Lẽ ra Anese phải báo cho tôi biết trước, chứ không nên bỏ nhà đi mà không nói một lời như thế này. Tôi hoàn toàn không coi mình là hoàn hảo, nhưng nếu cô ấy giải thích cô ấy không hài lòng về điều gì, thì chúng tôi có thể bàn bạc cùng nhau. Đằng này không thế- một hai năm chung sống, cô ấy chẳng hé răng. Thế rồi bỗng dưng một buổi sáng nọ, lợi dụng lúc tôi đi vắng, cô ấy lén bỏ đi như một cô giúp việc đã tìm được chỗ làm tốt hơn. Tính đến nay cô ấy đã bỏ đi sáu tháng, mà tôi vẫn không thể hiểu tại sao
Buổi sáng ấy, tôi đã mua ở chợ tất cả những gì cần thiết. Tôi thích tự mua bán, vì tôi biết giá cả, tôi biết tôi cần, tôi thích mặc cả & tranh cãi, nếm thử & lựa chọn. Tôi phải được trông thấy thứ thịt làm món bít tết, phải biết quả táo mua về là mua ở mẹt nào. Tôi đem thức ăn về nhà rồi lại đi mua thêm mét rưỡi tua viền cho diềm của phòng ăn. Vì không muốn tiêu quá mức đã định nên tôi phải đi khá nhiều cửa hàng mới chọn một thứ tôi cần ở một quầy nhỏ trên đường Umilta. Tôi về nhà lúc mười một giờ hai mươi phút. Khi vừa bước vào phòng ăn đề ướm màu tua viền xem có hợp với diềm cửa không, thì trông thấy ngay trên bàn lọ mực, cái bút & bức thư. Nói thật lòng, cái đập vào mắt tôi trước nhất là vết mực trên tấm khăn trải bàn. Tôi nghĩ:" Cô này cẩu thả quá.. làm bẩn mất tấm khăn mất rồi"
Tôi đặt lọ mực, cái bút & bức thư ra chỗ khác, lột tấm khăn trải bàn ra đem xuống bếp, dùng chanh tẩy sạch vết mực. Sau đó, tôi trở lại phòng ăn, trải lại khăn bàn & chỉ khi ấy tôi mới nhớ đến bức thư. Bức thư gởi cho tôi:" Alfredo"
Tôi mở thư ra đọc:" Em đã dọn dẹp nhà cửa. Bữa trưa, anh tự nấu lấy, anh vốn nấu nướng giỏi mà. Vĩnh biệt. Em về nhà mẹ đây. Anese"
Thoạt tiên tôi không hiểu gì cả. Sau đó đọc lại bức thư, rốt cuộc tôi mới rõ: Anese đã bỏ đi hẳn , để tôi ở lại một mình sau hai năm chung sống.
Theo thói quen, tôi cất thư vào ngăn kéo tủ, nơi tôi thường cất hoá đơn &các thư từ, rồi tôi ngồi xuống chiếc ghế bành nhỏ bên cửa sổ. Tôi không biết nghĩ sao. Tôi hoàn toàn không lường trước một việc như thế này & không thể tin vào chuyện vừa xảy ra. Trong lúc ngồi trầm ngâm như vậy, tôi chợt thấy dưới sàn có một cái lông gà, chắc là cái phất trần rơi ra khi Anese phủi bụi. Tôi nhặt cái lông lên, mở cửa sổ vứt ra ngoài đường. Rồi tôi vớ lấy chiếc mũ & vứt ra khỏi nhà.
Đi trên lớp gạch lát vỉa hè & theo thói quen cứ mỗi bước lại cách một viên, tôi tự hỏi bây giờ biết làm thế nào với Anese đây. Tại sao cô ấy lại bỏ tôi, rõ ràng là cố tình xúc phạm tôi thế này? Trước hết, tôi tự đặt cho mình một câu hỏi: Anese có quyền trách tôi là phản bội, dù chỉ một chút thôi, hay không? Và tôi lập tự trả lời: Không. Chưa bao giờ tôi say mê phụ nữ. Tôi không hiểu họ, họ cũng không hiểu tôi, nhất là hồi tôi lấy vợ, có thể nói rằng đối với tôi họ không còn tồn tại. Đến mức đôi khi chính Anese cũng hỏi đuà tôi:
-Anh sẽ xử sự thế nào, nếu bây giờ anh phải lòng một người đàn bà khác?
Tôi đáp:
-Không thể có chuyện đó. Anh yêu em & không yêu ai khác. Tình yêu của anh là suốt đời
Ttôi nhớ ra rằng" Tình yêu suốt đời" của tôi hình như không làm cho Anese vui mừng, ngược lại mặt cô ấy xị ra & cô ấy im lặng
Tôi chuyển sang một giả định khác: Hay Anese bỏ tôi vì tiền, hoặc nói chung vì lối sống của chúng tôi?
Nhưng cả lần này, tôi cũng đi đến kết luận rằng lương tâm tôi trong sạch. Đúng là tôi chỉ đưa cô ấy tiền trong những trường hợp đặc biệt, nhưng cố ấy cần gì tiền? Tôi luôn ở cạnh cô ấy & bao giờ cũng thanh toán mọi thứ. Chúng tôi sống khá lắm. Này nhé: Phim thì mỗi tuần xem hai lần, đi tiệm giải khát- mỗi tuần hai lần, tôi không nhỏ nhen đến mức tính đếm với cô ấy từng ly kem hoặc từng tách cà phê. Hai tạp chí có tranh ảnh mỗi tháng, một tờ báo hằng ngày, còn mùa đông, có khi đi xem ô-pê-ra. Mùa hè thì ra nghỉ của bố tôi ở Marino. Đó là chuyện giải trí. Còn về khoảng quần áo, Anese lại càng không có gì phải phàn nàn. Cô ấy cần gì- một đôi tất hoặc một tấm khăn, bao giờ tôi cũng đồng ý & cùng cô ấy ra cửa hàng, cùng cô ấy chọn rồi tôi trả tiền, không đắn đo gì cả. Các thứ khác cũng vậy. Khi cô ấy bảo tôi:" Em cần một cái mũ, em cần một tấm áo" chẳng bao giờ tôi lại không trả lời. " Ta đi mua đi, anh sẽ cùng đi với em" Nhưng phải công nhận rằng Anese không phải là ngưòi đòi hỏi cao: Sau khi lấy tôi được một năm, cô ấy hầu như hoàn toàn không quan tâm đến quần áo nữa. Thỉnh thoảng tôi phải nhắc cô ấy nên mua thứ này thứ nọ. Nhưng cô ấy bảo chuyện đó không quan trọng, quần áo của năm ấy dùng còn tốt. Thậm chí tôi đã nghĩ trong chuyện này Anese khác với những phụ nữ khác, cô ấy không thích ăn diện lắm
Vậy là cô ấy bỏ đi không phải vì lý do tình cảm & tiền bạc. Chỉ còn cái điều mà các luật sư vẫn gọi là :" Tính nết không hợp nhau". Nhưng thử hỏi tại sao lại có thể là không hợp nhau, nếu trong suốt hai năm chúng tôi không cãi nhau một lần nào. Không một lần nào, tôi cam đoan như thế!. Chúng tôi luôn ở bên cạnh nhau, nếu tính tình không hợp, thì phải có biểu hiện chứ. Đằng này, Anese không bao giờ phản đối tôi. Cô ấy hầu như không nói chuyện. Đôi khi suốt cả buổi tối ở quán cà phê hoặc ở nhà, cô ấy không hề mở miệng- bao giờ cũng chỉ một mình tôi nói.
Tôi không phủ nhận tôi thích nói & thích nghe mình nói, nhất là tôi nói chuyện với người thân thiết. Giọng tôi êm diụ, không to không bé, chín chắn, rất dễ nghe. Nếu nói về một đề tài nào, tôi luôn nói cặn kẽ, xem xét mọi khiá cạnh. Tôi thích nói chuyện về các công việc nội trợ: nào giá cả, nào cách kê đồ đạc, nào các món ăn, nào hệ thống sưởi ấm. Tóm lại, tôi thích nói tất cả những chuyện vặt vãnh.. Nói như thế không bao giờ tôi mệt, ngược lại tôi thích thú đến nỗi khi tôi chợ thấy mình lặp lại những điều vừa mới nói xong. Nhưng quả thật những chuyện ấy chỉ nên nói với đàn bà, chứ với họ, còn biết nói chuyện gì khác?
Được cái Anese nghe tôi rất chăm chú, ít nhất tôi cũng có cảm giác như vậy. Chỉ mỗi một lần, khi tôi đang giải thích về cấu tạo của thiết bị đun nước nóng cho bồn tắm, cô ấy bỗng ngủ thiếp đi. Tôi đánh thức cô ấy dậy & hỏi:
-Em nghe chán lắm hả?
Cô ấy vội đáp:
-Không , không. Tại em mệt vì đêm qua ngủ không ngon đấy thôi.
Thông thường, những ngưòi chồng bận rộn công việc ở sở hoặc kinh doanh, nếu không có việc gì khác thì họ thường đi chơi với bạn bè. Nhưng với tôi, Anese thay thế tất cả: Cô ấy vừa là công việc của tôi, là hoạt động kinh doanh của tôi, vừa là bạn bè tôi. Không phút nào tôi để cô ấy một mình. Tôi luôn ở bên cạnh cô ấy. Nói ra có vẻ lạ, nhưng tôi ở bên cô ấy ngay cả lúc nấu nướng. tôi rất thích nấu nướng, cho nên ngày nào trước bữa ăn tôi cũng buộc tạp dề vào rồi giúp cô ấy trong bếp. Việc gì tôi cũng làm một ít- gọt khoai , bóc vỏ đỗ, dần thịt, trông xoong nồi trên bếp. Tôi giúp cô ấy tích cực đến nỗi cô ấy thường bảo:
-Này... anh làm nhé... em đau đầu quá, em đi nằm một chút .
Thế là tôi nấu nướng một mình. Nhờ sách dạy nấu ăn có khi tôi còn thử nấu những món mới. Chỉ tiếc là Anese không thích ăn uống mấy, còn thời gian gần đây cô ấy ăn không thấy ngon miệng nữa, cô ấy hầu như không động đến thức ăn. Một hôm như để bông đuà, cô ấy bảo tôi:
-Anh bị lầm nên mới sinh ra là đàn ông... lẽ ra anh phải là phụ nữ.. thậm chí là một bà nội trợ
Phải công nhận cô ấy nói có phần đúng: Quả thật ngoài chuyện nấu nướng, tôi còn thích giặt giũ, là quần áo, may vá, thậm chí lúc rỗi rãi tôi còn thích viền khăn tay nữa.
Như tôi đã nói, không bao giờ tôi rời Anese, ngay cả khi mẹ cô ấy hoặc bạn gái đến chơi: ngay cả bỗng dưng cố ấy đi học tiếng Anh. Chỉ cốt gần vợ, tôi cũng học cái thứ tiếng rất khó ấy. Tôi bám chặt cô ấy đến mức lố bịch. Chẳng hạn một lần ở quán cà phê, cô ấy nói khẽ với tôi một câu gì tôi nghe không rõ, tôi đã đi theo cô ấy về phiá toa-let, thế là tôi bị cậu nhân viên của quán chặn lại, cậu ta giải thích chỗ đó là dành cho nữ, tôi không vào được
Đấy tìm được người chồng như tôi đâu phải dễ. Anese thường bảo tôi:
-Em cần đi nơi này nơi kia, gặp người này người nọ, đi với em anh sẽ chán đó
Nhưng bao giờ tôi cũng trả lời:
-Cứ để anh đi cùng... anh cũng có bận gì đâu
- Cũng được, nhưng em báo trước anh sẽ chán đấy
Nhưng kết quả là tôi chẳng thấy chán gì cả, sau đó tôi nói với cô ấy:
-Em thấy chưa, anh đâu có chán.
Tóm lại , chúng tôi lúc nào cũng dính chặt lấy nhau.
.... Tôi vừa đi vừa suy ngẫm. Tôi nghĩ người duy nhất có thể giải thích tại sao Anese bỏ đi chính là cô ấy. Tôi đi thẳng vào phòng khách. Nhưng ra gặp tôi không phải là Anese, mà lại là mẹ cô ấy, một người tôi không chịu nổi. Bà làm nghề buôn bán. Đó là một người phụ nữ tóc nhuộm đen, má hồng luôn mỉm cười, kín đáo & giả dối. Trên ngực áo choàng của bà có ghim một bông hồng. Trông thấy tôi, bà ra vẻ niềm nở:
_A, Alfredo đấy à, con đến có việc gì thế?
-Mẹ đã biết tại sao con đến- tôi đáp-Anese đã bỏ con
Bà điềm tĩnh đáp:
-ừ, nó đang ở đây. Biết làm sao được. Những chuyện như thế vẫn thường xảy ra trên đời này
.
Chả lẽ mẹ chỉ có thể trả lời con như thế?- Tôi nổi cáu-Tại sao cô ấy bỏ con? Con đã làm gì cô ấy? Tại sao mẹ không nói?
Chợt tôi nhìn về phiá chiếc bàn. Mặt bàn trải khăn, trên có mảnh ren trắng to bằng cái diã, còn đặt trên mảnh ren là một lọ hoa. Nhưng mảnh ren không nằm đúng giữa bàn. Chính tôi cũng không nhận thức được mình đang làm gì, như một cái máy, tôi nhắc lọ hoa lên, sửa lại cho mảnh ren nằm đúng chỗ.
Thấy vậy, bà mẹ vợ tôi nói:
-Khá lắm.. Bây giờ thì mảnh ren ở đúng giữa bàn rồi... mẹ không để ý đấy vậy mà anh thấy ngay sự lệch lạc... Khá lắm... Bây giờ tốt nhất là anh về đi.
Bà đứng dậy, tôi cũng đứng dậy. Tôi định hỏi xem tôi có thể gặp Anese không, nhưng tôi hiểu rằng có hỏi cũng vô ích. Thêm nữa, tôi sợ gặp cô ấy tôi sẽ cuống lên & sẽ làm hoặc sẽ nói những điều ngu xuẩn. Tôi đành ra về & từ đó tôi không gặp vợ tôi nữa. Có thể cô ấy sẽ quay lại với tôi, khi hiểu ra rằng người chồng như tôi không phải cô ấy dễ tìm được. Nhưng trước khi bước qua ngưỡng cửa nhà tôi, nhất thiết cô ấy phải giải thích tại sao cô ấy bỏ tôi cái đã.
A.Moravia