Tìm hiểu về bệnh ung thư

Trong mấy mươi năm qua y học đã có nhiều tiến bộ về hiểu biết chứng ung thư, về nguyên nhân gây ung thư và về chữa trị. Số người có thể kéo dài đời sống khi bị ung thư đã gia tăng. Có một số chữa trị sớm và được coi như không còn bị đe dọa bởi chứng này.

Chứng ung thư xảy ra qua quá trình của tế bào phát triển, tế bào phân chia và tế bào sinh sống bị trục trặc. Điều này đưa đến tế bào không sinh sản theo khuôn khổ, tế bào không chịu chết, tế bào chiếm thức ăn của tế bào khác trong máu và tiếp tục gia tăng.

Sự việc tế bào ung thư tăng trưởng tạo ra bướu ung thư (tumor). Sau đó tế bào ung thư lan tràn, theo dòng máu để đến nơi khác và tạo ra những bướu khác tạm gọi là ung thư di căn.


Không phải DNA thay đổi là đưa đến ung thư. Còn có gene không bình thường, tuần tự thay đổi và tốc độ thay đổi. Cho dù có tế bào ung thư còn phải có thời gian để ung thư phát triển. Nếu dùng thuốc để cản trở ung thư lúc còn sớm và chữa trị sớm thì cơ hội thành công cao hơn. Để trể thì khó ngăn chặn những loạt biến chuyển đưa đến bướu ung thư lan qua cơ quan khác (metastatic disease). Những nơi ung thư có thể lây qua là xương, não, gan và phổi.

Có 2 ảnh hưởng gây ung thư: ảnh hưởng bên trong và ảnh hưởng bên ngoài.
Ảnh hưởng bên trong: hoạt động bình thường của tế bào được điều khiển bởi genome. Chuỗi DNA xếp đặt theo một thứ tư riêng và gói lại thành chromosomes nằm trong nhân của tế bào. Cơ cấu của chuỗi DNA và cách xếp đặt khác nhau tạo thành chất đạm khác nhau, có bao nhiêu chất đạm trong một tế bào. Khi sự sắp xếp chuỗi DNA bị thay đổi gây lộn xộn cho hoạt động của chất đạm đưa đến sự phát triển của tế bào ung thư. Sự thay đổi này gọi là mutation.
Mỗi người có riêng (unique) hỗn hợp của những thay đổi khác nhau trong tế bào ung thư. Nhiều hỗn hợp của sự thay đổi DNA khác nhau tạo thành nhiều tế bào ung thư khác nhau. Điều này gây khó khăn cho việc chữa trị.
Di truyền chiếm 10% trong nguyên nhân gây ung thư, phần còn lại do sự tích tụ của những sai lầm trong lúc tế bào sinh sản (multiplication) hoặc do môi trường hoặc do viêm lâu ngày (chronic inflammation). Viêm là khi chỗ nào đó trong cơ thể sưng đỏ. Ngoài sự thay đổi còn có thứ tự (order) và thời gian cho sự thay đổi để gây ra ung thư. Do đó khám phá sớm giúp ích cho việc dùng thuốc để ngăn chặn sự phát triển. Khi ung thư đã lan ra nơi khác thì sẽ khó chữa trị và làm chết bệnh nhân.
Sự thay đổi còn gây ra bởi hóa chất làm cho DNA và chất đạm bị thay đổi cũng đưa đến ung thư (epigenetic modifications). Nếu bị hóa chất gây thay đổi thì bệnh nhân có cơ hội chữa khỏi. Khi phân tích máu và theo dõi sự hiện diện thường xuyên khoa học gia có thể tiên đoán cơ hội bệnh nhân bị ung thư cao hay thấp. Trong The Cancer Genome Atlas có ghi lại một số sự thay đổi đưa đến ung thư (cancer-causing mutations). Căn cứ vào đó đã có những chữa trị nhằm trị những thay đổi đưa đến ung thư.

Ảnh hưởng bên ngoài: khi ung thư bắt đầu sẽ có hoạt động phức tạp giữa tế bào ung thư và môi trường chung quanh (tumor microenvironment) và làm cho ung thư tệ hơn. Môi trường còn có thể che chở tế bào ung thư khỏi bị ảnh hưởng của phóng xạ (radiation) của chemotherapy và của immunotherapy (thuốc làm miễn nhiễm chống lại tế bào ung thư).

Tóm lại: ung thư là loại bệnh phức tạp, mỗi bệnh nhân có một ung thư khác biệt do sự thay đổi khác biệt. Do đó chưa có một chữa trị chung. Sự chữa trị cần có gene, chất đạm, môi trường rồi phân tích mới chữa trị (precision medicine approach). Sự hiểu biết về ung thư vẫn còn thiếu sót. Khoa học gia vẫn tiếp tục tìm hiểu thêm.