Nghẽn trong mạch máu

.
Nghẽn trong mạch máu xảy ra khi mở, cholesterol hay chất khác tích tụ ở bên trong vách của mạch máu gọi là plaque. Điều này làm cho mạch máu nhỏ lại làm cản trở lưu thông của máu.
Bạn có thể theo trang web này để thấy rõ về plaque bên trong vách của mạch máu:
https://www.health.harvard.edu/heart-health/can-we-reduce-vascular-plaque-buildup
Vì mặt trong của mạch máu nơi plaque tích tụ mỏng nên khi áp huyết tăng cao làm vỡ mặt trong tạo ra máu đặc cục (blood clot). Hầu hết đau tim (heart attack) hay đột quỵ (strokes) xảy ra khi mặt trong của plaque bị vỡ.

Triệu chứng:
Người bị không có triệu chứng gì cho đến khi chổ nghẽn làm giảm 70% diện tích bên trong mạch máu. Tùy theo vị trí của chổ nghẽn nó có thể ảnh hưởng tới tim, hệ thống tiêu hóa, chân, thận, nảo.

Những ảnh hưởng tới tim:
---- Bệnh động mạch vành ( Coronary artery disease). Khi bị sẽ có những triệu chứng như:
---------- Hơi thở ngắn (Shortness of breath) khi hoạt động nhẹ.
---------- Đau ngực hay thấy khó chịu ở ngực
---------- Đau ở lưng, vai, cổ, tay và bụng
---------- Cảm thấy chóng mặt hay lơ lửng
---------- Tim đập nhanh
---------- Mệt mỏi
---------- Buồn nôn, ói, cảm giác như ăn không tiêu.

Ảnh hưởng tới não:
---------- Đưa đến đột quỵ (strokes)
---------- Chóng mặt
---------- Mất điều khiến một bên mặt
---------- Mất cảm giác, mất sức mạnh ở một bên cơ thể
---------- Nhức đầu dữ dội
---------- Lưỡi bị đớ nói không rỏ (hay xảy ra trước khi strokes)
---------- Mắt thấy tối ở một hay 2 mắt

Ảnh hưởng tới thận:
---------- Làm giảm máu vào thận (renal artery stenosis)
---------- Áp huyết cao mà uống thuốc không làm giảm
---------- Nước tiểu và sự tiểu tiện khác với bình thường
---------- Sưng chân
---------- Mệt mỏi, buồn ngủ
---------- Da khô ngứa, tê
---------- Nhức đầu
---------- Giảm cân
---------- Ói mửa ăn không ngon

Ảnh hưởng tới hệ thống tiêu hóa:
---------- Đau bụng hay vọp bẻ ở bụng sau khi ăn
---------- Đầy hơi, buồn nôn, ói mửa
---------- Tiêu chảy
---------- Giảm cân vì ăn vào thấy khó chịu nên ăn ít.

---- Ảnh hưởng ở chân:
---------- Đau bắp thịt
---------- Màu da đổi ửng hồng
---------- Lạnh chân
---------- Vệt lở ở chân nhưng không lành

Định bệnh:
---- Khám sức khỏe toàn thân
---- Coi về những chứng bệnh đã xảy ra, lịch sử ý ly trong gia đình.
---- Hỏi về sinh hoạt như tập thể dục, về những hoạt động, hút thuốc...
---- Thử máu để coi số lượng về cholesterol, mở trong máu
Có những thử nghiệm mà bác sĩ có thể sẽ cho:
---- Chụp hình quang tuyến X
---- So sánh áp huyết ở tay và chân
---- Chụp hình quang tuyến X ở ngực
---- CT scan, có thể thấy những nơi mà mạch máu bị nhỏ lại
---- MRI ở tim để thấy máu luân chuyển ở mạch máu tim
---- Echocardiogram: chụp hình ngăn đóng mở ở tim
---- Electrocardiogram (EKG): đo nhịp đập của tim qua thời gian, dòng điện của tim.
---- Exercise stress test: bắt cơ thể hoạt động để đo tim khi tim phải hoạt động nặng nhất (như chạy nhanh qua thời gian)
---- Carotid ultrasound: dùng siêu âm chụp hình mạch máu ở cổ. Cách này có thể nhận ra có chỗ bị hẹp trong mạch máu khi máu đưa lên não.
---- Abdominal ultrasound: chụp hình bằng siêu âm ở vùng bụng có thể nhận thấy nơi mạch máu phình ra.

Chữa trị:
---- Làm giảm nguy cơ bị máu đặc cục: Hiện tại y học không thể làm cho plaque biến mất, nhưng với thuốc, thay đổi sinh hoạt và ăn uống có thể làm giảm kích thước của plaque và làm cho plaque vửng lại không bị vỡ. Cần làm cho giảm cholesterol và mở ở plaque bằng cách làm giảm cholesrol LDL và mở trong máu. Thuốc như atorvastatin (Lipitor) và rosuvastatin (Crestor) thường được dùng để làm giảm cholesterol.
---- Thay đổi cách sinh hoạt như tập thể dục, đổi cách ăn uống, bớt đường, mở, bớt ăn mặn.