- Cậu đừng nói thế! Nếu cậu không về chốc tối không đi được đâu.
- Tớ ngủ ở đây với cậu.
- Đừng! Tốt nhất là cậu nên về. Ở nhà, giờ này chắc bố mẹ mong cậu lắm đấy. Với lại đêm ở đây lạnh lắm, cậu không ngủ nổi đâu.
Đúng, ở đây lạnh thật, bốn bề gió lùa, lọt thỏm giữa cánh đồng ngoại thành. Thắng đưa mắt nhìn khắp lượt ngôi nhà của bạn. Không phải, đây là cái lều chăn vịt thì đúng hơn. Cái cửa ra vào bé tí, nhỏ như nó đi qua còn phải khom lưng, lựa người mới lọt. Không biết thằng này nó làm cái trò gì mà treo bìa cát tông la liệt quanh kín nhà, cả trên mái nữa chứ. À đúng rồi, cái tường đất vách nhà nó đã hỏng từ lâu, cả cái mái nữa, những đêm trăng sáng khỏi cần phải ra ngoài cũng ngắm trọn cả chị Hằng. Nhà có hai cái giường, một cái vừa là nơi ngủ của nó vừa là nơi tiếp khách thì đã gãy mất một chân, thay vào đó là cột trụ chống trời bằng gạch. Một đôi màn cũ thâm xì. Hai cái chăn chiên rách mất gần nửa, từng sợi vải tua ra. Nó nghĩ đến nơi ngủ ở nhà nó, đệm Thái, chăn Hàn Quốc vẫn thấy lạnh. Vậy mà chỉ có thế này thằng Long vẫn ngủ được sao?!
- Long này! - Thắng ngập ngừng.
- Gì cơ?
- Cho tớ đi theo cậu với nhớ?
- Cậu đừng nói đùa. Đi bán bánh mì rong mỗi sáng và đi gom nhặt phế liệu mỗi chiều ấy à. Cậu đừng đùa, cậu còn phải đi học chứ.
- Tớ ghét học lắm, được đi như cậu còn sướng hơn.
- Nhưng sao cậu lại ghét học.
- Ở tuổi chúng mình vừa học vừa hành và có thời gian rèn luyện thể lực thì sau này mới phát triển toàn diện mới làm nên sự nghiệp. - Giọng Thắng hơi buồn. - Bố ép tớ học ghê lắm! Tớ đang học Anh văn, bố bắt tớ học thêm Pháp văn, Trung văn và cả tiếng Nhật tiếng Đức gì gì nữa tớ nhớ không hết... Ngồi trên tầng hai nhìn bọn thằng Tuất, thằng Đông, thằng Hà chiều nào cũng được đi đá bóng và chiều thứ bảy được đi chơi công viên, tớ thèm lắm. Còn tớ bị nhốt trong bốn bức tường với cả đống sách vở mà tớ nào có học chỉ muốn được đi chơi như tụi nó. Có lần tớ đã bị ăn đòn vì mơ mộng. Nhưng tớ đâu có mơ mộng. Chiều hôm ấy có trận đá bóng giữa lớp tớ với lớp 6C. Thằng Tuất, thằng Hà đến rủ, chúng nó mượn ở đâu trái bóng đẹp lắm, giống hệt trái bóng ở un-cúp ấy. Nhưng tớ bị nhốt không đi được. Chúng nó đi rồi tớ ngồi ngẩn người ra. Giá mà lúc này bà tiên đến ban cho mình đôi cánh thì hay biết mấy. Giữa lúc đó bố tớ vào... và cậu cũng được xem những con lươn nổi trên người tớ ấy. Cô giáo bảo dạo này tớ học sút đi nhiều, tớ cũng thấy vậy. Tớ không thiết tha với việc học như trước nữa. Tớ chán học lắm! Tớ muốn từ bỏ tất cả, đi “bới rác” như cậu còn sướng hơn...
- Cậu đừng nói thế! Đi “bới rác” cũng cực nhọc lắm chứ. Cậu còn nhớ cái lần tớ bị vỡ đầu không? Cái lần ấy không may tớ đã bới được lon bia Halida còn nguyên chưa khui trong đống rác. Cái thằng bới cùng nó nhận là của nó. Thế rồi đánh nhau. Chính cậu băng cái đầu cho tớ chứ ai. Đó mới chỉ là một chuyện rất nhỏ bên đống rác. Còn chuyện đánh nhau để toàn quyền sử dụng đống rác xảy ra như cơm bữa. Có lần tớ đành vác tải về không vì có một thằng lớn hơn ở đâu tới, nó cấm không cho thằng nào được động vào đống rác của nó, rác của thành phố chứ đâu phải của nó. Bọn tớ chỉ biết đứng nhìn. Nó bới xong bọn tớ mới được vào thì ôi thôi chẳng còn cái gì để lấy cả!... Bố cậu ép cậu học nhiều như thế, không học nổi sao cậu không bảo với mẹ hoặc cô giáo chủ nhiệm can thiệp...
- Mẹ tớ ư? Bà đi tối ngày, họp hành triền miên. Để nhẹ gánh bà đã giao hẳn tớ cho bố. Còn cô giáo, tớ chưa nói, đúng ra là không giám nói vì tớ sợ cái roi da bố để đầu giường, sợ những lần phải nhịn đói vì ông kiểm tra không học thuộc bài, sợ cả cái phòng giam tớ.
- Cậu sợ như vậy cũng dễ hiểu thôi, cho tớ hỏi điều này nhé: Mỗi lần không thuộc bài, đến lớp cậu có sợ thầy kiểm tra bài cũ không?
- Dĩ nhiên là sợ rồi!
- Mỗi lần ngồi vào bàn nhưng cậu không học để đầu óc bay lên mây lên gió có sợ bị bố phát hiện, sợ bị đánh đòn không?
- Sợ chứ!
- ... Tớ phải nói thật là, - giọng Long buồn thảm nhưng cương quyết - tớ luôn ao ước cuộc đời mình có được một phần của cậu. Tớ mong sao có một ngày tớ lại được cắp sách tới trường. Tớ chỉ cần được đi học thôi, tớ sẽ học hết mình, dù có đói khát cực khổ tớ vẫn cứ học.
- Thế sao bây giờ cậu không đi học đi?
- Tớ đi học cũng được thôi. Nhưng còn bà tớ? Bà đã già không thể làm việc được. Học cũng phải cần tiền chứ. Hàng ngày tớ phải lần hồi tìm kiếm để làm sao bữa ăn được ngon hơn, bà tớ ăn được nhiều hơn. Tớ thương bà lắm! Bà nuôi tớ từ lúc tớ chưa đầy hai tuổi. Bố tớ bị bệnh lao chếtkhi tớ chưa ra đời. Mẹ tớ bị ô tô cán chết. Bà là người an ủi duy nhất của tớ. Không có bà tớ đâu có ngày hôm nay. Chính bà đã lôi tớ lên từ vũng bùn, gột rửa đi vết nhơ dư luận. Ngày ấy, tám tuổi tớ theo lũ bạn xấu đi trộm cắp móc túi. Cuộc sống du đãng đã đưa tớ đến với ả phù dung. Tương lai tớ đen tối! Cuộc sống tớ gầy mòn! Bà đã lên tận Quảng Ninh lôi tớ về, tìm thầy tìm thuốc cai nghiện cho tớ. Bà thật bao dung, lúc ấy tớ mới nhận ra là đã làm khổ bà. Tớ hứa sẽ từ bỏ con đường tội lỗi. Tớ đi học được một năm thì bà ốm, thế là tớ bỏ học từ bấy đến nay...
Nghe chuyện Long kể về bà Thắng thấy lòng xốn xang. Bà của Long là một người hiền hậu, là người mà nó chỉ gặp trong những câu chuyện cổ tích. Nay không ngờ ở cạnh nó bà tiên đã hiện về. Nó không muốn khóc nhưng nước mắt cứ trào ra nóng hổi. Ngoài trời sương đang rơi trên mái lá lách tách. Bất giác nó cảm thấy thương bố mẹ vô cùng, cả cô giáo nó nữa vì cô đã đặt quá nhiều hy vọng vào nó trong kỳ thi học sinh giỏi sắp tới, mà nó lại...
- Thắng này!
- Gì cơ?
Thắng ngước mắt lên cũng thấy mắt bạn đỏ hoe ươn ướt. Nó thương Long vô cùng nhưng biết làm gì cho bạn bây giờ.
- Cậu phải học thôi, học nhiệt tình, đừng học như những ngày qua, dần dần cậu sẽ hết sợ có khi còn thấy thích nữa là khác. Nhưng cậu phải đến cô giáo... phải nhờ cô đến bảo bố cậu cắt bớt phần học ở nhà đi. Học thế là nặng quá đấy! Mình tin chắc rằng bố cậu sẽ nghe. Cậu đừng giận mẹ nữa. Mẹ vất vả tối ngày cũng là lo cho cậu đấy thôi. Khuya rồi, cậu nên về đi đừng để bố mẹ phải lo lắng!
Thắng không nói gì, đứng dậy. Long cùng đứng dậy nói:
- Tớ sẽ đưa cậu về!
- Không cần đâu, tớ tự về được.
Ra đến cửa Thắng nắm lấy tay bạn nói:
- Long, tớ cảm ơn cậu đã cho tớ những lời khuyên bổ ích. Tớ hứa sẽ không phụ lòng tin của cậu, bằng mọi giá tớ phải đạt điểm cao trong kỳ thi tới. Tớ nguyện là người bạn tốt suốt đời của cậu... Tớ về đê...ây...
Giọng Thắng ứ lại, sống mũi cay cay, nước mắt sắp trào ra. Chưa nói hết câu nó đã vội lao vào bóng đêm. Nó sợ, lần này thì nó sợ Long nhìn thấy những giọt nước tràn đầy trong mắt nó và sắp rơi. Vì nó đã hứa với bạn là sẽ không khóc và cũng không lùi bước.