già đến thế sao? Chúng nó chào thật lễ phép, thật kính cẩn… Tự nhiên Trâm muốn đập phá, hủy hoại một cái gì quanh đó. Nhưng chỉ còn không gian cao rộng, khoảng trống vô cùng. Trâm chua chát nghĩ thầm Đời mình chẳng còn gì nữa để đập phá thêm… Có chạy đua cũng không bao giờ theo kịp đời, đứng dừng lại thì héo mòn, cằn cỗi mất. Còn cứ lang thangmãi thế này, cho đến bao giờ, rồi đến đâu….?
Một chiếc taxi chạy chậm lại như mời khách. Trâm vẫy tay, uể oải bước lên và bảo tài xế đưa về nhà.
Trâm lấy chìa khóa mở cửa rồi đi thẳng lên lầu. Nhà vắng tanh cả tầng trên tầng dưới. Ngồi trước gương thay tháo mái tóc vấn cao, Trâm nghĩ: --- Mỗi người đi một đường. Như quốc hội bị giải tán vì có đảo chánh. Mà đêm qua, trong nhà, trong đời, trong lòng Trâm cũng có một đảo chánh thật. Nàng không biết rõ là mình đang buồn hay vui, chỉ cảm thấy lâng lâng đau đớn và mơ hồ sung sướng, với một thoáng ăn năn bout rout. Chỉ một thoáng rồi tất cả lại nhoè đi như nụ cười lặng lẽ của Trâm trong giường. Mình chỉ hay bi kịch hóa cuộc đời, có gì đâu!
Trâm thay bộ áo quần ngắn màu tím rồi trở ra ngồi bó gối trước lò sưởi, nhìn lên khung cửa chói nắng, gục đầu trên cánh tay, mái tóc xổ tung xõa lấp xuống lưng, dáng điệu của một con mèo ốm bị lạnh.
-- Sao cô không đi chơi?
Trâm giật mình quay quắt lại. Minh đứng sững từ bao giờ ở khung cửa phòng khách, lưng tựa bờ vào vách, hai chân tréo lại, điếu thuốc ngập ngừng cháy giữa hai ngón tay lơ đễnh.
Trâm vuốt mái tóc và sửa lại dáng ngồi:
-- Cô Thư đi vắng, tôi về.
Trâm táy máy khều mấy mảnh củi cháy dở đêm qua trong lò sưởi, không nhìn lên, hỏi trống không:
-- Sao nói đi chơi với bạn chiều về?
-- Đi nửa đường tự nhiên muốn trở về.
Vô tình, cả hai đều không dùng những tiếng xưng hô và cùng nhận ra điều khác thường ấy. Trâm muốn tìm một câu gì để gọi Minh lại ngồi đó, trước mặt nàng. Còn hơn là để khoảng cách không gian như một tấm kính đồng lõa cho hai người cùng nhìn rõ dáng điệu, cử chỉ nhau và đo lường sự ngượng nghịu lúng túng của mỗi người.
Nhưng Minh đã rời khung cửa và thản nhiên ngồi xuống nệm trước lò sưởi, đối diện Trâm. Im lặng một lúc lâu, rồi Minh đột ngột hỏi:
-- Cô, cô… yêu ông Lưu phải không?
Trâm chợt sững sờ, rồi trợn mắt, hỏi lại bằng một giọng tinh nghịch:
-- Lưu nào? Lưu… manh ấy à? Thằng nào dạy cho em ý nghĩ đó?
Minh không cười, nét mặt thản nhiên và lạnh lùng, nhưng Trâm hiểu là cố ý và giả tạo. Minh bật diêm châm một điếu Bastoz nữa rồi nhếch mép khô khan đến hỗn xược:
-- Chứ còn gì nữa? Ông ta cũng mê cô tít đi! Không thì nợ gì mà phải đến chầu luôn vậy, mỗi lần nói lảm nhảm hàng giờ…
Trâm mỉm cười và nhớ một bữa, Lưu đến vào giờ cơm trưa, ngồi nói dóc cho đến một giờ. Khi Lưu về rồi, chị người làm dọn cơm lên, Trâm cho gọi, Minh không lên ăn. Và bỏ luôn cả buổi học chiều. Hai ba ngày liên tiếp, cậu bé cứ lầm lì với Trâm ra mặt, hỏi gì cũng nói nhát gừng và chỉ ra khỏi phòng mỗi khi không có mặt Trâm. Cho nên Trâm định không tiếp Lưu nữa. Không phải vì nàng “sợ” ai, nhưng để tránh hiểu lầm của thiên hạ và những cơn lẫy hờn vô lý của Minh. Nếu như nàng thật yêu Lưu thì không có gì đáng nói. Nhưng nàng không “như thế” với Lưu, tuy rằng nàng có vẻ thân Lưu, coi Lưu như một người bạn không hơn không kém. Lưu giống nàng một vài phương diện nào đó trong phạm vi nhỏ hẹp ở học đường, không hùa theo ý kiến đám đông, thích phản đối kẻ khác, giữ vững lập trường riêng, dù có bị coi là lập dị, gàn bướng. Còn Lưu đối với Trâm ra sao, nàng không hiểu rõ. Vì cũng không cần hiểu. Nhưng có lần biết Trâm ở nhà mà không tiếp Lưu, hôm sau anh chàng có vẻ khó chịu và “làm sao ấy”:
-- Chị không thích nữa cứ nói thẳng, việc gì phải thế. Tôi cũng chẳng móp méo gì lắm đâu, gặp bao nhiêu cú như thế này rồi. Lần nào bị đá, rồi cũng lì ra như trái banh cao su.
Trâm căm tức nghĩ, tên này thật tự cao tự đại. Hắn phải tự nghĩ xem mình có thích hay không đã mới “nữa” hay “thôi” chứ! Tự phụ đến thế là cùng, tưởng là người hùng đi đâu cũng chinh phục được hết. Từ hôm đó Trâm thấy ghét và ngấy hắn lạ lùng. Mặt Lưu cũng có vẻ lì lợm và đểu cáng thế nào, nhưng hắn đã có lần nhe răng tuyên bố với Trâm, tôi mất một cái răng mà không muốn trồng lại, để sún thế này mỗi khi cười trông có vẻ đểu đểu hay hay phải không chị?
Rồi nghĩ ngay đến những lời đàm tiếu xuyên tạc đến cái dư luận độc địa của người đời như một tấm lưới khắt khe, Trâm đi đến đâu là chụp theo đến đó, tự nhiên Trâm chán nháng và muốn khóc, khóc thật nhiều cho những lần không khóc được từ mấy năm nay.
Thấy nét mặt Trâm bỗng nhiên buồn rũ rượi. Minh hối hận về những lời nói của mình, cúi đầu nói nhỏ:
-- Cô…cô em xin lỗi, xin lỗi cô.
Hai người yên lặng nhìn nhau một thoáng rồi đôi mắt Trâm buồn rầu đăm đăm nhìn xuống ngực áo trắng noon của Minh. Nàng úp mặt vào hai bàn tay, đầu gục xuống trong một dáng điệu mệt mỏi rã rời. Qua kẻ ngón tay, Trâm trông thấy những mẫu củi cháy đỏ, những vệt tro tàn, màu đen âm u của lò sưởi. Ngọn lửa kỳ dị não nùng cháy trong đêm qua như còn bừng lên lần nữa ở đó, và Trâm thảng thốt, chới với thấy hiện hình lên hai bàn tay đặt bên nhau trong khuya bên ánh lửa gần tàn.
Trâm nhìn Minh một thoáng nhanh rồi cúi xuống:
-- Minh, em có khinh tôi không…
-- Cô hối hận, phải không…
-- Có gì mà hối hận, chỉ cảm thấy bout rout khó chịu. Vì em có thể hiểu lầm và khinh tôi.
-- Tại sao cô lại hỏi em như thế.
-- Không biết nữa. Đáng lẽ tôi không hỏi, không nói gì với em cả. Nhưng tôi quí tình cảm của tôi, mỗi kỷ niệm, mỗi rung động có một vẻ đẹp. Tôi nuôi vẻ đẹp đó trong hồn và sợ người khác phá vỡ, nhưng em nói thật đi, như em nói với chính mình, em có khinh tôi không?...
Hai cái nhìn tê dại gặp nhau. Minh cười thật nhẹ và Trâm cảm thấy niềm vui như một sự ban ơn thầm lặng trôi vào lòng mình:
-- Ở trường cô là giáo sư, nhưng về nhà cô vẫn là đàn bà, chỉ là đàn bà…
Trâm ngạc nhiên đến sửng sốt. Cái miệng chỉ cười vui, đôi mắt hồn nhiên thơ dại đó trong phút giây soi thấu tâm can người đối diện. Nỗi bí ẩn trong tận cùng vực thẳm thâm tâm mà chính Trâm cũng che giấu với chính mình từ lúc đó bị khám phá. Vẻ kiêu ngạo, lạnh lùng và bí mật như một thứ giáp sắt để tự vệ trước tên độc của đời, bây giờ rơi xuống. Trâm choáng váng trong cảm giác nửa nhẹ nhàng, nửa chới với của kẻ mất thăng bàng, không còn tự chủ, sắp sửa lao mình vào khoảng không giữa chiều bão tố.
Cả một trùng dương quá khứ đau buồn giây phút trôi về trong ký ức Trâm rồi lao xao tan rã như bọt biển. Biên giới giữa ngày qua và hôm nay mờ ảo hiện lên bằng khoảng không âm ụ Rồi vùng tiềm thức dần dần hé sáng cùng với bản tính đam mê thoắt quằn quại trở về. Bao nhiêu năm trôi qua rồi, Trâm nghĩ, mình là con thú dữ ngủ quên. Một tiếng gọi mơ hồ êm ái, một điệu nhạc mến quen nào kêu gọi vẳng lên. Bàn tay phục hồi cảm giác. Những ngón buốt tê máu huyết thời gian bừng bừng vươn móng sắc cấu xuống vết thương suốt đời đau đớn của người đàn bà… Trâm gục đầu trên cánh tay, qua mái tóc buồn, thoáng thấy dáng Minh chợt âm thầm rũ rượi. Sự lặng yên đồng lõa như một hẹn hò hồi tưởng nửa bâng khuâng xao xuyến, nửa hối tiếc ngỡ ngàng. Những chiếc kẹo màu tím. Ánh lửa hồng chập choạng trong lò sưởi. Ba bàn tay nắm chặt. Của Tuân, của Minh. Của Trâm. Trò chơi bé bỏng của tuổi thơ lớp nhất, lớp nhì, tiểu học. Thuở đó bằng những sợi cao su màu đỏ, vàng, những hột me màu nâu đen bóng loáng. Bé Trâm lên mười, thân hình tròn như hột mít, hai má phinh phính hồng, mái tóc bông bê láng lẩy rung rinh, lúm đồng tiền ở trên gò má. Mười lăm năm chạy dài lướt thướt như cơn gió mơ hồ thoáng qua cánh đồng thời gian bát ngát hương hoa. Mái tóc còn đen, lúm đồng tiền vẫn còn trên má, một đêm buồn cuối năm, cô giáo Trâm ngồi thu hình như con mèo nhỏ mồ côi bên lò sưởi, diễn lại trò chơi thơ dại ngày xưa với hai đứa học trò.
-- Ê, Minh đừng gian, để yên tay xem nào. Tuân bào sáu, Minh chín phải không, tôi mười bạ Nào mở tay ra đi.
Ba bàn tay xòe ra một lượt. Trong tay Tuân ba cái, Trâm chín cái, Minh chỉ có một. Trâm cuỗm hết kẹo trên hai bài tay kia về phần mình rồi xỉ mặt Minh:
-- Nghèo mà ham, có một cái cũng hô tới chín.
Minh cười tít mắt, hai tay đánh đốp vào nhau:
-- Em nói chín là… chín cái trong tay cô ấy chứ, có phải cả bat ay đâu.
-- Xạo.
-- Đoán trúng những gì cô đang có là xạo sao?
-- Minh gian hay tò mò?
-- Em không gian, không tò mò đâu. Chỉ tham. Có gan thì làm giàu mà!
-- Quỉ!
Bỗng Trâm dốc cả nắm kẹo ném xuống sàn nhà bật lên cười, nhìn Minh rồi vội vàng cúi xuống. Có một lần Trâm nghe lém chuyện của hai thằng bạn Minh dưới nhà vọng lên. Một đứa kể, thằng Minh đi đâu cũng phá người ta tơi bời. Bữa đi ăn với tao nó chọc cô bán hàng. Cô ả chửi thề: đồ quỉ, nó nói quỉ là yêu, vậy cô yêu tôi…
Quỉ! Quỉ là yêu. Vậy cô yêu tôi. Thấy Trâm tự nhiên bật cười, Tuân ngơ ngác ngẩn mặt ra mà Minh cũng không biết chuyện gì. Nhung Minh ngạc nhiên nghe tiếng quỉ đột ngột từ miệng Trâm thốt ra. Không phải trách móc, khuyên bảo, la rầy, mắng chưởi. Mà là một cái gì đó, như một nốt nhạc vội vàng gieo xuống để che lấp một khúc đàn sai lỡ. Một tiếng la lấn át mỗi luống cuống, niềm bối rối của chính người lên tiếng. Quỉ! Chính Minh cũng âm thầm tự thú như vậy. Nhưng quỉ một cách rất dễ thương. Và những trái tim nào còn thoi thóp yêu thương cũng đều phảng phất thứ quỉ đó.
-- Bắt đầu lại chứ!
-- Khuya rồi, cô không nghỉ sao?
-- Lửa vừa cháy, đừng dập tắt.
-- Củi trong lò sưởi đủ cháy suốt đêm?
-- Ừ cháy một đêm. Ngày mai lửa tắt.
-- Nhưng ngày mai có mặt trời.
-- Nếu trời mưa?
-- Mùa xuân bắt đầu không mưa đâu cô.
-- Biết đâu!...
Thằng Tuân ngáp ngắn ngáp dài, đầu lắc lư lên đồng, đoán bừa không tính toán nữa. Trâm cũng thua liên miên tiếp mười mấy ván, bao nhiêu kẹo về phần Minh.
Lửa bỗng cháy bùng lên trong lò sưởi. Những bông lửa đỏ thắm lăn tăn nhảy múa như pháo bông. Tiếng củi reo vui lách tách. Giữa những đợt sáng vàng thắm, đỏ tươi, thỉnh thoảng loáng lên một thoáng mầu xanh biếc.
Hơi nóng hừng hực bốc lên hai má Trâm. Đôi mắt ngáy ngủ bị ánh lửa thôi miên vụt long lanh bừng tỉnh. Minh loay hoay gác những thanh củi chéo vào nhau ràng rịt, chất chồng. Bàn tay ngón thon ánh hồng sắc lửa. Hình ảnh bàn tay đó bỗng dìu Trâm về những vùng xa tắp thời gian. Những chắp nối. Những lỡ làng. Những buông trôi, bám vúi. Hạnh phúc kiếm tìm như đường chân trời thẳng tắp ngoài khơi, trông thấy đó mà không bao giờ đi đến đích. Cuộc săn đuổi chơi vơi mệt mỏi. Bởi điều tuyệt đối chỉ là ảo tưởng. Sự tận cùng không có những nơi hằn dấu vết thân phận con người. Bàn tay sứ mạng của giao thân, chia lìa dựng xây và tàn phá. Bàn tay măng muốt dịu dàng đơm hoa trái của tình yêu, của trìu mến, đau thương. Bàn tay trong khuya lặng thầm van xin mời mọc như một ngòi pháo bình yên chờ hơi lửa điên cuồng.
Tiếng chuông từ giáo đường vọng lên trong lắng tỉnh đêm khuya. Cành thông phơ phất nhẹ chàng trên mái cao, âm vang mơ hồ như từng bước chân lạnh lùng đi vào bóng tối.
-- Mấy giờ rồi em?
-- Gần nửa đêm.
-- Em sửa xong cánh cửa dưới phòng chưa?
-- Chưa, cô.
-- Gió đêm lùa vào lạnh lắm. Hay em ngủ trong phòng thằng Tuân.
-- Nó ngủ gục đây rồi.
Trâm nhìn xuống. Đầu thằng bé kê lên chồng sách cạnh lò sưởi, chân tay co quắp, cả thân hình cuộn tròn như một con tôm rim.
-- Em ngủ đây với thằng tuân.
-- Muỗi nhiều, em.
-- Lửa sáng, không có muỗi đâu.
-- Nhưng sao lửa không cháy nữa kìa?
Minh khiều những cành củi cháy đỏ lên:
-- Củi thông tươi quá!
Ánh lửa mờ dần, mờ dần. Những đốm sáng đỏ hồng tung lên một lần cuối cùng rồi lả tả rụng xuống tro than. Gian phòng tối hẳn lại. Thân hình Minh chìm trong vũng sáng lờ mờ như một khối bóng. Chỉ còn khuôn mặt mơ hồ lay động. Rồi chỉ còn hai con mắt. Hai con mắt vô tội hồn nhiên, ngu ngơ tìm kiếm, như ánh đèn mong manh của một người đi trong đêm gió bão dò dẫm lối về. Hai con mắt cúi xuống. Hai con mắt nhìn lên. Hai con mắt im lìm đậu xuống bàn tay Trâm đặt hững hờ trên thanh củi. Ánh lửa cuối cùng bỗng lịm tắt. Trâm nghe tiếng mình vang lên như lời kêu cứa từ đáy hồ sâu lạnh lẽo:
-- Diêm đâu rồi Minh.
-- Em tìm cây nến.
-- Đây này, hình như dưới đống củi.
Trâm lần tay xuống những cành củi thông. Tiếng sột soạt nhẹ nhàng của củi cọ trên sàn gỗ. Bỗng Trâm cảm thấy tay mình vương vướng trên mớ củi không. Những ngón tay cóng tê run ray, những dây thần kinh bé bỏng đầu ngón tay truyền cảm giác đi khắp thân thể Trâm như những đoàn quân nồng nhiệt đi chiếm đóng một quê hương gần hàng phục, bị trị. Trong một mấp máy của thời gian, Trâm nhu trong chiêm bao mơ hồ thấy hơi ấm dịu dàng của bàn tay người con trai ấp ủ lấy bàn tay hấp hối của mình.
Giọng Trâm rưng rưng vừa ăn năn vừa thú tội:
-- Em…
Hai bàn tay bứt rứt buông nhau. Một que diêm loé lên trong bóng tối lờ mờ. Rồi ánh nắng hồng leo lét cháy, trả lại bức tường hồng hai chiếc bóng im lìm. Trâm như vừa tỉnh giấc mê lạ lùng và thể xác tiêu tan thành một vùng khói sương lãng đãng.
-- Không biết mấy giờ rồi?
Minh nhìn đồng hồ tay và Trâm tưởng như mới lần đầu tiên nghe Minh nói:
-- Mười hai giờ, giao thừa rồi cô.
Và giọng Trâm như trẻ con vừa biết nói:
Ừ, Giao thừa dương lịch. Bây giờ người Tây phương đang khiêu vũ, hội hè, chúc tụng nhau.
-- Mình cũng bắt chước chúc nhau gì đi cô.
Mình. Nhau. Trâm mỉm cười bằng khoé môi và cảm thấy mình thất bé bỏng dại khờ, nhỏ nhẽ.
-- Đừng, Minh. Để dành Tết ta rồi chúc chứ. Giờ thì đi ngủ. Thôi Minh ngủ đi.
Trâm đứng lên ra cửa. Minh nhìn theo. Trâm nói vọng vào, thật nhỏ:
-- Bonne nuit.
Họ nhìn nhau một thoáng, bằng đôi mắt của hai đứa bé ăn vụng bắt quả tang nhau.
Một luồng ánh sáng rực rỡ từ khung cửa sổ mở rộng tràn vào khắp phòng. Gió phảng phất mùi thông khô và đất ẩm. Trâm như bắt gặp một mùi hương lạ nồng nàn đầm ấm từ một nơi nào thật xa trên trái đất, lãng đãng bay về vây phủ không gian. Nàng ngẩng đầu lên, vuốt nhẹ mớ tóc lòa xòa và mỉm cười vô cớ. Minh đốt điếu thuốc và lần đầu tiên từ khi về cuộc đời phẳng lặng này, Trâm nhìn thấy hương vị đàn ông phảng phất gần gũi. Luồng sáng ánh lên như trời chuyển mình ở trên cao, và hai người cùng ngồi chung trong một khoảng không vàng thắm bát ngát. Trâm bout mấy cành thông trong lò sưởi ngửa mặt nhìn lên.
-- Lâu lắm mới thấy mặt trời.
Minh đứng lên định khép cửa cho bớt ánh nắng chói hắt lên mặt Trâm, nhưng Trâm ngăn lại vội vàng:
-- Đừng, sưởi một tí, lâu ngày tôi mốc meo cả ra rồi.
Yên tĩnh của núi rừng chợt đổ ào xuống, vây kín tòa lầu cao, và Trâm nghe trong tiếng vi vu mơ hồ của im lặng nhịp đập trái tim mình nao nức. Tất cả biến trôi khuất lấp trong phút giây. Trường học trên đồi cao. Bài vở học trò. Những khuôn mặt. Những ngôn ngữ. Những công thức phiền toái. Cả đến tủi hờn quá khứ, dự định tương lai cũng không còn. Trâm choáng ngợp trong cơn sóng khổng lồ ập tới, cảm giác hụt chân chới với trôi vào mênh mông không bến bờ. Trên xa kia là bãi cát phẳng của những dấu chân đầu mùa hoang dại, dò dẫm sơ giao. Hai con mắt Minh ngu ngơ ngày mới đến. Cử chỉ lạnh nhạt của nàng trong màn trình diễn đầu tiên. Bây giờ không còn diễn viên, không còn khán giả nữa. Không còn khoảng cách. Tất cả nối liền như mười ngón tay ràng buộc vào nhau. Em là tôi. Tôi là em. Chúng mình là những cái bóng thoáng hiện phút giây, diễm ảo và mong manh, trên vòm ánh sáng đời nhỏ bé. Nắng rồi sẽ tắt. Ngày rồi tan vơi. Không ai còn lại được gì sau một lần sung sướng. Hạnh phúc cũng như tội lỗi, rồi sẽ chìm lấp cuốn hút vào cơn gió lốc thời gian. Mỗi con người tôi hay em chỉ được một phút giây hiện tại. Sau đó, hoài niệm là một lời van xin tuyệt vọng, một thái độ bi quan bất lực. Tôi xin em dừng lại. Dừng lại ở đó, trên dốc cao thẳng xuống lòng vực thẳm. Chỉ một nghiêng mình, chỉ một vẫy tay là tất cả sẽ xoay chiều, sẽ thay đổi hết. Đời em. Đời tôi. Và nhiều cuộc đời liên hệ nữa. Dừng lại nghe em. Vì hồn tôi là những nan xe gãy đổ. Vì lòng em là con ngựa chứng lạc loài.
Trâm nghe từng lời độc thoại vang vang trong cùng thẳm của tâm tư và hoảng hốt nhận ra mình chết đuối giữa một biển lửa vô cùng. Minh búng mẩu thuốc ra sàn nhà và yên lặng nhìn Trâm. Trâm thấy Minh đột ngột trưởng thành trong cử chỉ quen thuộc hàng ngày đó. Nàng cúi mặt bàng hoàng nhận ra niềm xúc động của mình cũng vừa lớn lên như búp hoa tới mùa nở cánh.
-- Cô…
Tiếng Minh gọi không còn âm thanh bình yên của những ngày tháng cũ.
-- Em khinh tôi đi. Như vậy thành thực hơn.
-- Nếu cô cứ nói vậy, đừng ngó mặt em nữa. Không phải tại cộ Nếu cô biết vì sao em đến xin ở nhà này, cô sẽ không thắc mắc điều đó nữa…
-- Sao em?
-- Không, không nói được. Một ngày kia rồi cô biết.
-- Dù sao đi nữa, em cũng phải khinh tôi. Tôi muốn được khinh thành thực hơn là bị tôn quí giả dối. Tôi cũng biết, tôi chỉ là đàn bà, chỉ là con người. Nhưng tôi muốn em khinh tôi. Thà như vậy, dễ sống hơn. Được người khác tôn quí, cứ phải giữ gìn, phải lo sống cho xứng đáng… tôi mệt mỏi lười biếng lắm rồi. Không muốn phấn đấu nữa, trên mọi bình diện, nhất là cho một tiếng tốt hão huyền. Không, tôi không muốn tốt để được khen. Chỉ thích xấu để bị chệ Như vậy tôi sẽ không về phe với đời. Tôi đối lập. Tôi thuộc về phe phản kháng với tất cả, tất cả. Có lúc em cũng cảm thấy thích như thế nhất là sau một hận thù, công phẫn, thất vọng nào đó, phải không Minh?
Nói xong Trâm cảm thấy tâm hồn dịu xuống, như vừa được cảm thông an ủi. Và nàng nghĩ một ngày nào, một lần nào đó, sẽ nói hết với Minh những điều bí ẩn của đời mình. Tại sao lại với Minh. Nàng không hiểu, chỉ lờ mờ cảm thấy trên con đường heo hút tương lai thoáng hiện lên một bóng dáng nhạt mờ trong khoảnh khắc rồi mất hút vào hư vô.
Nghe tiếng xe dừng trước nhà, Tuân ném vở chạy đến cửa sổ nhìn xuống đường. Trâm hỏi vọng ra:
-- Ai đó?
-- Chiếc Dauphine trắng cô à.
Minh búng tàn thuốc xuống sàn nhà, đẩy ghế đứng lên:
-- Dauphine hay Peugeot?
-- Ra mà xem.
Ba người nép mình sau cửa nhìn xuống. Trâm reo lên:
-- A, chị Trúc.
Những bước chân tíu tít đổ xo xuống thang lầu. Không giày dép, Trâm chạy vụt ra cửa, băng ngang bờ cỏ non lên đường. Minh, Tuân chạy theo.
Trúc vừa xuống xe, đang kéo hành lý ở băng sau. Minh đỡ lấy chiếc valise, xách tuốt vào nhà, sau khi cười với Trúc như với một người nhà thân thuộc lâu ngày gặp lại. Trúc chào người lái xe và chiếc Dauphine lao vút vào đường rừng. Nàng vuốt lại mái tóc và ngạc nhiên nhìn cô em gái chân không, tóc xõa, áo quần ngắn gọn, nhảy tưng tưng liến thoắng như trẻ con, không một dấu vết nào tố cáo tác phong cô giáo. Trâm cũng len lén nhìn lại Trúc, không phải xem chị có gì thay đổi từ ngày xa nhau, nhưng muốn dò phản ứng của chị lần đầu tiên trông thấy người ở trọ.
Nhưng Trúc hình như không chú ý đến riêng ai. Nàng tươi cười với cả ba khuôn mặt hồn nhiên đón tiếp mình, cảm thấy nhẹ nhàng thoải mái sau nửa giờ bay trong vòm trời đầy mây, và cơn mệt kéo dài trên suốt khoảng đường Liên-Khương về Đà-Lạt. Bây giờ đã đến nơi, Trúc muốn quên, muốn gác lại tất cả mọi suy tính và công việc sau chuyến đi, nằm xuống một nơi nào êm ái lắng chìm trong không gian mát lạnh đìu hiu của buổi chiều tàn vơi. Và nghỉ ngơi cả thể xác tâm hồn băèng những săn sóc, nuông trìu, cung phụng của người khác. Bao giờ Trúc cũng mong mỏi được yên tĩnh và nghỉ ngơi. Vì thể chất nàng yếu đuối mong manh như một cành bèo, một làn mây sợ hãi cuồng lưu bão tố. Vì tâm hồn Trúc như một chiếc lá, như tơ vương, chỉ một thoáng gió mơ hồ cũng đủ gây nên bao âm vang xao xuyến. Tâm hồn biến hóa màu sắc và cường độ của tình cảm, cho một niềm vui đơn sơ hóa thành hoan lạc non cao, một gợn xót xa cũng là một khổ sầu vực thẳm. Cho nên bao giờ Trúc cũng có vẻ dịu dàng ẻo lả và thanh thoát của bông lau trắng trong gió chiều, muốn vượt lên cây cỏ mà vẫn phải tựa mình dưới đám cỏ cây.
Tiếng chân Minh và Tuân chạy rầm rập lên thang lầu Trâm thong thả đi bên chị, ngang qua cửa bếp, gọi người làm dọn cơm.
-- Dinh cơ của em đây chị.
-- Nhiều phòng thế này, em ở sao cho hết.
-- Lúc đầu ở một mình vừa, bây giờ thêm chúng nó, đã thấy chật trội.
-- Nhưng nếu chị cần, bọn này sẽ rút dù đi chỗ khác cho chị mượn cả lâu đài này… hưởng tuần trăng mật với anh Liêm.
Trúc muốn cốc vào đầu con bé, gắt “khỉ nào” như ngày còn nhỏ, nhưng nàng chỉ dừng lại ở phòng khách trên lầu, nháy mắt cho em đừng đem chuyện mình nói đùa trước mặt hai đứa học trò. Trâm nhìn theo Minh đang loay hoay sắp đặt lại mấy quyển sách trên bàn, nói nhỏ:
-- Nói gì thì nói chứ, bọn nó… dưới mười tám tuổi, biết quái gì.
Câu nói dối rõ rệt quá làm Trâm thấy nóng bừng ở má và nhìn sang Minh, lo ngại vẩn vợ Hôm viết thư về nhà, Trâm nói về người khách trọ của mình: nó còn bé độ mười lăm mười sáu tuổi, bằng Đoan, con chị Trúc. Thất tình lúc ấy Trâm không dối trá vì đó là nhận xét hôm gặp Minh lần đầu. Cho đến khi khám phá ra con người thật của Minh, Trâm đột nhiên nghĩ đến một ngày nào đó người nhà lên, rồi sẽ… Cho nên suốt cả ngày hôm qua, Trâm bứt rứt khi nhận được điện tín của chị Trúc bảo se lên thăm và ở lại. Minh cũng băn khoăn như nàng, làm sao, cổ Trâm cố cười thản nhiên việc gì mà làm sao, mình dọn dẹp nhà cửa cho tử tế, rồi đi đón bà chị. Nhưng Trâm cũng không quên dặn Minh, bà chị tôi lên, bớt hút thuốc đi, nghe Minh…
Bây giờ Minh sừng sững ra đó. Không phải thằng bé. Không phải mười lăm mười sáu tuổi. Mà người con trai đã lớn ở dáng dấp, cử chỉ, giọng nói, vẻ người. Lớn và chín muồi như một trái cây giữa mùa, như con chim đủ lông cánh sẵn sàng nhào lộn vào một vòm trời mộng mơ và bão tố.
Trâm, Minh và Tuân ngồi vây quanh Trúc trên nệm trước lò sưởi.
-- Sao không đi đón chị?
-- Tụi em đi đón từ bốn giờ kia. Đến Air Việt-Nam người ta bảo khách về hết rồi, cả nhà tưởng chị đi xe lửa, lên ga không có, về bến xe cũng không. Tưởng là chị không lên. Chị nghỉ được mấy ngày?
-- Có ba hôm thôi.
-- Sao chị không xin phép lâu hơn. Một tuần hay mười ngày.
Tự nhiên Trâm cúi mặt xuống không dám nhìn chị và thấy mình dối trá một cách khốn nạn. Giá một dịp khác, một chỗ khác, chỉ hai chị em với nhau, không cần đến kẻ thứ ba, Trâm cũng cảm thấy đời mình đầy đủ, tất nhiên chỉ đầy đủ trên một phương diện nào đó. Nhưng bây giờ vướng Minh, bây giờ đời sống đang ở trong tình trạng báo động căng thẳng của tình cảm, chị Trúc như một khám phá, một ngăn cách, đến nỗi nghe chị bảo ở lại có ba hôm, Trâm nhẹ nhõm cả người. Vậy mà dám uốn lưỡi mời chị Ở lại. Giá chị tiên bố ở lại mười ngày, nửa tháng thật, Trâm sẽ méo mặt đi rồi bất tỉnh cũng nên.
Một lúc, rồi Trâm lảng sang chuyện khác:
-- Lúc nãy ai đưa chị về?
-- Người quen ở hãng máy bay.
-- Chứ không phải tay chân anh Liêm phải đi hộ tống chị à? Sao chị không thỉnh ngày lên chơi?
-- Xừ đó lúc nào cũng công việc, công việc, lên sao được.
Trâm nghe thoáng bực tức và hờn lẫy trong giọng nói của chị. Yêu thương nhau đằm thắm vô cùng, nhưng hai người chỉ khác nhau một điểm đó. Trúc bao giờ cũng muốn thư thả yên ổn, chừng mực, một đời sống hiền hòa, phẳng lặng. Nhưng Liêm lại coi sự hăng hái say mê hoạt động, lăn lộn vào những công việc khó khăn và nguy hiểm là lẽ sống. Dừng lại, yên nghỉ là hết. Sự cằn cỗi già nua tâm hồn và thể xác ngập tới tức khắc. Có một hạng đàn ông nào đó không chịu đựng sự thiếu vắng thử thách hiểm nghèo gian khổ cũng như một hạng đàn bà nào đó không chịu đựng được sự thiếu vắng tình yêu, che chở, nuông chiều. Đời sống tình cảm của đàn bà là toàn thể vũ trụ của họ, trong khi đối với người đàn ông, tình cảm chỉ chiếm một phần nào đó trong thế giới rộng lớn của họ, bên cạnh những dự định lớn lao, những khát vọng vô cùng, những lo toan sự nghiệp. Trâm giống quan điểm ấy: tình cảm là yếu tố cần thiết và duy nhất tiên liệu và chi phối đời sống của một người đàn bà. Nhưng nàng không chịu yên ổn chấp nhận chỉ một điều đó, sống cho cùng, cho tột cảm xúc và khả năng của mình, và phải cảm thấy mình đang sống cuộc đời chính mình lựa chọn và điều khiển. Gì cũng được, nhưng phải say mê một thứ gì đó, miễn là biết dứt khoát lúc cần phải nghỉ ngừng, đề sau đó, bắt đầu lại một say mê mới, một tìm kiếm khám phá mới. Tìm gì để làm gì, nàng không biết. Nhưng không thể nguôi nghỉ, buông xuôi dù biết rằng con đường nào rồi cũng dẫn về hư không và tất cả chỉ là vô ích và nhàm chán.
Trâm thấy mình giống người đàn ông yêu chị mình một điểm nào đó, và nàng là người ngoại cuộc thấy rõ hết đôi bên, nhưng lâu lâu cũng nói gàn với chị:
-- Vậy là không biết hy sinh sự nghiệp cho ái tình. Em như vậy thì cóc cần công việc, đá tuốt hết, dông theo người yêu vài ngày. Sung sướng vài ngày cho một đời buồn tẻ đã sao.
-- Thôi đi, cô cứ giở kiểu đó ra hoài, tưởng thiên hạ ai cũng liều như cô.
-- Khối người muốn mà không dám liều. Liều mới thực là yêu.
-- Nhưng yêu không phải là liều.
-- Thôi, để dành chuyện đó. Giờ chị đi thăm lâu đài của em, rồi ăn cơm, ở đây lạnh, trời mau tối lắm chị.
Tuân vít cổ Minh:
-- Mời cô đi Minh khánh thành phòng tụi mình, xem của ai đẹp hơn.
Trúc đi theo bộ ba vào phòng Tuân rồi xuống lầu xem “tư thất” của Minh. Tấm màn đỏ vén lên, và Minh bật đèn. Ánh sáng ấm áp hắt lên những bức tường hồng, bàn học sách vở thứ tự, giường ngủ nệm gối tươm tất. Tranh ảnh quanh phòng rực rỡ mỉm cười.
Trúc khen:
-- Phòng đẹp đấy.
-- Giá chị lên không báo trước sẽ thấy mỗi phòng là một hầm rác. Bừa bãi kinh khủng. Các ông tướng này thức suốt đêm qua dọn dẹp phòng để đón rước chị đó.
Minh nghiêng đầu nhìn Trúc, giọng nhõng nhẽo trẻ con:
-- Phòng em đẹp nhất phải không cô?
Tuân dành:
-- Phòng em đẹp hơn.
Chị Trúc xử huề:
-- Phòng nào cũng đẹp, mỗi phòng một vẻ, bằng lòng cả chưa?
Trâm thoáng nhìn Minh, lòng dịu xuống trong một cảm xúc mơ hồ êm ả. Niềm bứt rứt hôm nào sau đêm giao thừa bên lò sưởi không còn nữa. Những nét băn khoăn in hình lên khuôn mặt Minh hôm đó cũng âm thầm mờ xóa. Chỉ còn vẻ hồn nhiên thơ dại trên mỗi nét mặt, và Trâm chợt cảm thấy như chưa bao giờ Minh dễ thương đến thế từ ngày đến ở đây. Cả mình cũng trẻ thơ lại bên hiện diện của một người lớn. Một mình quằn quại trong cô đơn triền miên đối thoại với tâm tư mình, đời sống bên trong trở nên mãnh liệt và trầm trọng. Một mình xa cách hết những người thân yêu, rắn rỏi chống đối với đời, tự dưng Trâm khoác cho mình một bề ngoài khô cứng và giả dối. Bây giờ Trâm hiểu ra điều đó. Chính trong cô đơn, mình đã trưởng thành quá sớm về tư tưởng, về suy nghĩ đã khám phá ra nổi ý nghĩ cùng sự phi lý của đời sống, đã tạo dựng được thế giới riêng cho mình cai trị và tồn tại theo quan niệm riêng.
Mà cũng chính cô đơn đã biến đổi bản chất hồn nhiên của mình, đã tiêu huỷ niềm tin tưởng đối với đời, với xung quanh, bao giờ cũng phải hoài nghi giữ gìn trước một thế giới đối lập, những hình ảnh thù hằn, một tai họa nào sắp tới, như một nhóm người cô lập trên hải đảo cô đơn, ngờ vực thù hằn và chống đối với những thuyền nào tới bến. Cứ thế, rồi không bao giờ thành thật với chính mình và kẻ khác. Tương quan giữa cá nhân với đời, xã hội bắt buộc con người giữ hoài tư thế của một diễn viên sân khấu. Vậy tất cả những điều gì, hoan lạc hay đau thương huy hoàng hay tăm tối xảy ra trong quá khứ của mỗi người cũng chỉ giả tạo, như màu sắc, dáng điệu, ngôn ngữ của phường tuồng thôi sao? Bao nhiêu khổ đau vực thẳm, những say đắm biển trời, Trâm đã sống, cũng là giả tạo, là ảo tưởng thôi sao? Nàng đột ngột nhìn lên khuôn mặt tươi cười và dịu dàng của chị, bỗng dưng lòng chùng xuống, dạt dào trong muôn nghìn kỷ niệm ấu thơ trong sạch trôi về như nước lũ trên sông. Và Trâm nhận ra sự thay đổi quái dị của mình khi đi Sàigòn, Nha-trang. Chỉ cách một giờ bay, là những màu sắc vay mượn, những dáng điệu giả tạo, những ý nghĩ trong sâu kín tâm hồn rơi xuống, biến trôi. Ngõ nắng vàng hoe và hàng rào nở đầy hoa tử linh tím nhạt. Phảng phất mùi thơm ngai ngái của trái keo non. Những chòm hoa giấy đỏ phơ phất cười dưới vòm trời xanh bát ngát đầy mây trắng. Bao giờ cũng thế, Trâm ném valise từ ngoài ngõ, tháo giày quẳng mỗi chiếc một nơi trên sân cát ấm, rồi cứ chân không chạy ùa vào nhà như một con điên. Mẹ bảo thế, như một con điên. Nhưng không điên, con chỉ bé bỏng lại mỗi lúc về nhà. Trâm chạy thẳng ra bể nước có thả sen dưới dàn hoa lý, cúi nghiêng mình, cười với bóng vừa trở về trong mặt nước xanh rêu. Những ngày sau đó là ngủ, ăn, tắm biển, phơi nắng, hát cười, đọc sách hay lang thang một mình trên những con đường thật vắng ngập tràn bóng cây và ánh nắng. Giản dị và nhỏ bé hơn một đứa học trò, cô giáo quên khuất hết, và ngạc nhiên vì sao có lúc mình cho dê-rô và phạt cấm túc những đứa học trò trong lớp còn có vẻ người lớn hơn mình lúc về nhà. Đứng sau lưng chị, nhìn sang Minh và Tuân, Trâm bỗng nhiên ước ao được một phút bị đồng hóa theo chúng nó, cho Minh thấy mình “thật” như thế nào. Nhưng nàng ấm ức nhận ra rằng khoảng cách giữa mình và Minh đã tạo nên do danh từ giáo sư, chủ nhà, nay chới với mở rộng thêm ra vì hiện diện của chị Trúc. Trở lại giọng của diễn viên, Trâm gọi chị Ba dọn cơm, rồi dặn dò những công việc vặt vãnh trong nhà.
Chiều ý khách, cơm dọn ngay giữa sàn nhà, trên chiếc chiếu rộng gần lò sưởi.
-- Ăn thế này giống Nhật.
-- Phải đó, giống nhật… trình. Hồi mới dọn đến chưa có bàn ghế, em trải báo ra giữa sàn nằm ngủ với… chuột.
Suốt bữa cơm, Trâm nói cười vui vẻ huyên thiên, kể chuyện trường, học trò, giáo sư, những ngày mới đến ở, và láng giềng xung quanh. Chị Trúc đột ngột hỏi:
-- Minh đến lâu mau rồi?
-- Dạ hơn một tháng.
-- Sống thế này vui thật. Cho thằng Đoan lên nhập bọn chắc sập nhà đi mất. Nghỉ hè rồi thì cho chúng nó lên.
Trâm thoáng buồn:
-- Biết nghỉ hè còn đông đủ thế này không.
Và nàng trao cái nhìn vào hai mắt Minh câu hỏi âm thầm, phải không em?
Vẻ biến đổi đột ngột trên mặt Trâm làm Trúc chú ý. Nàng nhìn qua Minh rồi nhìn lại Trâm kín đáo, cảm thấy một cái gì khác lạ im lìm phảng phất giữa hai người. Trúc đã nghĩ đến điều đó từ những bức thư em gửi về nhà, lần nào cũng nhắc đến đứa học trò ở trọ. Không còn giọng điệu buồn nản, chán chường, ray rứt như những bức thư Trâm gửi từ Sàigòn năm trước. Cũng không còn nỗi hoài nghi hoang mang trước những ngày tháng mới. Lúc Trâm vừa lên Đà-Lạt. Một niềm vui, một mê say nào đó nhóm lên trong những dòng thư lạc quan tin tưởng thỉnh thoảng giữa đôi hàng tâm sự, Trúc lờ mờ đoán ra em muốn khoe muốn mách mình điều gì đó. Điều ấy còn xa lạ vẩn vơ nhưng Trúc vẫn thấy loé lên thứ ánh sáng kỳ dị của một tia chớp bất ngờ giữa vòm trời yên tĩnh. Điều ấy, hình như Trâm vừa e sợ, vừa mong mỏi tỏ bày với chị, cũng như vừa sợ vừa muốn xác nhận với chính mình. Và điều ấy hôm nay Trúc thấy thấp thoáng hiện lên trong vẻ nhìn, trong cách nói, trong lối đối xử dè dặt gắng gượng giữa em gái mình và người khách trọ nhỏ tuổi.
Cơm tối xong, cả nhà quây quần trước lò sưởi. Trúc ngồi co ro giữa đống gối chăn dày cộm còn rùng mình kêu lạnh.
-- Thế này đã vào đâu chị, chỉ mười hai độ, hôm Noel đặt hàn thử biểu ngoài trời lạnh đến bốn độ.
-- Noel đây vui lắm không em?
Nỗi buồn sắp sửa mờ phai lại thoáng gợn lên trong lòng Trâm, nàng nhìn Minh âm thầm trách móc:
-- Vui một mình.
-- Tại em thích một mình chứ?
-- Thích và sợ.
Trúc chạnh nghĩ đến những ngày tháng cũng dằng dặc cô đơn của mình, cảm giác trống không ghê rợn của một người đàn bà thức giấc giữa khuya, trong bóng tối chập chờn lạnh lẻo. Mà cô em gái say đời mê đắm của mình cũng chịu đựng nổi tình trạng đó trong một nhà mồ hoang vắng thế này.
-- Chị sống lâu ở đây chắc không chịu nổi. Chị sợ Đà-Lạt lắm rồi. Những đêm gió mưa, những chiều lướt thướt âm ụ Phải đông đúc, đầy đủ, đầm ấm mới sống ở Đà-Lạt nổi.
-- Để rồi chị xem, em có thể sung sướng một mình.
-- Không bao lâu đâu em
-- Chính em đã tự ý lựa chọn đời sống thế này, có ai bắt buộc, đọa đày đâu.
-- Nhưng rồi sẽ có lúc em cảm thấy không chịu đựng được nữa.
Tuy nói hăng hái với chị nhưng trong thâm tâm Trâm sợ hãi nhận ra rằng những say mê dự định đầu tiên ngày mới đến Đà-Lạt không còn nồng nhiệt nữa. Cò gì chùng héo xuống trong mỗi bước thời gian, mỗi lần mặt trời mọc lên, mặt trời lặn xuống. Mỗi ngày là một móc sắt trong chuỗi dài tháng năm ràng buộc của định mệnh, của thân phận đè nén u uất và phi lý. Đều đặn. Âm thầm. Yên tĩnh. Và hoang vụ Như một con đường dài thăm thẳm không dẫn về đâu, không quanh co, chẳng lối rẽ. Cứ như thế mãi cho đến khi hai vai trĩu xuống dưới nỗi buồn héo hon, khi môi quên cười, khi mơ hồn thôi ước. Người ta sẽ gọi mình là cô giáo già. Đoan trang. Thuần hậu. Tử tế. Danh giá. Biết bao nhiêu cuộc đời đáng lẽ say đắm, tươi vui đã phải rủa mòn phai nhạt vì những tĩnh từ giả dối đó…
Lửa cháy bùng reo vui trong lò sưởi. Minh loay hoay chất củi vào lò. Khuôn mặt trong sáng của người con trai tắm trong ánh hồng lung linh. Vết tóc mềm đen lả xuống con mắt buồn buồn vô cớ. Minh ngẩng lên cười thật trẻ thơ:
-- Em đi kiếm thêm củi nghe cô?
-- Thôi em, khuya rồi, sau rừng lạnh lắm.
Gió thổi từng cơn chạy dài vi vút trong thung lũng. Những cành thông lắc lư quật mạnh xuống mái nhà. Cửa kính kêu lách cách như sắp bật tung đổ ào xuống.
Trúc quấn chặt áo ấm:
-- Trời bảo sao Trâm?
-- Không đâu, đêm nào cũng thế, vùng này ít nhà cửa, gió tha hồ tàn phá, có lúc nghe gió hú như yêu mạ Chị buồn ngủ chưa?
-- Chưa, nhưng lạnh quá.
-- Chị uống rượu dâu nhé?
Trâm lấy bình rượu và ly trên bệ lò sưởi. Rượu nóng trườn nhẹ nhàng vào cơ thể. Trâm lan man nghĩ đến ngày mai, khi chị Trúc về rồi, những ngày tháng vừa thắm hồng lại nối tiếp theo nhau, bất chấp những hậu quả sau đó, tìm một quãng đời thật đẹp, vâng chìu theo ý muốn của mình, rồi sau đó… Không, Trâm không muốn và không cần nghĩ đến sau đó. Hiện tại. Chỉ hiện tại. Nếu không thì suốt một đời buồn nản, vô vị. Thỉnh thoảng Trâm chợt băn khoăn về chính những ý tưởng vang dội của mình. Nhưng cơn gió bắt đầu dấy lên cuốn lấp hết ưu tư và Trâm nhắm mắt bước liều vào khoảng không chới với. Trúc bỗng nói nhỏ:
-- Trâm này, thằng Minh nó có vẻ… sành sõi quá.
Trâm xoa ngón tay lên thành ly:
-- Em đoán lầm về nó. Cũng không biết tính sao.
-- Lôi thôi quá…
-- Chị để em liệu lấy, đừng nói gì hết.
Đêm khuya, câu chuyện tàn dần theo lửa trong lò sưởi. Hai chị em nằm quay lưng vào nhau yên lặng một lúc lâu, nhưng không ai ngủ được, mỗi người theo đuổi một ý nghĩ riêng. Nằm trong bóng tối lạnh lẽo bên cạnh em, Trúc chợt nhớ ngày xưa mỗi lần có chuyện buồn, hai chị em lại tìm đến nhau, thì thầm tâm sự cho đến sáng. Hồi ấy, Trâm chưa thay đổi như bây giờ, còn dịu dàng, sâu kín, thiết tha và gần gũi với chị trong những vấn đề tình cảm. Trâm là người bạn thân của Trúc qua những giai đoạn đớn đau hay đằm thắm giữa nàng với Liêm. Đôi khi Trúc thấy em còn có vẻ trải đời sâu sắc hơn mình trong những câu chuyện về tình đời và lòng người. Một đêm nào trời lạnh buốt như đêm nay, chín năm về trước ở Huế, Trúc đã âm thầm nói sau lưng em như một lời thú tội bàng hoàng, Je commence à l aimer… Niềm rung động vừa sung sướng lẫn đau đớn ngày xưa không còn nữa. Nhưng kỷ niệm còn hằn in từng dấu vết lờ mờ trong khoang thuyền quá khư trên dòng nước thời gian trôi về quê hương xa tăm tắp. Con nước lụt dânglên bốn cửa hoàng thành. Nhưng mái nhà thấp xuống giữa dòng nước đục ngầu cuốn trôi. Vẻ xác xơ tiều tụy của chính mình, tháng năm sầu muộn sau tang chồng. Liêm đến giữa đời Trúc phút đó như một bến bờ cho chiếc thuyền lênh đênh hãi hùng sóng nước. Người đàn bà đoan trang dịu dàng quí phái, hình ảnh cho bao nhiêu tấm lòng xôn xao tôn thờ đeo đuổi đó, bỗng khám phá ra đời mình từ đấy. Bởi tình yêu thần diệu đã làm bóng hào quang chiếu xuống một số kiếp đau buồn.
Tình yêu chín mùi sau những giằng co chọn lựa ray rứt băn khoăn. Trúc đã nói hết với em cho dịu những ưu tư phiền muộn, những lo lắng hoang mang suốt những ngày đầu của cuộc tình ngang trái. Tháng năm trôi đi, những băn khoăn phiền toái lúc đầu như dòng nước qua khỏi triền đá nhấp nhô chảy xuôi vào nhịp gì để chuyện trò cùng em. Mà cũng vì những năm sau, khi Trâm đã lao vào đời như con chim đủ lông cánh lượn vào vòm trời cao rộng, Trúc thấy em thay đổi, hoàn toàn thay đổi. Thay đổi sau cách mạng cuộc đời và nổi loạn tâm hồn. Đột ngột và dữ dội như phún xuất thạch bừng lên từ một lòng núi lửa bao nhiêu năm hiền lành im ngủ. Cơn bão táp đã tàn phá hết cánh đồng xanh phơi phới trong tâm hồn người con gái nửa đời dang dở đó, đã lay đổ hết lòng tin ảo tưởng hạnh phúc mà mỗi một người ước mơ ngày mới lớn. Lòng Trâm chỉ còn là tro than lạnh vắng của khu rừng sau đám cháy. Ở đó hắt lên những tiếng la hét vừa não ruột vừa cuồng điên. Ở đó quằn quại xiêu đổ những ảnh hình biến thay hỗn loạn. Tiếng khóc, tiếng cười luân phiên làm nhạc đệm mơ hồ cho lời ca u uất là vẻ im lìm nhận chịu. Cho nên, không bao giờ Trúc tìm thấy lại ở em, vẻ hồn nhiên thơ dại và bón dáng hiền dịu của người học trò Đồng Khánh mười năm về trước. Áo tím, nón bài thơ, mái tóc dài ong ả. Tôn Nữ Quỳnh Trâm ngày xưa như thế đó. Bây giờ thôi hết, thôi mất. Và chị tiếc em ngày cũ vô cùng. Giờ có lúc Trúc bắt gặp em đien cuồng vui đùa ầm ĩ. Có lúc sau cơn vui kỳ quái đột ngột do những duyên cớ thầm kín nào không ai biết, Trâm ngồi rũ rượi lặng im hàng giờ như con mèo ốm thu hình chờ chết trong góc phòng tăm tối lãng quên. Rồi có lúc, trong dáng điệu thẫn thờ chết điếng đó, bỗng bùng cháy lên một cơn hăng hái say xưa. Ầm ĩ, huyên thuyên vội vã nôn nao bắt đầu, bắt đầu lại, để rồi cũng đổ vỡ tan tành lần nữa, lần nữa… Nhiều khi Trúc không tin những hiện tượng đó là con người thật của em. Nàng lờ mờ cảm thấy bề ngoài đó như thứ vỏ cứng để che giấu sự thật nào cay đắng trong tận cùng tâm tư Trâm. Không ai biết đến. Như một chiếc áo sặc sỡ che lấp vẽ tiều tụy lệch lạc của thân hình hay màu phấn son phủ kín những nét thời gian khô héo. Vì đôi khi Trúc bắt gặp, trong vẻ im lìm xa vắng của em, nỗi xót xa hờn tủi của bến bờ hoang vu chờ đợi mãi một con thuyền, một con thuyền không bao giờ tới. Ngày hai mươi lăm tuổi như em bây giờ, có chồng con, Trúc có biết gì đâu. Khuôn khổ nhỏ hẹp của cuộc đời phẳng lặng, ngăn cách người đàn bà với niềm xôn xao sóng gió bên ngoài. Không ưu tư, không vương mắc, đớn đau. Lớn lên ở bờ sông đó và cuộc đời cũng trôi theo dòng sông đó. Áo vân tím, giày nhung thêu cườm, vòng ngọc trên taỵ Hình ảnh thùy mị của cô nữ sinh Đồng Khánh đài các hơn hai năm về trước. Đi học bằng xe kéo gọn gàng sáng chói. Về nhà đóng cửa, bánh trái, thêu thùa. Hình ảnh cuộc đời không lớn hơn tàn lá me xanh rũ nghiêng bên khung cửa sổ gian phòng yên tĩnh. Cho đến ngày theo chồng, đời mình đã có kẻ khác chỉ huy… Còn Trâm bây giờ lớn khôn ở phương trời khác, ở thời đại khác, ở giữa giòng đời rộn ràng mà con người muốn đứng vững phải là chong chóng, là con thoi, là những nan xe quay tít không ngừng. Người con gái không thuộc về nề nếp gia đình nữa, Trâm rơi vào đời như chiếc lá chao mình theo cơn gió. Rụng xuống. Và xác xợ Để tỉnh giấc thấy mình ngơ ngác lạc loài, không biết về đâu, đi đâu. Ngày thơ dại ua mất rồi, không thể bắt đầu lại. Còn tương lai xa xôi như không bao giờ tới, chán ngán và hoài nghi đến nỗi không còn hy vọng và đợi chờ.
Càng về khuya càng lạnh. Không còn chút hơi ấm nào trong lò sưởi. Tay chân da thịt Trâm giá buốt, như sức nóng đã dồn hết vào trong tâm tư đang thiêu đốt bừng bừng. Trong khuya, tiếng tích tắc đều đặn của đồng hồ nhỏ giọt vào yên lặng. Quanh Trâm, đêm như một vực thẳm sâu xuống vô tận vô cùng. Tiếng thở đều của thằng Tuân như từ một thế giới xa lạ nào vọng lại. Trâm cố dằn mình nằm yên, không xoay trở như mỗi một hơi thở, một cựa mình phút đó là một lời gọi kêu tội lỗi. Phía trên đầu nàng, chỉ cách hai cái gối là đầu Minh. Một lúc lâu, Trâm bỗng lặng người nghe mơ hồ tiếng bàn tay Minh chạm nhẹ lên mặt sàn gỗ như quờ quạng tìm kiếm một vật gì. Từng ngón tay Trâm đột nhiên run ray bám chặt vào chéo gối. Có tiếng quẹt diêm. Mùi thuốc thơm phảng phất. Hơi khói nồng nồng quen thuộc từ phía Minh len lén bay qua phả lên mặt nàng như một gửi trao liều lĩnh. Yên lặng một lúc, rồi Trâm nghe tiếng búng tróc nhẹ nhàng của ngón tay Minh vào tàn thuốc. Đốm lửa hồng nhỏ xúi tung lên trong vòm tối rồi rơi xuống một góc nhà. Có tiếng Minh trở mình rất nhẹ. Rồi Trâm có cảm giác rờn rợn như Minh vừa ngẩng đầu lên và thân hình người con trai như một loài rắn đêm, rướn lên trong bóng tối. Trâm nhẹ nhàng xoay mình, nhìn lại phía Trúc, se sẻ kéo cái mền đắp thêm lên mình chị. Lắng nghe tiếng thở đều đều của chị trong giấc ngủ bình yên, tự nhiên Trâm thấy ngượng về cử chỉ âu yếm của mình. Rồi nàng cũng không hiểu thật ra mình muốn tỏ vẻ săn sóc chị hay dò xem Trúc đã ngủ chưa. Nghĩ thế, Trâm vừa bứt rưct khó chịu vừa lâng lâng thú vị với mặc cảm tội lỗi của một tên trộm rình chủ nhà ngủ say để đánh cắp báu vật. Nàng xoay người lại như cũ, nằm yên được một lúc. Rồi đầu óc Trâm choáng váng nặng trĩu xuống và khắp người rần rần như bừng lên một cơn sốt nóng lạnh hỗn độn. Như kẻ chợt hoảng hốt nhận ra mình sa vào một bãi lầy dầy đặc mênh mông, Trâm muốn vùng lên, muốn cầu cứu, muốn gọi chị Trúc dậy, mong mỗi tuyệt vọng một tia sáng, một đốm lửa, một cánh tay cứu trợ nào kéo mình ra khỏi vũng đêm âm u yên lặng này. Nhưng vực sâu như mở ra dưới chân Trâm, và gió bão vừa bắt đầu chuyển mình réo sôi quằn quại. Không còn một ý niệm nào về thời gian, không gian, tốt xấu, đạo đức hay vô luân ở giây phút hoang mê đó. Nhưng Trâm vẫn còn mong mỗi được giải thoát và lẩn trốn vũng tối ghê gớm này. Sau đó, để làm gì. Tìm về ánh sáng để làm gì, Trâm không biết. Bình yên và trong sạch hay không, Trâm chẳng cần, chẳng cần. Nhưng Trâm sợ hãi thấy mình sắp sửa rời tay khỏi cái mốc bám víu cuối cùng trên một bờ vực, sẵn sàng rơi xuống dưới đáy sâu hun hút của địa ngục và không bao giờ còn ngoi mình lên mặt đất này được nữa.
Thân hình Trâm như đóng đinh xuống mặt nệm nóng ran. Thu hết cố gắng, Trâm gỡ tấm mền bỗng nặng như giáp sắt phủ trên ngực, nhoài một cánh tay ra ngoài duỗi thẳng trên sàn gỗ lạnh như một đầu hàng buông xuôi mệt mỏi. Một tiếng động nhẹ trên đầu Trâm lần nữa. Nàng muốn đứng lên, vùng chạy, đánh thức tất cả mọi người, mọi vật, cả mặt trời đã biến thành đồng lõa im lìm trong giấc ngủ. Trong mê sảng, Trâm có cảm giác như một đôi môi nóng bỏng nào choom lên mái tóc, mình xõa dài sông đêm trên mặt gối. Bàn tay Trâm chới với níu lấy tóc mình. Nhưng bàn tay Minh như vòi mực biển khổng lồ đã quấn chặt lấy tay nàng, dìm xuống, cho khuôn mặt Minh phủ lên trên như một phiến san hô nồng ấm. Những ngón tay Trâm bất động thiếp mê một phút trong tay Minh rồi trở mình xoay nhẹ, xoay nhẹ như tiếng trục đổi chiều của 1 bánh xe hốt hoảng đuổi theo cái bóng lờ mờ thoắt hiện lên một ở ngã ba đời huyền hoặc… Trục bánh xe im tiếng, chợt dừng. Và những ngón tay Trâm quật lên, xoắn lấy những ngón tay Minh siết nhẹ.
Và cuối cùng, mười ngón buông nhau. Một dòng cảm xúc không tên ào ào dâng lên ngập lụt trong lòng và Trâm nghe như lưỡi dao bén ngọt nào vừa rạch suốt chiều dài thân thể…
Úp mặt xuống gối, hàng răng muốn cắn cho nát ngướu đôi môi, Trâm nén dằn một tiếng kêu thảng thốt. Rồi nước mắt Trâm như dòng suối khuya qua bờ rêu đá chảy xuống âm thầm…
Cơn mê sảng đầu tiên kéo dài suốt đêm. Gần đến sáng, Trâm chợp mắt ngủ thiếp đi, mơ thấy mình mọc cánh biến thành con chim đêm bay chập chờn trên những đồi trùng điệp mịt mờ sương phủ.