Bác sĩ Emxtroong nằm mơ… Trong phòng mổ nóng nực… Thật quá nóng. Mồ hôi túa ra trên mặt. Tay ông cũng nhớp nháp ướt đến độ không thể cầm được cái gì khác… Mà vì sao con dao mổ lại sắc nhọn đến vậy… Với con dao này giết người cũng chẳng khó, và dĩ nhiên ông đang giết người… Cái cơ thể người đàn bà nằm trước mặt ông không phải to lớn, đãy đà mà là một cơ thể gầy gò, mảnh mai. Và khuôn mặt bị che phủ. Ông cần phải giết ai đây? Ông không biết gì khác ngoài việc mà ông cần phải làm! Hay là ta thử hỏi y tá xem sao? Người nữ y tá chăm chú nhìn ông. Không không thể hỏi cô ta được. Cô ta sẽ nghi ngờ, điều đó có thể thấy. Nhưng ai đang nằm trên bàn mổ? Không cần phải phủ lên mặt như thế này… Ông cần phải nhìn thấy mặt người ấy… Ôi! Như thế tốt hơn đấy. Một người phụ mổ trẻ tuổi kéo cái khăn phủ trên mặt bệnh nhân ra. Đó là bà Emily Brent. Ông cần phải giết bà ta. Ôi ánh mắt bà mới ghê gớm làm sao! Môi bà ta đang mấp máy. Bà ta nói gì vây? “Anh ta không biết đến ngày và giờ nữa”… Bây giờ bà ta cười. Không, đừng phủ lại khăn, cô y tá, hãy để tôi nhìn. Cần phải cho bà ta thuốc mê, ête ở đâu? Chắn chắn là tôi có mang theo cơ mà. Cô đã làm gì với số ê te ấy hở cô y tá? Tốt, cũng chả cần phải làm gì cả.
Cô y tá lấy chiếc khăn phủ đi.
Tất nhiên là thế rồi! Suốt cả thời gian qua, tôi đã biết mà! Entơni Maxtơn với bộ mặt xanh xám và méo mó. Nhưng anh ta không chết, mà anh ta lại đang cười. Tôi nói là anh ta cười mà! Cái bàn mổ dưới lưng anh ta rung lên bần bật. - Hãy cẩn thận, chàng trai! Hãy cần thận, cô y tá! Hãy buộc anh ta vào… hãy buộc vào… Bác sĩ Emxtroong chợt tỉnh giấc mơ. Trời đã sáng. Ánh mặt trời chiếu vào phòng.
Có ai đang cúi xuống lay gọi ông. Thì ra là Rôgiơ. Mặt bác ta trắng như phấn và bác ta cứ lặp đi lặp lại: - Bác sĩ, bác sĩ ơi! Bác sĩ Emxtroong tỉnh hẳn. Ông ngồi dậy. - Có chuyện gì đấy? – Ông cáu kỉnh hỏi. - Vợ con, thưa bác sĩ. Con không sao làm cho bà ấy tỉnh lại được. Lạy chúa! Con không thể đánh thức bà ấy dậy được. Và… con thấy có gì đó nguy khốn đến với bà ấy rồi. Bác sĩ Emxtroong nhanh chóng, dứt khoát chồm dậy. Ông mặc áo khoác trong nhà và đi theo Rôgiơ. Ông cúi xuống giường nhìn người đàn bà nằm dài yên lặng. Ông nâng cánh tay lạnh ngắt lên rồi vạch mắt ra xem. Một vài phút sau, ông đứng thẳng người dậy và quay lưng lại giường. Rôgiơ hỏi thầm thì: - Không… phải…không… phải…? Bác ta liếm đôi môi khô nẻ. Bác sĩ gật đầu xác nhận: - Nhưng đúng là bà ấy đã chết! Ông trầm ngâm nhìn người đàn ông đang đứng trước mắt mình từ đầu đến chân. Sau đó, ông tìm kiếm ở mặt bàn cạnh giường ngủ, tìm ở bồn rửa mặt, rồi quay lại giường có người đàn bà đang nằm. Rôgiơ hỏi: - C…ó… phải là do tim không, thưa bác sĩ? Bác sĩ im lặng vài phút, sau đó ông nói: - Trước đây bà ấy có mắc bệnh gì không? - Chỉ có bệnh thấp khớp thôi ạ. – Rôgiơ trả lời. - Bà ấy có hay phải đến bác sĩ không? - Bác sĩ ư? Đã nhiều fnăm nay, vợi con không phải đi bác sĩ… cả con cũng vậy. – Rôgiơ mở to mắt trả lời. - Thế anh không nghe bà ấy phàn nàn là tim yếu ư? - Không, thưa ngài, bà ấy không bao giờ kêu ca điều gì? - Bà ấy ngủ có tốt không? Rôgiơ cố gắng tránh không nhìn vào mắt bác sĩ. Bác ta chắp hai tay vào nhau và bối rối bẻ tay. - Không… bà ấy ngủ không yên ạ - Bác ta nói nhỏ - Bà ấy có uống gì trước khi đi ngủ không? – Bác sĩ bắt đầu cáu. Rôgiơ ngác nhiên nhìn ông: - Có uống thuốc gì không ư? Thuốc an thần ư? Con không biết. Không, bà ta không uống gì cả! Emxtroong bước đến gần bồn rửa mặt. Trên giá có một đống chai lọ. Dầu chải đầu, nước hoa Cam Tùng, thuốc tẩy, kem nuôi da tay, nước súc miệng, thuốc đánh răng… Rôgiơ giúp bác sĩ rút ngăn kéo bàn phấn ra xem, rồi lại lúc lọi trong tủ commốt, nhưng không đâu để lại dấu vết thuốc an thần. Rôgiơ bỗng nói: - Tối hôm qua, bà ấy chẳng uống gì khác ngoài thứ thuốc mà ngài đã cho bà ấy uống…
2
Khoảng chín giờ sáng, chuông báo ăn sáng vang lên, tất cả mọi người đều đã dậy và đang đợi gọi. Tướng Mơcathơ và thẩm phán Uogrêvơ đi đi lại lại ngoài hiên, cùng nói chuyện, tranh luận về chính trị. Viơra Clâython và Philip Limbơd đã leo lên chỗ cao nhất của đảo, ở đằng sau toà nhà. Ở đó họ nhìn thấy Uyliơm Henri Blô cũng đang đứng nhìn chăm chăm về phái đất liền. - Chẳng có dấu hiệu gì của chiếc thuyền hết. – Anh ta nói. Viơra mỉm cười tiếp: - Đêvônsơ là một địa phương thưa thớt, ở đấy con người sống thực nhàn rỗi. Philip Lombơd chăm chú nhìn ra biển vẻ thăm dò, sau đó anh hỏi Blô. - Theo anh, thời tiết hôm nay ra sao? Blô nhìn lên bầu trời và khẳng định: - Theo tôi thì không có gió bão. Lombơd chúm môi huýt sáo, sau đó anh nói: - Gió thôi từ hướng đông. - Thế theo anh thì sẽ có bão sao? – Blô hỏi. Từ toà nhà, tiếng chuông gọi ăn sáng vọng đến. Lombơd nói: - Ăn sáng phải không? Tôi cũng đã đói rồi đây. Trong khi họ đang đi chầm chậm xuống khỏi tảng đá nghiêng thì Blô vẻ suy tư nói với Lombơd: - Tôi không thể nào đoán được vì sao cạu Maxtơn lại tự tử? Cả đêm tôi băn khoăn nghĩ ngợi mãi. Viơra đi phía trước họ, Lombơd dừng lại một chút và nói: - Anh có tìm được bằng chứng gì không? - Tôi muốn tìm chứng cớ gì đó. Bất cứ điều gì có thể lý giải được sự việc. Tôi khẳng định, anh ta là một người rất đúng mốt thời thượng. Bà Emily Brent vừa vào đến cửa phòng khác đã vội hỏi: - Thuyền đã đến chưa? - Chưa đâu. – Viơra trả lời. Họ bước vào phòng ăn. Trên bà đã bày sẵn một đĩa thịt rán, và nước chè cùng cà phê. Rôgiơ mở rộng cửa cho họ bước vào, sau đó bác ta lại ra ngoài, đóng cửa phòng ăn lại. - Hôm nay trông bác ta nhợt nhạt quá. – Emily Brent nhận xét. Bác sĩ Emxtroong đang đứng cạnh cửa kính thông ra ban công, ông hắng giọng rồi nói: - Hãy bỏ qua mọi sơ suất cho bác ta… hừm… nếu như trong bữa ăn sáng còn thiếu sót gì. Rôgiơ rất tận tâm phục vụ chúng ta, nhưng sáng nay bác ta phải một mình chuẩn bị bữa ăn sáng. Bà Rôgiơ … như vậy… là không thể giúp đỡ chồng được. - Có chuyệng gì xảy ra với bà ta thế? – Emily cau có hỏi. Bác sĩ nói giọng nghèn nghẹt: - Thôi chúng ta ăn đi kẻo mỡ rán lại nguội cả. Sau bữa ăn, tôi sẽ thông báo với các vị đôi điều. Mọi người nghe lời bác sĩ. Họ tự cắt lấy mỡ vào đĩa của mình, tự rót chè hoặc cà phê vào tách. Bữa ăn sáng bắt đầu. Họ khong nói chuyện gì đã xảy ra ở hòn đảo này, mặc dù đó là mối quan tâm chung. Họ bàn luận về tình hình xã hội cấp bách ra sao. Họ thông báo cho nhau tin các nước ngoài, họ nói về kết quả thể thao, về những nhân vật mới nổi lên… Khi mọi người đã ăn xong, bác sĩ dịch cái ghế ra sau một chút, nghiêm trang hắng giọng rồi nói: - Tôi nghĩ rằng tốt nhất là đợi các vị ăn sáng xong mới báo cho các vị một tin buồn. Bà Rôgiơ đã chết. Những tiếng kêu ngạc nhiên thốt lên đầy vẻ khiếp sợ: - Kinh khủng! – Viơra kêu lên. - Thế là đã hai người chết trên đảo này từ khi chúng ta tới đây!. Thẩm phán Uogrêvơ nheo mắt lại và nói nhỏ nhưng rành rọt: - Hừm … thú vị đây… thế nguyên do cái chết? Extroong nhún vai. - Không thể nói bừa được nguyên nhân. - Có cần mổ tử thi không? - Tôi khong có điều kiện làm điều đó ở đây. Chính tôi cũng không rõ tình trạng sức khoẻ của bà ta. - Nom bà ta lúc nào cũng căng thẳng – Viơra nói - Tối hom qua, bà ấy còn bị ngất. Hay bà ấy bị liệt tim đột xuất? - Tim bà ta chắc chắn đã ngừng đập, nhưng vì sao thì đó vẫn còn là một câu hỏi – bác sĩ nói. Trong không khí yên lặng của cả phòng, Emily Brent thốt ra một câu tàn nhẫn, lạnh lùng: - Lương tâm đấy. Bác sĩ quay về phái bà và hỏi: - Bà định ám chỉ cái gì đấy, thưa bà Brent? Emily Brent vẫn nghiêm khắc, lạnh lùng nói: - Tất cả chúng ta đều đã nghe rõ trong bản luận tội là bà Rôgiơ đã cùng chồng gây nên cái chết cho một bà gài còn gì? - Thế theo bà… - Theo tôi, lời luận tội ấy là đúng. Tất cả chúng ta đã thấy đêm…hôm qua, khi nghe những lời kết tội ấy, bà ta đã ngất đi. Bà ta không thể chịu nổi khi tội lỗi bị lôi ra ánh sáng. Bà ta đã chết vì sợ hãi, đó là căn bệnh dễ hiểu nhất. Bác sĩ Emxtroong lắc đầu: - Cũng có thể, nhưng đó chỉ là phỏng đoán, còn trong y học thì chúng ta không thể nói như vậy được. Nếu như bà ta bị bệnh tim từ trước kia… Emily Brent nói xen vào: - Nếu thế, nói cho dễ hiểu hơn thì gọi là Đức Chúa trừng phạt đấy! Tất cả mọi người đều rùng mình. Blô cựa quậy hoài rồi nói: - Điều đó hơi quá quắt, thưa bà Brent. Bà Brent đưa mắt nhìn khắp lượt, mắt long lên, cằm đưa ra phía trước, bà nói: - Ngài không biết rằng nếu Đức Chúa nổi giận thì Người sẽ cho sét đánh chết kẻ có tội sao? Còn tôi, tôi tin như vậy đấy. Thẩm phán xoa cằm và nói giọng mỉa mai: - Thưa quý bà thân mến, theo kinh nghiệm của tôi thì muốn xét mọi mối liên quan với tội ác, cần phải suy nghĩ kỹ càng. Tìm ra sự thật và trừng phạt là việc của chúng ta. Người ta sẽ phải chết, nhưng chết như thế nào cũng không đơn giản, không thể quá dễ như thế được. Emily Brent nhún vai. Blô nói xen vào: - Tôi hôm qua bà Rôgiơ có ăn hay uống gì trước lúc đi ngủ khôgn? - Không ăn uống gì cả. – Bác sĩ nói. - Không ăn uống gì ư? Không uống một tách nước chè hay một cốc gì đó sao? Hay là bà ta đã uống nước chè, giống như Entơni Maxtơn uống rượu ấy? - Rôgiơ xác nhận vợi bác ta không ăn uống gì cả. - A ha… nhưng mà có thểđó chỉ là xác định. Blô nói với giọng nhán manh, khiến bác sĩ bối rồi đưa mắt nhìn sang anh ta. - Thế theo anh thì thế nào? – Philip Lombơd hỏi. - Thế nào ư? Vì sao chúng ta không thử suy xét xem? Tối hôm qua tất cả chúng ta đều nghe bản luận tội. Có thể điều đó sai sự thật và là một trò chơi của một kẻ điên nào đó? Nhưng cũng không loại trừ khả năng điều đó là đúng. Bây giờ chúng ta thử cho rằng bản luận tội đó đúng và Rôgiơ đã cùng vợ gây nên cái chết cho bà già. Nào, thế thì cái gì sẽ tiếp diễn đây? Vợ chồng họ đang cảm thấy rất an tam, sống hạnh phúc. Viơra không kìm được nói chen vào: - Không, tôi không tin là bà Rôigơ cảm thấy an tâm sinh sống. Blô có vẻ cáu sườn về lời nói leo ấy, anh ta đưa mắt nhìn Viơra, ánh mắt như muốn nói: “Đúng là đồ đàn bà:. Rồi anh ta nói tiếp: - Cũng có thể. Trong trường hợp nào, người ta cũng tìm ra điều nguy hiểm thực sự có thể đe doạ người ta, để rồi ít ra, người ta còn biết cách tránh chứ. Như thế, tối hôm qua, một kẻ điên nào đó đã nói lộ bí mật của vợ chồng họ. Chuyện gì xẩy ra? Người vợ giật mình lo sợ. Họ sợ bị chủ thải hồi. Chúng ta thử nhớ lại lúc đó nhé, lúc người vợ ngất đi, người chồng đã thận trọng đến thế nào khi gọi vợ tỉnh dậy. Bác ta không tỏ ra bồn chồn, lo lắng như những ông chồng khác, không sốt sắng, mà lại rón rén y như con mèo đi trên mái nhà nóng bỏng ấy. Bác ta lo sợ rằng vợ bác ta trong lúc hoảng loạn ấy lại để lộ ra điều gì chăng?! Đấy các vị hãy thử đặt địa vì mình vào anh chồng ấy mà xem! Họ đã gây ra tội ác, và họ lại lấp liếm được. Thế mà giờ đây, mọi việc đang có nguy cơ bị bại lộ nếu như người đàn bà nói ra những điều để cho cả mười người nghe được. Tốt nhát là làm sao cho người vợ không thể nói lộ ra được nữa. Nếu được như vậy, bác ta sẽ tránh được mối nguy hiểm đang đe doạ. Để ra trươc mắ moi người cãi về tội lỗi của mình, bác ta có thể làm ra vẻ mình vô tội, nhưng không chắn chắn là vợ lại có thể làm được điều đó, vì thế, để tránh hiểm hoạ, bác ta có thể nhẹ nhàng đổ một chất gì đó vào tách chè của bà vợ, sau khi uống xong, chắc bà vợ sẽ vĩnh viễn câm lặng. Bác sĩ Emxtroong nói nhỏ: - Không có tách uống chè nào cạnh giường của họ cả. Tôi đã nhìn rồi, không có tách uống nước nào cả. Blô giận dữ: - Tất nhiên là không có rồi! Chắn chắn sau khi bà vợ uống xong, thì việc đầu tiên là ông chồng phải mang cái cốc ấy đi rửa kỹ và cất đi chỗ khác. Một phút yên lặng, sau đó tướng Mơcathơ nghi ngờ lên tiếng: - Có thể vậy, nhưng tôi khó lòng mà tin rằng một con người lại có thể làm như vậy với… vợ của mình. Blô cười lớn vẻ nhạo báng rồi nói: - Khi mà người ta cảm thấy mối nguy hiểm đang đe doạ thì người ta không yếu mềm như thế đâu. Lại im lặng. Chưa ai kịp lên tiếng thì cửa mở, Rôgiơ bước vào. Bác ta nhìn trong phòng một lượt rồi hỏi: - Các vị có cần phục vụ gì nữa không ạ? Thẩm phán Uôgrêvơ cựa quậy trên ghế rồi hỏi: - Khi nào thì thuyền máy mới đến? - Thường thường vào lúc bảy, tám giờ sáng, thưa ngài. Thỉnh thoảng, mới có ngày đến sau tám giờ. Con cũng không hiểu nổi vì sao sáng hôm nay không thấy thuyển của Pherd đến. Nếu anh ta ốm thì anh ta cũng cử em trai đi thay chứ. - Bây giờ mấy giờ rồi? Lombơd hỏi. - Mười giờ mười phút rồi, thưa ngài. Lombơd nhướn đôi lông mày lên rồi anh im lặng gật đầu. Rôgiơ chờ một vài phút. Tướng Mơcathơ rụt rè nói: - Bác hãy nhận lời chia buồn của chúng tôi, Rôgiơ. Bác sĩ đã báo tin cho chúng tôi biết vợ bác đã mất. Rôgiơ cúi đầu xuống nói: - Bà ấy đã mất, thưa ngài. Con xin cảm ơn lời chia buồn của ngài. Bác ta bưng chồng đĩa và đi ra ngoài. Trong phòng lại im lặng.