Ý Như Phỏng dịch theo câu chuyện THE GIVING TREE của Shel Silverstein, xuất bản bởi Evil Eye Music, Inc., năm 1664. Người dịch cũng thêm vào một số những chi tiết phụ để câu chuyện được dễ hiểu, có mầu sắc và ý nghĩa hơn.
Ngày đó, có một cây xanh tươi kia tên là Tri và cây Tri yêu một chú bé tên là Boy.
Chú bé Boy ngày ngày ra chơi với cây Tri, lượm những chiếc lá khô xếp làm triều thiên đội lên đầu như một ông Vua, rồi leo lên cây chơi đánh đu, đu lên và đu xuống trên những cành cây. Vào những mùa cây có trái chín thì chú bé Boy leo lên cây hái trái ăn, rồi nằm bên gốc cây nghỉ mát hoặc ngủ trưa mỗi ngày. Cây Tri đã yêu chú bé Boy từ ngày gặp chú bé; còn chú bé Boy thì mãi sau này khi biết đọc biết viết, chú mới diễn tả được tình yêu của chú dành cho cây Tri qua hình vẽ một trái tim lớn trên thân cây, và ở giữa hình trái tim đó là hai chữ TRI + Boy.
Từ đó cây Tri càng yêu chú Boy tha thiết hơn nữa vì cây Tri đã thấy được bằng chứng là chú Boy yêu mình.
Thời gian trôi qua, chú bé Boy lớn mau và ít khi đến chơi với cây Tri vì chú bận rộn đi chơi với bạn bè, lê la đầu làng cuối xóm. Cây Tri buồn ghê lắm nhưng không có cách nào khác hơn là chờ đợi chú Boy sẽ trở lại một ngày nào đó để chơi đùa với mình.
Và rồi một ngày kia, chú Boy đã trở lại gặp cây Tri. Từ đàng xa khi vừa nhìn thấy chú Boy bước đến, cây Tri mừng rỡ quá, la lớn lên:
- Ô Boy, chào Boy, mừng quá. Boy đã trở lại với Ta ! Boy ơi, hãy lại đây, lại đây
chơi vớí Ta đi. Lâu quá không thấy Boy ghé chơi, Ta nhớ Boy quá. Hãy trèo lên cây chơi đánh đu và hái trái ăn đi, hãy chơi và vui với Ta đi nhé. Ta nhớ Boy quá à!
Chú Boy bây giờ không còn là chú bé nữa, cho nên chú đã dõng dạc trả lời rằng:
- Tôi bây giờ lớn rồi cho nên không thích chơi trèo cây hay là đánh đu cây nữa.. Tôi muốn có tiền để đi mua sắm và ăn xài với bạn bè tôi.
Cây Tri nhẹ nhàng trả lời:
- Ta không có tiền cho Boy, nhưng ta có những trái cây chín đây này. Vậy Boy hãy trèo lên hái những trái cây của Ta đem đi bán và lấy tiền xài như ý muốn đi.
Và rồi anh Boy hăng hái trèo lên cây hái những trái chín mọng để đem xuống phố bán. Cây Tri buồn bã nhìn theo bóng dáng Boy xách những trái cây chín đem đi mà không nói một lời tạm biệt với cây Tri hoặc hẹn ngày nào sẽ trở lại tuy nhiên lòng cây Tri đầy niềm vui sướng vì cây Tri biết mình đã làm cho Boy điều mà Boy mong muốn rồi.
Anh Boy đi mãi, đi thật lâu để cho cây Tri ngày tháng đợi trông, nhìn vào không gian tìm kiếm bóng dáng Boy trở lại.
Thế rồi, lại một ngày kia, từ xa xa cây Tri nhìn thấy bóng dáng một chàng thanh niên khỏa mạnh, vạm vỡ với đầy sinh lực đang bước tới gần cây Tri. Cây Tri nhận ra đó là anh chàng Boy ngày nào cho nên sung sướng quá, cây Tri đã lên tiếng với giọng vồn vã hỏi han:
- Ô Boy, chú Boy ngày xưa của Ta ơi, Boy lớn quá rồi. Ði chơi vui không, tiền bạc tiêu xài thế nào rồi? Hãy trèo lên cây Ta chơi đi Boy ơi.
Với giọng nói không còn thân thương như ngày xưa, anh Boy trả lời:
- Tôi không có giờ để chơi đâu, bây giờ tôi cần một cái nhà để ở, và sau này khi tôi có vợ có con, thì vợ con tôi cũng có chỗ ở với tôi luôn.
Cây Tri suy nghĩ trong giây lát rồi trả lời:
- Ta không có nhà cho Boy, nhưng ta có những cành cây đây. Vậy Boy hãy chặt những cành cây này đem về làm nhà ở đi nhé.
Rồi anh Boy trèo lên cây chặt hết những cành cây của cây Tri đem về làm nhà, và cây Tri lại cảm thấy hạnh phúc vô cùng vì đã giúp Boy một căn nhà để ở.
Thời gian trôi qua thật chậm cho những ai sống trong mong chờ cũng như cây Tri chờ mong anh Boy trở lại để ít ra cây Tri còn biết được tình trạng của Boy ra sao.
Ði biền biệt một thời gian rất lâu, một hôm anh Boy lại trở về với cây Tri. Cây Tri một lần nữa quá vui mừng và nghẹn ngào nói không ra tiếng:
- Boy đã về lại đó hả? Trèo lên cây chơi đi Boy. Ta nhớ Boy qua! .
Anh Boy buồn rầu than thở:
- Bây giờ tôi già rồi, tôi không cảm thấy muốn vui đùa chơi bời gì nữa. Tôi chán hết mọi sự, tôi cần một chiếc thuyền để đi xa, thật xa.
Cây Tri tư lự một giây lát rồi ân cần nói:
- Ta chỉ còn lại đây cái thân của ta. Vậy Boy hãy chặt lấy đem về làm thuyền đi xa như ý muốn đi.
Thế rồi anh Boy đã hạ hết thân cây Tri xuống và chỉ chừa lại một khúc ngắn ở gốc cây bám sát mặt đất cho cây Tri thôi. Anh Boy vác thân cây Tri đem về làm một chiếc thuyền và anh đã đi xa, thật xa. Một lần nữa, cây Tri cảm thấy hạnh phúc vì đã cho Boy những gì Boy muốn; tuy nhiên lần này cây Tri thấy lòng mình như nứt rạn trăm ngàn mảnh vì biết rằng Boy sẽ không bao giờ trở lại gặp cây Tri nữa vì cây Tri không còn gì sót lại để cho Boy.
Cây Tri bây giờ chỉ còn là một khúc gỗ già cằn cỗi, ngắn ngũn, nằm sát mặt đất, cho nên dù Xuân đến, Hạ về, Thu sang hay Ðông tới thì cây Tri cũng suốt đời lanh lẽo co ro một mình vì không còn gì che phủ thân cây Tri nữa.
Từng mùa Xuân, rồi Hạ, rồi Thu và rồi Ðông vẫn tiếp nối nhau qua đi. Cây Tri già đã cằn cỗi lại càng cằn cỗi hơn, và nỗi buồn mỗi ngày mỗi dâng ngập với niềm nhớ khôn nguôi mỗi khi nhìn thấy hình trái tim đã được chú bé Boy vẽ ngày xưa còn lại trên gốc cây già của mình với hai cái tên TRI + Boy được viết ở giữa trái tim đó.
Thế rồi vào một buổi chiều cuối Thu kia, từ xa thật xa, cây Tri già nhìn thấy hình ảnh một ông già đang lê bước chầm chậm tiến về phía mình. Cây Tri già nhận ra đó là chú Boy bé nhỏ ngày xưa, và bây giờ là một ông già yếu đuối đang lê bước về với mình.Cây Tri già mừng quá đến run cả người lên, nước mắt trào ra, không chờ ông Boy già nói trước, mà cây Tri già đã cố hết sức còn lại nói rằng:
- Boy ơi, bây giờ Ta không còn gì để cho con nữa. Những trái chín của ta con đã hái đem bán bán; các cành lá của Ta con đã lấy làm nhà; và thân của Ta con đã chặt để làm thuyền đi xa Ta bây giờ Ta chỉ còn lại đây khúc gỗ già nua, cằn cỗi và vô dụng mà thôi. Ta xin lỗi con, Ta không còn gì để cho con nữa.
Ông Boy già cũng gắng hết sức còn lại trả lời rằng:
- Không, tôi không xin gì nơi Tri nữa đâu. Tôi đã quá già để trèo, để đánh đu, để chơi hay để hưởng thú vui cuộc đời nữa rồi. Tôi bây giờ chỉ muốn có một chỗ ngồi yên tịnh để nghỉ ngơi mà thôi.
Cây Tri già vui mừng quá, bằng một giọng rất yếu đuối và kiệt sức, đã nghẹn ngào và hạnh phúc nói rằng:
- Vậy thì được rồi, lại đây Boy ơi, cái gốc cây vô dụng này cũng còn có thể tạm đủ cho Boy ngồi nghỉ ngơi và tìm phút yên tịnh cho cuộc đời còn lại đấy. Hãy đến ngồi và nghỉ ngơi đi.
Và khúc cây già nua cằn cỗi còn lại đó một lần nữa hạnh phúc vô cùng!!!