Mấy ngày sau quan huyện mới đến Nam Won tên là Biện Học Đồ. Ông ta người có tài, chữ viết đẹp, phong cách khoáng đạt và rất thạo chơi bời nhưng có nhược điểm là "kén cá chọn canh", "có mới nới cũ". Cái tính này làm cho ông đôi khi sống không có đạo đức và có những việc làm sai trái nên ai biết ông đều cho là ngang ngược.
Trong lễ đón ở ngoài huyện có mặt những người sau: những lính hẫu, viên thư lại, viên kiểm tra đồ ăn, viên chỉ huy quân lính...
- Hãy gọi viên thư lại cho ta.
- Thưa ngài, tôi có mặt.
- Thời gian qua trong huyện có việc gì đặc biệt không?
- Thưa ngài không, tình hình bình thường ạ.
- Huyện này có những nô lệ tốt, có tiếng trong 3 tỉnh phía nam phải không?
- Thưa ngài vâng ạ, có thể sử dụng được ạ.
- Huyện này có cô gái rất đẹp là Xuân Hương phải không?
- Thưa ngài vâng ạ.
- Có khỏe không?
- Dạ, bình thường ạ.
- Nam Won cách đây bao xa?
- Thưa ngài 250 cây số ạ.
- Ta sốt ruột lắm, phải lên đường ngay.
Một người lính hầu nói với mọi người:
- Huyện ta sắp xẩy ra sự cố.
Quan huyện mới quyết định ngày đi rất vội vàng. Nghi lễ lên đường thật trang nghiêm. Ngài dùng xe có một ngựa kéo, tư thế ngồi bệ vệ, hai bên có lính hầu. Ngài mặc áo sang trọng dệt bằng loại cây đay; đội mũ lông đuôi ngựa rất đẹp. Ngài quát những người đứng hai bên đường:
- Lui mau, lui mau cho xe đi.
Chiếc xe của ngài được bảo vệ nghiêm ngặt. Tên đánh xe luôn tay điều khiển ngựa. Những tên khác dáng điệu rất tinh nhanh. Ngồi phía trước là hai lính hầu cầm lọng; hai bên là hai lính hầu cầm tàn. Tiếng quát của quan huyện vang đến tận núi xanh còn tiếng thúc ngựa của lính hầu vọng đến mây trắng.
Tới Jeon Ju đoàn người vào nhà khách Khánh Cơ Điện nghỉ chốc lát rồi sau đó đi qua Vạn Mã Quan, qua Im Shil tới O Su thì nghỉ ăn trưa. Cũng hôm đó đi tiếp tới đình Ngũ Lí. Viên chỉ huy quân đội cho lính xếp hàng chỉnh tề đón tiếp. Cờ quạt rực rỡ, âm nhạc vang lừng; xen vào đó là tiếng ngựa hý. Đến lầu Kwang Han quan huyện thay quần áo, thay xe bằng kiệu, dáng ngồi trang nghiêm, mắt long lanh nhìn ra xung quanh. Ngài bước vào dinh nếm thử món ăn. Một viên quan chắp tay báo cáo:
- Thưa ngài, tôi là người chỉ huy quân đội.
Sau đó quan huyện tiếp những chức sắc trong huyện. Rồi ngài nói:
- Ông hộ trưởng, hãy kiểm tra các kỹ nữ cho ta.
Viên hộ trưởng mở danh sách các kỹ nữ, gọi tên từng người; gọi đến ai cũng kèm theo lời giới thiệu về người đó.
- Sau mưa, trên núi... - Minh Nguyệt ơi!
Cô gái có tên Minh Nguyệt từng bước đi vào, dáng điệu đoan trang.
- Thiếp có mặt ạ!
- Thuyền câu theo dòng nước, mến cảnh núi non, thật là màu sắc mùa xuân - Đào Hồng ơi!
Đào Hồng bước vào, váy màu đỏ, chân bước nhẹ nhàng.
- Thiếp có mặt ạ!
Phượng ở Đan Sơn lẻ bạn, ngồi trên cây ngô đồng, đó là hồn của sơn thủy và là chúa của động vật bay; chết đói nhưng không bao giờ ăn, tấm lòng chung thủy bền vững như của Vạn Thọ - Thái Phượng ơi!
Thái Phượng bước vào dịu dàng, trang nhã.
- Thiếp có mặt ạ!
- Hoa sen đẹp đẽ, tinh khiết, thủy chung là quân tử của loài hoa - Liên Tâm ơi!
- Liên Tâm bước vào chân đeo tất thêu rất đẹp.
- Thiếp có mặt ạ!
- Người mẫu mực không bao giờ dối trá như biển xanh dưới trăng sáng trong; đó là ngọc trắng ở Kinh Sơn - Minh Ngọc ơi!
Minh Ngọc bước vào uyển chuyển, thướt tha.
- Thiép có mặt ạ!
- Mênh mông gió nhẹ, đang trưa qua suối liễu rủ để tìm hoa; dương liễu như cành vàng - Oanh Oanh ơi!
Oanh Oanh bước vào mềm mại như cành liễu.
- Thiếp có mặt ạ.
Quan huyện nóng nảy nói:
- Hãy gọi nhanh lên.
- Vâng.
Hộ trưởng theo lệnh quan huyện, gọi kỹ nữ theo cách mào đầu trước khi hát:
- Tiên nữ dâng đào ở điện Quảng Hàn( biết là - Quế Hương ơi!
- Dạ, thiếp có mặt.
- Hỏi trẻ con tin tức của thầy ở dưới cây tùng trong rừng xanh - Vân Thâm ơi!
- Dạ, thiếp có mặt.
- Lên cung trăng bẻ cành quế - Ái Chiết ơi!
- Dạ, thiếp có mặt.
- Tá vấn tửu gia hà xứ tại, mục đồng dao chỉ, - Hạnh Hoa ơi!
- Dạ, thiếp có mặt.
- Hình bóng của nửa vầng trăng in trên dòng sông chảy - Giang Tiên ơi!
- Dạ, thiếp có mặt.
- Gảy đàn Gumungo làm bằng cây ngô đồng - Đàn Cầm ơi!
- Dạ, thiếp có mặt.
- Dáng vẻ người quân tử như hoa phù dung nở trên mặt nước vào tháng tám - Hồng Liên ơi!
- Dạ, thiếp có mặt.
Quan huyện cắt ngang:
- Một lần gọi hàng chục người cho ta.
Hộ trưởng gọi theo lời quan huyện:
- Dương Đài Tiên, Nguyệt Trung Tiên, Hoa Trung Tiên... ơi!
- Dạ, chúng tôi có mặt.
- Cẩm Tiên, Cẩm Ngọc, Cẩm Liên ... ơi!
- Dạ, chúng tôi có mặt.
- Lộng Ngọc, Lan Ngọc, Hồng Ngọc... ơi!
- Dạ, chúng tôi có mặt.
- Đứng trước gió - Lạc Xuân ơi!
- Dạ thiếp đang vào.
Cô gái này cố ý khoe vẻ đẹp của mình. Cô thấy người ta cạo râu thì trông trẻ đẹp thế là cô đã cạo một vệt trắng từ trán xuống tận gáy; cô thấy người ta trang điểm bằng phấn, nên đã bỏ ra 3 lượng 7 để mua phấn rồi đắp lên mặt như quét vôi. Chiều cao của cô ngang với Jang Seung ở Sakeunnae, váy kéo cao lên trên ngực để mọi người phải chú ý, chân bước dài như sếu.
- Thiếp đã có mặt đây ạ.
Những kỹ nữ trên cũng có nhiều cô đẹp, nhưng vì biết tiếng Xuân Hương mà nay vẫn thiếu nàng, nên quan huyện gọi người quản lý kỹ nữ đến hỏi:
- Ta đã xem hết các cô gái nhưng vẫn không thấy Xuân Hương vậy nó bỏ nghề rồi à!
Người quản lý trả lời:
- Mẹ Xuân Hương là kỹ nữ nhưng nàng thì không phải.
- Nó không phải là kỹ nữ mà chỉ là con gái thường dân thì sao nổi tiếng như thế?
Người quản lý giải thích:
- Điều cốt yếu là cô ấy là con gái của kỹ nữ. Cô ấy nổi tiếng cả về nhan sắc và đức hạnh. Nhiều người thuộc hãng ngũ quý tộc và những kẻ chơi bời, kể cả quan huyện ở đây đều muốn gặp cô ấy. Nhưng mẹ con cô ấy không đồng ý. Chẳng những những người quý tộc không có dịp gặp cô ấy mà ngay những người thân trong gia đình họa hoằn mới gặp được. Do duyên trời mà cô ấy đã hứa hẹn trăm năm với công tử con quan huyện cũ, chờ đến khi công tử thi đỗ thì kết hôn. Hiện giờ cô ấy đang thủy chung với công tử.
Quan huyện giận dữ mắng:
- Mày thật vô học. Một chàng trai chưa vợ dưới trướng một quan cha nghiêm khắc thì chỉ có thể chơi bời với kỹ nữ ở thanh lâu chứ sao có thể kết hôn được? Mày còn nói như thế nữa thì sẽ không khỏi bị trừng phạt. Ta đã quyết định gặp nàng thì không thể không gặp. Đừng nhiều lời nữa, hãy đi gọi cho ta.
Thấy quan huyện nói như vậy, hai viên lại biện, lại hộ đứng ra can:
- Xuân Hương không phải là kỹ nữ, hơn nữa nàng đã hứa hẹn với con quan huyện cũ. Ngài và công tử tuy tuổi cách xa nhau nhưng đều là quý tộc. Nay ngài làm thế thì chúng tôi lo thể diện của ngài sẽ bị tổn hại.
Quan huyện càng bực bội:
- Nếu chậm trễ thì ta sẽ cách chức các ngươi. Hãy gọi Xuân Hương nhanh đi.
Tất cả mọi người có mặt đều sợ hết hồn. Họ bàn tán với nhau:
- Anh Kim, anh Lý ơi, đã bao giờ có sự việc như thế này chưa? Thật đáng thương cho nàng Xuân Hương trinh tiết. Nhưng lệnh của quan huyện nghiêm khắc thế thì ta phải đi nhanh thôi.
Mọi người kéo tới nhà Xuân Hương. Lúc này nàng đang khóc vì nhớ chàng Lý. Nàng không biết có người đến nhà. Mọi người nghe Xuân Hương khóc buồn bã cũng thấy mủi lòng. Xuân Hương nhớ người yêu nên ăn không ngon, ngủ không yên, người hao gầy như cành mai, tưởng không còn sức sống nữa. Tiếng khóc của nàng như điệu hát Tận dương. Nàng tự nói với mình:
"Muốn đi theo chàng; dù ngàn, vạn dặm cũng muốn đi. Đỉnh núi cao Động Tiên lĩnh, dẫu loài chim dũng mãnh như đại bàng, chim ưng bay đến còn phải nghỉ, nhưng nếu chàng chờ thiếp thì thiếp sẽ đi chân đất đến đó, thiếp sẽ đi không nghỉ. Chàng ở Seoul có nhớ thiếp như vậy không? Hay là chàng vô tình mà quên thiếp, đem tình yêu dành cho ai rồi?"
Ai nghe nàng nói nếu không phải là gỗ đá thì không thể không xúc động.
Mấy người đi bắt Xuân Hương cảm thấy quyết tâm tan biến như băng tan lúc mùa xuân. Họ nói với nhau:
- Thương tâm quá! Những ai chơi bời mà không tôn trọng nàng thì không phải là con người nữa.
Trong lúc những người kia đang đứng trước nhà Xuân Hương thì đám quân lính xông vào quát:
- Ra mau.
Xuân Hương giật mình. Nàng nhìn ra cửa, biết có quân lính đến, vội kêu lên:
- Trời ơi, ta quên rồi. Hôm nay là ngày kiểm tra các kỹ nữ; chắc là xẩy ra việc gì?
Nàng mở cửa:
- Xin mời các ông vào. Các ông đến thăm nhà bất ngờ quá. Các ông vừa đi đường xa đón quan huyện mới có vất vả không? Sức khỏe của ngài thế nào? Khi lên Seoul các ông có ghé thăm quan huyện cũ không? Công tử có gửi thư không? Từ lâu tôi đã biết các ông nhưng vì chiều theo tính của Lý công tử nên làm ra vẻ không biết, chứ không phải vô tâm đâu. Xin mời các ông vào nhà.
Ông Kim, ông Lý cùng mọi người bước vào phòng của Xuân Hương. Nàng gọi người hầu:
- Hương Đan ơi mang bàn rượu ra đây.
Xuân Hương mời rượu mọi người cho đến lúc họ đều say. Rồi nàng mở hòm lấy 5 lượng tiền nói:
- Có chút tiền mọn để các ông về nhà uống thêm. Xin các ông giúp cho tôi khỏi mọi sự phiền hà.
Đám quân lính say rượu nói:
- Tiền bạc thì không cần. Chúng tôi đến đây không phải để lấy tiền. Cầm lại đi.
- Ông Kim ơi, ông cầm lấy.
- Thế thì phải nhận thôi nhưng có đủ với số người không?
Cuối cùng bọn họ đã nhận tiền rồi ra về. Lúc bấy giờ, một kỹ nữ đứng tuổi cùng đi với những người này nói:
- Này Xuân Hương, hãy nghe tôi nói đây. Tôi cũng có lòng chung thủy như cô, cũng thủ tiết như cô. Tại sao không chung thủy, thủ tiết như cô nhỉ? Cô trẻ đẹp khiến quan huyện tâm thần bất định; vì thế mà những người hầu hạ phải khổ sở. Vậy cô hãy đi với chúng tôi.
Nghe lời người kỹ nữ, Xuân Hương biết không thể không đi được, nên nàng tỏ rõ thái độ:
- Chị đừng có khinh người. Chị không thể cứ đứng đầu kĩ nữ mãi mãi, cũng như Xuân Hương không phải cứ là Xuân Hương mãi mãi. Người ta chết một lần chứ không phải hai lần đâu.
Khi đến trước dinh quan huyện, Xuân Hương nói:
- Xuân Hương có mặt đây.
Quan huyện nhìn nàng hớn hở:
- Đúng là Xuân Hương rồi, mời lên đây.
Xuân Hương bước lên ngồi rất đàng hoàng.
Quan huyện say đắm nàng, nói với lính hầu:
- Hãy gọi viên thủ quỹ ra đây.
Người thủ quỹ vào phòng. Quan huyện vui vẻ nói:
- Này anh, đây là Xuân Hương.
- Chà, chà, cô này rất đẹp. Khi ở Seoul ngài vẫn nói về Xuân Hương, nay thấy quả thật xứng đáng.
Quan huyện đắc chí:
- Ta làm ông mối được không?
- Đáng lẽ ngài phải mời người mối đến trước rồi mới để Xuân Hương lại đây. Nhưng vì sự việc đã khinh xuất rồi nên phải làm thế này vậy.
Quan huyện vui lắm nói với Xuân Hương:
- Từ hôm nay nàng tắm rửa sạch sẽ để chung sống với ta.
Xuân Hương trả lời:
- Lời nói của ngài là cái may lớn cho tôi nhưng tôi không thể nhận, vì thiếp chỉ sống trọn vẹn với một người chồng thôi.
Quan huyện khen:
- Nàng thật là một cô gái đẹp và là một liệt nữ. Lòng chung thủy của nàng rất đáng quý. Nhưng Lý công tử là con của một quý tộc và cũng là con rể của một nhà quý tộc nổi tiếng. Chàng chỉ chơi bời với nàng chốc lát còn hiện thời không nhớ gì về nàng nữa. Nếu nàng thủ tiết với chàng khiến cho sắc đẹp tàn phai thì sau này dẫu than thở cũng không ai hiểu cho, không ai khen nàng là liệt nữ. Vì vậy nàng nên nghĩ đến việc bỏ chàng sống với ta hay vẫn cho rằng việc kết duyên với chàng trẻ tuổi kia là đúng. Nàng hãy trả lời đi. Xuân Hương lập tức đáp:
- Trung thần không thờ hai vua, liệt nữ không lấy hai chồng. Việc giữ lòng chung thủy phải theo gương người khác. Nay ngài ép buộc như vậy thì tôi cho rằng thà chết còn hơn là sống. Người phụ nữ giữ lòng chung thủy không bao giờ lấy hai chồng. Vậy ngài quyết thế nào là tùy ngài.
Lúc đó người thủ quỹ nói xen vào:
- Này cô ơi, đừng có vờ vĩnh làm cao. Cuộc đời như hạt bụi thì sống thế nào chả được. Sao lại từ chối nhiều thế? Quan huyện làm như vậy là quá tôn trọng cô. Gái điếm như cô thì thủ tiết là cái gì, trinh tiết là cái gì? Tiễn quan huyện cũ thì tiếp quan huyện mới là chuyện đương nhiên, hợp lý. Đừng nói lạ tai nữa. Kỹ nữ dơ bẩn sao nói trung liệt được?
Xuân Hương bực tức đáp lời:
- Đạo trung hiếu, liệt nữ có trên dưới không? Xin ông hãy nghe cho kỹ. Tôi sẽ cho ông thấy trong số kỹ nữ cũng có những người trung hiếu, liệt nữ. Lộng Tiên là kỹ nữ ở Hae Seo đã chết chôn ở Động Tiên Lĩnh để giữ lòng chung thủy; Sun Chun có tên trong danh sách những người học vấn giỏi; Luân Giới ở Jin Ju sau khi chết được mọi người lập đến thờ tên là Trung liệt môn; Hoa Nguyệt ở Chung Ju được thờ ở Tam Tằng các; Nguyệt Tiên ở Phyung Yang cũng được thờ ở Trung liệt môn; Nhất Chi Hồn ở An Dong ngay lúc sống đã được gọi là sinh liệt nữ và được vào hàng tam phẩm. Vậy xin ông đừng coi thường kĩ nữ.
Nàng nói với quan huyện:
- Tấm lòng tôi với Lý công tử vững chắc như Thái Sơn, Nam Hải, dù ai có sức mạnh như Mạnh Bôn, có lời lẽ khéo léo của Tô Tần, Trương Nghi, có tài năng của Khổng Minh gọi được gió đông nam cũng không lay chuyển được. Hứa Do ở Cơ Sơn không nhận ngôi vua của Nghiêu Đế; Bá, Thúc ở Tây Sơn không ăn gạo của nước Châu. Nếu không có Hứa Do ai là kẻ sỹ đạo cao đức trọng. Nếu không có Bá, Thúc thì có nhiều loạn thần, tặc tử. Dù tôi là tiện dân nhưng sao không biết được Hứa Do, Bá, Thúc? Người con gái phản bội chồng, bỏ gia đình giống như bề tôi phản bội vua. Vậy tùy theo ý ngài.
Quan huyện giận dữ quát:
- Mày hãy nghe đây. Tội phản loạn vua thì đáng chém cổ, còn tội hỗn láo với quan trên thì đáng phơi thây ngoài chợ; tội không theo lời quan cũng phải trừng phạt nghiêm khắc, đày đi xa. Nếu có chết thì đứng có kêu ca.
Xuân Hương nói to:
- Cưỡng bức phụ nữ có phải là tội không?
Quan huyện tức tối đập tay xuống bàn khiến cho mũ trên đầu văng ra, búi tóc sổ tung. Tiếng nghẹt ngang cổ không thoát ra được:
- Hãy bắt con này đem đi.
- Vâng.
Bọn lính hầu đáp rồi xông vào túm tóc Xuân Hương. Nàng gạt tay chúng:
- Buông ta ra.
Một tên lính chỉ vào mặt nàng doạ nạt.
- Mày nói với người quyền quý như vậy thì còn muốn sống nữa không?
Bọn chúng lôi Xuân Hương xuống sân, xúm vào nàng như đàn ong; lôi tóc nàng như kéo dây vó, như trẻ con cuộn dây diều, rồi quật nàng ngã xuống. Cảnh tượng thật thương tâm. Tấm thân đẹp đẽ như bạch ngọc bị lật sấp. Chân tay bị kéo dang ra thành hình chữ lục.
- Gọi hình lại đến đây.
- Vâng!
- Xin có mặt.
Quan huyện điên cuồng, tay co trước ngực, miệng thở phì phò.
- Hừ. Không cần hỏi han gì con này. Hãy trói nó vào giá, rồi đập vỡ đầu nó ra, khi nào nó chết thì báo cho ta biết.
Xuân Hương bị trói vào giá gỗ. Nàng nghe tiếng bọn lính mang bó roi quăng xuống đất thì hoảng hốt. Bọn lính tay cầm roi chờ lệnh của quan huyện.
- Chúng mày hãy đánh mạnh đi, đứa nào đánh nhẹ sẽ bị phạt.
Tên chỉ huy đám lính nói to:
- Lệnh quan rất nghiêm, không có gì phải lo về tính mạng của con này.
Hắn đe doạ:
- Mày đừng có cựa quậy chân, nếu cựa thì sẽ nát xương.
Rồi hắn dứ roi lên người nàng nói nhỏ:
- Hãy cố chịu một hai roi. Tôi không thể làm khác được. Khi bị đánh thì mồm hãy kêu to, chân này cựa phía này, chân kia cựa phía kia.
- Hãy đánh đi!
- Vâng, chúng tôi sẽ đánh.
Khi đánh roi thứ nhất.
Chiếc trượng vừa quật lên người Xuân Hương thì bị gãy đôi, nửa đầu văng đi chỗ khác. Xuân Hương nghiến răng chịu đau, đầu lắc lư, miệng la lớn:
- Trời ơi! Trời ơi!
Lệ thường khi tra tấn, một người đánh, một người đếm bằng cách vạch trên đất. ở đây tên đếm vì vô học nên lần sau hắn chỉ biết vạch nét ngang chồng lên nét trước, giống như tên say rượu vạch tiền nợ lên vách nhà chủ quán, vạch mãi mà chỉ có một nét ngang hình chữ nhất.
Xuân Hương đau đớn vừa khóc vừa nói:
- Lòng ta chung thủy chỉ có một chồng, dù bị đánh đến mấy cũng không một chút thay đổi.
Lúc đó nhiều người trong phủ huyện gồm nam, nữ, trẻ già đã chứng kiến cảnh tra tấn. Những kẻ vẫn quen chơi bời cũng nói:
- Độc ác, độc ác, quan huyện của ta độc ác thế. Có ở đâu có cảnh đánh người như vậy không? Hãy nhớ mặt kẻ đánh người để khi gặp sẽ trừng trị.
Ai có mặt ở đấy cũng phải chảy nước mắt.
Khi đánh đến roi thứ hai.
- Tôi sẽ không bao giờ lấy hai chồng. Dù bị đánh đến chết tôi vẫn không quên Lý công tử.
Khi đánh đến roi thứ ba.
- Tôi biết đức tam tòng. Dù có bị ba lần xét xử, ba lần đi đày xa tôi vẫn không bao giờ quên lang quân ở Sam Chung Dong.
Khi đánh đến roi thứ tư.
- Quan huyện không lo việc tứ dân chỉ lo áp bức dân, làm sao biết được oan trái của dân lành ở Nam Won. Dù chân tay có bị dập nát nhưng tôi vẫn sống không quên chàng, chết cũng không quên chàng.
Khi đánh đến roi thứ năm.
- Theo phép tắc ngũ luân thì vợ chồng kết duyên với nhau, dù kẻ khác có phá hoại thì trong lúc thức cũng như lúc ngủ tôi vẫn không quên lang quân, ánh trăng đêm thu chiếu sáng chỗ ở của ta. Ta chờ hôm nay có thư, ngày mai có tin tức. Ta vô tội nên không thể chết được. Nhưng đừng có xét xử sai. Trời ơi! Trời ơi! Thân phận của ta.
Khi đánh đến roi thứ sáu.
- Nếu có bị xử 6 lần 6 bằng 36 lần và bị giết 6 vạn lần nhưng tình yêu của ta thấm vào 6 nghìn đốt xương nên không bao giờ thay đổi.
Khi đánh đến roi thứ bảy.
- Có ai hỏi ta có phạm 7 loại tội ác không, nếu không phạm 7 loại tội thì sao bị đánh bảy lần, dùng gươm dài bảy thước chặt tôi thành bảy khúc cho chết đi, không một chút thương tâm. Tôi là thất bảo hồng nhan. Ôi! Tôi sẽ chết mất.
Khi đánh đến roi thứ tám.
- Xuân Hương số phận may mắn nên được gặp ông quan huyện số một trong 8 tỉnh của cả nước. Các quan huyện trong tám tỉnh xuống các địa phương cai trị không phải để làm việc ác.
Khi đánh đến roi thứ chín.
- Chín khúc can trường bề bộn; nước mắt của tôi thành dòng nước chảy chín năm. Ta lấy cây tùng lớn ở núi xanh làm thuyền đi Seoul gặp vua để giãi bày nỗi uất ức, sau đó đến Sam Chung Dong gặp người yêu cho toại lòng nhớ mong.
Khi đánh đến roi thứ mười.
- Dù thập tử nhất sinh, dù bị giết 10 vạn lần thì ước hẹn tám mươi năm của ta vẫn không thay đổi. Xuân Hương mới 16 tuổi xanh mà bị đánh chết thành ma quỷ thì oán hận thật đáng thương.
Tưởng đánh 10 roi thì thôi, nào ngờ bọn chúng đánh đến roi mười lăm.
- Trăng ngày thứ mười lăm ở giữa mây, còn lang quân ở Sam Chung Dong. Trăng ơi! Trăng ơi! Có thấy người yêu của ta không? Sao ở đây không nhìn thấy chỗ ở của chàng?
Tưởng đánh đến roi 15 thì thôi nào ngờ bọn chúng đánh đến roi thứ hai mươi lăm.
- Gảy đàn huyền 25 dây trong đêm trăng thì nỗi oan dậy lên. Con thiên nga kia bay đi đâu? Nếu có đến Sam Chung Dong ở Seoul thì cho ta gửi lời chăm chàng. Hãy ghi nhớ hình ảnh ta bị đánh để kể lại với chàng.
Xuân Hương muốn bày tỏ tấm lòng sâu sắc với Ngọc Hoàng. Phun lên từ tấm thân như ngọc của nàng là máu huyết; chảy xuống là nước mắt. Máu huyết và nước mắt nhiều như Hồng lưu thủy ở Đào nguyên.
Xuân Hương kêu to:
- Đừng đánh thế này nữa mà hãy chặt người ta thành nhiều khúc để ta chết đi thành "oán điểu". Trong đêm trăng sáng tiếng chim kêu làm tan giấc mộng của công tử.
Sau đó nàng ngất đi. Nhìn cảnh này, những người xung quanh và bọn lính đánh nàng đều rơi nước mắt.
Một người nói:
- Không thể đánh một con người như thế này được.
Một người khác nói:
- Chưa bao giờ có cảnh người bị đánh như thế này. Sắt đá quá, Xuân Hương. Nàng thật là một liệt nữ siêu phàm từ trên trời xuống.
Trai gái, già trẻ ai cũng ngậm ngùi. Riêng quan huyện vẫn cứng rắn:
- Con kia, bị đánh mà cứ kể lể trước sân nhà quan thì có ích gì? Có còn từ chối nữa không?
Xuân Hương nửa chết nửa sống, dần dần tỉnh lại. Nàng cố sức nói:
- Ngài hãy nghe đây. Sao ngài không biết quyết tâm thà chết của tôi.
Nỗi uất hận của người con gái có thể làm ra băng giá trong mùa hè. Ngài sẽ không yên thân đâu. Oan hồn của tôi sẽ bay đến kinh đô kể tội trước nhà vua. Hãy giết tôi đi.
Quan huyện cười giận dữ:
- Hà hà! Con kia. Mày không đáng để ta nói nữa. Hãy gông cổ nó tống vào ngục.
Bọn lính gông cổ xuân Hương rồi vực nàng đi. Ra đến cổng, những kĩ nữ nhận ra Xuân Hương nói:
- Ôi! "Nhà Seoul", hãy tỉnh lại đi. Trông thương tâm quá.
Các cô xúm lại nắn bóp cho Xuân Hương, cho nàng uống thuốc. Mọi người nhìn nhau chảy nước mắt. Cô gái cao Lạc Xuân nói:
- Quý hóa quá, huyện Nam Won của ta đã sinh ra một liệt nữ.
Rồi chạy đến bên Xuân Hương kêu:
- Trời ơi! "Nhà Seoul" ơi! Đáng thương quá!
Trong cảnh xúc động đó, mẹ Xuân Hương nghe tin hoảng hốt chạy đến:
Bà ôm lấy cổ con gái nói:
- Trời ơi! Việc này là thế nào? Con có tội gì? Bị đánh về cái gì? Các ông ơi! Con tôi có tội gì? Còn các anh có thù hằn gì với con tôi? Trời ơi! Trời ơi! Thân phận của tôi. Thân tôi đã 70 tuổi già mà nay mất chỗ nhờ. Tôi chỉ có mình nó; tôi nâng niu chăm sóc nó cẩn thận, cho nó học hành tử tế. Nó từng nói với tôi "mẹ đừng buồn vì không có con trai, sau này các cháu ngoại sẽ trông nom bà". Tấm lòng hiếu nghĩa của nó có kém gì Quách Cử và Mạnh Tông. Nếu có chết đi thì tình yêu thương của tôi còn biết dành cho ai. Các ông ơi! Dù lệnh quan trên có nghiêm khắc cũng không nên đánh con tôi thế này. Hãy xem những vết thương trên người nó. Trước đây hai chân nó trắng như băng tuyết nay thành màu máu. Trong một gia đình danh giá đứa con dù bị tàn tật cũng không bị khinh rẻ. Vậy sao Xuân Hương bị khổ sở vì nỗi là con của kĩ nữ Nguyệt Mai. Sao tình thương con lại phân biệt trên dưới? Con ơi, tỉnh lại đi. Trời ơi! Trời ơi! Thân phận của tôi!
Bà gọi người hầu:
- Hương Đan ơi, ra cổng thuê cho ta hai người để báo tin gấp đến Seoul.
Xuân Hương nghe mẹ nói báo tin gấp thì nói:
- Mẹ ơi, đừng làm như vậy. Nếu những người đó đến Seoul mà không biết cách nói thì sẽ khiến cho công tử đau xót, thành bệnh. Làm như vậy thành ra "lợi bất cập hại". Thôi cứ để con vào ngục.
Hương Đan đi bên cạnh đỡ cái gông trên cổ Xuân Hương. Mẹ nàng cũng đi theo đến cửa ngục. Bà nói:
- Cai ngục ơi, hãy mở cửa đi; Ông đang ngủ phải không?
Cửa ngục đã hư hỏng. Tường nhà cũng mục nát. Trên nền đất có nhiều con bọ chét cắn người.
Trong ngục, Xuân Hương vừa khóc vừa than thở bài "Trường thán ca".
Tội của tôi là tôi gì?
Nếu không phải là ăn cắp gạo của nhà nước,
Sao lại trừng phạt quá nặng thế này?
Không phải tội giết người,
Sao lại buộc trói tay chân?
Nếu không phải tội ở cung đình,
Sao lại buộc trói tứ chi?
Nếu không phải tội gian dâm,
Sao lại trừng phạt thế này?
Nước sông trở thành mực,
Trời xanh trở thành trang giấy,
Viết lên những nỗi đau thương của tôi.
Để trình với Ngọc Hoàng thượng đế,
Nỗi nhớ lang quân cháy thành ngọn lửa,
Niềm than thở trở thành gió,
Gió quạt lửa cháy thêm.
Rồi thiếp sẽ chết.
Hoa cúc kia đứng một mình,
Cốt cách thanh cao, thật thiêng liêng,
Cây tùng xanh trên tuyết trắng,
Mang khí tiết muôn đời,
Cây tùng xanh như thiếp,
Hoa cúc vàng như lang quân,
Khi đau buồn thì cái rơi ra là nước mắt,
Cái ướt đẫm là than thở,
Than thở trở thành gió mát,
Nước mắt trở thành mưa nhỏ,
Gió mát làm mưa nhỏ,
Rơi xuống.
Đánh thức giấc ngủ của lang quân,
Sao Ngưu Lang và Chức Nữ,
Khi gặp nhau vào tháng bảy,
Ngân Hà cách ngăn,
Không cầu sự li biệt.
Chỗ ở lang quân ta,
Có sông nào ngăn trở,
Mà không thấy tin tức gì!
Khi sống nhớ nhiều thế này,
Thì chết quên đi là hơn.
Thân thiếp chết đi.
Trở thành con chim Du Kyun ở núi,
Đêm khuya có hoa lê và trăng,
Khóc buồn để lang quân nghe,
Trở thành chim uyên ương ở sông trong,
Đi lại có đôi với nhau.
Sự hữu hình và đa cảm của chúng,
Để lang quân thấy rõ.
Trở thành con bướm trong mùa xuân,
Cánh ướt hương,
Bay lượn trong ánh sáng mùa xuân,
Tới lui trên áo chàng,
Trở thành vừng trăng sáng,
Vầng trăng mọc sớm,
Ban đêm lên cao,
ánh sáng, ánh sáng, thêm ánh sáng,
Để soi rõ mặt chàng,
Lấy máu bầm tím của lòng ta,
Vẽ hình của người yêu,
Treo trước cửa phòng,
Để ngắm lúc đi ra, đi vào,
Người đẹp vô cùng; trinh tiết,
Trở thành thảm họa,
Bạch ngọc đẹp đẽ của Kinh Sơn,
Như vùi trong bụi,
Cỏ Thương Sơn có thơm,
Phải sống chung với cỏ thường,
Phượng hoàng chơi ở cây ngô đồng,
Phải ngồi trên cây có gai,
Từ xưa đến nay các thánh hiền,
Vô tội cũng bị bắt,
Các vua Nghiêu, Thuấn, Thang, Võ,
Cũng bị bắt bị giam,
Bởi Kiệt, Trụ tàn ác,
Sau được thả thành thánh quân,
Chu Văn Vương đức sáng trị dân,
Bị Thương Chu làm hại,
Giam tại ngục Dũ Lý,
Sau được thả thành thánh quân,
Khổng Tử, bậc hiền nhân muôn đời,
Bị Dương Hiệu làm hại,,
Giam ở Khuông Dã,
Sau được thả thành đại thánh,
Xem những người trên,
Thân mình không có tội,
Có thể sống lại, thấy thế gian này không?
Than thở và uất hận,
Có ai cứu mình,
Lang quân của ta ở Seoul,
Khi trở lại đã làm quan,
Lúc ta đang chết thế này,
Có thể cứu ta được không?
Núi Đa Kỳ Phong mùa hè nhiều mây,
Lang quân không quay lại,
Vì có nhiều đỉnh cao,
Hay đỉnh cao của Kum gang.
Lúc tan thành đồng bằng,
Thì lang quân mới về?
Trời ơi! Trời ơi! Thân phận của ta!
Khi mở cửa sổ, ánh trăng dọi vào phòng, Xuân Hương hỏi trăng:
- Hằng Nga ơi, đã nhìn khắp nơi chưa? Hãy chiếu sáng chỗ ở người yêu của ta. Hãy cho ta thấy người yêu của thiếp nằm hay ngồi. Xin cho biết đúng sự thật để tiêu tan nỗi sầu não của ta.
Xuân Hương ngồi khóc, rồi mệt quá thiếp đi. Không biết mơ hay là sự thật mà Trang Chu thành con bướm. Linh hồn nàng như gió, như mây bay đến một chỗ nào đó. Chỗ đó trời xanh, đất rộng, núi linh thiêng, nước trong vắt. Trong rừng trúc có một ngôi nhà nằm lơ lửng giữa không gian. Một vị tiên xuất hiện mỗi bước đi kéo theo gió lớn. Rồi vị tiên bay lên trời. Chỉ trong thoáng chốc giấc mộng đã đưa nàng qua hàng vạn dặm về phía nam. Tâm thần nàng bàng hoàng khi thấy mấy chữ màu vàng "Vạn cổ trinh liệt hoàng lăng chi mộ" và ba người con gái đi lại. Họ là Lục Châu, ái thiếp của Thạch Sùng tay cầm cây đèn; Một người là kĩ nữ Luân Giới ở Jin Ju, còn người thứ ba là kĩ nữ Nguyệt Tiên ở Pyung Yang. Họ dẫn Xuân Hương vào nhà. ở trên cao có hai phu nhân mặc áo trắng giơ tay ngọc mời Xuân Hương nhưng nàng từ chối:
- Tiện nữ của trần thế sao lại được "Hoàng lăng mộ".
Phu nhân mời lần nữa. Xuân Hương không thể từ chối phải lên ngồi.
Phu nhân hỏi:
- Em là Xuân Hương phải không? Em khôn ngoan lắm. Mấy ngày trước khi dự yến ở Dao Trì người ta đã nói nhiều về em. Ta rất mến em nên cho gọi nàng đến. Nhưng ta không được yên lòng.
Xuân Hương chắp tay cảm tạ, nói:
- Em tuy vô học nhưng đã đọc sách của người xưa, hiểu rằng muốn gặp thì sau khi chết, còn hôm nay gặp ở mộ Hoàng lăng thì thương cảm lắm.
Tương phu nhân nói:
- Đại Thuấn, lang quân ta khi đi thăm các địa phương phía nam về thì mất ở núi Thương Ngô. Nước mắt của hai chúng ta là máu, chảy xuống Tiêu Tương và Trúc Lâm; niềm xót hận đọng lại từng chiếc lá, từng đốt trúc. Chỉ khi nào núi Thương Ngô bị phá tan, nước sông Tiêu Tương cạn khô thì mới có thể hết nước mắt ở Trúc Lâm. Nỗi xót hận sâu thẳm nghìn thu, không có nơi giãi bày; nay thấy em là người có tiết hạnh nên ta mới nói với em. Lòng chung thủy như cây tùng cây trúc còn mãi nghìn năm, có cùng với Ngũ huyền cầm và Nam phong thi lưu truyền đến nay không?
Có một phu nhận khác tiếp lời:
- Xuân Hương ơi! Ta là Lộng Ngọc hóa tiên tại âm đô thành, vợ của Tiêu Sử. Tiêu Sử đã cưỡi rồng li biệt ta ở núi Thái Hoa. Ta ôm hận, suốt ngày thổi sáo ngọc, âm điệu của tiếng sáo bay xa. Đến mùa xuân bích đào ở dưới núi nở hoa rất đẹp.
Lại một phu nhân khác nói:
- Ta là Chiêu Quân cung nữ của nước Hán. Ta phải lấy chồng và chết trên đất kẻ thù, chôn trong nấm mộ xanh, bé nhỏ. âm điệu tiếng đàn tỳ bà trên lưng ngựa của ta, cùng với đường nét còn lưu lại trên bức tranh và oan hồn trở về nơi cung Hán sao không mang hận được.
Lúc họ nói chuyện, gió nổi lên, ánh lửa lập loè, mờ tỏ; có cái gì đó đến trước ngọn đèn. Xuân Hương nhìn kĩ thấy không phải người, cũng không phải ma quỷ nhưng nghe rõ tiếng khóc nức nở:
- Xuân Hương ơi! Chắc nàng không biết ta. Ta là Thích phu nhân, vợ của Hán Cao Tổ. Sau khi vua mất, Lã Hậu đã chặt tay chân, đốt hai tai, móc mắt ta giam ở nhà xí. Đến khi nào mối oán hận sâu sắc nghìn thu của ta mới giải tỏa được?
Nghe Thích phu nhân nói, Tương phu nhân bảo Xuân Hương:
- Chỗ này âm dương cách trở, nàng không ở lâu được.
Khi họ chào tạm biệt có tiếng dế nỉ non và đôi bướm lớn bay... Xuân Hương giật mình tỉnh dậy, biết là vừa qua giấc mơ. Nàng thấy trước cửa sổ nhà ngục hoa anh đào rơi xuống; chiếc gương soi bị vỡ và trên cửa sổ có treo những hình nhân. Xuân Hương tự nói với mình:
- Giấc mơ này ám chỉ ta sẽ chết đây.
Nghĩ thế nàng càng sầu não, lo sợ. Bên ngoài có tiếng kêu của thiên nga trên bầu trời. Đó là con thiên nga bay về phía nam dưới ánh trăng ở Tây Giang.
Đêm khuya, trời đổ mưa; có tiếng chim kêu "quéc", "quéc", tiếng cửa sổ đập phập phùng; tiếng khóc của ma quỷ vốn là những người bị đánh chết, bị bóp cổ, treo cổ tự tử... vang lên khắp nơi, khiến Xuân Hương không thể ngủ được. Lúc mới nghe những tiếng khóc đó nàng hoảng hốt, nhưng nghe mãi rồi nàng không sợ nữa, trái lại nó trở thành âm nhạc, thành tiếng trống, tiếng sáo. Nàng nói:
- Ma quỷ ơi, muốn bắt ta thì không phải vội vã.
Nói dứt lời, miệng nàng lẩm nhẩm đọc:
- Cấp, cấp như luật lệnh sa bà.
Đúng lúc đó, có một người mù đi qua. Nếu người đó là người Seoul thì sẽ nói rằng:"Có vấn số không?" Nhưng đây là người ở nông thôn nên nói "Có vấn phúc không?"
Nghe tiếng rao, Xuân Hương nói với mẹ:
- Mẹ ơi, gọi cho con người mù kia.
Mẹ nàng gọi:
- Thầy bói ơi!
- Ai đấy?
- Ta là mẹ của Xuân Hương đây.
- Tìm tôi có việc gì?
- Con ta mời thầy vào trong ngục một lát.
Thầy bói cười:
- Tôi thật bất ngờ khi nàng tìm tôi.
Mẹ Xuân Hương dắt người mù đi:
- Đây là chiếc cầu đá, xin cẩn thận. Đây là suối, xin cẩn thận.
Đường đi phải nhảy qua một rãnh nước. Thầy bói nhảy thế nào mà rơi mình xuống rãnh, tay đập vào bãi phân chó ở bên cạnh.
- Trời ơi, đây là phân phải không?
Ông ta đưa tay lên mũi ngửi, đoán là phân của con chó ăn gạo hẩm. Ông phảy tay, không may đập vào đá đau điếng, miệng kêu:
- Trời ơi! Trời ơi! Thân phận của tôi. Đến một rãnh nhỏ cũng không qua được. Nông nỗi này tôi chỉ còn biết trách mình thôi. Tôi không nhìn thấy vạn vật thế gian, không biết ngày đêm thì làm sao biết được hoa nở mùa xuân, làm sao biết được màu vàng của hoa cúc mùa thu; làm sao biết được cha mẹ, vợ con, bạn bè; làm sao biết được mặt trời, mặt trăng, sao sáng to nhỏ, dài ngắn dày mỏng thế nào? Tất cả là ban đêm. Tại tôi hay tại cái rãnh? Chỉ tại tôi chứ cái rãnh có sẵn từ lâu thì có lỗi gì?
Lời than vãn của người mù khiến mẹ Xuân Hương bối rối:
- Xin đừng kêu nữa.
Bà rửa ráy sạch sẽ cho ông rồi đưa vào ngục.
Xuân Hương mừng rỡ đón:
- Xin mời thầy ngồi.
Thầy bói biết tiếng Xuân Hương là cô gái đẹp nên rất mừng:
- Chỉ nghe tiếng nói tôi đã biết chắc là Xuân Hương.
- Vâng.
- Đáng lẽ tôi phải gặp cô từ trước nhưng vì có nhiều người nghèo mời tôi nên chưa có dịp. Xin lỗi cô.
- Không sao cả. Thầy vừa già, vừa hỏng mắt thì sức khỏe hiện thời ra sao?
- Đừng bận tâm về tôi. Cô gọi tôi có việc gì đấy?
- Không có gì lớn. Tôi có một giấc mơ xấu muốn được thầy giải thích cho và muốn biết bao giờ tôi tìm được chồng?
- Được thôi.
Thầy bói chắp tay khấn:
- Con tôn kính cầu nguyện trời đất, dẫu trời đất không nói thành lời nhưng khi con cầu xin thì được ứng đáp để con truyền đạt ý của trời đất, thần linh. Xin cho con biết cái đúng, cái sai khi chưa giải được những nghi vấn. Xin thần linh nhớ những tên: Phục Hy, Văn Vương, Vũ Vương, Vũ Công, Chu Công, Khổng Tử, năm vị thánh hiền, 72 người hiền, Nhan, Tăng, Tử, Mạnh, Thánh môn thập triết Gia Cát Khổng Minh, Lý Thuần Phong, Thiệu Khang Tiết, Trình Minh Đạo, Trình Y Xuyên, Chu Kiêm Khê, Chu Hối Am, Nghiêm Quân Bình, Tư Mã Quan, Quỉ Cốc, Tôn Tẫn, Tần, Nghi, Vương Phụ Tử, Lưu Vân Trường, Chư đại tiên sinh. Xin các vị có tên xuống giúp: Ma Y đạo giả, Cửu Thiên Huyền nữ, lục đinh, lục giáp, thần tướng, tứ vị công Tào, Bài quái Đồng Tử, Trịnh quái Đồng lang. Liệt nữ Thanh Xuân Hương sinh năm Nhâm tử, sống cạnh suối thuộc phủ Nam Won, tỉnh Jeolla ngày nào, tháng nào khỏi ngục, và ngày nào, tháng nào Lý Mộng Long ở Sam Chung Dong sẽ tới Nam Won? Con cúi đầu cầu khẩn thần linh cho biết.
Thầy bói lắc ống quẻ rút ra một cái, nói:
- Hãy xem: một, hai, ba, bốn, năm, sáu, bảy, tốt rồi. Quẻ rất tốt. Đó là "Thất cấn sơn". Quẻ này sẽ đạt được thành tựu lớn vì "cá chống được lưới". Ngày xưa vua Vũ của nước Chu khi làm quan lấy được quẻ này đã thành công rồi về quê hương. Những người thân dù xa ngàn dặm vẫn biết được cô. Cô sẽ giải được mối oán hận suốt đời nhờ chồng của cô. Chồng cô sẽ đến đây trong một ngày rất gần. Xin cô đừng lo lắng.
Xuân Hương trả lời rằng:
- Tôi rất mong được như vậy. Xin thầy giải thích cho giấc mơ của tôi đêm qua.
- Hãy nói tỉ mỉ xem sao?
- Trong giấc mơ tôi thấy chiếc gương bị vỡ, hoa đào rơi rụng ngoài cửa sổ, những hình nhân treo trước nhà, rồi núi lớn bị phá tan, nước biển cạn hết. Vậy giấc mơ ám thị tôi chết phải không?
Thầy bói suy nghĩ một lát rồi nói:
- Giấc mơ đó rất tốt. Hoa rơi rồi sẽ lấy được quả, gương vỡ sẽ có tiếng lớn. Trên cửa sổ treo hình nhân thì người ta phải ngước lên mà tôn kính; nước biển cạn sẽ tìm thấy mặt con rồng; núi bị tan thì sẽ thành đồng bằng. Giấc mơ ám thị cảnh song kiệu sóng đôi. Cô đừng lo. Không còn lâu nữa đâu.
Trong lúc đó bất ngờ có con quạ đậu trên tường nhà ngục.
Tiếng nó kêu "ga ốc", "ga ốc". Xuân Hương giơ tay đuổi.
- Con quạ xấu kia, nếu muốn bắt ta thì đừng có vội vàng.
Thầy bói thấy thế nói:
- Xin cô chờ một lát. Con quạ ấy kêu "ga ốc", "ga ốc" phải không?
- Vâng, đúng phải.
- Tốt quá. Chữ "ga" nghĩa là đẹp, "ốc" tức là nhà. Sắp tới sẽ có sự việc tốt đẹp đến với cô và cô giải được mối oán hận suốt đời. Hôm nay tôi không nhận tiền dù cô có trả 1000 lượng. Sau này cô được phú quí thì đừng có quên tôi. Thôi chào cô, tôi đi.