Chứng xơ gan (cirrhosis).
Chanh Vo
Chứng xơ gan (cirrhosis).
Xơ gan là những vết thẹo do gan lành lại sau khi bị phá do vi khuẩn của viêm gan B C hay do uống rượu quá nhiều hay do vi khuẩn khác. Những vết thẹo này ngăn cản sự hoạt động bình thường của gan. Khi có quá nhiều vết thì gan không thể hoạt động bình thường và sẽ gây hư gan. Những vết thẹo này làm giảm máu nuôi gan, giảm khả năng tạo máu và giảm khả năng bài tiết chất độc. Trong năm 2019 có khoảng 18 người chết trên 100000.
Triệu chứng đầu của xơ gan:
. Buồn nôn, ăn không ngon.
. Thấy yếu
. Thấy như muốn bệnh
. Đau ở phần trên bụng bên phải.
. Nhìn thấy lằn gân máu nổi lên ở bụng
. Lòng bàn tay ửng hồng.
Khi bị nặng hơn sẽ có những triệu chứng:
. Vàng da và vàng tròng trắng mắt.
. Bị ngứa nhưng không thấy mụn nổi rõ ràng
. Nước tiểu đậm màu và phân nhạt màu
. Ăn không tiêu nhất là khi ăn thức ăn nhiều dầu mỡ.
. Bị sụt cân
. Bị lầm lẫn, mất định hướng, tâm tính thay đổi.
. Tay bị run hay cơ bắp không hoạt động bình thường
. Quí bà bị kinh kỳ lộn xộn
. Bụng xưng lên
. Xưng tay, chân, mặt.
. Dễ bị chảy máu và nổi vết xưng
. Ói ra máu hay máu trong phân
. Thận bị hư
. Hơi thở ngắn.
Biến chứng của xơ gan:
. Gan không lọc được chất độc làm đầu óc lầm lẫn.
. Giảm khả năng chống lại vi trùng vi khuẩn
. Chất nước trong mạch máu bị thoát ra làm xưng chỗ nào đó trong cơ thể.
. Chất hormone mất thăng bằng và thiếu.
. Ăn không tiêu
. Đầu óc thiếu sáng suốt và tay chân không hoạt động như ý.
Ngoài ra còn có những biến chứng có thể chết người:
. Mạch máu ở thực quản bị xưng hay chảy máu (gastrointestinal varices, bleeding), nếu bị vỡ sẽ gây chảy máu bên trong.
. Viêm phúc mạc (peritonitis). Phúc mạc là vùng ngực và bụng phần ngoài da.
. Hư thận
. Hệ thống hô hấp bị hư hại
. Gan hư
. Ung thư gan
Bác sĩ có thể sẽ qua những việc sau đây để định bệnh:
. Thử máu, xem xét chất enzymes, chất đạm và chất bilirubin
. Chụp hình quang tuyến, CT scan, ultrasound (siêu âm thanh)
. Liver biopsy: lấy những mẫu nhỏ ở gan.
Những vết thẹo gan không thể trở lại bình thường nhưng bệnh nhân có thể làm giảm hay ngừng tiến trình xơ gan. Điều này tùy thuộc vào nguyên nhân, cách chữa trị và cơ thể đối với cách chửa trị (có người khỏe, có người không).
Chữa trị:
Thuốc men có thể chửa được một số người tùy theo nặng nhẹ, không phải tất cả. Thuốc antiviral để đè nén vi khuẩn (supress virus), Corticosteroids và immunosuppressants dùng để giúp hệ thống miễn nhiểm. Ngoài ra còn có một số thuốc khác làm giảm ảnh hưởng hay giảm triệu chứng. Nếu bị xơ gan vì rượu thì ngưng uống rượu sẽ giúp cơ thể nhiều.
Ăn uống:
Tránh rượu và những thuốc làm hại gan (như acetaminophen) cho người bị xơ gan.
Ăn nhiều rau cải trái cây.
Uống nhiều nước.
Khi cử ăn đôi khi phải dùng thêm thuốc bổ.