Ca Dao Kiếm Chồng
Bích Hà
Ðầu năm có cô bạn phone í a í ới.Tâm sự buồn ơi là buồn, vì kể từ khi cô chia tay với chàng, bỗng dưng cuộc đời cô trở nên vắng ngắt lẻ loi lạ lùng. Tôi mới quen biết cô không lâu, thỉnh thoảng có gặp nhau vài lần. Tôi coi cô như bạn và hình như cô thấy tôi là loại : Down to earth, easy to talk to nên thường phone tôi, kể lể tâm sự đủ mọi thứ trên trời dưới đất. Cô xúi tôi làm mai dùm cho một ông_ mà điều kiện tiên quyết là :”chuyện ấy phải làm ăn khỏe khoắn đàng hoàng mới được”. Tôi trả lời là tôi chẳng thể bảo đảm mấy chuyện ấy được, vả lại thời nay có thuốc Viagra hơi đâu mà sợ!! Món hàng cô cần, tôi đâu dại thử trước, nên tôi bảo cô: nếu muốn chắc ăn thì cô cứ việc thử trước rồi hẵng quyết định:” em chịu hay hỗng chịu” đâu có khó khăn gì.
Ðằng đầu dây bên kia cô bạn cười rũ rượi, cứ y như bị tôi thọt lét, tôi đoán chắc_hai má cô đang hây hây đỏ ửng và chắc tôi đang làm cô vui vẻ lắm, giỡn cợt đủ thứ; nào đòi cần gấp mền da, nào đòi cưới gấp kẻo đợi lâu sốt ruột.Hèn chi ca dao thường giễu:
Buồn chẳng muốn nói, gọi chẳng muốn trông
Tưởng sự lấy chồng, tỉnh như con sáo
Tôi lầm bầm với chính mình:
_Ở vậy một mình đâu có sao,tuần rồi nghe Thái thanh hát hai câu cuối của bài ca dao phổ nhạc Nụ tầm xuân mà não ruột, ví đàn bà có chồng như con cá khốn khổ vì bị mắc câu, nghe quá tội nghiệp:
“Cá cắn câu, biết đâu mà gỡ .
Chim vào lồng, biết thưở nào ra”.
Cứ tưởng tượng bọn đàn bà chúng tôi, lấy chồng đau đớn khổ sở y như con cá oằn oại dãy dụa vì cái miệng nhỏ bé mảnh mai xinh xắn đang bị móc rách toác và cả thân mình đang bị kéo lê lết bởi lưỡi móc câu to tổ bố của các đức ông chồng nghiệt ngã. Vậy mà trời sinh: chim có cặp, người có đôi, nên dẫu:
Cá trong lờ, đỏ hoe con mắt
Cá ngoài lờ, ngúc ngoắc muốn vô
Chẳng ai muốn sống lủi thủi, ra vào một mình cô quạnh trong cuộc đời buồn tẻ vắng ngắt, mà những vòng tay và tiếng cười hạnh phúc ấm áp của người bạn đời, đã biến mất vào trong quá khứ. Nên khi lẻ loi một mình, thường ai cũng ao ước được có đôi có cặp, để thủ thỉ tâm sự buồn vui, tựa vai nhau sống cho qua hết kiếp. Ấy vậy mà thế gian, dường như chẳng chừa chút thương xót nào cho họ. Hay phải chăng người Việt ta, thường có máu chế giễu khôi hài cao độ, chuyện gì cũng đem ra cười cợt châm biếm được, làm cho có lắm nụ cười chở đầy nước mắt của người khác :
Chòng chành như nón không quai
Như thuyền không đáy, như ai không chồng
Gái có chồng, như gông đeo cổ
Gái không chồng, như phản gỗ long đanh
Cô bạn tôi, đã lỡ một một chuyến đò, tuy hơi lớn tuổi, nhưng dáng cô gầy guộc mảnh mai son sẻ, da trắng mũi cao mắt lớn. Tuy không đẹp lắm, nhưng nếu chịu cố gắng dành thì giờ, tô son điểm phấn, vui lên với cuộc đời, thì chẳng mấy chốc, tôi được mời đi ăn cỗ cưới. Cô lại đàn hay, hát cũng khá, chỉ tội quá hiền lành và rụt rè, đi đâu cũng ngồi một chỗ ngay ngắn, chẳng chàng nào biết cô đang single để mà cua. Tuy không đến nỗi phải giống như bọn con gái tuổi mới lớn, mà ca dao thường dí dỏm:
_ Con gái mười bảy mười ba
Ðêm nằm với mẹ, khóc la đòi chồng
_Con gái mà chẳng lấy chồng
Thiên hạ lấy hết, chổng mông mà gào
Hoặc như bà già trong ca dao, đã bị chế giễu vì không chịu theo thói thường của xã hội phong kiến, trong đó có những lễ giáo, tập tục, đạo đức cổ hủ, chèn ép người phụ nữ một cách khắc nghiệt, buộc họ phải sống trong khuôn khổ đã ấn định của xã hội là: nếu đã bị lỡ thời, thì phải ở vậy, lẻ loi, cô độc cho hết kiếp. Họ quên rằng, phụ nữ cũng là con người, mà con người thường thích sống quần tụ trong một tập thể xã hội, và có quyền được sống tự do và được hưởng hạnh phúc lứa đôi. Thế nên, cái mồm bạc bẽo vô tội vạ của thế gian, thường lên án, giễu cợt những phụ nữ, dám mạnh mẽ phản kháng đối nghịch với nề nếp, lề thói, khuôn phép đã trói buộc cuộc đời của họ:
_Rập rình nước chảy qua đèo
Bà già tấp tểnh mua heo cưới chồng
_Bà già đi chợ cầu Ðông
Xem một quẻ bói lấy chồng lợi chăng
Thầy bói gieo quẻ nói rằng
Lợi thì có lợi nhưng răng không còn
_Bà già đã bảy mươi tư
Ngồi trong cửa sổ gửi thư kén chồng
Phụ nữ xưa, mấy ai có bản lĩnh, dám vượt qua khúc mắc ngang trái của miệng tiếng, để vùng lên dành lấy hạnh phúc cho đời mình.
- Mai mưa, trưa nắng, chiều nồm
Trời còn luân chuyển, huống mồm thế gian
- Ngán thay, lưỡi độc đuôi ong
Xui người tan hợp, dứt lòng nghĩa nhân
Chỉ thấy đa số hồng nhan xưa, khóc thân bạc mệnh, tối ngày giam hãm quên lãng đời mình, trong xó xỉnh tù túng của gia tộc và xã hội.
- Mình em, đứng tựa bên cầu
Nhớ thương người cũ, dạ sầu bơ vơ
- Mình em vò võ năm canh
Lẻ loi gối chiếc, lạnh lùng chăn loan
- Một mình, lòng những bơ thờ
Dựa cây, cây ngả, dựa bờ, bờ xiêu
Ðó là thời xưa, bây giờ ở Úc, các cô các bà, đã qua rồi những ngày vàng son cao giá của thời” nam thừa nữ thiếu”. Nhưng tuy vậy, trị giá của đàn ông Việt ở Úc cũng chẳng gia tăng, vì các bà thà ở vậy nuôi con, để được tự do thoải mái, đã có chính phủ trợ cấp, cho các bà cuối tuần tha hồ ăn diện cho đẹp để đi khiêu vũ, hội hè hoặc đi bơi với chúng bạn, còn hơn là cứ mãi phải phục dịch chìu chuộng đức ông chồng vừa khó tính, lắm đòi hỏi, lại hơi tí là doạ bay về Việt Nam lấy vợ nhí! Ỏ Việt Nam, miễn là các ông có quốc tịch Úc, cho dù 70 tuổi, răng long tóc bạc, hay đui què sứt mẻ, bịnh nặng sắp xuống lỗ, các cô Việt Nam vẫn cứ lấy, để được xuất cảnh sang Úc. Tôi thấy cô bạn tôi, thời buổi này, cứ ở vậy nuôi con, chắc khá hơn, nên kiếm cớ thoái thác việc mai mối, nại cớ ca dao có câu :
Ở đời có bốn chuyện ngu : Làm mai, đứng nợ, gác cu, cầm chầu.
Làm mai, được thiên hạ xem là đệ nhất ngu, tôi dù có thiếu thông minh đến đâu, cũng hiểu làm trò mai mối chẳng được lợi gì, mà không chừng còn bị phiền phức lôi thôi, vả lại, tôi đâu biết cô kén chồng theo tiêu chuẩn nào, làm thế nào biết ai hợp lệ mà giới thiệu?
Có cô chỉ cần tình:
_Yêu nhau chẳng quản cửa nhà
Chuồng chim cũng lấy, chuồng gà cũng theo
_Yêu nhau chẳng ngại nghèo giàu
Một manh áo rách, bạc đầu vẫn duyên
_Yêu nhau mọi sự chẳng nề
Một trăm chỗ lệch, cũng kê cho bằng
Có cô chỉ thích chọn chồng vừa có bằng cấp, vừa có địa vị cao trong xã hội, lại kiếm được nhiều tiền:
“Phi cao đẳng, bất thành phu phụ”.
Nghĩa nôm na là: “Không phải là bác sĩ, khỏi thành chồng vợ”
Hoặc chọn chồng văn hay chữ tốt, viết lách hơn người:
Chả tham nhà ngói tày đình
Tham về ngọn bút rập rình trên tay
Nói vậy, chứ mấy ông nhà báo ở Úc, cứ rên rỉ than thở ngắn dài, lại ưa dọa dẫm:” dân làm báo viết lách bận rộn vất vả, đến nỗi vướng vào nghiệp làm báo, sẽ trở thành mặt xanh nanh vàng” . Dẫu nàng không tham nhà cao cửa rộng, chỉ thích văn hay chữ giỏi, nhưng nếu đức ông chồng dung nhan mặt mũi lúc nào cũng xanh lè như ăn trộm bị bắt quả tang, thì các nàng nhìn thét cũng phải chán!
Có cô chỉ chọn kẻ có tiền, chẳng cần tài năng chức tước gì ráo :
_Thông ngôn ký lục chẳng màng
Lấy chồng thợ bạc, đeo vàng đỏ tay
_Trăm năm trăm tuổi, trăm chồng
Hễ ai có bạc, thì bồng trên tay
Cũng chẳng ngại tuổi tác chênh lệch
_Áo dày, chẳng nệ quần thưa
Bảy mươi có của, cũng vừa mười lăm
_Ông già tóc bạc phơ phơ
Lắm tiền nhiều của, gái tơ động lòng
_Trời mưa nước chảy qua sân
Em lấy ông lão, qua lần thì thôi
Bao giờ lão móm chầu trời
Thì em lại kiếm một người trai tơ
_Càng già càng dẻo càng dai
Càng gẫy chân chõng, càng sai chân giường
_Càng già, càng nhẹ phao câu
Càng lên xuống tiện, càng mau nhịp nhàng( nghi quá, nhờ Viagra chắc!!)
Có cô tuy không thèm bằng cấp, tiền bạc gì của chàng,nhưng nhất định phải là bậc :
“ Ðàn anh kẻ cả,Tai to mặt lớn, chuyên: Ðè đầu bẻ cổ thiên hạ”
Muốn như vậy, chắc chàng phải có kungfu đầy mình, đánh đấm lẫm liệt hào hùng y như các nhân vật trong phim truyện Hồng kông, mới làm trái tim các cô khoái chí rung động thật sự. Có cô xem trọng sự khôn ngoan thông thái của chàng, coi sự khôn ngoan của chàng hiếm quí như rồng, cao giá như vàng cốm. Tuy ở đây, ca dao không nói rõ là khôn như thế nào và khôn về lãnh vực gì.
- Phận gái lấy được chồng khôn
Xem bằng cá vượt vũ môn hóa rồng
- Phận gái lấy được chồng khôn
Cũng như vàng cốm mà chôn chân giường
Ở Úc, tuy kiếm người giúp việc nhà, cực kỳ hãn hữu, người Việt dù giàu có đến đâu cũng hiếm người dám thuê mướn người giúp việc nhà. Nhưng các chàng thuộc loại thích quanh quẩn ở trong bếp để” Ðuổi gà cho vợ”, hoặc chỉ để “ sờ đuôi con mèo”. Hoặc siêng làm việc nhà theo kiểu:
Làm trai rửa bát quét nhà
Vợ gọi thì dạ, bẩm bà con đây
Chắc cũng không đắt khách, nhưng kẹt nỗi là tôi chẳng biết ai như vậy để giới thiệu cho cô bạn hiền, đang khóc thét vì nỗi cô đơn ám ảnh. Rồi khi đọc câu ca dao:
Bắc thang lên tận ông trời
Bắt ông Nguyệt Lão, đánh mười roi mây
Ðánh rồi lại trói gốc cây
Hỏi ông Nguyệt Lão se dây tơ hồng
Nào dây se Bắc, se Ðông
Nào dây se vợ, se chồng người ta
Vụng se, tôi phải chồng già
Tôi giận ông, muốn đốt nhà ông đây.
Cô bạn hỡi, tôi không muốn bị đốt nhà cho dù nhà tôi có bảo hiểm đàng hoàng, nhưng chuyện làm mai cho cô, chắc tôi xin kiếu, cũng chẳng hẹn dịp khác.