Chương nầy đưa chúng ta tới xem xét điều cho đến nay là phần quan trọng nhất và lớn lao nhất trong công tác này, đó là việc giúp đỡ cho người chết. Trước khi có thể hiểu được điều này chúng ta phải hoàn toàn dẹp sang một bên những ý tưởng thông thường, vụng về và sai trái về sự chết, và tình trạng của người chết. Họ không xa cách với chúng ta, họ không đột ngột thay đổi hoàn toàn, họ không trở thành các thiên thần hoặc ma quỉ. Họ chỉ là những con người giống y hệt như trước kia, cũng chẳng tốt mà cũng chẳng xấu hơn, và họ vẫn cận kề bên chúng ta, bén nhạy với những xúc cảm và tư tưởng của chúng ta hơn bao giờ hết. Chính vì thế mà sự tiếc thương không kềm chế được dành cho người chết vừa sai trái lại vừa ích kỷ. Người chết cảm nhận được mọi xúc động trải qua trong tâm hồn của những người thân thương, và nếu những người này vì thiếu hiểu biết mà đâm ra buồn khổ và ném một đám mây nản lòng tương ứng lên cho người chết, thì điều này sẽ cản đường y khó khăn hơn mức cần thiết nếu bạn của y đã được dạy dỗ cho hiểu rõ.
Như vậy ta có thể dành cho người chết nhiều cách giúp đỡ. Trước hết là nhiều người chết (quả thật là hầu hết những người chết) đều cần được giải thích rất nhiều về thế giới mới mà họ đang ở đó. Lẽ ra tôn giáo của họ đã phải dạy cho họ điều mà họ mong đợi và làm thế nào sống được giữa hoàn cảnh mới đó; nhưng trong hầu hết mọi trường hợp thì tôn giáo lại không làm được điều gì thuộc loại này. Vì vậy mới xảy ra việc rất nhiều người chết ở trong một tình trạng rất khó chịu và những người khác thì rất hãi hùng. Họ cần phải được vỗ về và an ủi, vì khi họ gặp những hình tư tưởng ghê sợ mà họ và thân bằng quyến thuộc đã tạo ra trong hằng thế kỷ (tư tưởng về một con quỉ cá nhân, về một Đấng thiêng liêng giận dữ và tàn ác) thì họ thường có rút về một tình trạng sợ sệt thảm hại, điều này chẳng những vô cùng khó chịu mà còn rất tệ hại cho sự tiến hóa của họ; thường thường thì người phò trợ phải tốn rất nhiều thời giờ và công sức thì mới đưa được người chết vào trong một khuôn khổ tâm trí biết lẽ phải trái hơn.
Có những người mà việc thâm nhập vào sinh hoạt mới mẻ này dường như lần đầu tiên tạo cho họ có cơ hội thấy được chân tướng của mình, và vì vậy có một số người lòng tràn đầy hối hận. Ở đây rất cần có được việc phụng sự của người phò trợ để giải thích rằng cái gì đã qua rồi thì cứ cho nó qua luôn, và sự ăn năn hữu hiệu duy nhất chính là việc quyết tâm không làm điều đó nữa vì rằng cho dù người chết có thể đã làm gì đi chăng nữa thì y cũng chẳng hề bị mất linh hồn và y chỉ bắt đầu từ nơi y đang đứng đó để cố gắng sống cuộc đời chân thực cho tương lai, một số người chết đam mê bám víu lấy trần thế nơi mà mọi tư tưởng và sự chú tâm của họ vẫn còn gắn liền vào đó và họ đau khổ rất nhiều khi thấy mình không kiểm soát được và không thưởng ngoạn được chuyện đời nữa. Những người khác vẫn vướng vòng tục lụy do những tư tưởng tội ác mà họ đã phạm phải, do những bổn phận mà họ còn làm dang dở, trong khi đó đến lượt những kẻ khác lại lo âu về tình trạng của những người thân mà họ còn bỏ lại trên cõi trần. Tất cả những trường hợp này đều cần được giải thích và đôi khi người phò trợ cũng cần phải xen vào chuyện trên cõi trần để thực hiện mong ước của người chết đặng cho y an tâm, thoải mái chuyển tiếp lên những vấn đề cao siêu hơn. Người ta có khuynh hướng chăm chăm vào khía cạnh đen tối của thần linh học: nhưng chúng ta không được quên rằng thần linh học đã làm được vô số điều tốt trong lãnh vực công tác này khi giúp cho người chết có cơ hội dàn xếp công việc của mình sau khi bất thần lìa đời mà không được báo trước.
Chắc chắn là một tư tưởng rất thú vị khi thời kỳ thể xác cần nhiều sự yên nghỉ lại không nhất thiết là thời kỳ mà chơn nhơn bên trong không hoạt động. Có lúc tôi đã thường cảm thấy rằng thời gian dành để ngủ là thời gian bị lãng phí một cách đáng tiếc. Giờ đây tôi mới hiểu ra được rằng Thiên nhiên đâu có quản lý công việc của mình tệ hại đến mức chịu mất không một phần ba kiếp sống một người. Dĩ nhiên cần phải có một số điều kiện thì mới làm được chuyện đó, nhưng trong quyển sách nhỏ của tôi bàn về đề tài này tôi đã trình bày kỹ lưỡng và dài dòng đến nỗi ở đây tôi chỉ cần đề cập tới chúng thôi – một là y phải nhất tâm và công việc giúp đỡ người khác bao giờ cũng phải là bổn phận đầu tiên và cao nhất của y. Hai là y phải hoàn toàn tự chủ, kiểm soát được tính khí và thần kinh của mình. Y không bao giờ được để cho những xúc động can thiệp chút xíu nào vào công việc của mình, y phải khắc phục được sự giận dữ và sự sợ hãi. Ba là y phải hoàn toàn bình tĩnh thanh thản và vui vẻ. Kẻ nào ưa nản chí và lo âu thì thật là vô dụng, vì phần lớn công việc này là phải trấn an và vỗ về những người khác, thì làm sao họ có thể thực hiện được nếu lúc nào họ cũng ở trong cơn xoáy lốc kích động hoặc lo lắng ? Bốn là người ta phải có tri thức; ngay ở trên cõi này y đã phải học biết được tất cả mọi điều mà y có thể học được về cõi bên kia, vì y không thể trông mong những người ở đó sẽ phí phạm thời giờ quí báu để dạy cho y những điều mà chính y tự học được. Năm là y phải hoàn toàn vị tha. Y phải khắc phục được sự điên rồ của lòng tự ái bị tổn thương và không được nghĩ tới mình trừ phi nghĩ tới công việc mà mình phải làm, sao cho y phải vui lòng làm nhiệm vụ hèn hạ nhất cũng như nhiệm vụ cao cả nhất mà một đằng thì không ganh tị còn một đằng thì không hống hách. Sáu là y phải có một tâm hồn tràn ngập yêu thương không phải là sự đa cảm mà là ý muốn tha thiết phụng sự để trở thành một phương tiện cho tình thương của Thượng Đế vốn vượt xa mức hiểu biết của con người chẳng khác nào sự an bình của Thượng Đế vậy.
Bạn có thể nghĩ rằng đây là một tiêu chuẩn không thể thực hiện được; ngược lại bất cứ người nào cũng có thể đạt được tiêu chuẩn đó. Phải mất thời gian mới đạt được tiêu chuẩn này, nhưng chắc chắn là thời gian đã được tiêu phí một cách thỏa đáng. Ta đừng chán nản quay mặt đi mà hãy bắt đầu làm việc ở đây và ngay bây giờ, cố gắng trở nên thích ứng với nhiệm vu vinh quang này, và trong khi chúng ta đang phấn đấu thì chúng ta đừng chờ đợi trong sự ăn không ngồi rồi mà phải cố gắng đảm nhiệm một công việc nho nhỏ nào đó theo đường lối ấy. Mọi người đều biết có một trường hợp nào đó đang buồn rầu hoặc khốn khổ, cho dù đó là nơi kẻ đang sống hay người đã chết thì cũng không quan trọng. Nếu bạn có biết một trường hợp như thế bạn hãy lưu ý tới nó khi bạn đi ngủ và quyết tâm ngay khi rời bỏ cái xác này bạn sẽ đi đến gặp người đó và cố gắng an ủi y. Bạn không thể biết được kết quả, bạn không thể nhớ được bất cứ điều gì về chuyện này khi buổi sáng bạn tỉnh dậy; nhưng bạn cứ tin chắc rằng quyết tâm của mình sẽ không vô ích đâu, và cho dù bạn có nhớ điều mình đã làm hay chăng, thì bạn ắt biết chắc rằng mình đã làm một điều gì đó. Sớm muộn gì, một ngày nào đó bạn sẽ thấy có bằng chứng là bạn đã thành công. Nên nhớ rằng khi chúng ta giúp người thì chúng ta có thể được người khác giúp đỡ lại. Nên nhớ rằng từ kẻ thấp nhất lên tới người cao nhất, chúng ta đều bị ràng buộc với nhau bởi một sợi dây xích dài của sự liên đới hỗ tương, và mặc dù chúng ta ở trên nấc thang thấp thỏi của cái thang, thì cái thang này vẫn vượt lên qua những đám sương mù trần tục tới tận nơi mà ánh sáng của Thượng Đế luôn luôn chói lọi.
HẾT
__________
Chú thích :
[1] Cõi Devachan tức Cõi Trời