Giữa tháng Chín, tôi đến Huston. Khi đó trong siêu thị Folley đã bắt đầu bày bán những chiếc mặt nạ làm bằng nhựa dẻo với những gương mặt hãi hùng và kinh dị của ma quỉ cùng những bộ quần áo đen dài thõng thượt. Thường thì họ giăng mạng nhện, bày chúng trên những kệ gỗ tăm tối, âm ụ Aùnh đèn đỏ rọi thẳng vào những mặt nạ làm chúng càng trở nên ma quái. Thấy tôi cứ giật mình thon thót, bạn cười, chỉ là trò chơi thôi mà. Cuối tháng Mười này Mỹ có lễ hội Halloween. Bạn thò tay bóp mũi một cái mặt nạ nửa đen nửa trắng ròng ròng máu, giải thích, Halloween là một lễ hội hóa trang lớn. Nó giống như mở đầu cho một loạt những ngày lễ hội quan trọng của cả nước Mỹ: Lễ tạ Ơn, Giáng sinh và Tết Dương lịch vậy.
Ngày này ở những khu phố lớn, mọi người đổ ra đường. Người lớn hay trẻ con cũng đều hóa trang. Người lớn thì nắm tay nhau, mỉm cười với nhau trên những đường phố chen chúc xe cộ, dưới ánh đèn đường ấm áp. Trẻ con thì đi đến gõ cửa từng nhà xin kẹo. Chúng sẽ ngân nga câu hát như thế này " trick or treat…trick or treat…" trong tiếng chuông reo lảnh lót cột trên bậu cửa và ánh đèn chớp nháy hắt ra từ những quả pumkin (một loại bí đỏ) đặt ở trước hiên nhà hoặc trên những bậc tam cấp gỗ trồng đầy hoa. ý của bài hát là anh muốn được đối xử tử tế hay phá quấy. Và thường thì chủ nhà bao giờ cũng muốn được yên ổn nên trong túi các cô chú nhóc lúc nào cũng đầy những viên kẹo rẻ tiền đủ màu sặc sỡ.
Hôm ở Virginia tôi nghĩ mình sẽ phải chơi Halloween ở Calị Trong một căn nhà rộng sàn lót gỗ, có lò sưởi xây bằng gạch đỏ nhưng không khí lúc nào cũng lạnh với những chùm hoa giả màu vàng nhạt từ trên cao của ô cửa sổ rủ xuống cùng với anh chị tôi. Theo vai vế họ là anh chị nhưng chỉ kém ba mẹ tôi vài tuổi. Vì thế tôi đã biết chắc lễ hội Halloween sẽ như thế nào. Là ngồi co ro trong nhà, xem tivi, nhai những hột hạnh nhân đăng đắng nhưng béo ngậy. Là trông ra khu vườn nhỏ tắt đèn tối thui vì không muốn lũ trẻ con tới xin kẹo. Khi chuông đồng hồ điểm mười hai tiếng, hoặc cũng có thể chỉ mười tiếng, anh chị tôi sẽ vào phòng ngủ. Tôi cũng sẽ theo chân anh chị vào phòng ngủ của tôi. Rồi lễ hội Halloween sẽ lặng lẽ trôi qua ngoài cửa sổ.
Còn bạn thì lại kể tôi nghe Halloween ở Goergetown ngoài Washington DC vui lắm. Có thua cùng lắm cũng chỉ thua Times Square ở New York thôi. Năm ngoái hơn một giờ sáng bạn từ Washington DC về lại Virginia, xe điện ngầm đông nghẹt người. Giống như một cái túi không đáy, bao nhiêu người đổ dồn lên đó ngồi cũng đủ hết. Thậm chí đứng một chân cũng vui vẻ mà đứng. Halloween mà. Bạn nói đến đó thì níu vai tôi cười, thôi ở lại đi. Vừa ngắm thu vừa xem Halloween với bọn này vui biết chừng nào.
Thế là tôi thôi không đi Cali nữa. Mỗi buổi sáng, những người bạn lại thay nhau chở tôi vào Washington DC thăm các Bảo tàng Mỹ thuật, buổi trưa kéo đến ngồi trên những bậc tam cấp bằng xi măng ăn khoai tây chiên Mc Donal cùng với những con sẻ xám béo phục phịch và nghe tiếng saxo buồn của chàng trai da đen cuối phố hoặc chở tôi đi lang thang qua những con đường lớn bé của Falls Church nằm chìm giữa những rừng cây. Trời vào thu, những khu rừng bắt đầu đổi màu lá. Như một dòng thác vàng dần chuyển sang màu đỏ thắm, chúng bao bọc Virginia trong hơi thu ngọt ngào và bầu trời thu xanh biếc. Thò mặt ra ngoài cửa sổ, tức thì cảm thấy ngay những bọt khí thu bám đầy trên da mát lạnh. Cả người như được phủ một lớp bụi vàng rơi ra từ những chùm lá cây được mặt trời chiếu sáng rực rỡ. Rồi thể nào cả lũ cũng chỉ kéo về nhà trong buổi chiều muộn. Khi đó đêm bắt đầu xuống. Gió thổi mạnh hơn và những rừng thu vàng chìm trong bóng tối âm u, tĩnh mịch. Đó cũng là lúc tôi bắt đầu cảm nhận rõ được hơi thở nồng nhiệt của ngày hội Halloween. Quanh nhà người ta treo đèn dây từ trên mái xuống dưới đất, vắt qua những thành cửa bằng gỗ có rèm kéo bằng lụa. Họ dựng những con nộm mặc váy quấn từ rơm và vải cũ bên cạnh những quả bí ngô màu cam đỏ khắc hình đầu người. Đêm này qua đêm khác, những ngọn đèn luôn cháy sáng như những vì sao nhỏ đi lạc trong đêm.
Mới ngày nào bạn bảo, còn hơn tuần nữa mới tới Halloween. Vậy mà chiều nay đi chơi về, đã thấy những thiên thần nhỏ với đôi cánh trắng, tay xách những chiếc túi nhỏ đựng kẹo đi dạo trong khu đậu xe. Bạn reo khe khẽ, Halloween đấy. Ngồi trong nhà, trên chiếc ghế nệm ấm áp, thỉnh thoảng lại nghe tiếng gõ cửa lộc cộc và giọng hát trong vắt "Trick or treat…Trick or treat…" là cố gắng trấn tĩnh để đi ra cửa vì sợ một cái đầu bù xù với bộ mặt gớm ghiếc lúc nào cũng có thể thò ra hù dọa mình sau cánh cửa. Nhưng rồi chỉ thấy vẫn là những cô bé trong bộ cánh thiên thần và những chú bé trong trang phục cổ tích nheo mắt trong veo nhìn tôi cười.
Aên xong sớm, chúng tôi kéo nhau ra bến tàu điện ngầm. Giờ này không cách sao lái xe vào được Georgetown hết, bạn giải thích, đường phố nghẹt người và xe của dân Washington. Thậm chí đi bộ cũng còn khó khăn nữa. Chuyến tàu hôm nay vắng khách. Ngoài bạn và tôi còn có thêm một đám nhóc Aâu á lẫn lộn ngồi cuối toa và hai cặp tình nhân tay trong tay ngồi đối diện cửa ra vào. Và vì tất cả bọn họ đều hóa trang bằng những mặt nạ đầu trâu mặt ngựa, vì con tàu đang chạy hết tốc lực dưới lòng đất mà tôi có cảm giác nó đang đưa tôi xuống âm phủ cùng với nỗi sợ hãi mơ hồ ngày càng dâng lên cao. Khi tôi đã nghĩ rằng, tôi sẽ đi đi mãi mà không bao giờ lên được mặt đất nữa thì con tàu dừng lại. Bạn bảo, đến nơi rồi. Chúng tôi rồng rắn kéo lên khỏi mặt đất. Washington – đêm- những bóng cây dịu dàng bên bờ Potomac như vỡ bùng ra trong lễ hội. Người kéo nhau đi chật trên hai lề đường lót gạch, ngồi đầy trong những quán rượu thấp lè tè và đứng chen chúc dưới những mái hiên xi măng. Những chiếc xe hơi nhích từng bước một trong lòng đường, bốn cửa mở toang cho tiếng nhạc ồn ã bay ra ngoài và để mọi người ngơ ngẩn với những cô nàng chân dài xinh đẹp đang nhún nhảy trong xe. Thỉnh thoảng lại nghe tiếng kêu sợ hãi, hoặc là họ cố tình làm ra vẻ sợ hãi khi nhìn thấy những mặt người hóa trang, lúc là những xác ướp Ai Cập đội mồ sống dậy, lúc là mặt Dracula với đôi nanh dài rỏ máu, lúc lại là bộ mặt xanh xám của thần chết…Sau đó là những tràng cười vang lảnh lót. Những tiếng vỗ tay rộn rã trong hơi khói của giá lạnh.
Để khỏi lạc mất nhau, chúng tôi đi thật sát bên nhau, tay nóng ran trong tay nhau. Thậm chí nghe được cả hơi thở của bạn phả ấm bên má.
Bạn quay sang hỏi tôi, có mệt không? Có chán không? Nhưng làm sao mà chán được, mà mệt được bạn thân yêu. Tôi có thể đi hết đêm này với bạn trong bầu không khí hội hè của Goergetown và đón bình minh bên bờ Potomac. Tôi thấy lòng mình thật bình yên và sung sướng. Hơn lúc nào hết, tôi thấy chiến tranh, sự ganh ghét, sự phân biệt giai cấp hay chủng tộc là hoàn toàn vô nghĩa. Sau những mặt nạ, bạn da trắng, da vàng hay da đen tôi không cần biết. Sau bộ trang phục hóa trang bạn giàu hay nghèo tôi không cần biết. Bạn xinh đẹp hay xấu xí tôi không cần biết. Chúng ta mỉm cười với nhau. Chúng ta chìa bàn tay ấm áp cho nhau. Chúng ta kề vai đi bên nhau từ con đường này sang con đường khác. Và thế là chúng ta thành bạn của nhau.
Rồi bỗng nhiên tôi lại nhớ lại những ngày thơ bé cùng bạn bè đổ ra đường trong đêm Noel. Những con đường vây quanh Hồ Con Rùa tràn ngập người. Bông giấy bay trong đêm lấp lánh, bám vào tóc, vướng vào quần áo như bạc vụn. Những người dưng bỗng thành ra thân quen lắm. Bây giờ càng lớn, càng hiếm đi ra đường trong những ngày lễ. Càng thấy xung quanh mình bạn bè ít dần đi. Càng thấy nhớ và càng thấy quý những phút giây này.
Vì thế tôi muốn gọi Halloween là lễ hội của tình bạn.
Theo dòng người, chúng tôi đổ về cầu Key bắc ngang dòng Potomac. Bên kia cầu đã là Virginia. Chúng tôi đi bộ qua cầu, gió và sương bám đầy trên tóc. Khi quay đầu lại chỉ còn thấy duy nhất Nhà Quốc Hội và tháp Bút Chì sáng rực trong đêm.
Và đó cũng là đêm cuối cùng tôi ở Virginia. Giây phút cuối cùng tôi ngoái nhìn lại Washington DC- thủ đô của nước Mỹ.
Washington DC- Vietnam
11.1999
N. T. C. G.

Hết