Ðó là một căn phòng chật chội. Sát tường là sợi dây phơi, quần áo vắt ngổn ngang. Ở góc phòng là cái bếp dầu, rổ chén và các thứ soong nồi. Ở góc khác, một cái kệ gác giày chất đầy sách tập. Một cái bàn học thấp tè ở giữa nhà, chỏng chơ bên cạnh hai chiếc ghế con. Cuối cùng, hai tấm chiếu trải trên sàn, để ngủ. Hết.
Ðó là căn hộ mới nhất của Răng Chuột, theo như nó nói.
Và trong căn hộ đó, quả thật chỉ có hai người. Bây giờ thì bạn tin rằng Răng Chuột không phịa chuyện.
Lúc này, em gái Răng Chuột đang loay hoay với cái bếp dầu ở góc nhà. Còn Răng Chuột thì ngồi trên chiếc ghế con ở giữa nhà, mặt quay về phía em mình:
- Mấy giờ em đi học?
- Một giờ kém mười lăm.
- Vậy em sửa soạn tập vở đi! - Vừa nói Răng Chuột vừa đứng lên - Ðể anh hâm thức ăn cho.
- Em làm được mà! - Cô em nói - Anh nghỉ ngơi đi. Chiều anh còn phải đi dạy kèm nữa chi.
Răng Chuột bước lại ngồi xuống bên em, tay sắp chén đũa ra tờ giấy báo trải sẵn trên sàn, cười nói:
- Bốn giờ rưỡi anh mới đi lận. Ðể anh phụ cho.
Ở bên ngoài, bạn và Ria Mép đưa mắt ngó nhau. Bắp Rang và Kiếng Cận cũng đưa mắt ngó nhau.
Không đứa nào ngờ nhà thằng Răng Chuột nghèo đến thế. Và tình cảm giữa hai anh em nó thật cảm động quá chừng.
- Hồi sáng em gặp ba! - Em gái Răng Chuột khoe với anh, khi nói câu đó cặp mắt nó long lanh khác thường.
Răng Chuột thoáng giật mình:
- Ba đến trường em à?
- Ừ. Ba đến trong giờ chơi.
- Ba có nói gì không?
Hai gò má cô em hồng lên:
- Ba bảo em ráng học. Ba còn cho em một cây viết.
Răng Chuột thận trọng dặn, và tụi bạn nghe rõ nó đang thở dài:
- Nhớ đừng để cho mẹ biết đấy.
Cô em phụng phịu:
- Em không hiểu. Tại sao mẹ không muốn cho anh em mình gặp ba?
Thằng Răng Chuột khẽ nhăn mặt, chắc tại câu hỏi của em nó khó quá.
- Ðó là chuyện của người lớn. Ngay cả anh cũng không hiểu.
Răng Chuột ngoảnh mặt ra phía khác, tặc lưỡi đáp.
Phía khác đó chính là phía bờ tường có các lổ thông gió. Vì vậy, Ria Mép, Bắp Rang, Kiếng Cận và bạn liền hoảng hồn hụp đầu xuống.
Và cứ đứng lom khom như vậy, bốn cái đầu chụm vào nhau:
- Sao giờ?
- Về chứ sao!
- Không vào nhà chơi à?
- Không nên. Anh em nó đang tâm sự.
Cả bốn lục tục leo xuống cầu thang và lặng lẽ nối đuôi nhau đi về phía bãi gửi xe.
Ngay cả khi đạp xe về, cũng chẳng đứa nào mở miệng. Tụi nó thấy tội anh em thằng Răng Chuột quá. Chẳng có ba, chẳng có mẹ, chỉ hai anh em lủi thủi với nhau.
Răng Chuột tối tối còn phải đi dạy thêm để kiếm tiền nuôi em. Hèn gì bài vở ở lớp có bữa thuộc có bữa không.
Mãi đến lúc sắp chia tay, bí thư chi đoàn Kiếng Cận mới cất tiếng than:
- Trước nay mình trách oan Răng Chuột rồi.
******
Từ bữa đó, lớp phó trật tự là bạn bớt cằn nhằn Răng Chuột về tội đi trễ.
Lớp phó học tập Bảnh Trai bớt làu bàu Răng Chuột về tội không thuộc bài.
Lớp trưởng Hột Mít bớt đòi xách tai Răng Chuột về tội không chịu tham gia các phong trào của lớp.
Thằng Răng Chuột nhận ra ngay những thay đổi đó. Và không hiểu tại sao.
Cũng như nó không hiểu hàng loạt chuyện khác nữa xảy ra vào những ngày tiếp theo.
Chẳng hạn một hôm, bạn rút từ trong cặp ra một cây bút xóa mới tinh, chìa sang:
- Cho bạn nè.
- Ở đâu vậy?
- Chú mình mua cho.
- Bạn giữ mà xài.
Bạn đập tay lên chiếc cặp:
- Mình còn một cây trong này.
Răng Chuột cười sung sướng:
- Cảm ơn nhé.
Hôm khác, Hạt Tiêu bước lại:
- Răng Chuột ơi.
- Gì thế Hạt Tiêu?
- Bạn thích cái này không?
Vừa nói Hạt Tiêu vừa chìa ra một cuốn sổ đẹp thật đẹp.
Hết Hạt Tiêu tới Tóc Ngắn.
Tóc Ngắn là một con nhỏ háu ăn nên trong cặp bao giờ cũng có một món gì đó. Nó giúi vào tay Răng Chuột một gói xôi:
- Xôi gất nè. Ngon lắm đó.
Lần này thì Răng Chuột thấy mắc cỡ quá, tại dính đến ăn uống mà. Nó lắc đầu:
- Tóc Ngắn ăn đi. Tôi ăn sáng rồi.
- Bạn ăn rồi thì để dành trưa ăn! - Tóc Ngắn cố nhấn gói xôi vào tay Răng Chuột.
Thằng này đành phải cầm lấy. Nó cầm lấy mà mặt đỏ bừng. Ðỏ vì xấu hổ cũng có, mà đỏ vì cảm động cũng có.
Sau Tóc Ngắn là những đứa khác.
Hột Mít tặng Răng Chuột một cục gôm.
Kiếng Cận tặng Răng Chuột một con mèo bằng vải.
Lúc Kiếng Cận chìa con mèo vải ra, Răng Chuột ngó sững món quà:
- Gì thế?
- Còn không biết hả? - Kiếng Cận nheo mắt - Mèo đấy!
Hết ngó sững món quà, Răng Chuột lại ngó sững người tặng quà:
- Bạn trêu tôi hở? Mèo để bắt chuột chứ gì!
Kiếng Cận mỉm cười:
- Mình không ác ý thế đâu. Con mèo này không phải dành cho bạn, mà cho em gái bạn.
Răng Chuột thoáng ngẩn ngơ:
- Sao bạn biết tôi có em gái?
Ðang hứng khởi, Kiếng Cận quên phắt cảnh giác. Nó hào hứng khoe:
- Mình không những biết bạn có em gái, mà còn biết tối tối bạn vẫn đi dạy thêm nữa cơ đấy.
Mặt Răng Chuột tái xanh:
- Bạn...
- Việc gì bạn hốt hoảng thế. Chẳng lẽ nghị lực của bạn không đáng để cho bọn mình khâm phục sao? - Kiếng Cận ngó thẳng vào mặt Răng Chuột, nói giọng điềm tỉnh.
Như không chịu nổi cái nhìn của người bạn gái, Răng Chuột hấp tấp ngó lơ chổ khác.
Và trong lúc quay mặt đi như thế, giọng nó bỗng nhiên thấp xuống:
- Bạn đừng có nói cho em gái tôi biết nhé!
- Ðừng nói chuyện gì?
- Chuyện tôi đi dạy thêm ấy mà.
- Ừ.
Kiếng Cận gật đầu, mặc dù nó không hiểu tại sao Răng Chuột lại dặn nó một câu kỳ cục như vậy. Em gái Răng Chuột chẳng đã biết anh trai mình mỗi ngày phải ra khỏi nhà vào lúc bốn giờ rưỡi chiều để đi dạy kèm đó sao!
******
Bây giờ thì Răng Chuột rõ rồi. Rõ tại sao bỗng dưng bạn bè đối xử với nó khác thường như vậy.
Nó chỉ không rõ tụi bạn làm cách nào biết được hoàn cảnh của nó thôi.
Nó xích lại gần bạn, giọng băn khoăn:
- Tóc Bím nè.
- Gì?
- Làm sao Kiếng Cận biết tôi có em gái?
- Mình nói.
- Nhưng tôi đâu có nói với bạn là tôi đi dạy thêm?
- Ừ, chuyện này thì bạn không nói.
Răng Chuột thắc mắc:
- Vậy sao Kiếng Cận lại biết?
Bạn tặc lưỡi:
- Có thể Kiếng Cận tình cờ trông thấy.
Răng Chuột nhíu mày, lẩm bẩm:
- Lạ thật đấy!
Khi lẩm bẩm như vậy, trông nó có vẻ bồn chồn lắm.
Bạn thấy tội tội, liền nhoẻn miệng cười:
- Ðùa đấy thôi! Hôm nọ Ria Mép, Bắp Rang, Kiếng Cận và mình có đến nhà bạn.
- Ðến nhà tôi? - Răng Chuột tròn xoe mắt.
- Ừ.
- Hôm nào?
Bạn nói hôm.
Răng Chuột bán tín bán nghi:
- Ðường nào?
Bạn nói đường.
Răng Chuột thở ra:
- Thảo nào!
Rồi nó nhìn bạn, giọng trách móc:
- Theo dõi hén?
Bạn trề môi:
- Ai bảo bạn khất lần khất lừa chi!
Răng Chuột thở ra lần thứ hai:
- Chỗ tôi ở chật chội quá, không tiện tiếp khách.
Bạn nhún vai:
- Mình không phải là khách. Mình là bạn nè.
Răng Chuột mỉm cười:
- Bạn bè mà đứng ngoài cửa nghe lỏm, không chịu vào nhà.
- Tụi này đâu có cố ý! - Bạn bối rối đáp, mặt ửng đỏ.
- Tôi nói chơi ấy mà! - Răng Chuột vội vàng nói - Ðã biết nhà rồi thì hôm nào rảnh bạn cứ ghé chơi.
- Trưa thứ năm này nhé.
- Ừ, trưa thứ năm.
*****
Khi nói như vậy, Răng Chuột nghĩ rằng chỉ có một mình bạn đến thăm căn nhà chật chội của nó.
Trưa thứ năm, lúc tan học, nghe bạn nói:
- Răng Chuột về trước đi, mình sẽ tới sau.
Nó vẫn cứ đinh ninh thế.
Răng Chuột không ngờ khi nó vừa đạp xe đi, Bảnh Trai, Bắp Rang, Ria Mép, Hột Mít, Hạt Tiêu, Tóc Ngắn, Kiếng Cận và bạn, cả tám mạng chất lên chiếc xe taxi quen thuộc, tà tà đuổi theo.
Hôm qua bạn đã nói với mẹ bạn rồi:
- Trưa mai, tụi con không về nhà nha mẹ.
- Tụi con đi đâu vậy?
- Tụi con tới thăm nhà bạn Răng Chuột.
- Mẹ nhớ rồi! - Mẹ bạn gật đầu - Bạn Răng Chuột vẫn giúp con xách cặp lên xuống cầu thang chứ gì?
- Dạ.
Mẹ bạn nhíu mày:
- Tụi con kéo nhau đi đông như vậy, đã xin phép ba mẹ bạn ấy chưa?
- Ba mẹ bạn Răng Chuột không ở chung với bạn ấy, mẹ à! - Bạn đáp, giọng bất giác nghẹn lại.
Mẹ bạn ngạc nhiên:
- Thế bạn ấy ở với ai?
- Bạn ấy ở với em gái! - Rồi tự nhiên bạn nói thêm - Bạn ấy phải đi dạy thêm để kiếm tiền nuôi em đó mẹ.
- Giỏi quá há! - Mẹ bạn chớp mắt.
- Ừ, bạn ấy giỏi ghê! Bạn tán thành ngay.
- So ra, tụi con sung sướng hơn Răng Chuột nhiều! - Mẹ bạn đột nhiên thở dài, rồi dặn - Răng Chuột sống như vậy chắc buồn lắm, tụi con nên thường xuyên đến chơi với bạn!
Bạn nói, gần như kêu lên:
- Mẹ ơi, vì thế trưa mai tụi con mới không về nhà.
Mẹ bạn sực nhớ ra:
- Thế trưa mai tụi con ăn cơm ở đâu?
- Tụi con mua thức ăn đem theo.
- Mua cả cho anh em Răng Chuột nữa chứ?
- Ðương nhiên rồi, mẹ à!
Kế hoạch của bạn, thằng Răng Chuột đâu có biết.
Cho nên vừa về nhà được mười lăm phút, nghe tiếng ầm ầm khác thường ngoài cầu thang, nó cùng em gái nó xô cửa chạy ra dòm.
- Trời đất! - Thấy bạn bè một lô một lốc đang rồng rắn kéo nhau lên cầu thang, Răng Chuột đưa tay dụi mắt và thảng thốt kêu lên - Tụi mày làm gì thế này?
- Còn làm gì nữa! - Ria Mép cười hề hề - Tất nhiên là đến thăm mày.
Răng Chuột không biết nên mừng hay nên lo. Tại bất ngờ quá, tinh thần nó chưa kịp “sắp xếp” gì cả.
Nó dẫn lũ bạn vào nhà, ngượng ngập nhìn hai chiếc ghế con:
- Nhà tao...
Bắp Rang đọc thấy ngay sự băn khoăn trong mắt Răng Chuột. Nó khoanh chân ngồi bệt xuống sàn nhà, cười toe:
- Hà hà, ngồi vậy mới thấy vui!
Ria Mép ngồi phịch xuống bên cạnh Bắp Rang, tủm tỉm:
- Vui lắm mới ngồi vậy!
Kế tiếp Ria Mép là những đứa khác. Cuối cùng là Răng Chuột. Ðám bạn thoáng chốc làm thành một vòng tròn.
Chỉ có em gái Răng Chuột là đang lui cui chỗ góc nhà, nhìn mặt mày biết là lo lắng lắm. Chỉ vì nó không biết lấy đâu ra cơm để đãi khách đó mà.
Bạn hỏi Răng Chuột:
- Em gái bạn tên gì vậy?
- Cọng Rơm.
- Tên hay quá! Cọng Rơm ơi!
Cọng Rơm quay lại, ngơ ngác không biết ai gọi mình.
Bạn vẫy tay:
- Lại đây ngồi chơi đi em.
- Em phải làm cơm.
- Khỏi! Tụi chị có đem theo đây rồi.
Bắp Rang nhíu mày khịt mũi đúng ba cái, rồi gật gù:
- Em để dành món cá kho mặn và nồi canh cải ấy lại cho buổi chiều đi!
Bắp Rang vừa nói vừa cười, giọng nhẹ như không. Nhưng Cọng Rơm nghe như có một luồng điện chạy qua người. Nó nhìn sững Bắp Rang, không hiểu tại sao anh chàng này mới bước vào nhà chưa được ba phút đã có thể nói vanh vách những món ăn trong bếp như thế.
Hạt Tiêu nhìn Cọng Rơm, mỉm cười:
- Có gì đâu mà em trố mắt ra như thế! Anh bạn của tụi chị tuổi con chó mà!
Hạt Tiêu vừa nói vừa lôi từ trong cặp ra một gói xôi lạp xưởng to tướng.
Những đứa khác lập tức làm theo.
Tất nhiên mỗi đứa lôi một thứ.
Hột Mít lôi xôi gấc. Kiếng Cận lôi xôi gà. Bảnh Trai bánh mì. Bạn cơm bì chả. Ba đứa còn lại lôi ba thứ còn lại.
Tụi bạn có tám đứa, thêm anh em Răng Chuột nữa là mười. Trong khi thức ăn mang theo đủ cho hai chục khẩu phần.
Răng Chuột phải trải đến bốn tờ báo khổ rộng mới đủ chất mọi thứ lên.
Y như trong một buổi cắm trại. Vì vậy không khí nhanh chóng trở nên đầm ấm, thân mật và vui vẻ.
Răng Chuột dần dần mất vẻ rụt rè, ngượng ngập. Nó nói nhiều hơn. Cười nhiều hơn. Và ăn dĩ nhiên là nhiều. Răng chuột mà lại.
So với ông anh, Cọng Rơm ăn chậm hơn, nên chắc là ít hơn. Vì nó còn bẽn lẽn trước các vị khách lạ. Và cả vì nó cứ vừa ăn vừa tò mò liếc thằng Bắp Rang. Nó liếc và nó băn khoăn: có thật anh này tuổi con chó không há?
******
Dĩ nhiên, chuyến viếng thăm của bạn bè không thể biến thằng Răng Chuột ngay lập tức trở thành một con người khác.
Nhưng dù sao, kể từ bữa đó Răng Chuột đã bớt khép kín đi nhiều. Ðến lớp, nó không lặng lẽ dán mình một chỗ như trước kia nữa. Nó hoạt bát hơn, và cởi mở hơn.
Bạn sung sướng nhận xét:
- Răng Chuột dạo này hết đi trễ rồi.
Lớp phó học tập Bảnh Trai vui vẻ:
- Trả bài cũng khá hơn.
Lớp trưởng Hột Mít gật gù bổ sung:
- Sinh hoạt cũng đều đặn hơn.
Bắp Rang khoái chí theo kiểu khác. Nó đập tay lên ngực, tít mắt:
- Và đặc biệt là em gái nó ái mộ tôi nhiều hơn.
Bắp Rang không nói dóc. Vì ngay ngày hôm sau cuộc viếng thăm rầm rộ kia, Răng Chuột vừa ló đầu vào lớp đã chạy ngay lại chỗ Bắp Rang ngồi:
- Bắp Rang nè.
- Gì?
- Em gái tao ấy mà.
- Em gái mày sao?
- Nó hỏi thăm mày đấy.
- Thật hở? - Bắp Rang hồi hộp - Hỏi thăm chuyện gì?
Răng Chuột ngập ngừng:
- Nó nhờ tao hỏi xem có phải mày tuổi con chó thật không?
Câu “hỏi thăm” của Cọng Rơm khiến Bắp Rang thất vọng nảo nề. Nó thở đánh thượt:
- Ðừng nghe con nhỏ Hạt Tiêu phao tin bậy bạ. Tao tuổi con trâu.
Nhưng Bắp Rang chỉ thất vọng có một ngày.
Ngày hôm sau, Răng Chuột lại mon men đến bên nó:
- Bắp Rang nè.
- Gì?
- Em gái tao nhờ tao hỏi mày...
Tự nhiên Bắp Rang nổi khùng:
- Bộ nó không tin tao tuổi con trâu hả?
- Tin chứ! - Răng Chuột bối rối đáp, không hiểu tại sao thằng Bắp Rang quạu quọ làm vậy.
- Tin sao còn hỏi nữa?
Răng Chuột liếm môi:
- Nó hỏi chuyện khác.
- Ủa, chuyện gì nữa?
- Chuyên hôm nọ ấy mà! Răng Chuột gãi gáy - Nó không hiểu tại sao mày nói trúng phóc các món ăn trong nồi.
Bắp Rang khoái chí:
- Nó thấy lạ lắm hở?
- Ừ, ngay cả tao cũng thấy lạ.
Bắp Rang gật gù:
- Mày muốn biết không?
Răng Chuột nuốt nước bọt:
- Muốn.
Bắp Rang chỉ tay vào mắt mình:
- Mày thấy cái gì đây không?
Răng Chuột nhìn lom lom theo ngón tay thằng Bắp Rang:
- Thấy.
- Cái gì?
- Con mắt!
Ðang nói, Răng Chuột bỗng reo lên:
- A, thì ra hôm đó mày nhìn thấy.
- Bậy! - Bắp Rang nhún vai - Bữa đó tao ngồi cách cái bếp đến mười cây số là ít, thấy thế quái nào được!
Rồi nó chỉ tay vào miệng:
- Còn cái này là cái gì?
Răng Chuột không hiểu tại sao thằng bạn mình chỉ trỏ lung tung như vậy, nhưng vẫn đáp:
- Cái miệng.
Bắp Rang bỏ tay xuống:
- Thế giữa con mắt và cái miệng là cái gì?
- Cái mũi.
Bắp Rang nhe răng cười:
- Tao biết được các món ăn trong bếp nhà mày là nhờ cái mũi này đấy.
Cái kiểu ăn nói vòng vo của Bắp Rang làm thằng Răng Chuột muốn khóc quá. Muốn nói đánh hơi thì nói đánh hơi đại cho rồi, còn bày đặt cái này là cái gì, cái kia là cái gì.
Không khóc được, Răng Chuột méo xệch miệng:
- Ðơn giản vậy thôi hở?
- Vậy thôi!
******
Thằng Bắp Rang nói hai chữ “Vậy thôi” nghe nhẹ tưng. Nhưng Răng Chuột biết: Ðiều đơn giản đó, không phải ai cũng làm được.
Nó kể với Cọng Rơm về chuyện cái mũi của thằng Bắp Rang, rồi kết luận:
- Một khả năng kỳ diệu!
Cọng Rơm hoàn toàn tán thành. Còn bổ sung:
- Và phi thường nữa!
Khen xong, nó dích trong lọ một cục mắm ruốc, cẩn thận gói vào giấy rồi đưa cho anh nó.
- Em làm gì vậy? – Răng Chuột ngơ ngác nhìn gói giấy.
- Ðem lên lớp.
- Chi?
Cọng Rơm cười:
- Ðố anh Bắp Rang.
Ðối với Bắp Rang, đó là chuyện vặt.
Thằng Răng Chuột vừa lại gần, chưa kịp lôi gói giấy ra đánh đố, nó đã xua tay:
- Ra vòi nước rửa miệng đi mày!
Thấy Răng Chuột nghệt mặt không hiểu, Bắp Rang nhăn nhó nói tiếp:
- Mày vừa ăn mắm ruốc phải không?
- Ðâu có! – Răng Chuột giật đánh thót, lỏn lẻn lôi gói giấy trong túi ra - Tại em tao kêu tao đem gói mắm ruốc này lên đố mày xem mày nói có trúng không.
Trưa, nghe Răng Chuột thuật lại, Cọng Rơm phục Bắp Rang sát đất.
Hôm sau, nó lại gói cho anh nó một mớ rau thơm.
Lần này, Bắp Rang không phát hiện ra ngay.
Nhưng đến khi Răng Chuột lôi gói giấy ra, Bắp Rang cười khì:
- Lại vặt mấy thứ lá ở đâu đem đánh đố kẻ hèn này nữa hả?
Bắp Rang làm Răng Chuột ngay người như cán cuốc.
Cán cuốc cười gượng gạo:
- Thế mày có đoán được những loại rau gì trong này không?
Bắp Rang cầm gói giấy kê ngay mũi:
- Ngò, rau om, hành lá...
Rồi nó nheo mắt:
- Trưa nay, em gái mày định nấu canh khoai mỡ chứ gì!
- Tao không rõ.
Răng Chuột nói thật. Nhưng nó chỉ không rõ có bốn tiếng đồng hồ.
Trưa đi học về, vừa bước vào nhà, thấy cạnh dĩa dưa mắm là tô canh khoai mỡ nghi ngút khói đang bày sẵn trên sàn, Răng Chuột rùng mình như thể thấy ma.
- Anh làm sao vậy? - Cọng Rơm ngạc nhiên.
- Thằng Bắp Rang... – Răng Chuột lắp bắp.
- Anh Bắp Rang sao?
- Nó hít hít gói giấy, bảo trưa nay em nấu canh khoai mỡ.
Cọng Rơm không rùng mình. Vì đã lường trước được chuyện đó. Nó chỉ tấm tắc:
- Anh Bắp Rang thông minh ghê!
Và hỏi:
- Ở lớp chắc ảnh học giỏi lắm hở anh?
Cái câu Cọng Rơm hỏi Răng Chuột, mẹ bạn đã từng hỏi Bắp Rang.
Và cái câu Răng Chuột trả lời em mình cũng chính là cái câu Bắp Rang từng trả lời mẹ bạn:
- Nó đứng gần bét lớp em ơi!
Còn thêm:
- Anh học kém, vậy mà nó còn xếp dưới anh nữa.